WELKE DE 0PPERVL. DER NEDERL. ONDERG. HEEFT. 535

aanmerkelijk wordt, zal een natuurkundig aardrijkskenner niet betwijfelen. — En neemt men dat vroegere beüaan van eene landengte aan, dan kan men op dezen grond de wording en vorming van dé Nederlanden zeer juist verklaren.

Toen die landengte bellond, vormde de Noordzee tusfchen Engeland, Frankrijk en Duitsehland eenen wijden en diepen zeeboezem. De golven met een noordenwind tegen de landengte flaande, en zich brekende , bragtea in dien zeeboezem het zand der groote rivieren , «jie daar in zee Hortten, en wierp n dat zand op de kusten.s Zoo formeerde zich al aanfpoclende langs dien zeeboezem, aan de Engelfche zijde, het vlakke en lage land;'bij en om Nerfolk, Sufolk, Esfcx, Kent, enz., en aan deze zijde Holland, Friesland, enz. in het eerst niets meer dan zandbank, doch door den :'-M vecBOOgd: - - kit Delta, als het ware, van den .Rijn — even als dat van den Nijl aangefpoeld is door het Niüflik.

Het is geest vooronderftelling meer, manr Heilig kan men zoo de wording der Nederlanden befchrijven; want alles inderdaad pleit hiervoor: niet alleen de innerlijke •gefttidheid van het land, maar vooral de uiterlijke gedaante van de westkust, die, niet doorfneden..van inhammen en'boezems, rond en glad juist als aangefpoeld land zich vertoont, zoo als dat b, v in den zeeboezem van Biskaye van de Garonne tot de Pyreneên. —

De doorbraak van de landengte moest eene merkelijke verandering te weeg brengen op de gelteldheid van het aangelpoelde land en op den invloed van den Oceaan op hetzelve, -— Waarfchijnlijk waren de Nederlanden voor de doorbraak, door de zee geheel overrtroomd , omdat de Aroom van de zee, van het noorden naar het zuiden, den (land van het zeewater in den zeeboezem, natuurlijk deed rijzenwelke rijzing ophield, toen bet verband van de Noordzee met den grooten Oceaan herfteld werd door het Kanaal, en de Noordzee zich met deze in evenwigt ftelde. Deze hoogere Itand van de eene zee boven die van de andere, wanneer beide door eene en dezelfde landengte geicheiden zijn, is niet onnatuurlijk; zoo is de Roodezee, zoo als men weet, in welke het water van den Indifchen Oceaan vloeit, vele vademen hooger dan de Middellandfche • zee, Waarfchiinlijk vloeide dus met de doorbraak van LI 4 de