58

de vuurleiding aan boord, enz.1

der mariniers, zoo deze aanwezig is, anders moet deze leiding worden opgedragen aan een zeeofficier, of bij ontbreken daarvan, aan een geschikt onderofficier.

Uit bovenstaande beschouwingen omtrent het geschutgevecht tusschen hedendaagsche oorlogsschepen moge de overtuiging geboren worden, van hoe groot belang het is voor bevelhebber en officieren, bekend te zijn met de tactische eigenschappen van den tegenstander, maar ook met de uitwerking en vooral de vuursnelheid van het eigen geschut; en dat de trefzekerheid van iederen commandeur persoonlijk niet het hoogste, zeker niet het eenige doel is, dat bij de oefeningen van een actief oorlogsschip kan en moet worden nagejaagd.

c. s.

BEKNOPTE ZEEVAARTKUNDIGE TAFELEN.

Ter bekorting der dagelijks voorkomende berekeningen van uurhoek, breedte en hoogte, zijn door den luitenant ter zee E. Serres beknopte tafels samengesteld en uitgegeven te Parijs bij GauthierVillars et Fils, Quai des Grands-Augustins 55, onder titel: ,/Tables condensées pour le calcul rapide du point observé."

Deze tafelen zijn samengesteld tot het berekenen van de hoogte, den uurhoek en de breedte uit dezelfde grondformule. De fout in de uitkomst, door het gebruik dezer tafels, zoude het bedrag van 1' niet overschrijden. In de formule:

sin. h — sin. b sin. d -f- cos. b cos. d cos. P wordt voor cos. P = 1 — sin. vers. P gesteld, waardoor:

sin. h — cos. (b-d) — cos. b cos. d sin. v. P (1)

cos. (b-d) — sin. h

Sin. V. P = ; ; \z)

cos. o cos. a

en: cos. (b-d) = sin. h -j- cos. b cos. d sin. v. P .. • (3)

waarin, voor breedte en declinatie ongelijknamig, b -f- d moet worden genomen. Formule (3), waarmede de breedte kan worden berekend (benaderd), wanneer voor de waarde van b, in den tweeden term van het tweede lid, de gegiste breedte wordt genomen, is de bekende formule van Douwes, voorkomende in Brouwer Zeevaartkunde, II<ie deel.

De tafelen beslaan slechts 14 blijzijden en bevatten: