UIT DE PEES.

993

toen bovengenoemde vaste staf nog niet bestond, leidde, wijst er — duidelijker dan iets anders — op, dat naast het eigenlijke officieele bestuur, een tweede — niet-offlcieel — bestuur de leiding in handen heeft.

Wij hebben hierboven eenigszins uitvoerig de terugkomst van de kiesrechtmanifestanten aangehaald, ook om aan te toonen hoe het socialisme wortel heeft geschoten in de marine. We willen thans een en ander uit „Het Anker" aanhalen om te laten zien hoe dit socialisme verspreid wordt.

Zie, hoe in „Het Anker' van 23 November 1912 het Ko ningsschap besproken wordt:

„De koning is niets anders dan een ambtenaar in staatsdienst, een ambtenaar der klasse, welke de staatsmacht in handen heeft.

„Ons Belang" J) zegt: Oranje troont boven de partijen. Dit beeld is juist, hoewel niet scherp genoeg. Oranje staat dus het dichtst bij de bovenste partij, d. i. de heerschende klasse"

„De koning regeert bij de gratie Gods, staat huichelachtig boven officieele stukken. Ja, bij de gratie van den god der bourgeoisie, den Mammon, waarvoor zich de heerschende klasse mitsgaders hun hooge priesters, de vorsten, zich lovend en prijzend nederbuigt.

„Dit is het koningschap in zijn naakte werkelijkheid voorgesteld en de gouden mantel, waarmede de bourgeoisie deze naaktheid poogt te bedekken, laat deze naaktheid nog meer uitkomen.

„De landvorst is trouwens' altijd de dienaar der heerschende klasse geweest"...

Het hoofdartikel „tegen den oorlog" in hetzelfde nummer van dit blad vangt aldus aan:

„Wars van alle vredesgehuichel der bezittende klasse, vertoond in comedie-achtige conferenties, samengeroepen door personen die zelf al hun invloed en macht aanwenden, om legers en vloten uit te breiden en voortdurend toezien, dat de bewapening toch van de nieuwste constructie is, wars van al dat ergerniswekkend vertoon, strijdt de sociaal-democratie vóór den vrede, tegen den oorlog.

„De sociaal-democratie, internationaal georganiseerd, de rotsvaste vereeniging der arbeidersklasse, de jonge levenwekkende en sterk groeiende partij der proletariërs aller landen, is ook de eenige op de wereld, die dezen strijd gerechtigd is met ernst te voeren en ook voert. Al wat voor de instandhouding van deze maatschappij werkt en propageert 2), staat schuldig aan den onmogelijk te beschrijven gruwzamen krijg, thans in ZuidEuropa op den Balkan gevoerd, staat schuldig aan elke menschenslachting op groote schaal, die men „oorlog" noemt".

') Orgaan van den Algem. Bond van Onderofficieren der Zeemacht. 2) Cursiveering van ons.