1158

POLITIEKE EN STRATEGISCH E BETEEKENIS

Verdeeling van NoordAfrika.

Italië wil terugnaar de

politiek van Crispi.

Erkenning van Italië's aanspraken op Tripoli.

den val van Crispi was dus dit koloniale avontuur op eeno deerlijke mislukking uitgeloopen.

Het lijkt zeer waarschijnlijk, dat de ervaring van Adoea een al te rem.menden invloed heeft gehad op de voortvarendheid tegenover een handjevol Turken bij Tripoli, en de voorzichtigheid door Generaal Caneva in Tripoli betracht, doet onwillekeurig denken aan de les van Baratieri.

Meer dan veertig jaren geleden schreef Bismarck aan Massini„De Middellandsche Zee behoort onbehvistbaar tot Italië's belangensfeer."

„De heerschappij in de Middellandsche Zee moet de blijvende „gedachte van Italië, het richtsnoer zijner ministers zijn".

De Duitsche kanselier trok met" die enkele woorden de naaste koerslijn voor de Italiaansche politiek.

Het Apennijnsche schiereiland trekt wegens zijne ligging al de aandacht en lijkt geographisch voorbeschikt en door de natuur bevoorrecht tot de suprematie in de Middellandsche zee.

In werkelijkheid is het steeds achteruitgegaan en heeft het niets tot stand gebracht, om^de voormalige positie van Rome te herstellen.

Gibraltar en Malta waren reeds in Engelsche handen, in 1880 werd Cyprus Engelsch bezit, Bosnië ging over op Oostenrijk en het aanbod door Bismarck en Beaconspield ten congresse van Berlijn aan Italië gedaan, om Mytilene, Tunis en Tripoli in te lijven, wees Cairoli toen af.

Het gevolg was, dat de inlijving van de zoo begeerde NoordAfrikaansche kust door de andere mogendheden als afgesproken werk in de eerstvolgende jaren werd afgewikkeld.

Engeland zette zich vast in Egypte, Frankrijk begon zijne veroveringen vanaf Senegal, Tsaad, de Algerijnsche en Tunesische kust, nestelde zich vlak tegenover de poort, die toeganggeeft tot Italië, n.1. te Bizerte, en begon daarna de annexatie van Marokko, welke thans door den tocht naar Fez is bekroond. Zoo bleef het reikhalzend naar de Afrikaansche kust uitziende Italië niets over dan de Tripolitaansche middelmoot.

Hoe nauwer de Engelsch-Fransche gordel werd toegehaald, des te aktiever werd de onder leiding van Conradini gevoerde propaganda tot terugkeer naar de mislukte politiek van Crispi.

Met Frankrijk kwam Italië overeen, dat het de bevoorrechte' Fransche positie in Marokko zou erkennen, terwijl Frankrijkde vrije hand aan Italië zou laten met betrekking tot Tripoli.

In 1902 werd een geheim verdrag gesloten, waarbij ook Engeland in samengaan met Frankrijk onder zekere waarborgen de aanspraken van Italië tot inbezitneming van Tripoli erkende. Zoo werd de Fransen Italiaansche naijver tijdelijk omgezet in eene stilzwijgende berusting in wederzijdschen roof.

Het kwam er nu maar op aan, wie het handigst daarbij te werk ging. Het is eigenaardig, om de beteekenis te zien dalen van het congres van Berlijn en het in 1878 door Beaconsfield tot stand gebracht verbond tot handhaving van den status quo in de machtsverhoudingen in de Middellandsche zee; om Enge-