VAN DEN OORLOG OM TRIPOLI.

1165

Naarmate Duitschland zich ontwikkelt als mogendheid van den eersten rang naast Engeland, dat geen mededinger naaide onvoorwaardelijke suprematie ter zee duldt, zal het gevaar voor een grooten Éuropeeschen oorlog stijgen. Zoowel in Engeland als in Duitschland gevoelt men dit.

Feitelijk was Marokko gedurende de jongste crisis de brandstof voor de catastrophe welke Europa dreigde; het eigenlijke conflict bestond tusschen Duitschland en Engeland, welke laatste achter de schermen speelde. De oplossing van de Marokkocrisis, - gedurende welke Duitschland er op stond, rechtstreeks met Frankrijk te onderhandelen - door Gambon en von Kiderlen WaCHTER, bracht weer een oogenblik ontspanning in Europa.

Engeland heeft deze negatie van Duitsche zijde geduld. Vermoedelijk gevoelt het zich nog niet opgewassen tegen het machtige continentale blok.

Intusschen wordt met schier koortsachtige haast aan weerskanten gewerkt aan de versterking van de vloot en hebben ook de andere leden van de triple-alliantie hun vlootprogram uitgebreid.

Marokko- De overeenkomst tot welke de onderhandelingen tusschen

vereenkomst 0ambon en V0N Kiderlen WaCHTER leidden, kwam in hoofdzaak " hierop neer, dat Duitschland het protectoraat van Frankrijk over Marokko erkende en als compensatie eene vergrooting van zijne kolonie Kameroen (een stuk van Fransch-Kongo) en toegangswegen tot Kongo en Oebangi verkreeg.

Over dit resultaat waren de meeningen verdeeld. De een noemt het eene Duitsche nederlaag, de ander noch eene overwinning, noch eene nederlaag. De door Duitschland verkregen compensatie wordt in elk geval beoordeeld als te zijn van twijfelachtige waarde.

In hoeverre politieke vèrzieners deze beoordeeling kunnen logenstraffen laat ik in het midden, zeker is het, dat de oorlogspartij in Duitschland bitter gestemd was en er in den Rijksdag harde woorden zijn gevallen. Men denke aan de zoogenoemde demonstratie van den Duitschen Kroonprins. In elk geval, aan de eer was voldaan en de Duitsche regeering, die zich weinigoorlogszuchtig betoont, kon weer tevreden zijn over de Marokkaansche transactie en rustig en waardig het geschetter der Al-Duitschers weerstaan. Tripoli. Was het toeval, dat tijdens het heen- en weergepraat over

Marokko de Tripoli kwestie voor Italië weer begon op te leven ?

Zoo ooit, dan was thans - terwijl aller aandacht geconcentreerd was op Marokko - voor Italië het oogenblik gunstig, om Tripoli te annexeeren. .

Drie jaren te voren had Oostenrijk den vrede m Europa Annexatie bijna verstoord, door zich te verrijken met Bosnië en HerzogeHer,^s,lis 611 wina ten koste van Turkije, en was de zieke man gezwicht voor een handvol gouds tegenover de dreigende macht van Oostenrijk. Het feit, dat het sinds het congres van Berlijn die provinciën had bestuurd en bezet, moest trouwens voor Turkije M. J912-1Ö13. 75