1163
politieke en strategische beteekenis
toch vallen de Sultanaten en landen Ghat, Tummo, Kauar, Bilma, Tibesti, Borkoe, Wadai en grootendeels Massalit binnen de Fransche, de Koefra-oasen, Dar Tokonawi, Dar Foer en het kleinste deel van Massalit binnen de Engelsche invloedsfeer.
De Porte protesteerde daartegen slechts op papier.
Frankrijk trachtte zich nu door middel van expeditiën vanuit Tsaad en Algerië in het hem toegewezen gebied vast te zetten.
De Turken, gesteund door de stammen van Fessan, drongen tegen de Fransche voorposten op en bezetten in verrassend korten tijd verschillende belangrijke steunpunten bij Ghat, Tummo, Bilma en Kauar, welke het Algerijnsche achterland omvatten en de karavaanwegen van Tripoli en Tunis naar Tsaad en den Niger beheerschen. Nog belangrijker was de bezetting van Tibesti en Borkoe, welke plaatsen geëigend zijn als herstellingsoorden voor de koloniale troepen wegens hun gezond klimaat. Zij zijn voorts de haltes en opslagplaatsen voor het karavaanverkeer van Cyrenaïka en Tripoli naar de Midden-Kongo en de kust van Guinea en beheerschen dus den belangrijken wapenhandel, welke de oorlogszuchtige negerstammen van MiddenAfrika van geweren en munitie voorziet.
Zij vormen eindelijk het Centrum van de Al-islamitische propaganda. Door over dit laatste uitvoerig uit te weiden, zou ik te veel afdwalen van het onderwerp, in elk geval blijkt wel de moeielijkheid en het gevaar van de Italiaansche onderneming DvaneTrikoïiis in TriPon en de waarheid van de reeds voor twintig jaar verschuilt in dos-
kondigde stelling, dat de beteekenis van Tripoli schuilt in zeifs^achter- deszelfs achterland.
Het is moeielijk te overzien, in hoeverre het feit, dat de Italiaansche actie in Tripoli eene wig schuift tusschen de Fransche en Engelsche invloedsferen, toeval, dan wel hoogere politiek is, en.wel daarom, omdat de toestand voor Italië nog zoo uiterst precaire is, dat van Italiaansche vorderingen in Tripoli nauwelijks te reppen valt. Indien het Italië ooit mocht gelukken, zij het met vele offers,, zich een weg te banen door Fessan, dan lijkt het na voorgaande beschouwingen wel mogelijk, dat daar opnieuw eene internationale positie geschapen wordt, welke wellicht meer dan Marokko door de belanghebbende grootmachten als eene levenskwestie zal worden beschouwd. Van dit perspektief zijn wij echter nog wel eenige jaren verwijderd.
Schets van tripoli en omgeving. Hoofdstad De hoofdstad Tripoli telt ongeveer 40000 inwoners. Zij is
' npoh- gelegen op eene vlakke, zandige landtong en is omringd door oude muren, welke door bolwerken worden bestreken.
De stad heeft in Oostersch aanzien haar gelijke niet in Noord-Afrika.
De achtergrond wordt gevormd door van uit zee zichtbare schoone palmenbosschen.
De kleine haven, die tegen stormweer beveiligd is, wordt op natuurlijke wijze gevormd door een kring van klippen.