531

Sibelius in 1865 geboren is, aanvankelijk in de rechten studeerde, maar die studie spoedig liet varen, om zich geheel aan de compositie te wijden. Hij studeerde eerst te Helsingfors onder Wegelius, later te Berlijn bij Becker en te Weenen bij Goldmark.

Verzwegen mag niet worden: — en 't brenge het schaamrood op de wangen van hen, die hier te lande desgelijks konden doen maar die 't verzuimden! — om Sibelius in staat te stellen zich geheel aan de compositie te kunnen wijden, schonk de Finsche regeering hem eene geldelijke toelage.

Dat deze ruime opvatting van het beheer der staatsgelden de juiste was, blijkt uit de groote lijst van belangrijke werken die S. in de laatste jaren voortbracht; werken die zeker niet allen tot rijpheid waren gekomen, onder den zwaren druk van de zorgen om 't bestaan.

Zoodra de werken van Sibelius in 't openbaar werden uitgevoerd, ontbrandde de onvermijdelijke strijd: tegenstanders veroordeelden elke noot van die muziek; de bewonderaars verhieven ze tot in den hemel. Maar toch werd ze al spoedig door velen, trots — wellicht „om" — hare eigenaardigheden, hoog geschat, 't Meest natuurlijk bij zijne landgenooten, die hun eigen aard en karakter in die klanken weervonden.

Er was nog een reden waarom deze muziek door de Finnen dadelijk begrepen en bemind werd: Sibelius putte de onderwerpen van vele zijner symphonische gedichten uit het nationale dichtwerk, uit de „Kalevala".

Eene geschreven geschiedenis had het Finsche volk niet; maar in de van ouders op kinderen overgeleverde zangen en tooverspreuken is de historie van 't nationale en intieme leven der Finnen bewaard gebleven.

Reeds in de 17e eeuw werden door verschillende geleerden pogingen aangewend om dat alles bijeen te brengen; maar eerst in 1835 verscheen de verzameling van die oude liederen in druk. Deze uitgaaf was het werk van een arts en geleerde, Elias Lönnroth. Hij gaf er ook den naam „Kalevala" aan, d. w. z.: „de woning der Helden".

Een van de belangrijkste stukken die door een onderwerp uit de Kalevala geinspireerd zijn is het — wel-is-waar korte maar inhoudsrijke — Symphonisch gedicht „der Schwan von Tuonela".

Tuonela is het schimmenrijk, de Hades der Finsche mythologie. De afgestorvenen moesten, om daar te komen, negen meeren en een stroom oversteken. Op die wateren gleed zingend de heilige zwaan:

„ gebog'nen Halses schwamm er

auf den schwarzen Todesfluten

in dem heil'gen Strom und Wirbel".

Dit beeld heeft Sibelius op treffende wijs in tonen uitgebeeld: de zingende zwaan wordt weergegeven door de Althobo (zoogen. Engelsch Hoorn) die eene