1000

door het feit, dat hij zich bepaalde tot een kring rondom Manilla. Was de Kapitunan werkelijk het gevaarlijk genootschap geweest als van Spaansche zijde is beweerd, dan zou 1°. het wel voor wapenen en geld gezorgd hebben, en 2°. zou de opstand veel meer vertakkingen hebben gehad in de andere provinciën dan het geval is geweest. Daarentegen, wanneer men daar óók de menschen zoo bij duizenden naar den kerker had gesleept, dan zou ook daar revolutie ontstaan zijn.

In het hiervoren opgemerkte zal men wellicht aanleiding vinden, den toenmaiigen Gouverneur-Generaal, maarschalk Blanco, te verwijten, door overmatigen ijver van eene samenzwering eene revolutie te hebben gemaakt. Maar dat verwijt zou onbillijk zijn : de geheele Spaansche kolonie, de geestelijkheid vooraan, was verstoord dat Blanco zoo slap optrad; niet alleen wilden zij, dat hij nog veel meer menschen had moeten arresteeren, maar hen ook, naar den regel der moderne Spaansche koloniale politiek, bij massa's laten neerschieten. Het scheelde weinig, of Blanco was ten gevolge van een opstand der Spanjaarden zelf afgezet! Maar dan zouden ook de proscriptiones van Sulla (41 v. C.) eene herhaling in het verre Oosten gevonden hebben; een algemeene opstand zou gevolgd en de Spaansche heerschappij vrijwel onmogelijk geworden zijn. Via Hongkong werden telegrammen en brieven naar Spanje gezonden, zoo door geestelijken als door leeken, die over de slapheid van Blanco klaagden en op zijne afzetting aandrongen; en de Spaansche pers sloot zich maar al te veel bij hun koor aan. Het is een geluk geweest dat Canovas drie maanden lang aan allen aandrang niet toegaf; was Blanco, gelijk geëischt werd, per telegram afgezet, voordat de troepenmacht belangrijk uit Europa versterkt was, dan zou de Archipel reeds verloren gegaan zijn door het feit dat het, met uitzondering van de artillerie, geheel uit inlanders bestaande Filippijnsche leger tot de insurgenten zou zijn overgeloopen.