Marineblad

liggen ver over zee. Zonder zeeweg geen afzet van Indische producten, dus practisch geen cultures.

U ziet, dat de vrijheid van dien zeeweg, de mogelijkheid hem te gebruiken, voor ieder volk van het hoogste belang is.

Alleen al om deze reden is het dus begrijpelijk, dat een oorlogvoerend land zal trachten het gebruik van den zeeweg voor zichzelf te verzekeren en aan den tegenstander te ontzeggen. Alleen al voor de volkshuishouding heeft iedere oorlogvoerende er belang bij den zeeweg te beheerschen, meester te zijn op zee. Het is de taak van de zeemacht, dat meesterschap ter zee te bevechten en uit te buiten, of, als zij daartoe te zwak is, in ieder geval den tegenstander in het gebruik van den zeeweg zooveel mogelijk te belemmeren, hem het meesterschap ter zee zoo goed mogelijk te betwisten.

De zeeweg heeft in oorlogstijd evenwel nog een andere, dan deze economische beteekenis, want hij is ook zeer geschikt voor het vervoer van troepen. De beheerscher van de zee kan dus troepen vervoeren naar overzeesche gebieden, ter versterking van daar gelegerde garnizoenen, dan wel om een nieuw aanvalsfront tegen zijn tegenstander te land te kunnen vormen of dien tegenstander door de zee geïsoleerde stukken grondgebied te ontnemen. Tegelijkertijd is hij zelf tegen landings-ondernemingen op zijn eigen kusten beveiligd, want de vijand kan den zeeweg niet gebruiken, dus geen landingsleger overvoeren. U weet, hoe in den oorlog van 1914—1918 groote troepenmachten uit Canada, Indië, Australië, Nieuw-Zeeland naar Europa werden vervoerd, hoe Frankrijk honderdduizenden neger-soldaten uit Afrika over zee naar het West-front riep, hoe het Britsche millioenenleger over zee naar Frankrijk werd gevoerd en daar streed, later gevolgd door nog 2 millioen Amerikanen. U weet voorts, hoe alle Duitsche koloniën in dien oorlog door overzeesche expedities werden veroverd, gewoonlijk na korten tijd, alleen in de uitgestrekte Afrikaansche koloniën, waar de Duitsche troepen ruimte hadden om uit te wijken voor de overmacht, pas na jaren. Thans strijden wederom honderdduizenden Japanners in China, allen over zee daarheen gevoerd, en honderdduizenden Engelschen in Frankrijk, eveneens over zee aangevoerd. Ook militair kan het meesterschap ter zee voor een oorlog dus van beslissenden invloed zijn.

Niet alle landen zijn in gelijke mate op den zeeweg aangewezen. Een groot continentaal bloc, zooals de Vereenigde Staten, ruim voorzien van landwegen en zelfgenoegzaam ten aanzien van bijna alle grondstoffen, kan den zeeweg desnoods missen, zij het ook, dat dat gemis veel ongerief zou geven.

28