M 36.

genomen. Ook de lessen in Bolvormige Driehoeksmeting werden door hem gegeven.

De steeds in hare practische toepassingen zich meer en meer ontwikkelende electriciteits-wetenschap gaf den heer Snijders in 1888 aanleiding een afzonderlijken cursus te openen over Electrotechniek voor de ingenieurs, die het examen B met goed gevolg hadden afgelegd. Dientengevolge moest hij ontheven worden van het onderwijs in «Meten en wegen» en kon hij, na zich achtereenvolgens op het uitgebreid wiskundig gebied: Analytische Meetkunde, Beschrijvende Meetkunde, Bolvormige Driehoeksmeting, Theoretische en Toegepaste Mechanica te hebben bewogen, eindelijk zich geheel aan zijn hoofdvak, de Natuurkunde wijden. De toestand duurde voort tot 1890, toen de Electrotechniek geheel beslag legde op zijnen tijd en hij den Algemeenen cursus der Natuurkunde uit handen moest geven.

Naast dezen veelomvattenden arbeid wist de heer Snijders tijd te vinden voor een aantal practische adviezen op het gebied van de electrische verlichting der gemeenten, den aanleg van electrische trams en de beweging der deuren en schuiven van de nieuwe, sluis te lJmuiden, welk laatst advies door hem in samenwerking met zijn ambtgenoot Ravenek werd uitgebracht.

Ook werd in de stad zijner inwoning nooit te vergeefs een beroep gedaan op zijne medewerking, waar eene goede zaak steun noodig had. Tevens was hij als lid van het Bestuur van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en als Voorzitter der Vereeniging voor de Electrotechniek met groote toewijding werkzaam en was het voor een niet gering deel aan zijne talentvolle leiding te danken, dat onlangs de zooveel goeds belovende Fusie tot stand kwam.

In de laatste jaren houdt echter één onderwerp bovenal zijne gedachten vervuld : de stichting eener inrichting voor de Natuurkunde met inbegrip der Electrotechniek, die op de hoogte van de tegenwoordige eischen der wetenschap zich zal kunnen meten met die der buitenlandsche technische hoogescholen. Reeds is de grond voor dit groot gebouw aangekocht, de Staten-Generaal hebben een eersten termijn voor den bouw bewilligd en, zijn wij wel ingelicht, dan kan de aanbesteding binnen enkele maanden worden tegemoet gezien. Wij hebben zoo dikwerf uitgesproken, hoezeer het geheele technische Nederland met ongeduld het gereedkomen dezer onmisbare inrichting verbeidt. Wij kunnen dat heden slechts herhalen met de oprechte bede, dat het den wakkeren jubilaris moge gegeven zijn deze grootsche stichting met volkomen goed gevolg tot stand te brengen en er vele jaren lang den fakkel der Wetenschap hoog te houden.

Wii vernamen met srroot a9.nop.irm. dat. Hp ffPstHao- nlo vol¬

komen welgeslaagd mag beschouwd worden.

Bracht de voormiddag een schat van bloemen en geschenken, van brieven en telegrammen uit alle oorden, 's namiddags werd eene receptie gehouden in Stads-Doelen, waar de jubilaris te midden van zijn talrijk gezin, zijn hoogbejaarden vader Dr. C. J. Snijders en verschillende familieleden, de hulde had in ontvang te nemen van zijne ambtgenooten met hunne dames, de Docenten der Polytechnische School met den Bibliothecaris, den Administrateur en de Assistenten. De Senaat van het Delftsch Studentencorps en later het Bestuur van den Studentenbond, de Vereeniging voorde Electrotechniek, een groot aantal vrienden en belangstellenden en eindelijk de oud-leerlingen en leerlingen kwamen achtereenvolgens en in grooten getale hunne gevoelens van hoogschatting, vriendschap en dankbaarheid vertolken. Namens de leden der Vereeniging voor de Electrotechniek, de oud-leerlingen en de leerlingen werd tevens een fraai souvenir aan dezen gelukkigen dag aangeboden.

Een diner van 35 couverts volgde, waar met den vader, een der broeders en den oudsten zoon van den jubilaris, drie zijner intieme vrienden aanzaten. Dit gastmaal was, evenals het cadeau, aangeboden door de leden der laatstgenoemde Vereeniging, de oud-leerlingen en de leerlingen, die vertegenwoordigd waren door eene Oommissie, waarin de heeren N. W. van Doesburgh, C.-I., en Cr. 1. van Swaaij, C.-I., als Voorzitter en Secretaris optraden. De woorden, aldaar gesproken, vormden een goede bekroning van het leest. Zij moeten den jubilaris de overtuiging hebben geschonken en bevestigd, dat zijn onvermoeid werken en strijden in dienst der wetenschap rijke vruchten heeft gedragen, dat nog veel van zijn verderen arbeid wordt verwacht en dat voor het langdurig geluk in zijn huis en het blijvend succes op zijn werk de beste wenschen door zijne vele vrienden worden gekoesterd.

Mogen zij tot vervulling komen!

446

Sterilisatie van drinkwater door Ozon(i)

door

A. VOSMAER. (Vervolg van bladz. 436.)

Het groote nadeel van de diëlektrische apparaten — om Ze zoo maar eens te noemen — is de groote warmteontwikkeling die ze dan ook onbetrouwbaar en dus onbruikbaar maakt.

Dit nadeel van groote warm te-ontwikkeling kleeft ook het apparaat van Tindal aan, echter zonder daarbij tot onbruikbaarheid aanleiding te geven, aangezien er nu geen glas is dat springen kan.

De warmte-ontwikkeling is zoo groot, dat het noodig is toevlucht te nemen tot een zeer intense afkoeling, hetgeen weer aanleiding geeft tot complicaties, aangezien daardoor alles weer moet geplaatst worden in een volkomen droge ruimte.

Het toestel van Tindal heeft als nadeel, dat het veel te samengesteld en veel te kostbaar is, doch het voordeel van ten minste geen laboratoriums- doch een technisch apparaat te zijn.

In de zeer magere — ten minste wat gehalte aangaat

ozon-literatuur neemt het systeem Tindal een groote plaats in door de vele uitgebrachte rapporten van deskundigen én kwasi deskundigen.

Het zal u zeker verwonderen te vernemen dat na al hetgeen gedaan is voor het systeem Tindal, na al hetgeen er van en over geschreven is, Tindal zelf nu, na zijn systeem een paar maal op tentoonstellingen en installaties vertoond te hebben, onlangs een patent genomen heeft op een ozonapparaat zonder hooge weerstanden en met een diëlektrikum en wel een halfcylindervormig geëmailleerd oppervlak als eene pool en een scherpe halve schijf als andere pool (Ag. 8).

Fig. 8.

In hoeverre dus zijn eigen apparaat hem voldoening heeft gegeven in de proefinstallaties, kan uit deze patentaanvrage

WOrden afgeleid. Het is a.n fond vnlVr>mpn hpt,?p.lfr]p. nis hpt.

patent van Andreoli van '95 — een geëmailleerde plaat en een scherpe ontlader. Zoo ooit mag men hier zeggen, niets nieuws. Waar zijn eerste systeem althans de verdienste had jran origineel te zijn in afwijking van al het bestaande, zoo is dit laatste patent even oud als nutteloos — email is absoluut niet bestand tegen de elektrische werkingen die het als diëlektrikum heeft te verduren.

Wat de reden kan zijn dat Tindal in plaats van het oude patent te verbeteren, nu iets anders heeft gepatenteerd dat zelfs onder het gewone peil staat, is ons niet bekend.

Het is niet te verwonderen dat de prachtige pluimontladingen der zoogenaamde Tesla-stroomen, de hoogfrequente wisselstroomen onmiddellijk toepassing voor ozon-fabrikage suggereerden en zoo komen wij tot het derde systeem — dat der hoogfrequente wisselstroomen.

De, zeer zeker volkomen terecht, opzienbarende experimenten van Tesla zijn niet gekomen tot eenige praktische toepassing, het groote voordeel — geyaarloosheid niettegenstaande de zeer hooge spanningen — is verkregen ten koste van de mogelijkheid van voortleiding en verdeeling.

Tesla patenteerde een ozonapparaat, hetwelk berustte op

(1) Voordracht gehouden in de Vergadering van de Vereeniging voor waterleidingsbelangen.