447

M 3«.

de omstandigheid dat hoogfrequente ontlading bij voorkeur pluimontlading is, zoodat zijn apparaat kan zijn zonder diëlektrikum en zonder hooge voorgeschakelde weerstanden en toch vrij zijn van vonken en vlambogen.

Van eenige toepassing op grooter schaal is ons niets bekend evenmin als van het toestel van d'Arsonval die eveneens gebruik maakt van hoogfrequentie.

Ook het met tamelijk veel ophef aangekondigde toestel van Abraham en Marnier dat zoogenaamd te Lille werkt, gebruikt hoogfrequente wisselstroom en buitendien nog een glazen plaat voor diëlektrikum.

Deze professorale uitvinding gaat dusdanig mank aan onware voorstellingen en onjuiste begrippen dat het ons toeschijnt alsof het ontduiken der bestaande patenten moest verbloemd worden met wat beschouwingen van kwasi nieuwheid.

De technische moeilijkheden van dit derde systeem zijn nog zoo onoverwonnen, dat van toepassing vooralsnog wel geen sprake kan zijn.

Rest nu alleen nog het vierde systeem, dat het systeem van negatie zou kunnen genoemd worden omdat het niet iets bepaalds doet doch eenvoudig alle voorgaande zoogenaamde absolute noodzakelijkheden weg laat.

In 1896 werd door mij en Ortt principieel gevonden dat ter verkrijging van pluimontlading van hoogspanningswisselstroom en slechts deze — dus met afwezigheid van vonk en vlamboog het niet noodig is tusschen de ontladers een diëlektrikum te plaatsen, het evenmin noodig is om dan in de plaats hooge weerstanden voor te schakelen en het ook niet noodig is tot hooge frequentie toevlucht te nemen; toen werd door ons experimenteel vastgesteld dat alle deze successievelijk absolute noodzakelijkheden heelemaal niet noodig, soms zelfs schadelijk zijn en bleek het ons dat ter verkrijging van pluimontlading en slechts deze, het alleen noodig is de bekende wetten van elektrische ontlading rationeel toe te passen en harmonie te brengen tusschen de verschillende elektrische gegevens.

Wij beletten niets doch provoceeren de pluimontlading en wel door het toepassen van zeer scherpe ontladers tegenover een vlakke geleider.

Dit beginsel werd eerst op kleine schaal, in mijn laboratorium te 's-Gravenhage toegepast, later hier in Haarlem op wat grooter sohaal overgebracht en thans met medewerking van Dr. J. Nieuwenhuijzen Kruseman en Dr. A. Lebret uitgevoerd.

Aangezien het zwaartepunt van de geheele kwestie ligt in de technische bereiding van ozon op groote schaal zoo is ons streven in die drie jaar uitsluitend geweest ons systeem uit te werken tot een technisch geheel en was ons oogmerk in de eerste plaats gericht op eenvoud in alles daar dit de meeste kans geeft op volkomen betrouwbaarheid.

Ons ozonapparaat bestaat principieel uit niets anders dan een groot aantal scherpe ontladers in den vorm van kammen of messen welke naast elkaar geplaatst worden tegenover vlakke platen. Alle scherpe ontladers zijn elektrisch verbonden aan de eene pool van den transformator, alle platen

D

aan de andere pool en zoodoende kunnen wij 1000 Watt omzetten in pluimontladingen zonder eenig verlies in delektrikum of hooge weerstanden.

Wij vermeenen dat hiermede het maximum van eenvoud bereikt is zoowel als geheel als in detail en nu wij aldus het vraagstuk van technische ozonfabrikage opgelost hebben zullen wij in ons laboratorium ook een watersterilisatieinrichting maken. Dit laatste ten einde het ons mogelijk te maken bepaalde soorten water te onderzoeken.

Fig. 9 en 10 geven een schematische voorstelling van uitvoering van het idee. Zij zijn zoo duidelijk, dat uitleg overbodig mag geacht worden.

Na deze korte uiteenzetting van ozonfabricage zij het ons vergund een enkel woord te spreken over de sterilisatie om daarna te eindigen met kommercieele beschouwingen.

In den aanvang noemde ik de ozonfabrikage zeer gekonpliceerd terwijl wij hier geëindigd zijn met de woorden maximum van eenvoud.

Deze tegenspraak is slechts schijnbaar want de eerste uitdrukking wordt gebezigd waar dit gedeelte vergeleken wordt met het sterilisatieproces, terwijl de laatste woorden bedoeld zijn in vergelijking met andere systemen van ozonfabrikage.

Wanneer gij u denken wilt een aantal cylinders, bijv. aardewerksbuizen, op elkaar staande en gescheiden door geperforeerde platen dan is dat de voorstelling van het sterilisatie-apparaat zooals dat door Tindal werd gebruikt en met zoo verbazingwekkend succes (fig. 11).

Fig. 9.

Fig. 10.

Fig. 11.

Moge het zijn dat ik mij minder gunstig heb uitgelaten over het ozonapparaat van Tindal — zeker is het dat zijn sterilisator zoo hoogst eenvoudig is, dat die niet beter kan gemaakt worden. . , ,

Dat ozon, water steriliseeren kan was mets nieuws, dat wist Houzeau reeds, doch nimmer is het op groote schaai toegepast — omdat nimmer een ozonapparaat bestaan neei van voldoende kapaciteit en zekerheid — totdat wi° Tindal zich voor de kwestie ging interesseeren en met i loozen ijver alles gedaan heeft wat hij kon om het zijne technische medewerkers mogelijk te maken het vrwgstuK van watersterilisatie door ozon, bevredigend op te. iobs> .

Aan Tindal famit de eer toe « me f^gZZT\l gevestigd te hebben op dit punt, aocn m &