DE INGENIEUR. •

Orgaan

6e Jaargang. ™ 1891. — JÏ2 23.

VEREENIGING VAN BURGERLIJKE INGENIEURS.

MUM EBWijfl aai fle Mwl m ie OBConomie tbHï^

Prijs 5er Jaargang:

Franco per post.

Voor Nederland ƒ 8.—

Voor het Buitenland met vooruitbetaling ... - 10.50 Voor leden der Vereeniging Tan Burgerlijke Ingenieurs

worden bovenstaande prijzen met ƒ 2.— verminderd. Men abonneert zich voor een jaargang. Over bet bedrag der abonnementen in Nederland

■wordt hal/jaarlijks door de Administratie beschikt. Afzonderlijke nummers 20 cents. — Bewijsnummers

10 cents.

Verschijnt eiken Zaterdag.

Abonnementen, stukken en mededeelingen, boeken brochures, enz. te richten aan de Redactie: Laan van Meerdervoort 7a, te 's-Gravenhage.

Advertentien uiterlijk Vrijdags 12 ure des voormiddags intezenden aan de Administratie: Gebb. Belikfante, voorn.: A. D. Schinkel, Paveljoensgracht No. 19, te 's-Gravenhage.

's-Gravenhage, 6 Juni.

Prijs der Advertentien:

Per regel ƒ 0.25

Groote letters naar plaatsruimte.

Abonnementen volgens afzonderlijke overeenkomst.

By eene eerste plaatsing van annonces voor Aanbestedingen is de prijs per regel ƒ0.15; bij eene tweede en meerdere plaatsing van dezelfde annonce ƒ 0.10.

Bij abonnement op Advertentien wordt het blad gratis toegezonden.

Verantw. waarnd. Redacteur: L. E. Asser, Civ.-Ing., 's-Gravenhage.

inhoud!

De Internationale Electrotechnische Tentoonstelling te Frankfort a/M. (Vervolg) — Verlaagde Personentarieven op de Nederlandscbe spoorwegen. (Met ééne plaat) Uit het Koloniaal Verslag van 1890, betreffend e Ned. Oost-Indie. (Vervolg) - Beoordeeling en Aankondiging van Technische Werken: Leerboek der toegepaste mechaniea V-,°-r ,r i ?■ ?• Van ^emert-^ Weerkundige Waarnemingen. - Bivierberichten. Kleine Mededeelmgen : Dwars door Sumatra. — Binnen-en Buitenlandsche Berichten. — Benoemingen en verplaatsingen. — Open Betrekkingen.

De Internationale Electro-technische Tentoonstelling te Frankfurt a/M.

ij.

(Vervolg van blaclz. 168 )

?aterdag den 1(5 Mei j.L, des namiddags ten twaalf ure,

nau in tegen woorcugneia van «are Majesteit Keizerin Friedrtch en van den Landgraaf van Hessen de opening der Internationale Eler.tro-ter.hnisrhe tpntnnnstpl-

ling te Frankfurt a/M. plaats. De president van het tentoonstelhngscomité, de heer Sonneman, opende de feestelijkheid met eene redevoering, waarin hij op de ontwikkeling der electrotechniek wees, en waarin hij uit de geschiedenis der electrotechnische tentoonstellingen de volgende merkwaardige cijfers aanhaalde; de tentoonstelling te Munchen in 1882 beschikte over 160, die te Weenen in 1883 over 1200 Pk., terwijl in Frankfurt 4054 Pk. beschikbaar zijn. Hierop nam de Minister van Financiën Dr. Miquel het woord en verklaarde na een korte rede de tentoonstelling geopend. Onder leiding van den technischen voorzitter O. von Miller werden nu door de Keizerin de verschillende afdeelingen in oogenschouw genomen.

Zoo het ooit wenschelijk geweest is, de opening eener tentoonstelling uit te stellen, dan ware het voorzeker hier het geval. Want ofschoon in de laatste dagen den tentoonstellers een paar honderd man infanterie ter beschikking gesteld waren, was het toch niet mogelijk de gebouwen en terreinen in een toestand te brengen, de ontvangst eener Keizerin waardig. Geen der afdeelingen was eenigszins in gereedheid. In de groote machinezaal konden van de 60 motoren slechts 15 en dat nog voor het grootste gedeelte onbelaste gasmotoren loopen, zoodat de aanblik van deze groote zaal met hare ruwe wanden, met hare vloer, die voor een gedeelte uit in der haast samengevoegde planken bestond, een werkelijk treurige was.

De avond van den 16 Mei kenmerkte zich dan ook door een groote duisternis op het tentoonstellingsterrein, en toen om tien ure nog een stoompijp sprong, en daardoor de laatste booglichten uitgingen, kon men het opmerkenswaardige feit bijwonen, dat het openingsfeest eener electro-technische tentoonstelling, bij kaarsen en petroleumlampen eindigde.

Met deze toestanden en met de bezwaren, die men heeft een tentoonstelling te voleindigen die door het publiek reeds tamelijk druk bezocht wordt, laat het zich niet aanzien dat het geheel in de eerste drie of vier weken voltooid zal zijn.

De groote krachtsoverbrenging van Laufen naar het tentoonstellingsterrein komt in geen geval vóór 15 Augustus in werking.

De afdeeling, welke op het oogenblik haar voltooiing het dichtst nabij is, is het ketelhuis. Vier schoorsteenen uit profielsteenen opgetrokken, elk 40 M. hoog, benevens eenige ijzeren schoor¬

steenen verheffen zich hier, en de zware rookwolken, welke men er gewoonlijk uit ziet opstijgen, toonen ons dat de systemen der rookvrije verbranding, nog niet door alle ketelfabrikanten worden toegepast.

De meeste der opgestelde ketels behooren tot het systeem der onontplofbare buizenketels en een der fabrikanten heeft om het bewijs te leveren, dat zijn constructies werkelijk zonder gevaar zijn, zijn bureau boven op zijn ketel gebouwd.

"e recmerztjae van het ketelhuis zijn drie ketels der firma

Suionis en Lanz te Frankfort a/M. gelegen (fig. 1). Deze ketels

onderscheiden zich door de constructie der deksels die de waterkamers afsluiten en waardoor men elke waterbuis bereiken kan (fig. 2); De deksels zijn kegelvormig afgedraaid en passen in daarmee overeenstemmende gaten der wand zoodanig, dat hun basis aan den binnenkant van de waterkamer ligt. Om deze deksels van de buitenzijde in de kamers te brengen zijn zij op twee tegenover elkaar gelegen punten b.b. afgevlakt en wel vanaf

hun basis tot de helft der dikte. Hetzelfde geschiedt bij de conische openingen der kamers, deze zijn op twee tegenoverliggende plaatsen a.a. tot op de helft der plaatdikte aan de kleinste ope¬

ning uugevyiu. uaar nu ue aiameter a.a. grooter is dan b.b. kan de deksel, znoals fio- 3 anno-poft ;„ ,\a km» ^,k,.„„k*

Be vereeiuw van Bnr£erlijïe inienieurs stelt zien in geenen deele verantwoordelijk voor de denkbeelden in de onderscneidene bijdragen ontwMeld of toeplicM,