t5i

NIEUWSBLAD VOOR DEN BOEKHANDEL

Magazijn-catalogus.

Frederik Muller & Co., Amsterdam. Histoire des Pays-Bas. Choix d'ouvrages importants.

8°. (III, 153 blz-! Il84 ms-)-

J. W. van Leeuwen, Leiden (Hoogewoerd 89). No. 124: Theologie. Letterkunde. Catalogus. 8°.

(Blz. 33—94; nr. 473—1604).

In prijs verminderde Boeken.

Th. Carlyle, Sartor Resartus... Vert.d.J.W.C.A. Zürcher. Amsterdam, Jan D. Brouwer. 1880. —■ Amsterdam, M. Lobo Mz. 8°. (ƒ 2.50) ƒ 1.50

BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN, INGEZONDEN STUKKEN.

Uit de «Bijdragen en mededeelingen van het Historisch genootschap»:

De door prof. .Rogge bewerkte brieven van Nicolaas van Reigersberch zullen spoedig' verschijnen.

De uitgave der brieven van De Witt door prof. Kernkamp ondervond eenige vertraging- Ook de door prof. Bussemaker voorbereide publicatie der brieven van d'Affry .is nog uitgesteld.

Eerlang zal het tweede deel van prof. Kramer's uitgave van de Gedenkschriften van Hardenbroek verschijnen.

Misschien zal een begin worden gemaakt met den druk van dr. van Langeraads uitgave van het Journaal van Buchelius. Dr. Japikse bewerkte de uitgave van de notulen van Hop en Vivrèn. Dr. Brugmans bleef diligent in zake de uitgave van de Kroniek van Abel Eppens.

Voorbereid wordt de uitgave van het protocol van den Amsterdamsche pensionaris Andries Jacobsz. over de vergaderingen der Staten van Holland van 1522—1539.

Couranten-museum. ■— De heer A. Th. Hartkamp, hier, is benoemd tot conservator van het Nieuwsblad-museum,dat in het gebouw sConcordia» zal worden ingericht en alles zal bevatten, wat op de geschiedenis van het dagbladwezen betrekking hééft. Het plan ter stichting van dit museum is uitgegaan van den heer D. A. van VVaalwijk, directeur van het Nieuwsbl. v, Nederl.

De Société des bibliophiles francais is bezig met de uitgave van een geheele groep handschriften van St. Augustinus' «Stede Gods», verlucht door kunstenaars van de middeleeuwen. Tal van reproducties ■ uit .de . exemplaren van de Bibliothèque

Nationale, de Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage, van de boekerijen van Nantes, Macon enz. zullen worden opgenomen. (Kroniek).

Van mevrouw Anderson's boek »Uit Multatuli's leven» (uitg. Corn. Daniels, Amst.) zal eene duitsche vertaling eerstdaags te Frankfort a. M. verschijnen.

Een joodsche nationaal-bibliotheek.

(Ingezonden).

Van alle beschaafde volkeren is het »Volk zonder Land» waarschijnlijk het eenige dat geen eigen, geen nationale bibliotheek bezit. De vorming daar van is tot nogtoe grootendeels tegen gehouden door gemis aan zekerheid van het leven en eene vaste woonplaats tengevolge van de vele vervolgingen waarvan de Joden te allen tijde hebben blootgestaan. Waar bij de verschillende volkeren door kloosters en universiteiten of door de liefhebberijen van vorsten groote boeken-, en handschriften-verzamelingen werden saamgebracht, konden de overal verspreide joodsche gemeenten slechts weinig doen. Mocht al eens een enkele maal door den een of ander een grootere collectie bijeengegaard zijn, dan werd zij meestal door de overheerschers verbeurd verklaard.

Eerst in het begin der 18e eeuw vinden we melding gemaakt van eene aanzienlijke joodsche bibliotheek, bijeengebracht door den opperrabbijn van Praag, David Oppenheimer.

In deze collectie bevonden zich een menigte in Turkye uitgegeven geschriften welke door den Prager censor gevaarlijk werden geacht als zijnde tegen het Christendom. Oppenheimer werd daarom genoodzaakt zijne bibliotheek naar Hannover over te brengen. De ijverige geleerde ging steeds voort met zijne verzameling uit te breiden en kon in 1711 een catalogus in 't licht geven van de werken welke hij nog niet bezat. Toen hij in 1737 stierf, liet hij een keurige verzameling boeken na, alleszins geschikt om als kern te dienen voor een bibliotheek van uitsluitend joodsche geschriften. Evenwel, niemand die het met zooveel ijver en toewijding aangevangen werk voortzette. De geschiedenis dezer bibliotheek is eene afbeelding van de lijdensgeschiedenis der Joden zeiven. Jaren lang heeft ze gezworven van land tot land, van stad tot stad; niemand van de rijke joden die zich over haar ontfermde. Pogingen werden aangewend om het benoodigde kapitaal op aandeelen bij elkaar te krijgen. Slechts weinigen die voor zulk «misdruk» 50 thaler over hadden. Ten slotte

ging deze verzameling in 1829 naar Oxford waar ze nog een sieraad is van de Bodleiaansche bibliotheek.

Met eenige andere, dergelijke verzamelingen ging het ongeveer evenzoo. De joden hadden in de meeste gevallen meer geld over voor prachtige kerken en de versiering daarvan dan voor het verzamelen van boeken.

Thans schijnt evenwel het idiaal van Oppenheimer en vele anderen verwezenlijkt te zullen worden door een doctor med., Jozef Chasanowitzsj, bij wien op zijne vele reizen door het land zijner vaderen het plan rijpte om te Jerusalem eene joodsche nationaal-bibliotheek te stichten welke allengs zou aangroeien tot een nationaal-museum. In het jaar 1892 is hij begonnen met eene kleine bezending boeken, welke als grondslag zou dienen voor zijn verderen arbeid. Sedert tien jaren is hij onvermoeid bezig, alles heeft hij opgeofferd om zijn doel te bereiken, al wat door hem met zijn medische praktijk verdiend is, besteedt hij om zijn doel nader te komen. Het liefst wordt hij betaald met boeken: de patiënt die in het bezit is van een of ander zeldzaam boek, hij kan verzekerd zijn er den langsten tijd eigenaar van te zijn geweest. Toch is Chasanowitzjs geen bibliomaan, diej maar alles wat onder zijn bereik komt verzamelt. Hij is een fijngeschoolde bibliograaf, die met den speurzin des kenners zoekt, met een rijke en diepgaande kennis van de joodsche literatuur. Daarbij bepaalt hij zich niet alleen tot boeken. Hij verzamelt alles wat het Jodendom betreft, brochures, vereenigings-statuten, houtsneden, gelegenheidsgeschriften, fotografieën, medailles enz. enz.

Thans, na tien jaren inspannend werken is de bibliotheek aangegroeid tot ruim 18000 deelen Het kleinste gedeelte bestaat uit werken van algemeenen inhoud, het grootste uit werkelijke hebraica en judaica.

Met voldoening en toch ook meer met smart mag Chasanowitzsj er aan denken dat hij dat alles nagenoeg alleen heeft bijeengebracht. Slechts enkelen hebben hem bij den arbeid geholpen.

Tot voor anderhalf jaar bezat de bibliotheek geen eigen gebouw.

Thans is de geheele verzameling geborgen in den bereids gereedgekomen rechtervleugel van het bibliotheeksgebouw dat in de Konsulaatstraat te Jeruzalem zal worden opgetrokken. Het is te hopen dat de rest der benoodigde som —^ het geheele gebouw zal ƒ 90.000 kosten — spoedig gevonden worde, opdat ook de linkervleugel zal kunnëh worden bijgebouwd, en de geleerde Chasanowitzsj de verwezenlijking van zijn denkbeeld moge beleven.

ADVERTENTIËN

~\D^^"egens gevorderden leeftijd te koop aangeboden een in volle werking zijnde BOEKDRUKKERIJ met BINDERIJ en KANTOORBOEKENFABRIEK, van niet te grooten omvang, in een provincie-hoofdstad, Huis waarin de zaak gevestigd is kan tegen matigen prijs gehuurd en een deel der koopsom voorloopig in de zaak gevestigd blijven. Serieuse aanbiedingen met volledige inlichtingen onder nr. 801 aan den Boekhandel van B. de Graaf Az. te Nijmegen. [1216]

= A«o«or/4om hpstaat rrplpcipnbpirl nm irapr tp

nemen een GERENOMMEERDE BOEKH. met oorw art. pn daaraan verbonden orima Leesbiblio¬

theek. Geen tusschenpersonen. Brieven fr. onder het Nr. dezer Advertentie aan het Bureau van dit Blad.

Lr2i7]

De ondergeteekende bericht dat de

ALGEMEENE KUNSTHANDEL

<2©U»EKET & CO.

van heden af, door hem voor eigen rekening zal worden voortgezet onder boven genoemden naam [1218]

MEIJER W. GOUDEKET. Onze Magazijnen en Ateliers zijn uitsluitend gevestigd Prinsengracht 872.