244

Het is mijn duidelijke indruk, van alles wat ik gezien en gehoord heb, dat de thans in Indie bestaande kwaadwilligheid tusschen Engelschen en inlandsche rassen van dien aard is, dat, zoo zij niet gestuit wordt door edelmoediger handelwijzen, zij in weinige jaren de voortdurende connectie tusschen Engeland en Indie onmogelijk zal maken en dat een eindelijke breuk niet kan uitblijven, die een onberekenbare ramp voor beide landen zou wezen en gepaard zou kunnen gaan met tooneelen van geweld zonder wederga in de geschiedenis van beiden. Wij hebben in onzen tijd waargenomen hoe alle vriendelijke gevoelens in Ierland werden uitgedoofd, aanvankelijk door ongerechtigheid, later door misverstand. Wij zien vandaag hetzelfde door dezelfde oorzaken herhalen in Egypte. En morgen kunnen wij wedervaren dat in Indie de zaak evenzeer hoopeloos staat. Ik geloof niet dat het reeds zoo ver gekomen is; doch het onrecht is er, en het volk begint wakker te worden en de domheid te gevoelen van hen, die Engeland in Indie vertegenwoordigen, en het baldadig beleedigen. Tenzij het Engelsch publiek in den moederstaat, met wie de Indische [rassen geen ruzie hebben, ontwaakt uit zijne onverschilligheid, zullen dezelfde onherstelbare gevolgen van een algemeenen rassenhaat volgen. Alleen zij herinnerd dat Ierland en Egypte betrekkelijk kleine landen zijn; in oppervlakte en bevolking en om die reden gemakkelijk met geweld te bedwingen, terwijl Indie een groot continent is, bevolkt door rassen tienmaal talrijker dan ons eigen ras, en dat de losbarsting, wanneer zij komen mocht, op eene schaal zal zijn, geheel buiten verhouding onzer ondervinding en daarom des te zorgwekkender. Laat Indie eenmaal eensgezind wezen, zooals Ierland en Egypte zijn, in een gemeenschappelijk gevoel van haat tegen al wat Engelsch is, en onze overheersching zal er ipso facto ophouden. Laat het eenmaal wanhopen aan Engelsche rechtvaardigheid, en Engelsch geweld zal onmachtig zijn om het in bedwang te houden. De grootsche koe, het symbool van Indie, is een gewillig beest; een kind