204

indien het niet prikkelt tot ondeugd; maar tot ware plichtsbetrachting en zuiverheid van levenswandel.

Van „Wonosari" mag dus ook gezegd worden q u e la mère en permettra la lecture asafille. Het bevreemd ons zelfs, dat er tot dus verre nog niet meer ophef in de periodieke pers van gemaakt wordt. Het schijnt dat onze letterkundige wereld zoo gewoon is aan de onvruchtbaarheid van onzen romantischen bodem, dat, zelfs wanneer een roman te voorschijn komt, die den toets met de goede producten uit het buitenland kan doorstaan, hij maar voordommelt in den waan, dat toch niet veel zaaks uit eene Hollandsche pen kan voortkomen. Misschien ook, dat de Indische titel reeds onze letterkundigen doet denken aan een boek waarmede zij niets te maken hebben, een werk over Sanskrit of over koloniale aangelegenheden van abstracten aard, en zij daardoor verzuimd hebben gretig met het boek kennis te maken.

Men wane niet, dat de avonturen der hoofdpersonen de aandacht uitsluitend in beslag nemen. Die draad kon onmogelijk door de geheele twee deelen voortdurend gespannen blijven. De heer van der Hoog heeft, met benijdenswaardige gevatheid, daartusschen orgineele figuren en echte gevoelige, soms komische episoden geschetst, die niet weinig bijdragen tot het boeiende en onderhoudende van het geheel. Wij kunnen geen weerstand bieden aan de zucht om onze lezers met een paar van die episoden kennis te laten maken. Allereerst eene keurige, handelende bijdrage tot de folteringen van het vaderhart in Indie, die de eischen eener opvoeding in Europa aan velen stelt, die eene dergelijke opvoeding als onvermijdelijk voor de toekomst hunner zonen achten. Wij hebben hier te doen met een eenvoudig, eerlijk, ijverig landsdienaar die door zijne eigen ervaring en vergelijking met gelukkiger collega's juist tot de slotsom moest geraken, dat de Europeesche opleiding, gekroond door een voldoend afgelegd Indisch ambtenaars-examen, de ware kruk is om de hoogere