344

werd door den Minister zeiven reeds bij dezelfde gelegenheid aangewezen. Inderdaad wordt, om van de buitenbezittingen niet te spreken, een aanzienlijk deel der bouwvelden op Java nog steeds niet geïrrigeerd, ten gevolge waarvan de oogsten aanmerkelijk minder bedragen en aan veel grooter kansen van mislukking blootstaan, dan bij een behoorlijke bewatering het geval zou zijn. Eene goede politiek bracht mede, dat voor de buitengewone uitgaven ter voorziening in deze behoefte en in de buitengewone werken, die verder worden vereischt — in de eerste plaats spoorwegen — van de buitengewone inkomsten, die de koffiecultuur oplevert, werd partij getrokken. Met het denkbeeld om daaruit voortvloeiende overschotten, die niet terstond konden worden verwerkt, voor dat doel te reserveeren, konden de hier bedoelde leden zich geheel vereenigen. Doch op die bron van inkomsten moest men het niet geheel laten aankomen. Door middel van geldleening moesten de uitgaven, die te zwaar op het tegenwoordige zouden drukken, over meer jaren worden verdeeld. Al zouden uitgaven, die elders als buitengewoon kunnen worden aangemerkt, in Indie nog gedurende eene reeks van jaren noodig zijn, dit was alleen het gevolg van jarenlange verwaarloozing en belette niet dat zoodanige uitgaven Indie's productievermogen aanmerkelijk konden verhoogen, zoodat het, na voorziening in renten en aflossing der bedoelde leeningen, de uitgaven der staatshuishouding gemakkelijker dan te voren zou vermogen te dragen. Wel is waar was in Nederland en elders van het middel van geldleening somtijds een overmatig gebruik gemaakt; doch hierin was nog geen reden gelegen om voor Indie in een tegenovergesteld uiterste te vervallen. Kwam, zooals deze leden hoopten, eene regeling van de financieele verhouding tusschen Nederland en Indie tot stand, dan zou niets beletten om de benoodigde leeningen ten laste van Indie te sluiten, evenals reeds sinds jaren ten opzichte van Britsch-Indie geschiedt.

Men zoude er prijs op stellen, de zienswijze van den Minister omtrent een en ander te vernemen.