NIEUWSBLAD VOOR DEN BOEKHANDEL

491

Het recht ter uitgave van het Geïllustreerd weekblad voor de huiskamer is van de N. V. Stoomdrukkerij v.h. J. Bremer overgegaan op de Algemeene Uitgeversmaatschappij, te Amsterdam.

Het dagblad De Echo zal, van vrijdag a. s. af, een Kinderweekblad als gratis bijvoegsel geven. Een bekwame kinderschrijfster voert de redactie.

De Redactie van het orgaan van den «Nationalen Bond voor Vreemdelingenverkeer» verzoekt ons meê te deelen, dat haar domicilie is: Rokin 50, Amsterdam, in den algem. boekhandel van Gebrs. Schróder.

Het programma is verschenen eener prijsvraag voor de in- en uitwendige versiering van een getuigschrift in boekformaat voor ambachtscholen, uitgeschreven door den Bond van Directeuren van Ambachtsscholen in Nederland.

De jury van beoordeeling zal bestaan uit de heeren: A. J. van Achterberg, uit Leiden; G. W. Boot Bzn., uit Arnhem; L. van Essen Rzn., uit Utrecht; E. Jelsma, uit Amsterdam; J. W. Willemsen, uit Tiel.

Permanente tentoonstelling van leermiddelen. — De N. R. Ct. meldt:

Door velen, werkzaam bij het bewaarschool-) lager- en middelbaar onderwijs, wordt het bezwaar gevoeld, dat van het Nederlandsch Schoolmuseum, hetwelk te Amsterdam gevestigd is, bij voorkeur de Amsterdammers kunnen profiteeren, en dat personen uit andere gemeenten zich soms vrij aanzienlijke reiskosten moeten getroosten, wanneer ze het museum wenschen te bezoeken. Dat bezwaar veroorzaakt onbekendheid met vele leermiddelen; de keuze van leermiddelen zou vaak anders zijn, indien een vergelijking had kunnen gemaakt worden.

Het bestuur der afdeeling Rotterdam II van het Nederlandsch Onderwijzersgenootschap, dit bezwaar erkennende, wenscht een poging te wagen, om hieraan tegemoet te komen. Het wenscht den stoot te geven tot opening van een permanente expositie van leermiddelen te Rotterdam, een gelegenheid, waar alle nieuwe leermiddelen, onmiddellijk na het vers:hijnen, gedurende drie of zes maanden, onder toezicht van een commissie van onderwijsmannen, worden tentoongesteld, waar alle personen, bij het onderwijs betrokken, zoowel van Rotterdam als van elders, vrijen toegang hebben; een tentoonstelling, die zoo mogelijk de geheele week van 's morgens tot 's avonds geopend is, doch die desnoods ook slechts eenige uren van den dagtoegankelijk zou kunnen zijn, al naar de medewerking, die wordt ondervonden.

De afdeeling, in haar middelen beperkt, kan echter niet veel meer doen dan den stoot aan de oprichting geven, de zaak subsidieeren en deelen in het vereischte toezicht.

In de meening, dat niet alleen de gebruikers der leermiddelen, de onderwijzers, maar ook de leveranciers bij de stichting van een permanente expositie gein'.eresseerd zijn, heeft het bestuur zich tot de laatsten gewend, met de vraag: of zij bereid zijn van de gelegenheid tot exposeeren van leermiddelen gebruik te maken, onder beding, dat de leermiddelen na een vasten tijd van expositie, worden teruggezonden, en of ze bereid zijn, een

jaarlijksche subsidie of gift ineens voor dit doel

toe te zeggen.

De drukkerij van het «Berliner TageblatU. — Dezer dagen — schrijft de correspondent van het Alg. Hbl. uit Berlijn — had ik gelegenheid eens een modern krantenpaleis van onder tot boven te doorwandelen. Ik bedoel de nieuwe bureaux, drukkerij, zetterij enz. van Met «Berliner Tageblatt». Sinds eenige weken is het nieuwe gebouw, hoek Schützenstrasse en Jerusalemerstrasse, in gebruik, en wanneer de uitgever van dit blad en de redactie daarop trotsch mochten zijn, dan hebben ze geen ongelijk. Reeds van buiten maakt het gebouw met zijn uitgebreide fronten en monumentale hoofdingang een uitstekenden indruk. En wanneer men het inwendige bezichtigt wordt die indruk nog versterkt. Anderhalf jaar is er aan gewerkt en de bouw en inrichtingskosten hebben drie millioen mark bedragen.

Waar men komt, in de zalen voor de zetters of

in de zalen waar de persen snorren, in de redactiekamers of in de stereotypie, overal treft het prac-

tische der inrichting en de zorgen die besteed zijn aan lucht- en lichtverschaffing. Het meest imponeerden mij de zalen waar de persen staan. Beneden, waar het Berl. Tagebl. met 82.000 exemplaren en de Berl. Morgenzeitnng met 120.000 exemplaren gedrukt worden, staan niet minder dan 9 rotatiepersen, acht tweelings- en een vierlingspers.

Vooral de laatste is een wonderwerk van het roenschelijk genie. In één uur snijdt, drukt, vouwt en telt deze pers niet minder dan 48.000 dubbele bladen, dus 48.000 x 8 bladzijden. Buitendien telt de inrichting 34 andere snelpersen, met electriciteit als beweegkracht. Ook de boekbinderij, boekdrukkerij, de zincographische inrichting enz., zijn uitstekend ingericht. In 't geheel zijn aan de technische inrichting circa 500 personen verbonden. En aan het hoofd daarvan staat een Nederlander, de heer Ans. Hartog uit Amsterdam, wel een bewijs dat onze landgenooten ook op technisch gebied iets kunnen presteeren, mits ze een goede opleiding hebben gehad. De heer H. heeft echter, dit moet ik er bijvoegen, zijn geheele technische

opleiding in Duitschland genoten. Van zijn i6e jaar af was hij hier te lande werkzaam, eerst als leerling-zetter, vervolgens als leerling-drukker enz., zoodoende het geheele uitgebreide en moeilijke vak van meet af leerende.

Wat de loonen betreft die hier betaald worden deze zijn volgens Nederlandsche begrippen zeer hoog. Het gemiddelde weekloon van de zetters in de krantenzetterij bijv. bedraagt 55 mark of ongeveer 33 gulden, dat van de zetters van het rijksadresboek, dat ook door de firma Mosse wordt uitgegeven, bedraagt 60 mark of 36 gulden. Er zijn onder de zetters die nog 10 of 15 mark meer per week verdienen. Al deze arbeiders werken in accoord, worden per 100 regels betaald. Ook de arbeidsters hebben goede loonen. Zoo bedraagt het weekloon der vouwsters, inlegsters, plaksters enz., gemiddeld 24 mark of ruim 14 gulden.

De uitgeefster der beiden bladen, de firma, Rudolf Mosse, is dezelfde die het groote advertentie-Bureau bezit, dat over de geheele wereld werkt. Het centrale bureau daarvan is ook in het nieuwe gebouw gevestigd. Eingenaardig is, dat de oudste firmant dezer wereldzaak, tevens nog steeds de ziel er van, nog geen veertig jaar geleden heel in 't klein begonnen is.

Door noeste vlijt, gepaard aan groote bekwaamheid, nooit inslapende energie en goede trouw in handel en wandel heeft de heer R. Mosse zich en zijn huis binnen enkele tientallen jaren opgewerkt tot de hoogte, waarop het nu staat, type als hij is van den seif-made man in den zeer goeden zin van het woord.

Het bijblad der Allgem. Buchh.-Zlg., de Internat Literatur- u. Musikberichte, geeft, in het laatst verschenen nr., de beeltenis te zien van E d i t h N e b e 1 o n g, eene jonge noorsche schrijfster, over wier romans »Maja Engell» en «Mieze Wichmannn, verder in het blad, een zeer gunstig oordeel is gesteld door den heer Walther Muller.

Vragenbus.

Antwoord zal gaarne aan het Bureau van dit Blad in ontvangst worden genomen.

Wie is de uitgever der Nedrl. vertaling van Edna Lyall's roman oBound by the law». B. O.

Zijn uitgegeven, en bij wien, de gedichten van P. A. van Overeem? A. K.

Wie is uitgever of eigenaar van het kinderboek »De Zwitsersche Robinson»? A. S.

ADVERTENTIËN.

Heden overleed onze jongste lieveling CORRI, oud 8 maanden.

HENRI J. VAN ROSSUM. M. VAN ROSSUM—Togni. Amsterdam, 4 October 1903.

[344B]

Leerling-Boekhandel.

Bij ERVEN J. BIJLEVELD, te Utrecht, kan met 1 Nov. een net JONGMENSCH, P. G., geplaatst worden. [3449]

OPRICHTING.

Iemand, op een plaats waar geen R. C. boekwinkel is, wenscht een R. C. Boek- en Papierhandel op te richten en verzoekt daartoe alle R. C. werken en tijdschriften in commissie of agentuur (Kerkboeken enz.), tevens prijzen van schrijf boeken, papier enz., en alles wat tot het vak behoort. Is ook niet ongenegen met een (mits zeer groote) firma in relatie te treden. Prima referentiën omtrent soliditeit enz. onder het Nr. dezer Advertentie aan het Bureau van dit Blad. [345°1

CjTevraagd: een KOLPORTEUR, die op z'n aanbiedingsreis tegen hooge provisie wil meenemen een, in November te verschijnen, socialistisch getint, werk over Liefde, Huwelijk, en Prostitutie.

Br. fr. aan den Boekh. G. J. Lankkamp, Agent van Hel Volk, te Deventer. [3451]

Bij J. G. BROESE, te Utrecht kan een

Aankomend Bediende,

P, G., geplaatst worden. [3452]