284.

als Pongees, zakdoeken, geborduurde zijde enz. Deze zouden ook voor ons land van belang kunnen zijn.

Pongees zijn geweven stukken zijde van eene bijzondere soort, die alleen in China wordt aangetroffen. Het is bekend dat de eigenlijke zijdeworm zich voedt met de bladen van den moerbeiboom. In het meer noordelijke China, waar de moerbeiboom niet aardt, vindt men een zekeren zijdeworm die zich weet tevreden te stellen met eikenbladen als voedsel en de zijde van de cocons der wormen, die daarop geteerd hebben, is eenigszins geelachtig en hard van kleur. Zij kan daardoor niet dienen voor de fabricage van de zoo zachte en mollige zijde en fluweel die de Lyon- en andere fabrieken weten te vervaardigen, noch kan zij de zoo delicate kleuren bij verving te voorschijn roepen, die men aan de andere zijde, Chineesch of Europeesch, weet te geven, doch zij is toch zeer oogelijk in haren natuurlij keu staat, en bijzonder taai of sterk. De stukken zijde die onder den naam Pongee of Pondji bekend zijn, worden aangemaakt in dimensiën die ze voor Europeesch gebruik geschikt maken, en de uitvoer daarvan is hoogst belangrijk. Ook in Nederland worden Pongees, zonder dat men dit weet, in ruime mate gebruikt, en gaan zij daar dikwerf door onder den naam van Orleans of zijde Orleans. De heeren en dames zomer- reisulsters, de overtreksels van parasols, de zomerjasjes der buitenheeren enz. zijn Chineesche Pongee, maar in de laatste jaren is de consumtie ontzaglijk toegenomen, sedert men geleerd heeft de Pongee op eene voldoende wijze in zwart, grijs en andere minder delicate kleuren te verven. "Voor voering van kleederen voor beide seksen wordt de Pongee nu op uitgebreide schaal aangewend, en vooral biedt Duitschland nu eene belangrijke markt voor zijne enorme industrie in gemaakte kleedingstukken. Vroeger was alleen Londen de markt voor Pongees, doch nu wordt ook voor Duitsche consumtie niet onbelangrijk naar Hamburg verscheept, en er bestaat geen reden, mits wij eene directe vaart op Amsterdam hadden, waarom aldaar niet met succes