346

„En achetant, on n'est pas sur d'être propriétaire,

„En payant, on n'est pas sur d'être libéré,

„En prêtant, on n'est pas sur d'être remboursé."

Dat in de risico berust wordt, en betwisting van het eigendomsrecht betrekkelijk zelden voorkomt, doet niets ter zake af, waar Sprekers doel alleen is, de beteekenis, het wezen van ons stelsel te schilderen. De algemeene onzekerheid, de bezwaren, de tijd en de kosten van een ten slotte vruchteloos onderzoek, de veelvuldige formaliteiten als minderjarigen e. d. in het spel komen en — last not least, hoewel buiten het stelsel om — de exorbitante rechten en kosten van overdracht enz. belemmeren het verkeer met onroerende goederen, deprecieeren deze en bemoeilijken de ontwikkeling van een gezond grondkrediet.

Men denkt er aan, de publiciteit, waartoe men in het begin dezer eeuw zijne toevlucht moest nemen, uit te breiden, den authentieken akten-vorm en de periodieke vernieuwing der hypothecaire inschrijvingen in te voeren; doch dit alles — hoe wenschelijk op zich zelf — kan, met behoud van het veroordeeld systeem, de veelschrijverij slechts doen toenemen en den last en de kosten van het onderzoek in de openbare registers slechts verhoogen, zonder de economische bezwaren weg te ruimen.

Het stelsel deugt in beginsel niet, zegt Spr. Het druischt in zijne gevolgen lijnrecht in tegen de richting der maatschappelijke ontwikkeling, tegen den geest van onzen tijd, die in alle verkeer gemakkelijken omzet met geringe kosten eischt. Het rust in hoofdzaak nog op persoonlijk vertrouwen, terwijl de grond juist door zakelijke zekerheid het kapitaal tegen lage rente moet tot zich trekken.

Overgaande tot het Torrens-stelsel, kan Spr. niet nalaten met een enkel woord te gewagen van het zg. mobilisatiesysteem van wijlen prof. Gratama, waarvan het geheele mechaniek bestaat in van overheidswege uitgegeven eigen-