201

De slotartikelen der ordonnantie verklaarden haar o. a. niet toepasselijk op de vrijmetselaar's loges, en schenken aan verschillende ambtenaren bevoegdheden. Een nadere behandeling dier artikelen acht ik voor mijn doel overbodig.

"Wat echter nog opgemerkt behoort te worden is de reden, waarom de oorspronkelijke ordonnantie Yan 1869 in 1885 (de wijzigingen van 1882 zijn van minder belang en bereids bij de bespreking der verschillende artikelen der ordonnantie behandeld) werd gewijzigd en uitgebreid.

De aanleiding daartoe werd gevonden in de omstandigheid, dat in de genootschappen, welke oorspronkelijk alléén onder Chineezen bestonden, ook lieden van een anderen landaard waren opgenomen, en dat zulke personen zelf genootschappen hadden gevormd. Het bestuur meende het bestaan of de vorming van genootschappen onder Chineezen, ingericht op den voet van, of wel in betrekking staande met de in China bekende Vereeniging: The Triad Society (het drieheid's of Hemel- Aarde- en Mensch-Verbond), en in de Strait's bekend onder den naam van Hoey's, wèl te mogen gedoogen uit overweging, dat daarmede aan een volksbehoefte werd te gemoet gekomen, maar wenschte volstrekt niet toe te geven aan de neiging tot vorming van genootschappen bij lieden van anderen landaard geopenbaard, vermits zulke genootschappen niet konden worden gezegd bij bedoelde personen inheemsch te zijn, en het beletten hunner oprichting dus ook niet gerekend kon worden een inbreuk op volksgebruiken daar te stellen.

Bij de aanvullings-ordonnantie van 1885 werden dan ook de laatstbedoelde genootschappen opgeheven, en werd het vormen van dergelijke vereenigingen evenzeer als het toetreden en de opneming in de genootschappen der Chineezen van lieden, behoorende tot een anderen landaard, strafbaar gesteld.

Ik acht het overbodig de ordonnantie van 1885 evenals die van 1869 op den voet te volgen, aangezien wat zij aan