Mengelwerk.

kende zorgen en ruwe onverschilligheid elk boek en elke gelegenheid tot verdere ontwikkeling en beschaving gesloten laten? Wie gewoon is iets verder te kijken dan de menigte, telt de kracht der beschaving niet met de cijfers, welke de statistiek ons aangeeft; b. v. van de honderd zijn er te A. 70 die kunnen lezen en schrijven en 30 die dit met kunnen. Hoevelen zijn er onder die zeventig, die hoogst gebrekkig lezen en met moeite hun naam krabbelen kunnen , hoevelen die zelden of nooit lezen en als ze al iets lezen, dat lezen waarschijnlijk niet dienen kan om te ontwikkelen en te beschaven! Een dergelijke percentswijze bepaling van de mate der beschaving van een volk moest al voor lang door ieder weldenkende veroordeeld zijn.

Wij zullen, omdat we bepaald over het onderwijs aan volwassenen spreken willen, ons aan bovengenoemde splitsing vasthouden , ten einde meer geregeld over de practische behoeften, in overeenstemming met de eischen van onzen tijd , te kunnen oordeelen.

" Allereerst hebben zij dus behoefte aan onderwijs, die nimmer de school bezochten.

In onderscheidene plaatsen van ons vaderland zijn er dikwijls pogingen aangewend om dezen ter hulp te komen. Over het algemeen laten algemeene belangstelling en medewerking veel te wenschen over.

Van de zijde van de onderwijzers. Is het niet opmerkenswaardig , dat de methode voor de vakken van het onderwijs in onze opvoed- en onderwijskundige werken en tijdschriften is en nog menigmaal wordt beschreven; terwijl men zelden of nooit iets te lezen krijgt over de methode bij volwassenen te volgen, die geen of weinig onderwijs genoten.

Zegt niet, de methode is dezelfde als bij de kinderen; want zij zijn gelijk kinderen. Dit is zoo niet. Bij de kinderen moet het eerste onderwijs van aanschouwing uitgaan ;