Mengelwerk.

Beschouwen wij

Het lagere schoolwezen.

Alhoewel de Amerikanen ten onregte zich de verdienste toeëigenen van het eerst van alle natiën dusgenaamde volksscholen te hebben in het leven geroepen, zoo kan hun toch de veel grootere verdienste niet worden betwist, dat zij ze kosteloos voor allen openstelden, terwijl zij kerkelijken invloed daarvan verwijderd hielden. De idee der vrije scholen ontstond, zooals gezegd is, uit het democratische beginsel, en het noodzakelijke gevolg daarvan zijn vrije hoogescholen, tot welke de Staat san eiken daartoe bekwame den toegang moet verleenen en voor den duur van zijnen studietijd onderhoud ver schaffen. Het begin daartoe is bereids gemaakt door de oprigting van de Free Academy te New-York, waartoe wij later zullen terugkomen.

Er is een harde strijd noodig geweest om het stelsel van vrije scholen op de tegenwoordige hoogte te brengen. De bekrompen denkende rijken, evenzeer als de naar gezag trachtende geestelijken, bestreden het met de meeste kracht, maar „ zij wonnen niets daarbij, en do overwinning moest naar den kant van het betere inzigt overslaan." Bij de bijzonderheden kan ik mij heden niet ophouden, hoe belangwekkend ze ook mogen zijn; misschien later. Voor het oogenblik alleen dit: Toen in de New-England-Staten de vrije scholen reeds tot wasdom en bloei waren gekomen, werd er in de overige Staten naauwelijks aan gedacht. In 1793 deed de Staat New-York de eerste stappen tot verbetering der scholen, doordien de Wetgeving eene jaarlijksche som van 50,000

15*