Mengelwerk.

h-eid en bevalligheid zoowel als met juistheid en zekerheid werden uitgevoerd, maar tevens ook, hoe daardoor bestaande ligchaamsgebreken konden worden verholpen Of althans veel verbeterd en de aanleg daartoe konde Worden te keer gegaan, zoodat in dit opzigt de gymnastiek vooral eene orthopaedische strekking bekomt. — Op bet hooge belang van zoodanige kunstmatige ligChaamsoefeningen voor meisjes werd ook teregt de aandacht gevestigd, daar deze meer nog dan de jongens tot zittend werk zijn veroordeeld en over 't algemeen minder in de gelegenheid zijn, de zoo noodige en ook door haar zoo zeer gewenschte vrije beweging, opvoedkundig geleid , te nemen.

Of die oefeningen door de meisjes evenzeer als dooide jongens bemind worden en met lust volbragt werden , hieraan viel niet te twijfelen. Kost het bij andere lessen soms moeite en opwekking, de jonge lieden aan den gano- te brengen en te houden, hier kostte het omgekeerd moeite om den lust te bedwingen, want de een Voor den ander wenschte er deel aan te nemen.

De oefeningen liepen echter, onder de leiding van den hoofdonderwijzer N. Kijkens , geregeld af en bepaalden zich eerst bij de houding des ligchaams, bij het staan en gaan; de vlugge beweging van verschillende deelen des ligchaams , voorts vele oefeningen in 't klimmen langs stokken en touwen van meerdere of mindere dikte, onderscheidene oefeningen bij verschillende handbruggen, aan ringen en ladders; doch het is ons onmogelijk, al de oefeningen op te geven, zij waren vele en opvoedkundig van het gemakkelijke tot het moeijelijke opklimmende. Opmerkelijk was vooral, hoe door deze oefeningen de spierkracht wordt ontwikkeld, zoodat uiterst moeije-

Bijdr. Nov. 1853. 43