6"38 P. J. C O N R A D I,

men jezus volgde, fterk de verrukking, waarmede men zijne leer hoorde, en zi'ne wonderen aanfchouwde^r doch verre van die heilige ijver te zijn,» welken jezus begeerde, vond hij wel eens geraden denzelven bij nacht ftüktjes te ontwijken, joann. VI: 14, 15. Slechts zoo veel fchijnt men met regt uit de bijzondere getuigenisfen ten voordcele der Tollenaren en andere te mogen opmaken, dat jezus onder die foort van menfchen meer echte en ijverige aanhangers vond, dan onder het overige deel der Juodfche natie, naar evenredigheid van elks bijzondere talrijkheid. Maar of dit jezus dat algemeen zeggen, hetwelk wij matth. XI: ia lezen, kon in den mond geven, wordt zeer betwijfeld. Men houde toch onder het oog, dat jezus, eigenlijk gefproken, niet gezonden was tot een enkel,'en wel een klein deel der Joden, in vergelijking van het geheel, maar tot de natie als natie, tot het volk als volk befchouwd, en dus tot het geheel. Zijne bijzondere verklaringen wegens het oogmerk zijner komst, als, bij voorb.: », »k „ ben niet gekomen om regtvaardigen, maar om zondaars tot bekeering te roepen," en dergelijke, betreffen dus niet zoo zeer den lof van die weinige, die hem erkenden, als wel d« veroordeeling van die velen, die hem niet erkenden. En dat deze laatfte talloos velen waren, kan naar de Evangelifche gefchiedeuis niet betwijfeld worden.

$. ïh

Tegen het einde van jezus openbaar leven werden de vooroordeelen tegen zijne leer meer algemeen. De hoofden der natie , door hardnekkig volhouden, in hunnen haat tegen jezus verfterkt, vonden bij het gros des volks, in zijne buitenfporige verwachtingen meermalen te leur gefteld, minder tegenkanting in opzigt hunner heülooze bedoelingen. De tegenftand tegen jezus en zijne prediking werd hoe langer hoe fterker, en men waagde een en andermaal geweldige maatregelen tegen hem te beramen en in het werk te ftellen. De mislukking van eenige pogingen deed hen het gefmeed ontwerp niet uit het oog verliezen, maar ipoorde hen veeleer aan, om met te meer listige omzigtigheïd in deszelfs uitvoering te werk te gaan. Zoodat jezvs * 0 " fchoon