DE FRATELLINI.

opnieuw fragmenten leest, zooals men nooit genoeg krijgt van den Paljas en van de zangen van Pierrot.

De Fratellini's, afkomstig uit Florence, voortgekomen uit een geachte en gezeten familie, hebben ook andere als de goede rijke dagen van den roem gekend. Zij hebben Pierre Mariel verteld van hun zwerftochten door Europa, in den goeden ouden tijd van de woonwagens, dag aan dag voorttrekkend, 's middags een uur rust, twee uur om de tent op te zetten.... De circus-directur verwachtte, dat iedere artiest zijn eigen gereedschap bezat, een nijptang en een houten hamer. Maar nu zijn reeds lang de tijden van den grooten trek voorbij. Ze reizen reeds jaren per trein door heel Europa. Hun kunst is internationaal. Geen hoofdstuk in de geschiedenis der menschheid is denkbaar zonder de figuur van den clown.

Ze hebben in alle landen van Europa triomfen gevierd, ook vroeger reeds in Holland. In hun memoires vindt men over dat bezoek het een en ander opgeteekend. De Hollandsche meisjes zijn heel mooi, heeft Paul aan het slot van zijn impressie gezegd. De Fratellini's spreken met fijnen eerbied over de dochteren Eva's. Een clown is voor sommige vrouwen iets opwindends en amusants, een levende pop, die in staat is lief te hebben, een stuk speelgoed met een ziel, liever nog, een stuk speelgoed, dat verdriet kan toonen. .. . De liefde in de romantiek van den clown speelt geen ondergeschikte rol.

Deze zorgvuldig werkende artiesten ploeteren hard in een moeilijk ambacht, en hoe groot de macht van de liefde voor hun werk ook is, het leed gaat hun niet voorbij. Hier is een nieuwe schakeering in de romantiek van het clownsbestaan. De clown met het gebroken hart....

Francois heeft in de memoires, die Pierre Mariel heeft vastgelegd, verteld van wat zij gevoeld hebben, als het gevoeligste verlies tijdens hun loopbaan, ,,'s Morgens was onze moeder gestorven; 's avonds werkten wij." Zijn blik werd strakker en hij sprak moeilijk : „Suf van verdriet sloegen wij ons werktuigelijk door onze grappen heen, tot aan de scène waar een van ons doodgeschoten en begraven