KRONIEK.
alledaagsche wonderen, en over de wonderen hooren we in alledaagsche praat. Maar dit alles behoort niet tot de ergste gebreken van dit nieuwe genre. Dit gedeelte van onze koloniale litteratuur is doordrongen van een afschuwelijken geest van pessimisme. Dat is de gevaarlijke kant van het geval.
De koloniale ontboezemingen van Annie Salomons zijn zeer sterk doordrongen van dien geest. Dit pessimisme werkt door en het kan in breederen kring een slechten invloed uitoefenen. Een koloniale roman van heerlijk optimisme moet bij ons nog geschreven worden. Koloniale romans als die van Marius Ary Leblond, die het gelukkige bezit der Fransche letteren zijn, met hun vroolijken, gezonden geest en blij optimisme, kennen wij helaas niet. Het begint reeds met den titel : „Ballingen". Men voelt direct wat de bedoeling van de schrijfster is, men weet welke typen zij ons voor zal zetten, de titel van het boek suggereert het onmiddellijk: tropen-wee, tropen-ellende. Er zijn vijf verhalen in dit boek samengebracht, hier en daar zeer knap geschreven, die alle spelen in het land der „Ballingen", behalve dan het eerste verhaal, dat zich afspeelt in Port Said „aan de poort van het Oosten", het eenige verhaal waarvan de locale kleur raak genoemd mag worden en waarin de beschrijving levendig genoeg is om niet gramstorig over de slechte tendenz de lectuur ontijdig af te breken.
Maar dan volgt er een verhaal „Tropennacht", een novelle van omvang, waarin de schrijfster, als trouwens in al haar verhalen waarin Indië een rol speelt, ons heerlijk Insulinde schrikkelijk onrecht aandoet.
Er zijn pathologische gevallen, er zijn gedegenereerden en gedesequilibreerden in Indië, evengoed als in ieder ander land. De afzonderlijke gevallen die zij in dit boek beschrijft en waarvan zij nadrukkelijk de ellende en de tragiek laat terugvallen op Indië, ons arm, onschuldig Indië, vallen evenzeer en even ellendig en even tragisch aan te wijzen in ons eigen land. De schrijfster overgiet het met een Indisch sausje en het geval is „Indisch" geworden en de