KRONIEK..

1149

ƒ 2.90 leest men dus en bezit men, om het nog eens weer te lezen, één der mooiste werken van de moderne wereldlitteratuur.

„Elias Portolu" is een boek met een zeer eigen sfeer, dat den lezer al heel spoedig brengt buiten zijn dagelijks milieu. Het is een boek dat verheffend werkt, niet omdat het een tendenz heeft of een moraal aan het slot, maar omdat het een volmaakt zuiver kunstwerk is en dus ontroeren moét volgens de eeuwige wetten der schoonheid.

De eigenlijke geschiedennis is, o, zoo simpel, de strijd van een eenvoudig dorpeling tusschen goed en kwaad, met in zich het verlangen priester te worden om het kwaad der wereld te kunnen ontvlieden, maar óók, en tegelijk kent hij het heftig liefdesverlangen naar een jonge vrouw, de bruid, later de vrouw van zijn broer. Deze eenvoudige dorpeling, een arme landarbeider en schapenhoeder, Elias Portolu, wordt heen en weer bewogen tusschen de machten van wat goed is en slecht, niet naar de waarde alleen der menschelijke moraal, die wel eens bekrompen kan zijn, maar ook naar de waarde die het Goede en het Kwaade moeten hebben in het oog van den Oppersten Rechter. Zoo voelt hij het en hij strijdt met alle krachten waarover hij beschikt. Later wordt hij priester, maar dan nog is hij mensch, een mensch vol zwakheden, die moeite heeft dag en nacht zich sterk in 't geloof te houden. Dit boek is een eenvoudig verhaal van het land, maar het is geadeld door een mooi en diep religieus sentiment en het is een meesterwerk der wereld-litteratuur geworden, omdat de strijd van den armen Elias Portolu zoo prachtig en machtig en zuiver menschelijk is. Zoo als deze arme schapenhoeder vecht om zijn innerlijke zelf, zoo strijden en streden overal ter wereld en in alle eeuwen zwakke stervelingen, overgeleverd aan de geheimzinnige machten van goede en kwade geesten.

Het verhaal speelt op Sardinië en heeft dus al direct iets aantrekkelijks voor den Hollandschen romanlezer, gewend als hij is aan Haagsche salonmilieux en Hollandsche binnenkamers. Hier wordt hij, hoe, dat weet men nauwelijks, onmiddellijk binnengeleid in het Italiaansche landschap, hij