TRISTAN EN ISEULT

legende zooals ze was, mogelijk, te maken voor zulke kinderen van hun tijd als Arnold en Tennyson. Zij zagen voorbij, dat de kern der legende de liefde is tusschen Tristan en Iseult, welke bestendigd wordt door den minnedrank en het tragische conflict veroorzaakt tusschen liefde en een moreele wet, welke de geliefden erkennen, maar toch telkens overschrijden. Deze twee dichters echter legden alleen den nadruk op deze schending der moraal, op het schuldige, het onwettige der liefdesverhouding. In hun visie zagen ze het als een huiselijk drama uit hun eigen tijd en in overeenstemming met hun moreele opvattingen trachtten ze het probleem artistiek op te lossen. Het behoeft geen betoog, dat uit zulk een gezichtspunt bezien, het ontroerende liefdesdrama niet voldoende recht gedaan werd. Matthew Arnold tracht de oplossing te vinden door in zijn gedicht «Tristram and Iseultcc de tweede Iseult, Tristan's wettige vrouw, tot heldin van het verhaal te maken. Bovendien voert hij twee kinderen ten tooneele, voortgekomen uit Tristan en Iseult's huwelijk en verlegt op deze wijze het zwaartepunt van het verhaal geheel naar Tristan's leven met de tweede Iseult. Maynadier noemt dezen Tristan terecht een consciëntieus echtgenoot en een conscentieus vader, »a nineteenth-century gentleman who in his youth loved deeply though not wisely« *) Het liefdesdrama van de oude legende wordt slechts retrospectief bezien, want het gedicht opent met een beeld van Tristan in zijn laatste ziekte, wanneer een bode naar Iseult van Ierland gezonden is. Het tooneel is een middeleeuwsch kasteel en ook uiterlijk kan de dichter van Tristan getuigen:

»I know him by his harp of gold, Famous in Arthur's court of old; I know him by his forest-dress — The peerless hunter, harper, knight, Tristram of Lyoness.«

Doch innerlijk heeft Arnold hem geheel anders voorgesteld. Nu in zijn ijlkoorts achtervolgt hem de schoone liefdesdroom

*) »The Arthur of the English Poets«, p. 384.