Cursus in de electrotechniek voor de cadetten der artillerie en genie

1. Snelheid.

De snelheid eener eenparige beweging is recht-evenredig met den weg en omgekeerd evenredig met den tijd, waarin die weg is doorloopen. In het C.G.S.-stelsel is de eenheid van snelheid die, waarbij 1 cM, in 1 sec. wordt afgelegd. Worden c cM. in s sec. afgelegd c

dan is de snelheid — of cs~' van die eenheden. Voor de dimensie

s

van snelheid vinden we dus:

f = c s~ 1 (1)

2. Versnelling.

De versnelling eener eenparig versnelde beweging is recht-evenredig met de snellieidsvermeerdering en omgekeerd evenredig met den tijd, wuarin die snelheidsvermeerdering is verkregen. In het C. (1. S.-stelsel is de eenheid van versnelling die, waarbij de snelheid in 1 sec. met een bedrag van »I cM. per sec." toeneemt. Is de vermeerdering in

s sec. v C. G. S.-snelheidseenheden, dan is de versnelling — C G.S.-

s

versnellingseenheden. Aangezien v C. G. S.-snelheidseenheden de eenheid van snelheid is in het stelsel dat wij naast het C. G. S.-stelsel beschouwen, is de dimensie van versnelling: «

« = — = cr!. . . (2)

s

3. Kracht.

Een kracht wordt gemeten door hare werking op een lichaam. Geeft zij een lichaam van m massa-eenheden een versnelling van n versnellingseenheden, dan is zij ma krachtseenheden. In het C. G. S.stelsel is dus de eenheid van kracht die, welke aan de massa van 1 gram één C. G. S.-eenheid van versnelling geeft. Zij heet dyne. In het andere stelsel, dat wij beschouwen, zal de eenheid van kracht aan g gram cs~* C. G. S. versnellingseenheden geven. Zij is dus c g s~5 dynes. Als dimensie hebben we düs:

k = Cgs-t. . (3)

De in het dagelijksch leven in gebruik zijnde eenheid van kracht, 1 Kilogram genoemd, is een kracht die aan een massa van 1000 gram de versnelling der zwaartekracht, d. i. 981,2 C. G. S. versnellingseenheden, geeft. Hieruit volgt:

1 kilogram = 981200 dynes,

1 dyne = 1,018X '0~e kilogram.