Het Parool

(Van een onzer verslaggevers) woensdag - De PvdA-raadsle- J Treumann, Van den Bergh en Sinnige hebben rJe Amsterdamse gemeenteraad een voorstel om de oostlijn van de metro via üe te laten lopen in plaats van door de Als voordelen hiervan zien ze. Cder sloop van woningen en bedrijfspanden en Kg1 doorkomen van een „sociaal doorklieven van buurt.

ty;-h\ J2lS'ng van het bestaande plan

Het „alternatief" voor de oostlijn van de metro tussen Waterlooplein en CS: het tracé loopt door de Oudeschans. Links de oorspronkelijk geplande lijn door ds Nieuwmarktbuurt.

Met deze uitbouw aan hun eenkamerflat heeft een echtpaar in Genève een oplossing gevonden voor de huisvesting van hun onlangs geboren dochtertje. De autoriteiten hadden geweigerd hun een grotere woning toe te wijzen. De uitbouw is van polyester, weegt 300 kg en heeft een oppervlakte van 10 m 2.

(Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM, woensdag — Wegens i het ia bezit hebben van een hoeveelheid Isd, voldoende voor 7500 trips heeft de Amsterdamse rechtbank gisterochtend de 27-jarige vertegenwoordigster in mode-artikelen Arme L. en de 27-jarige Engelse tekenaar Lam McL. veroordeeld tot een gevangenisstraf van twaalf maanden, waarvan respectievelijk vier en drie maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Het vonnis was conform de eis.

Het tweetal had de lsd in Londen gekocht en deze met plakband arm de i binnenkant van een krant vastgcplak.'.. die zij over de post naar een Nederlands adres stuurden. In Amsterdam haalden zij de krant op en maakten een afspraak met een man, die de lsd wilde afnemen. Even voor de verkoop werden beiden door de politie gearresteerd. Volgens hun raadsman waren zij in de val gelopen van 'n „agent provocateur" die contacten zou onderhouden met verslaafden en daarover inlichtingen aan de politie verstrekt.

WENEN, woensdag — Ook na de zitting van het centrale Comité van de Tsjechoslowaakse communistische partij van dit weekeinde gaat de openlijke machtsstrijd tussen partijleider Husak en de stalinisten door,

Deze laatsten proberen de resultaten van die bijeenkomst voor zich op te eisen, terwijl Husak zijn naar verhouding gematigde beleid tracht door te drijven. Voor de zitting was Husak erin geslaagd enige persoonlijke succesjes te boeken, maar hij moest — voorzover dit althans uit de teksten valt op te maken — op het punt van de zuivering van partij en economie toegeven aan de tegenpartij. Na de zitting kwamen de stalinisten direct in het geweer om de besluiten naar eigen goeddunken te interpreteren. De extremistische en gevaarlijke Praagse partijsecretaris Kapek verklaarde zondag al, dat het hele actieprogramma van Dufocek van april 1968 nu door het centrale comité veroordeeld was. Het is echter de vraag of dit herroepen van de besluiten uit het begin van de Dubcek-periode wel het belangrijkste punt is in de desbetreffende, nog niet gepubliceerde resolutie. Een dag later beild een andere stalinist, Alois Indra, een uiterst scherpe rede, waarin sprake was van „contrarevolutie", „renegatendom", en van „de onbetrouwbaarheid van Dubcek". Hij prees de „loyalen", die de Russen het land hadden binnengehaald en de toenmalige partijleiding tegenwerkten.

Uit de sindsdien gepubliceerde toespraak van Husak voor het centrale comité blijkt echiter, dat deze stalinistische eenzijdigheid niet in overeenstemming was met het verloop van de bijeenkomst. Husak probeerde zorgvuldig een soort middenkoers aan te houden. Hij wil wel vastberaden strijd tegen rechtse elementen, maar hij streeft er ook naar bruggen te slaan naar de gezuiverden, de intellectuelen en de jeugd. Kennelijk zou volgens hem een eind moeten worden gemaakt aan de zuiveringen, zodat een punt kan worden gezet achter de „uitzonderlijke periode'". Belangrijker inog was, dat op Husaks aandringen een resolutie over de „eenheid van de partij"; werd aangenomen, die zich in feite ronduit tegen de stalinisten, hun groepsvorming en hun „eigenmachtige interpretaties van partij besluiten"" keert. Verder krijgen de lagere partij-organen, waarin de stalinisten de meerderheid hebben, de opdracht zich strikt aan de aanwezingen van hogerop te houden. Het gevolg is dat Husak nu in ieder geval een organisatorische resolutie in handen heelt, terwijl de stalinisten slechts ideologische interpretaties kunnen geven. Het zou echter overdreven zijn van een overwinning voor Husak te spreken. Ook de stalinisten worden van Russische kant gesteund, vooral door legerkringen.

WASHrNGTON, woensdag (AFP, Reuter). — Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren een compromis-wetsontwerp aangenomen, waarbij een bedrag van 210 miljoen dollar (ongeveer 756 miljoen gulden) wordt uitgetrokken voor de bouw van het supersone vliegtuig SST. De regering-Nixon had voor dit doel een bedrag van 290 miljoen dollar (ongeveer 1044 miljoen gulden) geyraagd. Dit was door het Huis goedgekeurd, maar door de Senaat afgewezen. Het gewijzigde wetsontwerp gaat nu naar de Senaat, waar door het houden van lange redevoeringen veel obstructie wordt verwacht. Zoals de zaken er nu voor staan, zal de SST niet eerder dan eind 1978 commercieel gebruikt kunnen worden.

DEN HAAG, (ANP) — In tegenstelling tot wat vrij algemeen wordt aangenomen, neemt het aantal geweldmisdrijven in Nederland niet toe. Wel vertoont het aantal vermogensdelicten een stijging. Dit heeft minister mr C. H. F. Polak van justitie dinsdagavond in de Eerste Kamer meegedeeld tijdens de behandeling van de begroting van zijn departement.

In de jaren 1965—1969 is de index van geweldmisdrijven enigszins gestegen (voornamelijk door het grotere aantal misdrijven tegen de openbare orde en het openbaar gezag, en vernieling), maar sinds het begin van dit jaar loopt hij weer achteruit. De index van agressieve delicten tegen personen is sinds 1963 bijna constant. De minister zei dit in antwoord op opmerkingen van dr E. Brongersma (pvda), volgens wie de agressiviteit toeneemt en de overheid zelf bezig is het vertrouwen van de burgers te ondermijnen door zich niet aan te passen aan het tempo waarin de samenleving zich vernieuwt. Minister Polak noemde het invoeren vaneen bepaling waarbij 't verkeersovertreders wordt verboden op bepaalde dagen, bijvoorbeeld zon- en feestdagen, te rijden, een zaak van de hoogste urgentie. Staatssecretaris mr K. Wierama verklaarde dat de wegenverkeerswet zodanig zal worden gewijzigd dat het wegsiepen van autowrakken mogelijk wordt. Dr Brongersma drong sterk aan op het vrijgeven van de pornografie. Hij noemde de richtlijnen van de commissie-Overbeek „verkeerd, onbillijk, onpraktisch en onrechtskundig" en een vrij plotselinge poging om de ontwikkeling terug te dringen. PSP-fractieleider mr J. H. van Wijk meende, op grond van de ervaringen in Denemarken, dat het vrijlaten van pornografie zal leiden tot venminderde belangstelling. Woordvoerders van CHU, Boerenpartij en KVP betuigden hun instemming met het tegenwoordige pornografiebeleid. Minister Polak zei, dat de commissie-Peters —' die een eventuele herziening van ds strafbepalingen op .pornografie bestudeert — pas over enkele maanden met haar werk klaar zal zijn. Minister mr H.K.J. Beernink verklaarde dat de omvorming van de dienst Bescherming Bevolking tot een rampenlbrigade nog lange tijd zal vergen. De geesten moeten rijp worden voor een dergelijke ontwikkeling, zo zei hij. De minister sprak tijdens de behandeling van de weit op de noodwadhters, die zonder hoofdelijke stemiminig werd aangenomen, met aantekening PvdA, PSP en CPN tegen.

&EX HAAG, woensdag (ANP). — Dju eina «n het woordenboek, Van te,,' waarop ongunstige betekenis geifU?. worden bij het woord jood en *or?lnSen daarvan, behoeit niet te "•en vervangen. kil bepaalde de president van de e rechtbank, nar A. Lycklania N:ri z^n utsPraa'c in net kort Po_!' at e e€r Boekdrukker uit nSfr§ te§en uitgeverij Martinus katf? en samensteller dr Kruiskamp Uitgespannen. ket' zijn eis had de heer Boekdruk''°or at voren gebracht dat hij zich (j L^e joodse gemeenschap gekrenkt voelde door de gewraakte Qrwijvingen in het woordenboek. ït_*00n de rechtbankpresident i*tog letterkundigen citeerde, die onzorgvuldigheid had- ten aanzien van om- VVlngen van J°°dse, Jiddische en woord-en, meende hij toch

(Van onze correspondent) (tfaMSTRICHT, woensdag —De nL,tSsecretaris van Verkeer en Water- V}*' L. Keyzer en de Duitse minister Verkeer Georg Leber hebben gis- X het klaverblad Bocholtz een gee van de E 39 en de Randweg Heerlen (Keulsebaan) officieel het verkeer in gebruik gesteld. Htf staatssecretaris zei dat de E 39 W belangrijke verkeersader vormt ■k* de industrie en havengebieden \ België en Nederland. 5ït*i • verkeersplein Bocholtz zijn mogelijk zowel op het &ot?aannet van Duitsland als op de «H ■* verbindingsweg naar Antwerpen W 2

't«eri,er 'het motto „Ten halve ge- ,willen de raadsleden Treu%r'' Van dan Bergh en Sinnige in ""UoiVu op korte .termijn een discussie ,alW n over het van ac in »f t °uw zijnde oostlijn. „Het is zeker "ij v wiJzen dat een gemeentebestuur ?ortdurend terugkomt op genottaak?^luiten en de uitvoering ervan *f ui ' Scnrijven ze. „Het moet ech- S aaogelijk zijn om vroegere beslui"• Ui-p?.n passen als de inzichten zich hebben gewijzigd, zeker j}Jks eer, zoals hier. nog maar nauwe**i is gegeven. De raadsle- Nk_ iJven dat het besluit om een rsvveg door de Nieuwmarkt- V aan te leggen (de zgn. Lastage- t aar°nder de matrobuis zou ko?.M d .hggen) dateert van 1953 en S)h ..'nzichten sinds die tijd drasse ZlJf veranderd. Ze wijzen onder a<*t°p de dr-e architecten die in op- Wan u van de gemeente alternatieve n vo

Vervolgens gaat de buis via de Oude Schans met een ruime boog door h»t Oosterdok. De aanleg zou voor het grootste deel „onder water" geschieden Huizensloop is vrijwel met nodig. Halverwege de Oude Schans hebben de drie raadsleden een station gedacht dat in de plaats komt van de halte 'Nieuwmarkt. Eventueel bestaat de mogelijkheid, volgens het plan- Treumann c.s. een halte bij het nieuwe postkantoor aan het Oosterdok te maken. De drie raadsleden menen dat de aanleg van de metro-lijn minder weerstand bij de bevolking zou oproepen wanneer de wijziging in het oorspronkelijk plan zou worden aangebracht

MPSKOU, woensdag (UPI, AP) — In Leningrad is gisteren een proces begonnen tegen een groep van elf Russen, onder wie ten minste zeven joden, die worden beschuldigd van een. poging tot kaping van een Russisch verkeersvliegtuig in juni van dit jaar, zo hebben joodse bronnen in Moskou gisteren meegedeeld. Op vijftien juni werden twaalf personen aangehouden op het vliegveld Smolny bij Leningrad op beschuldiging van een gewapende aanval op 'n Iljoesjin verkeersvliegtuig dat klaar stond om naar Tallin in Estland te vliegen. De verdachten wordt in het proces overtreding van de Russische strafwet ten laste gelegd, volgens welke een poging om uit het land te vluchten — hetgeen in Rusland als hoogverraad wordt beschouwd — maximaal met de doodstraf kan worden bestraft. Van het proces is tot nu toe in de Sowjetpers geen melding gemaakt. De joodse bronnen in Moskou melden bovendien dat alle joodse verdachten voor hun arrestatie een of meer verzoeken aan de autoriteiten van hun land hadden gericht naar Israël te mogen emigreren. In kringen van westelijke joodse organisaties wordt het proces gezien als een poging tot intimidatie van de joden in de Sowjet-Unie. Het zou de Russische joden moeten weerhouden van het vragen om emigratie-vergunningen. De bronnen in Moskou verwachten dat ook elders in de Sowjet-Unie intimidatieprocessen tegen Russische joden zullen worden gevoerd. Bij het proces in Leningrad zijn geen buitenlandse correspondenten aanwezig en er is nog geen aanwijzing dat er in de Russische pers iets over zal worden gepubliceerd.

(Van onze correspondent) MAASTRICHT, woensdag — De rechtbank in Roermond heeft gisteren de advocaat en procureur mr J. Z. (62) veroordeeld tot 6 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een voorwaardelijke ontzetting uit de advocatuur voor de tijd van drie jaar, met een proeftijd van twee jaar. De advocaat werd ervan beschuldigd belastingfraude te hebben gepleegd voor ongeveer een ton en zich eenzelfde bedrag te hebben toegeëigend van zijn cliënten zonder dit te kunnen terugbetalen. Voor de rechtbank had de advocaat via zijn verdediger een verklaring laten voorlezen waarin hij zei, dat hij wel op elk moment aan zijn verplichtingen tegenover zijn cliënten had kunnen voldoen. De rechtbank stelde bij de uitspraak dat er niet de minste aanwijzing bestond dat mr Z. de voor zijn cliënten geïnde gelden voor eigen doeleinden heeft gebruikt.

DEN HAAG, woensdag — Gisteren, de tweede dag van het proces tegen de Zuidmolukkers hield de Haagse rechtbank zich uit.«l uitend bezig met de zaak tegen de 34-jarige Hendrik H., die het dodelijk schot op de Wassenaarse politieman zou hebben gelost. Het werd een zitting vol verwarring en misverstanden over het onderzoek van de in beslag genomen wapens, vooral toen bleek dat een pistaal van het kaliber dat overeenstemt met het kogelgat in de uniformjas van de agent, niet aan de deskundige i* ter hand gesteld om te worden onderzocht. „Wij wilden Soeharto dwingen een gesprek aan te gaan met de leiders van de R.M.S.", zegt de verdachte als de president hem als eerste vraag stelt, waarom hij met de anderen op de vroege morgen van de 31ste augustus naar Wassenaar was gereden. „Wij wilden gijzelaars nemen, zo mogelijk ook de ambassadeur zelf".

De president gaat dan direct over tot behandeling van het misdrijf, dat speciaal Hendrik H. ten laste is gelegd: de doodslag op de hoofdagent J. Moolenaar, die als enige politieman op post stond in de oprijlaan van de residentie. Moolenaar werd in de eerste ogenblikken van de overval dodelijk gewond, maar zag nog kans vlak voor hij stierf via zijn portofoon het bureau te alarmeren. Zijn lichaam bleef geruime tijd op de oprijlaan achter, omdat de politie geen kans zag de onder het vuur van de bezetters liggende plek te benaderen. „Nu is de vraag door welke kogel de heer Moolenaar is overleden", zegt de president. „Wat denkt u daarvan, verdachte? Heeft u enig idee?" Verdachte: „Nou, ik heb wel op de politie geschoten, maar of ik deze agent heb geraakt, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Ik zag een politieman de oprijlaan opkomen terwijl hij schoot en toen heb ik in zijn richting geschoten." President: „Maar u wilde hem wel raken, is 't niet?" Verdachte: „Ja, ik wilde hem uitschakelen." President: „Toen u schoot, wat hoorde u toen?" Verdachte: „Ik hoorde een kreet, maar heb verder niets gedaan want ik ben teruggegaan." Nadat Hendrik H. heeft gezegd voor die tijd „nog nooit van zijn leven te hebben geschoten", hoort de rechtbank dr A. Witte van het gerechtelijk laboratorium. Deze heeft als getuige-deskundige de kleding van het slachtoffer onderzocht. Zijn conclusie is dat het gat daarin is veroorzaakt door een kogel van het kaliber 7.65. Dat stemt overeen met het kaliber van het wapen dat door de verdachte als het zijne is aangewezen en vandaag als stuk van overtuiging op de tafel voor de president ligt. Maar hij zegt de daarbij behorende draagband niet als de zijne te herkennen. Uit het verdere verhoor van de verdachte komt naar voren, dat hij behoorde tot de groep IJsseloorders, die de zwaarste wapens hanteerden. De technische opsporingsambtenaar van het ministerie van justitie, C. van Brakel, heeft de in beslag genomen wapens onderzocht en zegt — als getuige-deskundige gehoord — dat er twee bij waren van het kaliber 7.65, maar daaruit was naar zijn bevindingen de gevonden kogel niet afgevuurd. Op de zitting blijkt voorts dat er nog een derde wapen in deze categorie in het arsenaal in de rechtszaal ligt dat niet is onderzcht. De president — hierover duidelijk ontstemd — zegt daarover: „De vraag staat dus open of de bewuste kogel mogelijk uit dit wapen is afgevuurd."

Het verhoor van de eerste drie getuigen, die in het door Hendrik H. bestuurde busje bij de residentie arriveerden levert weinig op. Mozes S. zegt op de vragen van mr Van Hattum de oprijlaan te zijn opgelopen maar toen hij de stem van hoofdagent Moolenaar hoorde zich in het struikgewas te hebben verstopt en niets te hebben gezien. De volgende getuige is Alex S. (20) uit het woonoord in Capelle aan de Lïssel. Alex S. heeft hoofdagent Moolenaar wel gezien: „Hij liep op 'n draf je. Ik was samen met Mozes S. en nog een ander. Toen ik de politieman zag heb ik mij omgedraaid en ben de struiken ingegaan." Ook Alex S. zegt niet te weten waar Hendrik H. zich op dat moment bevond. Het getuige-verhoor wordt voortgezet met Wijn and U. (42). Als de president deze getuige vraagt of hij de politieman heeft gezien, antwoordt Wijnand U: „Ik zag hem vallen". Even later trekt hij deze verklaring weer in. Hij zegt dan: „Ik heb hem niet zien vallen maar ik zag hem pas toen hij neergeschoten was".

Aan het slot van de zitting laat mr Van Hattum de leider van de Wassenaarse actie van de Zuidmolukkers, Mozes S., als getuige naar voren komen. Hij verklaart de officier van justitie al spoedig na de arrestatie te hebben gezegd te willen meewerken om het probleem op te lossen wie het dodelijk schot zou hebben afgevuurd. De officier, mr. Van 't Veer, had erin toegestemd dat vijf van de arrestanten een bespreking met elkaar hadden in het Huis van Bewaring en als resultaat daarvan was Hendrik H. naar de officier gegaan. Bij de bespreking in het Huis van Bewaring zou hij tegen de anderen hebben gezegd: „Ik zal bekennen dat ik op de politieman heb geschoten". Naar aanleiding daarvan vraagt de president aan de verdachte: „Heeft u dat gezegd of heeft u gezegd: Ik zal de schuld op mij nemen?" Waarop hij antwoordt: „Ik heb gezegd te willen bekennen dat ik in zdjn richting had geschoten, maar niet dat ik op hem had geschoten".

WARSCHAU/WENEN, woensdag (UPI) — De onlusten in Polen schijnen een rechtstreeks gevolg te zijn van een forse stijging van de voedselprijzen, die door de Poolse overheid worden vastgesteld. Dit wordt vernomen uit welingelichte Poolse kringen in Warschau en Wenen. Deze prijsverhogingen werden zondag bekendgemaakt. „Het gaat niet alleen om de verhoging zelf, maar ook om het ongelukkige tijdstip, net voor Kerstmis en Nieuwjaar. Dit was een provocatie," aldus een Poolse waarnemer. De voedselprijzen zijn sinds maandag met gemiddeld twintig procent gestegen als gevolg van twee op elkaar volgende slechte oogsten. De prijs van vlees ging omhoog met 17 procent, die van meel imet 16 procent en die van surrogaat-koffie ■ zelfs met 92 procent. Tegelijkertijd zijn de kolenprijzen ook met twintig procent gestegen, terwijl de huren voor veel Polen per 1 januari worden verdubbeld. Volgens Poolse waarnemers heeft de regering een fout gemaakt door niet toe te geven dat er economische beleidsfouten zijn gemaakt, maar door de mensen te vertellen dat ze teveel geld aan voedsel uitgeven. Daarom zijn er tegelijkertijd forse prijsverlagingen aangekondigd voor •tv-toestellen, ijskasten en wasmachines. „Dit maakte het alleen maar erger", aldus een Poolse waarnemer, „want deze goederen blijven voor de gemiddelde Pool toch onbetaalbaar". Een rtv-toestel kost nu 8.000 zloty's, terwijl een Poolse arbeider gemiddeld 2.000 zloty's per maand verdient. De hoop van de Poolse regering, dat zij hiermee verandering zr>u kunnen brengen in het bestedingspatroon, lijkt niet in vervulling ite gaan. De onlusten in de drie Poolse havenste- ■ den lijken enigszins op de ongeregeldheden in Poznan van 1956, die het gevolg waren van een scherpe loondaling. Deze protesten leidden indirect tot het aan de macht komen van de huidige Poolse partijleider, Wladyslaw Gomoelka.

NEW TORK, woensdag (Reuter). — Met 52 stemmen voor, 20 tegen en 43 onthoudingen heeft de Algemene Vergadering der VN gisteren een resolutie goedgekeurd, waarin een beroep wordt gedaan op Israël, op te houden met ..schending van de mensenrechten van de Arabische bevolking in de door Israël na de oorlog van 1967 bezette gebieden". Israël zou, aldus de resolutie, zich moeten houden aan de aanbevelingen van een commissie van onderzoek, die in het begin van dit jaar Israël schuldig bevond aan schending van Arabische rechten in de bezette gebieden.