Het Parool

POEN Harry Co-in, oprichter en tot zijn laatste eenzame snik president van Columbia, in 1958 met veel pracht en praal werd begraven vanuit zijn eigen studio's in Hollywood liet de Amerikaanse komiek Red Skelton over de televisie, ter verklaring van het feit, dat ruim tweeduizend mensen voor die begrafenis op de been kwamen, de volgende wise crack los: „Zo zie je toch maar weer dat Hollywood het altijd bij het. rechte eind heeft gehad. Geef het publiek wat het wil en het komt in drommen kijken". Een jaar eerder, in 1957, overleed een niet minder bekende Hoilywoodbaas, Louis B. Mayer, die M.G.M. groot gemaakt heeft. Ook op zijn begrafenis was het druk. Samuel'Goldwyn die alle reden had om Mayer niet te bewonderen, sneerde bij deze plechtige gelegenheid „De reden dat zoveel mensen Mayer ter ruste komen leggen is dat zij er zeker van willen zijn dat hij echt dood is." Deze citaten zijn gelicht uit de eerste bladzijden van „The Movie Moguls" van de Engelse filmcriticus Philip French, die daarin al het goed en kwaad dat over deze en vele andere Hollywood-potentaten bekend is gebleven, evenwichtig en boeiend opsomt. Je begint aan zon boek met de'bijna-zekerheid dat je er weinig nieuws in kan vinden wan-t over Hollywood zijn al bibliotheken vol geschreven. Maar dat valt mee. Philip French heeft een koele objectiviteit toegepast. Hij gaat er duidelijk van uit, dat Hollywood de smaak van het bioscooppubliek niet alleen bedorven, maar ook gecreëerd, de film niet alleen gebroken maar ook gemaakt heeft. Hij is terecht gefascineerd door de mensen die daar in de eerste plaats verantwoordelijk voor zijn, gunt ze in zijn boek hun niet geringe persoonlijkheid en legt zonder wraakzucht uit waarom zij niet bewonderd kunnen worden. Voor door C. B. DOOLAARD

Erich von Stroheim, wiens grote carrière als filmregisseur door enkele van deze Hollywood-tycoons gekraakt is, vond men in dat filrnmekka de reclameslagzin: „The man you hate to love" uit. Dat het daar op hoog niveau van zulke mensen gewemeld heeft, wisten we al, maar de venklaring is nooit zo duidelijk en overzichtelijk gegeven als in „The Movie Moguls". ledereen die van film houdt wat insluit dat hij zijn Ieven lang een beetje, maar erg ambivalant, gek zal blijven op dat wood oude stijl, moet dit boek lezen.

„De krankzinnigen hebben de leiding van het gesticht" zo zei men in Hollywood, toen na de eerste wereldoorlog Douglas Fairbanks, Mary Pickford, Charles Chaplin en D. W. Griffith (v.1.n.r.) hun eigen filmmaatschappij United Artists oprichtten.

Hollywood verwelkomt Will Hays, de man yan de Hay s Code, triomf van de burgermansmoraal over de filmindustrie. Hays, die de 'Tsaar van Hollywood' werd genoe md drukt hier de hand van Paramounts producer Jesse Laski. Links regisseur Cecil B.DeMille in zijn traditionele 'veld-tenue'.

Kranten- en filmmagnaat William Randolpiï Hearst, hier thuis bezig m* een spelletje patience, stond model voor 'Oitizen Kane', de film waarm« Orson Welles hem poogde te vernielen.

TTET vermeldt veel wetenswaardigs *-* over de heren Harry Cohn, Walt Disney, Sam Goldwyn, William Randolph Hearst, Howard Hughes, Sam Katz, Joseph P. Kennedy. Jesse L. Laskv. Marcus Loew. Carl Laemmle, Louis B. Mayer, Dore Schary, Joseph M. Schenck, David O. Selznick, Spvros P. Skouras, Irving Thalberg, Hal B. Wallis, Walter Wanger, de vier Warner Brothers (vooral over Jack), William Fox, en de op het doek nog altijd oorlog voerende Darryl Francis Zanuck, om hier de bekendste en invloedrijksten te noemen. Drie van deze lijst moet men apart zetten. In de eerste plaats krantenkoning Hearst die thuis, zo meldt French, af en toe nog wel eens kijkt in zijn privé-bioscoop naar „Citizen Kane" waarmee Orson Welles hem trachtte te vernielen. Verder Joseph P. Kennedy, vader van president John, Robert en de net weer dubieus in het nieuws gekomen Ted. En ten derde de schuwe rebel Howard Hughes die met zijn eigen films hard gevochten heeft tegen de sex-taboes maar ook voorop stond bij het opstellen van de zwarte lijst tegen Hollywood-regisseurs, scenarioschrijvers en sterren in de jaren 50 aan de dijk werd gezet tijdens de heksenjacht van McCarthy. Dit drietal bulkte zo van het geld dat fihn voor hen een bijzaak vormde. Ook voor de door Hollywood bespotte Hughes die nu stil leeft in het veilige bezit van de twee miljard waarvoor zijn vader al de miljoenen-basis had gelegd.

De rest van de filmkeizers zijn op een slof en een schoen naar Amerika gekomen rond 1900. Het waren bijna allen Joden uit Midden-Europa en enkele Grieken. Ze begonnen in hun nieuwe land als bontmaker, ketellapper, goochelaar of slager. In de tijd dat je nog voor een stuiver (nickle) naar de kleine Amerikaanse bioscopen kon, werden zij directeur van deze toen erg riskante zaakjes. Ze hebben stuk voor stuk een typische Amerikaanse successtory geschreven. Vanuit die achtergrond maakt French het begrijpelijk dat zij geen ware kunstbroeders zijn, al wijst hij op hun groot gevoel voor show. Een ander punt is hun immi- Siinien-voorzichtigheid. De meesten van hen wilden geen Jood, maar Amerikaan zijn. Ze zijn zolang door de rest van de Amerikaanse industrie met de nek aangekeken dat ze het zochten in de respectabiliteit van hun films. Vandaar dat ze Will Hays met zijn befaamde Code naar Hollywood haalden diep bogen voor het gezag, de kerk en de burgermansmoraal en zich alleen als dat in hun voordeel was met de politiek bemoeiden. Een keer, toen Sinclair Lewis zich kandidaat stelde voor de post van gouverneur in Californië hebben ze laten zien hoe genadeloos de filmindustrie zon gevaarlijke linkse kan kraken en ook bij de blaeklisting in de jaren vijftig hebben ze zich als „goede" Amerikanen opgesteld.

TZ"UNST kon hun gestolen worden. -"■ „Lezen?" zei Jack Warner, toen regisseur Meivin Leroy hem voorstelde zelf kennis te nemen van Harvey Allen's „Anthony Adverse", ~Ik kan het niet eens optillen, zon dik boek". En van Darryl Zanuck wordt graag verteld dat hij het Louvre in Parijs waar hij bij vergissing verzeilde meteen weer uit wou, terwijl Louis B. Mayer «die samen met Cecil B. de Mille de schijnheilige moraal doorlopend gepreekt heeft alleen de sentimentaliteit geschikt achtte voor het geduldige bioscooppubliek. Ze waren primitief deze veldheren van het celluloid, zoals Harry Cohn die er plezier in had om zijn nieuwe ontdekkingen voor het witte doek te laten platts nemen in een elektrische stoel in zijn directiekamer. Zijn 10l was dan zijn voetzool opeens op een vloerknop te drukken waardoor het slachtoffer een schok in het zitvlak kreeg. Ze waren genadeloos tegen concurrenten binnen en buiten hun eigen bedrijf, bedreven vriendjespolitiek bij het leven, maar, en Philip French vergeet niet dat te vermelden, in hun vak waren ze bekwaam. French volstaat niet met anecdotes maar legt eindelijk eens duidelijk uit door welke fusies en paleisrevoluties al de bekende maatschappijen zijn ontstaan. Universal is de oudste (1915). De enige die door artiesten (Chaplin, Griffith, Douglas Fairbanks en Mary Pickford) is opgericht was United Artists, waarvan de filmindustrie toen al spoedig Richard Rowland van de Metro citeerde die zei: „Nu hebben de krankzinnigen de leiding van het gesticht overgenomen." Wat waar bleek. Pas toen Chaplin in 1950 zijn laatste aandelen had verkocht kwam er financieel schot In die zaak. „The Movie Moguls" is een pakkend én een leerzaam boek. Het is uitgegeven door Weiderrfeld en Nicolson in Londen die er twee pond en tien shillings voor willen hebben.

Dat is het echt wel waard

(Van een onzer verslaggevers)

AMSTERDAM, maandag. — Een onbekende man heeft vanmorgen rond negen uur in de Jan van Galenstraat een mislukte overval gepleegd op de administrateur van het slagersbedrijf Snijders uit de Hugo de Grootstraat, die met een tas met 20.000 gulden op -weg was naar de middenstandsbank in de Jan van Galenstraat. Toen de administrateur de brug over het Westelijk Marktkanaal gepasseerd was, werd hem plotseling een zak over het hoofd geworpen. Hij liet zich onmiddellijk op de geldtas vallen en begon uit alle macht te schreeuwen. De onbekende aanvaller nam hierop de vlucht in een brj de brug geparkeerde auto. Van de dader ontbreekt op dit moment ieder spoor.

(Van onze correspondent)

ZAANDAM, — Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft het gemeentebestuur van Koog aan de Zaan laten weten, dat nog dit jaar begonnen zal worden met de doortrekking van de Coentunnelweg van de brug over de Zaan bij Koog aan de Zaan naar de Nauernase vaart te Westzaan. De werkzaamheden vangen anderhalf jaar later aan dan het voornemen was, omdat het geld voor de werkzaamheden ontbrak. De weg zal in twee fasen worden aangelegd" van het stuk van de zandterp, net ten westen van de spoorlijn Zaandam - Koog - Zaandijk, tot de huidige Provinciale weg Zaandijk - Buitenhuizen, en vervolget-S het gedeelte tussen de provinciale weg Zaandijk - Buitenhuizen en de Nauernase vaart. . . Vooral het verkeer in Koog aan de Zaan, Z.aandijk en Wormerveer zal door de aanleg van deze nieuwe weg worden ontlast. Voor Koog aan ac ■'Zaan is de weg daarnaast van grote betekenis omdat het een ontsluiting inhoudt van het Westzijderveld, waar Koog aan de Zaan een wijk van 2500 woningen wil ontwikkelen.

(Van een onzer verslaggevers)

VALKENBURG, maandag. — De tropische temperatuur van de afgelopen dagen is er de oorzaak van geweest dat de première van de ijsrevue „Sneeuwwitje en de zeven dwergen" in Valkenburgs Eurohal voor de tweede keer is uitgesteld. De revue, geproduceerd door het befaamde schaatspaar Marika Kilius en Hans Jürgen Baumler. zou vorige week donderdag in première zijn gegaan. Door een constructiefout in de ijsmachine kon echter geen ijsvloer worden geproduceerd en werd de première uitgesteld tot zaterdagavond. Donderdag werd de fout in de machine gevonden en kon men gaan vriezen. Vrijdag lag er inderdaad een laagje ijs in de Eurohal, maar toen zaterdagmiddag de temperatuur in de hal opliep tot omstreeks 40 graden Celsius smolt het ijs in snel tempo weg. In het weekeinde is men opnieuw met vriezen begonnen en zondagavond was men zover dat er opnieuw een ijslaag in de Eurohal lag. IJs en weder dienende is de première van de revue nu gesteld op dinsdagavond.

LONDEN, maandag (Reuter). — Bij werkzaamheden aan een project voor de kust van Sussex zijn vijf bronzen kanonnen en flessen Franse wijn uit het wrak van het Nederlandse schip Amsterdam, dat in 1748 verging, aan de oppervlakte gebracht. Over enige tijd zal gepoogd worden meer voorwerpen van de 700 ton metende Amsterdam naar boven te brengen. Het grootste deel van de kostbare lading, o.m. een partij zilver, is bij acties in 1748, 1810 en 1837 geborgen.

TAORMINA ( S'ei!ië). maandag (AP, UPI). — De Brits-Itaüaanse film ..Romeo and .lui e'" kreeg drie prijzen op het vijftii I van :las werd besl-ten. een gouden „David van Donatell* •afg etse] van hel Eaamde beeld van Donatello — ging m, ervan, Franco Z :de twee hoofdrolspelers Olivia ti.'.-sev en Lejnaid Whit.tïg ontv,n,,en een plaquette met een afbeelding van de David. Verder werden nog vier gouden ..David van Donate!lo"-prijzen toegekend aan Gina Loilobrigida, Monica V'tti, Alberto Sordi en Rod Ste Zij ontvingen deze Italiaanse te : :- van de Hollywoodse „Oscar" voor hun spel in respectievelijk „Buon.i Sera, mrs Cainpbell", ..The girl a i.:i a pistol", „Il medico della mutua" er» „The sergeant".

Olivia Hussey eh Leonard Whiting met hun plaquettes.

De vier bekroonde acteurs van' Taormina: (v.1.n.r.) Rod Steiger, Monica Vitti, Alberto Sordi en Gina Lollobrigida

(Van onze correspondent)

AMERSFOORT, maandag. — Na bijna vier dagen intensief zoeken is gistermiddag in een gracht het stoffelijk overschot gevonden van de 2'/_--jarige Rene Markus, die sinds donderdagmorgen, werd vermist. Het jongetje is verdronken. Rene Markus is donderdag om zeven uur ongemerkt de ouderlijke woning uitgelopen. Onmiddellijk nadat zijn verdwijning was opgemerkt waarschuwde zijn vader de politie, die meteen in de modderige Lunterse Beek, bij het huis ds gaan zoeken. Later werden ook militairen, brandweermannen en buurtbewoners bij de speuractie ingeschakeld. De kleuter bleef onvindbaar. De politie deed daarop een beroep op de Amersfoorters die binnen een straal van een kilometer van de woning van Rene Markus wonen om te zoeken in tuinen en schuren, omdat de jongen mogelijk ergens klem kon zitten, of in slaap was- gevallen. Gistermorgen, toen nog steeds geen spoor van hem was gevonden werd het dreggen In de beek gestaakt en de hulp van kikvorsmannen ingeroepen. Zij constateerden een vrij sterke stroming over de bodem van de beek en zochten daarna het water af tot vlak bij die plek waar het stoffelijk overschot van de kleuter tenslotte door een vrouw werd gevonden; méér dan een kilometer van de plaats waar hij vermoedelijk is te water geraakt.

(Van een onzer verslaggevers)

VALKENBURG, maandag. — Het afgelopen weekeinde is het in Valkenburg vrij rustig gebleven. Zaterdagavond trad de politie op tegen een groep van ongeveer honderd jongeren, die rumoer maakten. Een drietal werd aangehouden, maar kort daarop weer vrijgelaten. Zondagavond bleef het rustig.

(Van onze correspondent) « HOEK VAN HOLLAND, ma»*> — Sedert zondagmiddag wordt °jy Hoekse strand de zesjarige ttety Netten uit Schiedam vermist, et y getje werd 's middags om hal» .jtl voor het laatst gezien achter de foor bij de zgn. driehoek langs «-« terweg. Nadat de ouders zelf lange tijd A den gezocht, deden ze om vi,i! _' if te van vermissing aan de tiesürandpost. Kort daarop wer< grote zoekactie georganiseerd v&[ ongeveer 100 mensen deelnameo*'0*' I politie, raar. ne--bewakini_)sd'iei--t het recreatieoord. Af1, Het zoeken dat ook nog va" rf wordt voortgezet, bleef echte' zonder resultaat. Gevreesd wo-<* t' - Herman Netten te water is ger-9 / verdronken. Hij droeg een ./ zwembroekje met een geblokt- ■ heeft blond haar en bruine ogen-

(Van een onzer verslaggevers) PURMEREND, maandag. — De ' jarige Astrid van Zuylen, één vafl ' kinderen die maandag 14 juli bÖ * spelen in een PEN-huisje te .Pur_Of( end ernstig gewond raakte, is -»**i dag in het Roode Kruis Ziekenhu-- Beverwijk over'eden. Twee dage» ' het ongeluk overleed de 9-iaf". Frank Nijma.n reeds aan zijn verw* dingen. Het PEN-huisje waarin de kind-jt speelden was een provisorisch trafjj formatorhuis, zoals de elektricite1. maatschappij inricht voor bouwon

(Van onze correspondenten) ROERMOND, maandag. — Een \ merstorm die zaterdagmiddag (i stak boven Midden-Limburg hji hier de schade als gevolg van \ noodweer van vrijdagavond, aanzienlijk vergroot. In het dorp Bessel zijn van lende woningen de daken Tuinderskassen werden verno Door regen en hagel liepen kel onder water. De wegen rond j dorp waren na het noodweer ofl. gaanbaar door ontwortelde bo1* en afgerukte boomkruinen. In het vlak aan de grens gelegen y drop vernielde de storm een 'j die daar was neergezet dooi plaatselijke schuttersvereniSy voor een gisteren te houden cours. De 40 reeds schietbanen werden eveneens \ woest. De leden van de vereni-»-zijn tot diep in de nacht bezig I weest de ravage op te ruimen, j De fruitteelt — door het van vrijdag reeds getroffen — opnieuw schade. BRUINISS.E. _ Kapitein J. Otte . Bruinisse die met een vaart van Bergen op Zoom "(_. Zierikzee heeft zaterdagmiddagen* een hevig noodweer Oosterschelde een zevental sporV/ sers — allen afkomstig uit Belgl j gered die met hun bootjes in rtl lijkheden waren gekomen.

NIJMEGEN. (ANP)- een restauratieperiode van ruin1 _ f tig jaar wordt op 19 september bijzijn van prins Claus de S'jpf, kerk in Nijmegen officieel weer *jj<. * bruik genomen. Het herstel va\gF, de oorlog zwaar geschonden "Jf kerk van Nijmegen heeft bijn» v miljoen gulden gekost.