NRC Handelsblad

onze correspondent r Vv DER ZEE (IN, 20 dec. — De bondsig heeft gisteren nadrukde harde houding goeddie de Westduitse paritaire staatssecretaris van jlandse zaken, Hans Apel, week in Brussel bij de onridelingen over het Euror " regionale fonds heeft in«men. In een interview heeft £ ; Z eif de eisen van in bijar Groot-Britannië onreajsch genoemd. ij zei: „Bij de huidige inteaestand is het onverstandig komende drie jaar 11 miljard r'i in het regionale fonds te ipen. Dat is niet in overeenjming met onze financiële atie". Naar zijn zeggen kan Bondsrepubliek geen „betaalster" van de Europese Gemschap zijn. De Westduitse rweging is hierbij, dat alde Bondsrepubliek en Netad geld in het fonds zoumoeten pompen, terwijl alle >re lidstaten ervan zouden m profiteren. olgens Westduitse regeringsKci zijn de voorstellingen verschillende EG-landen rdreven, namelijk dat 52 provan de Gemeenschap ontjelingsgebied zou zijn. Dat t betekenen, dat meer dan de van het Gemeenschapsterrium onderontwikkeld zou Bonn is echter van mening, men zich zal moeten bepertot die gebieden die werjk ver zijn achtergebleven, aaren tegen heeft een woord - van de CDU/CSU-oppo'■ de Westduitse houding in ssel fel bekritiseerd, omdat ben geweigerd „een bijdrage de Europese regionale poik te leveren". De Bondsrege! zou echter volgens hem wel fid zijn om aan communiste landen Westduits belasKeld te geven. bondsregering hiermee zou

Door onze correspondent A. F. LUYENDIJK MADRID, 20 dec. — Niemand kan voorspellen, hoe het proces tegen de Tien van de Comisiones Obreras, l dat vandaag in het heel kleine zaaltje, van het Tribunaal voor de Openbare Orde is begonnen, zal aflopen. Bijna anderhalf jaar heeft men gewacht op dit proces, dat internationaal sterk de aandacht heeft getrokken, en geleid heeft tot massale protestbijeenkomsten in het buitenland. De voorlopige eisen, die de openbare aanklager heeft geformuleerd, zijn zwaar, maar het is mogelijk, dat deze eisen op het laatste moment verlaagd worden. Onlangs is dat voor het Tribunaal eveneens gebeurd bij een proces tegen leden van de Comisiones Obreras, die ten slotte slechts drie maanden tegen zich hoorden eisen. Het is ook mogelijk, dat de vonnissen veel lichter zullen zijn dan de eisen en het is zelfs mogelijk, dat de vonnissen hard zullen zijn, maar dat Franco, evenals in december 1970 na het proces van Burgos een gratie verleent. Het Heilige Jaar is in aantocht en het is bekend, dat de Paus (niet alleen voor Spanje) heeft aangedronge op een grootscheepse amnestie voor • hen, die wegens politieke delicten in gevangenissen vertoeven. De laatste hypothese zou een verklaring kunnen zijn voor het feit, dat het proces „1001" plotseling voor Kerstmis wordt gehouden en niet, zoals geprojecteerd, in de tweede helft van januari. Maar het zijn

slechts gissingen. In Spanje moet men vaak met gissingen en hypothesen werken. Pathetisch Men heeft het proces tegen de Tien enigszins pathetisch vergeleken met het proces van Burgos, maar die vergelijking gaat niet op. Burgos w&s een proces voor een krijgsraad tegen een revolutionaire organisatie, de ETA, die het Spaanse regime met geweld bestreed en nog vrijwel dagelijks bestrijdt., Het was een proces, waar doodstraffen en zeer zware gevangenisstraffen werden geëist en ook uitgesproken, de internationale schok was groter, de stemming in Spanje hypernerveus en uiterst gespannen, de antagonismen binnen het regime waren toen voelbaar. De zaak „1001" tegen de Tien heeft, althans niet in Spanje zelf, die geweldige spanning van de bittere koude decemberdagen van 1970 veroorzaakt, al wordt zij, zeker door internationale waarnemers, nauwkeurig gevolgd. Het merkwaardige van de Comisiones Obreras is, dat zij sedert hun tot standkoming in 1964 en hun langzame groei tot „schaduwvakbonden" nooit heimelijk hebben gewerkt of een mysterieuze organisatie hebben gevormd of ooit enig geweld hebben gebruikt. Ook zijn ze niet ideologisch getint (hoewel ze natuurlijk van linkse oorsprong zijn; hun grote leider Marcelino Camacho, tegen wie twintig jaar is geëist, was tijdens de Tweede Republiek actief lid van de socialistische U.G.T.). En hebben zij

hun tijd nooit verspild met leninistisch-marxistisch getheoretiseer en geredekavel. Syndicaten De gedachte van de Comisiones Obreras is, kort gezegd het volgende: in Spanje bestaan officiële zogenaamd vertikale staatssyndicaten; welnu, in die syndicaten kunnen wij geweldloos infiltreren door het aankweken van een goed kader, dat bij de verkiezingen van de arbeidersvertegenwoordigers (legale verkiezingen) zoveel behendigheid en bekwaamheid bezit om een functie te krijgen. Wij vormen een groep, die een sterke invloed krijgt bij de eveneens wettige besprekingen over nieuwe collectieve contracten, over verbeteringen van de arbeidsverhoudingen, over gunstigere secundaire arbeidsvoorwaarden enz. Kortom, de Comisiones willen de voorhoede zijn binnen de Spaanse syndicaten en dat langs een legale route. Camacho Daarin zijn zij, vooral door de enorme activiteit en intelligentie van Marcelino Camacho en gesteund door vooraanstaande progressieve katholieken, geschaard rond het christendemocratische maandblad Cuadernos para el Dialogo, opgericht door de oud-minister van onderwijs Joaquin Ruiz-Jime r nez, een zeer bekwaam jurist, die Camacho ook voor het Tribunaal zal 'verdedigen. Op die manier, zonder revolutionaire ophef of straatdemonstraties, wisten de Comisiones Obreras in fabrieken, banken en andere

ondernemingen invloed te krijgen en resultaten te bereiken bij alle onderhandelingen. Maar de Spaanse overheid, die deze ontwikkeling met lede ogen gade sloeg, had een sanctie. Bij een staking werden de leden van de Comisiones als voormannen verantwoordelijk gesteld en ontslagen. Werd een „jurado", een arbeidersvertegenwoordiger, na een conflict de laan uitgestuurd, dan kon men er zeker van zijn. dat hij een organisator van een Comision was. Onpeilbare invloed Of de invloed van de Comisiones nog steeds groot is, valt moeilijk te peilen. De Spaanse arbeiders zijn echter door de opvoeding van de Comisiones moeilijker geworden en hebben door het voorbeeld van de vroegere kern veel geleerd. Hun scholing en hun bewustzijn zijn groter geworden. Het gevaar bestaat echter, dat ideologen zich meester willen maken van de Comisiones met de bedoeling ze te misbruiken voor de hopeloze en zinloze illusie van Spaans Volksfront. Daardoor hebben de Comisiones veel van hun kracht en van het oorspronkelijke reële inzicht verloren en zijn zij ook zeer kwetsbaar geworden als echte illegale organisatie in het Francistische Spanje. De priester Garcia Salve, een van de zes van Zamora, zal niet persoonlijk in de rechtszaal aanwezig zijn. Volgens zijn verdediger Jaime Gil Robles, is zijn gezondheidstoestand door de langdurige hongerstaking zo slecht, dat hij niet in staat is te verschijnen.

DUBLIN, 20 dec. — Een 28-jarige huisvrouw heeft gisteren een juridische strijd gewonnen die heeft geleid tot het ongedaan maken van een Ierse wet die de invoer van anticonceptiemiddelen verbiedt. Het hooggerechtshof in Dublin gaf in hoger beroep mevrouw Mary McGee gelijk in haar bewering dat de Ierse douane ongrondwettelijk had gehandeld door anticonceptiemiddelen die zij het land trachtte binneA te krijgen in beslag te nemen. Dit besluit betekent dat burgers van de Ierse republiek anticonceptiemiddelen in Engeland kunnen kopen en die op wettige wijze meenemen naar Ierland. De verkoop van anticonceptiemiddelen

in Ierland zelf blijft verboden. De zaak begon in juni 19 72 toen mevrouw McGee, de vrouw van een visser en moeder van vier kinderen, naar het gerechtshof in Dublin ging en stelde dat haar leven in gevaar zou komen als zij nog meer kinderen zou krijgen. Het hof verwierp de klacht. Mevrouw McGee bracht haar zaak daarna voor het hooggerechtshof, dat haar nu gelijk heeft gegeven. Het verbod van de invoer en de verkoop van anticonceptiemiddelen is soms wel door de protestanten in Noord-Ierland als een van de redenen genoemd waarom zij zich verzetten tegen aansluiting bij de overwegend roomskatholieke Ierse republiek. (AP)

British airways BOAC vliegt naar alle belangrijke plaatsen in Australasia. Een goede reden om uw reis- of passagebureau om nadere informatie te verzoeken. Of British airways BOAC zelf: 020-246870. British airways ^ BOAC

AMPLONA, 20 dec. — Naar "'ting 4.000 arbeiders in de 'nse stad Pamplona zijn gis" 'n staking gegaan uit protsen het proces dat van8 in Madrid is begonnen (n de 10 vakbondsleiders, anderhalf jaar in voorarrest gezeten. ®|>k in Bilbao in Noord-Spangisteren gedemonstreerd ® net proces van de 10 in Ongeveer 200 jonge hielden een protestmars , centrum van deze haven^«tiene groepen die ban.•eoben met de illegale ar: rsc ° mmi ssies hebben opge■ n tot demonstraties van~

'ftrs ,.L verl00r gisteren twee een k ' t JU unKernana in e ° rief Pakje opende. Het i hij nj^eek^ on ^ este lhare post >»8tiIL op dag was het Con1%- P^fementslid Drayson t 2i ; • "ij vertrouwde een tje nio( w oning toegestuurd "et, al Wet ~ Was 8 ea dresiikeli-" , ZIJn on ^ er vrienden «de ® en kalender.' Z1 J ■— I '"""ie ri ^'^ aam en waarifoif P°htie. De bom zat Een post; — „—„eren twee an zijn linkerhand toen "«and v7 j "leer v= 1 waarschuwt dat Post u er § e lijke kalenders < neemt Unnen zi «en. De pok ^jan dat deze briefi n jonden zijn door dele» ,'° n den opererende briofk wie de eerste '"bommen afkomstig

dec. — In ^ PihtaJ" 1 Argentinië, in de « n SgevnL iS een uraniu m>Pe ,y, nden ' die voldoende ?> A^ nwm kan leveren eerVt ® 6nti - inse behoeften Mkhejri Jaren > met nog een 'Worrit 00r export De v *hd* »•-, geschreven als ri Jkste ter wereld".

Voor de vierde keer binnen anderhalf jaar is tijdens de landing op de luchthaven van New Delhi een verkeersvliegtuig verongelukt. Gisteren was het een Boeing 707 van de Duitse Lufthansa, met 98 passagiers en elf bemanningsleden. Alle inzittenden van het toestel konden zich redden; het vliegtuig zelf brandde uit.

door onze correspondent S. DE WINTER

& VË 20 dec. — De RussiS •igter van buitenlandse I indrei Gromyko, zal net j- Genève blijven, „totA nenin§ sfase van dc Mid " - e tpnvredesconferentie recte nvr boekt " Dit zei hij gisterdesS e ' vraagd in Genève. m moet worden opgevat ' aanduiding dat de opevan de vredesconfej L morgen begint, langer dan de twee dagen algemeen rekent, is ^idelijk. Duidelijk is wel t» verwarring over de ffOVP jerentie. rring heerst, ondermeer Tvraag om wat voor een Lrentie het eigenlijk gaat. In secretaris-generaal : verenigde Naties, wordt -4zd 'de betrokken partijen ie conferentie uit te nodi' aa' » De conferentie zal ^ bi j een . ge r? epen onder van de Verenigde NaBetekent

dit dat alleen-de uitnodigingen om déél te nemen via de Verenigde Naties lopen, of dat de hele conferentie moet worden beschouwd als een conferentie binnen het kader van de Verenigde Naties? Egypte De Egyptische delegatieleider, minister van buitenlandse zaken Ismael Fahmi, zei gi'steravond bij zijn aankomst op het zwaar bewaakte vliegveld van Genève voor de schare gefouilleerde journalisten: „Wij zullen vergaderen onder auspiciën van de Verenigde Naties". Een Egyptische zegsman lichtte later" 'toe dat Egypte niet zou zijn gekomen, als het geen conferentie binnen het kader van de Verenigde Naties was. Israël heeft zich altijd sterk verzet tegen een vredesconferentie binnen het kader van de Verenigde Naties, ondermeer omdat Israël in de Veiligheidsraad bij voorbaat nauwelijk steun heeft. Israël ziet deze vredesconferentie

dan ook niet als een VN-conferenti'e, maar als een conferentie van de grote mogendheden, Rusland en Amerika, waarbinnen de Verenigde Naties alleen zorgen voor de vergaderfaciliteiten zoals het beschikbaar stellen van een zaal. Net als Fahmi legde ook Andrei Gromyko bij zijn aankomst op het vliegveld in Genève een korte verklaring af. Gromyko wees op de nadrukkelijke steun van de Sowjetuni'e voor de ,.rechtvaardige strijd van de Arabische volken" en vertelde, dat een regeling van het Midden-Oostenprobleem tot stand moet komen „op basis van de betreffende beslissingen van de Verenigde Nat'es". Veel opmerkelijker

was eenter dat de Russische minister met geen woord repte over de Palestijnse rechten. De Palestijnen spelen op de vredesconferentie voorlopig nog geen enkele rol. De officiële Egyptische woordvoerder, Tasheen Beshir, zei gisteravond desgevraagd: „Wij kunnen ook zonder de Palestijnen over zeer substantiële zaken praten". De Palestijnen zijn voor de openingsfase van de vredesconferentie ook niet uitgenodigd. „Ik denk, dat de Palestijnen wel later zullen worden uitgenodigd", aldus Beshir, „dat willen wij tenminste". Tasheen Beshir wees erop dat de Palestijnen hun eigen lot moeten bepalen, „net als de joden". Beshir zei ook: „De Arabische landen, Egypte, Jordanië, Syrië, en de Palestijnen en de Israëliërs zijn gelijk. De nationale rechten van elk volk moeten erkend worden". Ismael Fahmi en Andreik Gromyko hebben gisteravend samen gedineerd in Hotel Intercontinental.

Minister Gromyko zei dat tijdens dit diner over „substantiële zaken" is geipraat; maar hij kon nïet zeggen welke. In Hotel Intercontinental logeren behalve de Egyptenaren ook de Amerikanen. De informele ontmoetingen in dit hotel zullen iri de komende dagen zeker zo belangrijk zijn als de officiële in het Palais des Nations. Massamoord De Israëliërs hebben de vredelievende terughoudendheid van de delegaties gisteren verbroken door tijdens een persconferentie in het Palais des Nations de Syriërs te beschuldigen van massamoord. Volgens de officiële Israëlische woordvoerder, Abraham Primor, zijn 42 Israëlische krijgsgevangenen „in koelen bloede" vermoord. Over het lot van de overige 98 Israëlische krijgsgevangenen in Syrië is niets bekend. „Wij kunnen de geruchten dat zij allemaal dood zijn, noch bevegtigen, noch catagorisch ontkennen ', aldus Primor,

„maar wij hebben in het verleden ervaring opgedaan met de Syrische behandeling van gevangenen". De vredesconferentie moet volgens plan morgenochtend om half elf beginnen in de Salie de Conseil van het Palais des Nations in Genève. De delegaties zullen ieder aan een aparte tafel zitten. Die tafels vormen samen een cirkel. De tafel van Syrië blijft leeg. De conferentie duurt tot zonsondergang op vrijdag als de sabbat begint en zal worden hervat in de late zaterdagnamiddag als de sabbat voorbij is. Deze regeling werd gewenst door de Israëliërs. Hoewel voor de moslims vrijdag als een zondag geldt, hebben de Egyptenaren en de Jordaniërs geen bezwaar tegen vergaderen op vrijdag. De Egyptische woordvoerder Beshir zei daarover: „Ik vind het heel goed op vrijdag te vereaderen, als het om de vrede gaat".

Koning Hoessein van Jordanië (1.) wordt op het vliegveld van Daniascus begroet door de Syrische president Hafez Assad. In het midden staat de Jordaanse eerste-minister Zaid Refai. Dc Jordaanse vorst bracht gisteren een bezoek aan Assad in verband met diens weigering dc vredesconferentie in Genève bij te wonen.

BRUSSEL, 20 dec. — Europa verkeert volgens de president van de Euronese Commissie, Francois Xavier Ortoli, nog niet in een crisissituatie na de in het slop geraakte besprekingen over een regionaal beleid en een gemeenschappelijk energiebeleid, maandag en dinsdag in Brussel. Maar onderschat de gevaren niet als we begin januari geen resultaten boeken, zo zei hij gisteren in Brussel op een persconferentie. Ortoli leverde op zijn persconferentie ook commentaar op het topoverleg van staats- en regeringsleiders, vorige week in Kopenhagen. Hij liet er geen twijfel over bestaan dat hij, als voorzitter van de Europese Commissie, het denkbeeld afwijst dat topconferenties zouden moeten gaan fungeren als een „superministerraad" of een vijfde instelling van de gemeenschappen. Maar het is goed, zo zei hij, dat de staats- en regeringschefs van tijd tot tijd over Europa spreken. Europa is de grote onderneming

van al onze volkeren en waarom zouden de leiders van die volkeren niet van tijd tot tijd hun aandeel nemen in diet onderneming? , Ortoli zei verder zich niet te ontveinzen dat er nog moeilijkheden genoeg zullen komen met de opbouw van een gemeenschappelijk Europees energiebeleid. „Zo naïef ben ik nu ook weer niet". Maar de topconferentie heeft wel duidelijke richtlijnen gegeven voor zo'n beleid. Het moeilijkste werk, het uitwerken van die richtlijnen, komt echter nog, aldus de Franse voorzitter van de Commissie. Ortoli pleitte voor ruimere bevoegdheden voor de permanente vertegenwoordigers van de lidstaten bij de EG, zodat die ook „middelzware" beslissingen kunnen nemen. Hij vond ook dat de nationale standpunten beter voorbereid moeten worden. De toverstaf is uit de mode. Er is gewoon veel meer communautaire geest nodig, zo zei hij. (ANP)