Nieuwe Apeldoornsche courant

Een eeuwenoud gebruik op de Twentsche boerderijen gedurende den Adventstijd is het „irf dwinterblaz;n". De houten „midwinterhoorn", welke een welluidende klank bezit, wordt me:g:al boven een put geblazen. Niet iedereen is echter in staat, om uit de houten hoorn geluid te produceeren en daarom wordt ook wel gebruik gemaakt van een metalen hoorn, waarvan men een exemplaar tegen de put ziet staan. De echte „murrewinterbloazer" ziet echter met minachting neer op den blazer van het metalen instrument, die schamper „blikkenbloazer" genoemd wordt. A.N.P.

De „Masjoemi", de Islamitische massa-partij op Java, heeft te Djokjakarta vergaderd en zich verklaard tegen de overeenkomst van Cheribon. Deze houding zou, volgens berichten uit Batavia, een regeeringscrisis in de Indonesische republiek kunnen ten gevolge hebben. Er wordt reeds gesproken van een heengaan van Sjahrir. Een hooggeplaatst Republikeansche autoriteit te Batavia heeft dit echter in een mededeeling a;in den correspondent van Agence France Presse categorisch tegengesproken. Dezelfde autoriteit heeft voorts nog medegedeeld, dat de aan Ie nemen houding van de afgevaardigden der Masjoemi op de bijeenkomst van het Centraal Nationaal Comité, waarbij de Ontwerp-overeenkomst

onderworpen zal worden aan de goedkeuring van de leden van dit Comité, beslissend zal zijn. De woordvoerder heeft nog onderstreept, dat de oppositie van het congres der Masjoemi vooral betreft artikels van de ontwerp-overeenkomst, waarin bepaald wordt, dat „de Koning der Nederlanden" aan het hoofd zal staan van de Nederlandsch-Indonesische Unie. Keert Commissie ; Generaal voor Kerstmis naar Batavia terug? Na de vergadering v. d. Tweede Ka mer, tijdens welke de regeenngsverklaring over de ontwerp-overeenkomst van Linggadjati werd voorgelezen, heeft de heer Schermerhorn tegenover een correspondent zijn voldoening geuit over hei feit, dat de regeering zich in groote

trekken met de Commissie-Generaal accoord heeft verklaard. De heei Schermerhorn achtte het niet uitgesloten, dat de Commissie-Generaal nog vóór Kerstmis naar Indonesië zou terugreizen om dan het accoord te onderteekenen. In dezen is de Commissie-Generaal echter uiteraard afhankelyk van de beslissing der regeering. De Soendaneezen zijn niet gerust. In aansluiting aan ons bericht van gisteren over de oprichting van de Partai Rakjat Pasoendan wordt nader medegedeeld, dat deze vereeniging aan de Commissie-Generaal 'n telegram heeft verzonden, waarin zij den wensch uitspreekt, dat het Soendaneesehe volk zich inzake zijn toekomst in volkomen vrijheid zal kunnen uitspreken, daar het gaarne met andere Indonesische volken in federatief verband onder de Kroon van de Koningin vereenigd wil blijven, doch ook zijn zelfstandig volksbestaan wenscht te zien verwezenlijkt in een eigen staatsvorm. De party vreest, dat, indien de Soenda-lanclsn eenmaal in de republiek zijn opgenomen, het zelf. standig maken practisch onmogelijk zal zij 11."

Ten overstaan van eenige journalisten, gaven in een privé-woning in Amsterdam, twee „fakirs", een vrouwelijke en een mannelijke, demonstralies van hvn gaven. De 24-j. Jan Aylinck, die optreedt onder den naam van „Mario", liet zien, hoe hij scheermesjes fijnkauwde en doorslikte en zich op verschillende plaatsen het lichaam met naalden doorboorde, zonder dat verwondingen of bloed zichtbaar werden. Ook de vrouwelijke fakir, de 47-j. mevr. W., ook bekend als „F 3", liet zich ,.zoi((ler te bloeden door den arm ét eken. Van. de demonstraties werd een film voor de wetenschappelijke documentatie gemaakt.

(Van onzen parlementairen redacteur) ZWAAR en nadrukkelijk klonk de stem van den heer Schouten (A.R.) toen hij gistermorgen even na de opening der vergadering van de Tweede Kamer en in weerslag op het voorstel van den president der Kamer, mr. van Schaick om de debatten over de Indonesische kwestie a.s. Maandag én Dinsdag (met avondvergadering) te doen houden, protesteerde tegen een zoo snel volgend mondeling debat over de Regeeringsmededeelingen nopens Linggadjati, zonder dat de zaak eerst behoorlijk schriftelijk is voorbereid, zooals zelfs met het onbelangrijkste wetje gebeurt. „Tientallen uiterst belangrijke vragen zullen worden gedaan", aldus de heer Schouten, „de zaak is zóó buitengewoon gewichtig, dat wel héél bijzondere motieven moeten gelden om af te zien van de schriftelijke voorbereiding". En die zag de'afgevaar. digde niet, van „tijdnood" wilde hij niets weten. Maar de president wees er op, dat het dan wel Januari zal worden, eer mondelinge behandeling volgt en dat achtte hij in strijd met de bedoeling der Regeering, die spoed met de afdoening beoogt. Prof. Romme (K.V.P.) sprak. „Geldt tijdnood?" vroeg hij, „om groei der spanning te voorkomen? Hij achtte in elk geval uitstel der openbare behandeling niet verantwoord en voegde er nadrukkelijk bij, dat dit oordeel geheel los stond van de vraag, hoe hij tegenover het Indische vraagstuk zelf staat. Aldus demonstreerde zich weer een tegenstelling tusschen de partijen, die — gesteld dat de huidige Regeering eens tot heengaan werd genoopt door de komende debatten, — dienen samen te gaan ter vorming

van een nieuwe Regeering. Gevoegd bij de tegenstelling tusschen A.R. en C.H. bij de stemming over 't amendement tot afschaffing van het gezantschap bij den Heiligen Stoel, schijnt de hechtheid der andere Rechterzijde nog erg problematisch. Wel kreeg de heer Schouten bij zijn protest steun van den hc-er Tilanus (C. H.), mr. Vonk (P. v. d. V.) en ds. Zandt (S. Ger.) maar hel baatte tenslotte niet, het voorstel van den AR. afgevaardigde om het debat schriftelijk voor te bereiden, — dat z.i. vlug genoeg zou kunnen gebeuren — werd afgewezen, met alleen A.R., C.H., P. v. d. V. en St. Geref. vóór. Het komende debat zal dus alles moeten verwerken, en dat, terwijl de president der Kamer erkend had, dat er zeer zeker vragen van groote 'beteekenis zullen worden gesteld, waarop antwoord niet vlug zal zijn te geven, hetgeen na tuürlijk koren op den molen was van den heer Schouten, die zei, dat de voorzitter precies had aangegeven waarom het ging: vele ernstige diepgaande vragen, welke maar niet in een debat kunnen worden afgedaan. Maar dat zal nu toch'dienen te geschieden. De voorzitter deelde mede, dat hij hoopt wat loyaal te kunnen zijn met het verleenen van spreektijd. De heeren kunnen zich in elk geval gaan prepareeren, en aan spreeklust zal het straks stellig niet mankeeren.

VAN 8 t.m. 21 Dec.) Bonkaarten KA, KB, KC 612 (strook no. 4). Bloem: 51-4 alg. 100 gr. bloem of kindermeel (niet uit rijst bereid) Gedr. Zuidvruchten: 51-5 alg. 200 gr. Waschpoeder: 51-6 alg. 250 gr. Jam: 51-7 alg. 500 gr. Koffie: 51-8 alg. 125 gr. Thee: 51-9 alg. 100 gr. Fruit: 51-1A, 51-5B, 51-4C reserve 1 kg. appelen of peren. Bonkaarten KD, KE 612, (strook no. 4). Gedr. Zuidvr»: 52-5 alg. 200 gr. Waschpoeder: 52-6 alg. 250 gr. Jam: 52-7 alg. 500 gr. Fruit: 52-8 alg. 1 kg. appels of peren Bloem: 52-3D res. 100 gr. bloem of kindermeel (niet uit rijst bereid). Tabakskaarten. T 62 2 rants. tabaksartikelen. Op bovenstaande bonnen kan met ingang van Vrijdag 13 December a.s. worden gekocht. Op de bonnen T 62 zal bij aankoop van twee rantsoenen sigaretten tenminste een rantsoen sigaretten, vervaardigd uit Zuid-Amerikaansche tabak worden geleverd. De bonnen voor fruit blijven geldig t.m. 18 Januari a.s.

Op 18 September waren de Engelsche majoor Ch. F. Chit Leburgh en zijn echtgenoote, die met vele landgénooten een bezoek hadden gebracht aan de graven van de Engeische Airbornes bij Arnhem en Oosterbeek, waar ook hun eenigen zoon een rustplaats gevonden had, de gast van de gemeente Amsterdam. Terwijl zij in een hotel zaten te dineeren, ontvreemdden dieven uit hun auto een taseh met de uitrusting en portretten'van den gesneuvelde. Deze % diefstal is thans tot klaarheid gebracht. Het was een complot van jongens, die zich speciaal toelegden op diefstallen uit auto's. Reeds negen diefjes en vier helers zijn aangehouden, waarmee een 25-tal onopgehelderde diefstallen zijn opgelost. De eigendommen van den gesneuvelden piloot, waarop een belooning van f 1000.— was gesteld, zijn niet teruggevonden. De heler, een caféhouder, heeft angst gekregen en de foto's verbrand, terwijl hij de texielgoederen in het water heeft gegooid. — Sedert gistermorgen hangt boven Schiphol een zwaren mist, die het luchtvaartverkeer stagneert.

Voor het Bijzonder Gerechtshof te Zutphen is het proces begonnen tegen den beruchten Ludwig Heinemann, S.D. Untersturmführer, die in een reeks afschuwelijke misdaden gedurend de laatf'e maanden van den oorlog minstens veertig personen om het leven liet brengen. De oorlogsmisdadiger in de beklaagdenbank.

Alle nasporingen naar de Firefly, die Dinsdagmiddag uit Engeland opsteeg en sedert dien vermist wr .-dt., zijn tot op heden zonder resulaat gebleven.

Geruimen tijd geleden hebben wij in een hoofdartikel onze meening gezegd over het optreden van voormalige illegale groepen en personen, die zich niet kunnen vereenigen met den gang van zaken bij de berechting van politieke delinquenten en collaborateurs. Wij stelden toen, dat het hier principieel gaat om de keuze tusschen de beginselen omtrent recht en macht De illegaliteit heeft gedurende de bezetting geijverd en geofferd voor het herstel der rechtsnormen en het was de consequentie van haar optreden, dat zij zich na het herstel daarvan — Nederland teruggekeerd onder het door haar als wettig erkende gezag — overeenkomstig'dit rechtsbeginsel zou gedragen en niet op haar beurt het accoord van recht naar macht zou verleggen. Zou zulks toch gebeuren, dan zou zij daarmede het zedelijk motief voor geheel haar optreden gedurènde de bezetting weerleggen- Wie bezwaar heeft tegen den gang van zaken, kan en moet . deze bezwaren kenbaar maken bij de daartoe bevoegde instantie. Wie daarentegen eigen rechter speelt, vergrijpt zich aan de rechtsbeginselen, waaruit ons volk leeft. Daartegen te protesteeren is niet voldoende. Het is noodig en nuttig, dat ons volk zich bezinne op de beteekenis en de waarde van rechtsnormen en rechtsverhoudingen voor onze samenleving en zij, die geroepen zijn, om ons volk geestelijk te leiden, dienen ook in dit opzicht leiding te geven. Dat heeft met politiek niets te maken, het is een zaak van zedelijkheidTwee voorvallen maken het gewenscht, op de voortschrijdende verwording van de moraal nog eens nadrukkelijk de aandacht te vestigen: de moord, in den Haag door drie militairen begaan, met de onthulling hunner beweegredenen en het telegram van leiders der voormalige B. S. aan de Staten Generaal. Het eerste geval is duidelijk. Voormalige K.P.'ers hebben, het recht in eigen hand genomen. Het cynisme, waarmede zij hun daad hebben volvoerd en waarmede zij zich tijdens hun verhoor van de zaak hebben getracht af te maken, staat niet op één lijn met het cynisme van een gewonen misdadiger. Deze lieden hebben het begrif) voor verhoudingen uit het oog verloren. Zij zijn K.P-'er gebleven en moeten derhalve als ongewenschte elementen uit deze samenleving worden verwijderd. Daarmede is de zaak van de voormalige illegaliteit niet uit. Zij heeft dit voorval te zien als een symptoom van verwording en voor zoover zij zich als een naoorlogsche organisatie voortzet, rust op haar de plicht en de taak in eigen kring de discipline en het begrip naar rechtsbeginselen te versterken. Niet minder ernstig i s wat de voormalige B, S-leiding uit Groningen heeft gedaan. Zij heeft in een telegram aan de Tweede Kamer aangedrongen op verwerping van het Cheribon-accoord en daaraan de dreiging van ongeregeldheden als het zwarte spook toegevoegd Wij moeten dezen stap zien los van de Indonesische kwestie. Men kan over de al- of niet wenschelijkheid der aanvaarding van de ontwerp-overeenkomst van meening verschillen- Dat is ieders goed recht en de democratische samenleving moet dergelijke meeningsverschillen kunnen verdragen. Mits men zich houdt binnen de grenzen van het toelaatbare en elkandér niet met allerlei verdachtmakingen te lijf gaat. Het Groningsche geval willen wij bezien uit een oogpunt van publieke moraal en dan moeten wij tot de conclusie komen, dat wat hier werd gesuggereerd een directe aantasting is van de grondslagen onzer samenleving. Daartegen richt zich het protest. De B. S. bestaat niet meer. Leden vah de B. S. zijn overgegaan naar het geregelde Nederlandsche leger, naar de politietroepen — als B.S.-verband bestaat er geen organisatie meer en de voormalige leiders van de B. S. zijn tot de normale burgerlijke samenleving teruggekeerd. Zij hebben als particulieren het recht bezwaren te opperen tegen bepaalde uitingen van regeeringsbeleid. Wanneer zij zulks doen als organisatie — de voormalige B.S.-leiding — is zulks ongepast en in wezen revolutionnair. Want zij suggereeren dusdoende een voortbestaan van de B. S , welke bereid zijn als strijdorganisatie

op te treden, ingeval bepaalde regeeringsdaden in strijd zijn met de politieke opvattingen van enkele leiders. Zoo word het karakter van de B. S. verwrongen van organisatie tot herstel en steun van het wettige gezag tot een organisatie, welke tegen de inzichten der regeering bereid is gewapenderhand stelling te nemen. Het optreden der Groningsche B.S.'ers is daarmede veroordeeld. Tegelijk toont dit telegram aan, hoe ver de verwording der moraal is voortgeschreden. Het zal er niet minder op worden,.wanneer er politieke hartstochten in het spel komen. Het is gewenscht, dat tegen dit ondoordachte optreden krachig stelling wordt genomen. Wij spreken dan nog niet van het effect van een zoodanig optreden der voormalige B.S.-leiding op de gedachten en handelingen van hen. die als oud-B.S.'ers in Indonesië geroepen zijn den grondslag voor een overeenstemming; ook in militair opzicht, te vestigen. Zoo bezien ~ „ ^ e ?' optreden der Groningsche B S.-leiding in hooge mate ontactisch, gevaarlijk en afkeurenswaardig.

'De Raad van Ministers van buitenlandsche zaken heeft gisteren besloten, dat de vredesverdragen met de satelliet-staten van de As op 10 Febr. a.s. te P an,s zullen worden onderteekend. Zij zuilen worden geteekend door een vertegenwoordiger van elk der voormalige vijandelijke a'aten en van de vier groote mogendheden, waarna den ministers ze, ieder in hun woo!.plaats, zullen onderteek uen. Omo'ddellijk daarna zal een commissie worden uitgezonden, die rapport moet uitbrengen over de Itaiiaansche koloniën, en een, die moet rapporteeren over de vraagstukken, die verband houden met het financieren van het vrije gebied van Triest gedurende de overgangsperiode. De Groote Vier hebben thans ook de agenda opgesteld voor de in Maart te Moskou te houden besprekingen- Speciale plaatsvervangers zullen de besprekingen over Duitschland moeten voorbereiden en anderen zullen een ontwerp voor het verdrag met Oostenrijk maken. De plaatsvervangers, die belast zijn met de bestudeering van de Duitsche kwestie, zullen op 10 Januari te Londen bijeen komen en dan beginnen, zich op de hoogte stellen van de zienswijzen van de landen, die direct belang hebben bij de kwestie-Duitschland. Voorts zal de geallieerde bestuursraad rapport moeten uitbrengen. De ontwapening. Nadat de algemeene vergadering van de V.N. een aantal voorstellen met betrekking tot de ontwapening had besproken en naar een speciale commissie verwezen, ter nadere betudeering als een geheel, is een subcommissie van de subcommissie voor de ontwapening van de politieke en veiligheidscommissie met een bespreking begonnen ,die door de groote Vijf werd bijgewoond. Besloten is, de troepentelling met een algemeene ontwapeningsplan te combineerenZooals

het nu staat, zal er een internationaal controle-orgaan worden geschapen; zoolang dat er nog niet is, zal in de volgende algemeene vergadering door de regeeringen en door den Veiligheidsraad rapport moeten worden uitgebracht over de vorderingen bij de oprichting van het orgaan, het terugtrekken van troepen uit het buitenland en de vermindering der bewapening; John D- Rockefeller heeft de V-N. 8.5 millioen dollar aangeboden, wanneer zij in Dead End in New York grond willen koopsn voor de vestiging van het permanente hoofdkwartier. De Veiligheidsraad heeft besloten, bij de behandeling van de Grieksche klacht Bulgarije en Albanië te hooren en Griekenland en Joego-Slavië zonder stemrecht aan de besprekingen te doen deelnemen. De toestand in Perzië. Van drie kanten zijn in de laatste dagen Perzische troepen opgerukt naar het hart van de provincie Azerbeidzjan. Leek het aanvankelijk dat er een complete burgeroorlog zou ontstaan — er was zelfs sprake van gevechten en luchtbombardementen — vannacht is medegedeeld, dat Tebriz, de hoofdstad van het gewest, zich heeft overgegeven. De democratische partij heeft besloten, zich niet tegen de komst der Perzische troepen te verzetten- Zij heeft zich accoord verklaard met de voorgenomen controle op de verkiezingen. Te Teheran is men van meening, .dat de Sovjet-Unie de democratische beweging in Azerbeidzjan niet steunt, omdat zij geen vertrouwen heeft in de leiders ervan. De leider, Pisjewari, zou naar de Sovjet-Unie zijn gevlucht.

Allerlei. , In Venezuela ls een militaire opstand uitgebroken- Buitenlandsche vliegtuigen mogen niet boven het land vliegen of er dalen. — De Amerikaansche vakvereenigingen die verbonden zijn in het CIO,' zullen een actie voor loonsverhooging beginnen. — De Vlaamsche priester-dichter Cyriel Verschaeve is door den krijgsraad te Brugge wegens collaboratie, ter dood veroordeeld. Hij moet voorts een millioen frs. boete betalen. — Maniu, de leider der Roemeensche nationale boerenpartij, heeft nieuwe verkiezingen geëischt. De uitslagen van de op 19 Nov. gehouden verkiezingen zijn volgens hem volkomen vervalscht.

Tot Vrijdagavond: Aanvankelijk weinig wind en op vele plaatsen nevel of mist. Later: zwaar beviolkt, wat toenemende Zuid-Oostelijke wind, ■nu en dan eenigen regen, in het Noord-Oosten van het land tijdelijk wellicht wat sneeuwval, iets kouder, voornamelijk in het Zuid-W est en van het land, doch nog nergens temperatuur meer dan ongeveer 1 graad onder nul.