Trouw

De crisis In België heeft zich nog meer toegespitst. Het is nu wel duidelijk, dat de terugkeer van Koning Leopold zal leiden tot een chaos. De socialistische vakorganisaties hebben zelfs met algemeene staking gedreigd. Het is de vraag of de Koning onder deze omstandigheden in België zal terugkomen. Wellicht is nu de eenige oplossing, dat hij troonsafstand doet ten behoeve van zijn 14-jarigen zoon Prins Boudewijn. Zijn jongere broer Prins Karei, die zeer gezien is, zal dan nog 4 jaar als regent moeten optreden Over deze kwestie, waarvoor uiteraard bij ons als nabuurland zeer groote belangstelling bestaat, zijn nog enkele belangwekkende bijzonderheden bekend geworden. Het huwelijk, dat de Koning in 1941 met mej. Baals sloot, is ook een factor, al is het niet een der hoofdmotieven Men zegt, dat de Koning zich in 1941 als de eerste der Belgische krijgsgevangenen beschouwde. Maar een krijgsgevangene treedt niet in het huwelijk! Zeer kwalijk neemt men het den Koning, dat hij in April '41 een telegram met gelukwenschen aan Adolf Hitier ter gelegenheid van diens verjaardag heeft gezonden. De tekst van dit telegram, waarvan de juistheid door het hoofdpostkantoor te Brussel is bevestigd, is dezer dagen met het rtiaiop ontvangen antwoord in het socialistisch dagblad „Le Peuple" gepubliceerd. Een der hoofdbezwaren tegen den Koning acht men het feit, dat hij door zeer reactionaire vertrouwensmannen is omringd. Ministerpresident Van Acker heeft daarom van den Koning verlangd, dat deze voor ziin terugkomst een verklaring zou onderteekenen, waarin hij de constitutioneele rechten zal waarborgen en niet ongrondwettig op te treden. Dit heeft Koning Leopold hardnekkig geweigerd en daardoor is het conflict op de spits gedreven. In het kort nog iets over andere belangrijke vraagstukken. In Moskou zijn drie groepen Poolsche leiders bijeengekomen, w.o. de oud-premier Nicolaitschek, die uit Londen is overgekomen, om een kabinet van nationale eenheid te vormen. De vooruitzichten schijnen vrij gunstig te zijn. Tegelijkertijd is te Moskou het proces begonnen tegen de 16 gearresteerde Poolsche leiders, die tegen het Roode Leger zouden hebben geageerd. Zij werden volgens de beschuldiging o.m. in het bezit bevonden van radiozendapparaten. Geallieerde waarnemers en correspondenten mogen het proces bijwonen. In Tsjecho-Slowakije is men begonnen met de z.g. Sudeten-Duitschers. die een paar millioen zielen tellen, eenvoudig het land uit te zetten. Van Britsche zijde is daartegen bezwaar gemaakt, maar president Benesj heeft

gezegd, dat men die lastige elementen tot eiken prijs wil kwijt raken! Op de thans geëindigde voedselconferentie te Londen zijn interessante gegevens bekend geworden. Rooskleurig is de toestand niet. Alleen tarwe is er voldoende, maar het transport vormt een groot probleem. Suiker blijft schaarsch, ook in 't volgend jaar. Vee en varkens zijn er overal te weinig. Aan oliën en vetten is eveneens een flink tekort. De toestand zal pas weer normaal worden indien de vele rij.ke productie-gebieden op de Japanners zijn heroverd. G. Kr.

Te Spijk (Groningen) Is door onvoorzichtigheid van leden der Binnenlandsche Strijdkrachten een munitieloods in de lucht gevlogen. 9 personen werden gedood en velen gewond. 180.000 H.A onder water. Thans staat vast, dat de Duitschers ln Nederland 180.000 H.A. onder water hebben gezet, w.o. 80.000 H.A. met zout water. Door oorlógshandelingen gingen in Nederland 6000 boerderijen verloren. Door den aanleg van vliegvelden e.a. werden 60.000 H.A. onbruikbaar. Door mijnen e.a. .onden 100.000 H.A bouwland niet worden bewerkt.

In de Amsterdamsche haven is het eerste groote schip aangekomen, n.1. de 1700 ton metende „Titus" der K.N.S.M., die aan de Fordhaven meerde. Het heeft landbouwwerktuigen, tabak enz. aan boord. Merkwaardig is het, dat de „Titus" ook het laatste schip was, dat op 12 Mei 1940 uit Amserdam vertrok. Het was toen geladen met een deel van den Nederlandschen goudvoorraad. — Sinds Juni '40 is de Raad v. State voor de eerste maal weer bijeengekomen. De vergadering stond onder leiding van den vice-voorzitter jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland. Textielfabrikant gearresteerd. De politieke recherche te Helmond heeft den textielfabrikant J. v. d. L. aldaar gearresteerd, onder beschuldiging den vijand opzettelijk hulp te hebben verleend. Zijn beide zoons werd huisarrest opgelegd. — In het concentratiekamp Neuengamme is overleden ds. P. H. Borgers, predikant van de Evangelisch-Luthersche Gemeene Apeldoorn-Doesburg. Mr. dr. J. M. de Moor f Naar wij vernemen is mr. dr. J. M. de Moor, het Nederlandsch lid van de Internationale Commissie Inzake Oorlogsmisdadigers, plotseling overleden. Mr. dr. de Moor was vroeger advocaat en procureur te Enschede, waar hij

zitting had in den Gemeenteraad. Hij was daarna reahter in de Arrondissementsrechtbanken te Almelo en Rotterdam. De belastingheffing. Verregaande machtiging aan den Minister van Financiën. Bij Kon. Besluit is de minister van Financiën gemachtigd algemeen bindende voorschriften uit te vaardigen inzake de belastingheffing. Wij meenen hieruit te kunnen opmaken, dat de minister verregaande machtigingen krijgt, daar hij alle maatregelen kan treffen om de belastingen te incasseeren. Het ligt in de bedoeling den achterstand zoo snel mogelijk in te halen. Het voornemen bestaat om aan degenen, die zich in de oorlogsjaren op onmaatschappelijke wijze hebben verrijkt, aan speciale heffingen te onderwerpen. Teneinde ontduiking te voorkomen, worden daarover geen bijzonderheden bekend gemaakt. — In de heide tusschen Best en Oirschot zal een geheel modern ingericht kamp komen waar 15.000 soldaten van het nieuwe Nederlandsche leger een onderkomen zullen kunnen vinden. — Het hoofdbestuur der P.T.T. heeft aan de hoofden van dienst medegedeeld, dat de werkkrachten, die als gevolg van maatregelen van den bezetter, werden afgevoerd, successievelijk hun plaats weer zullen innemen. De vrouwelijke hulpkrachten, die voor hun vervanging werden aangesteld, zullen worden ontslagen. Baily-brug bij Zwolle. Bij Zwolle is een z.g. Baily-brug over de IJssel geslagen. De brug is reeds voor het verkeer opengesteld.

Volgens een bericht in het Londensche blad „Daily Express", zijn thans Britsche, Amerikaansche en Russische rechercheurs op zoek naar een jongen van vijf jaar en een meisje van vier, die de kinderen zouden zijn van Adolf Hitier en Eva Braun." Op grond van door de Russen gevonden papieren moet het, zooals wij reeds berichtten, vast staan, dat Hitier eenige dagen voor den val van .Berlijn met de dochter van zijn lijfarts. Eva Braun. die hij reeds langen tijd kende, in het huwelijk is getreden. De huwelijkssluiting zou ten doel hebben gehad deze beide kinderen te echten. Het gerucht doet de ronde, dat de kinderen bij verre bloedverwanten van Eva Braun in Zuid-Beieren zouden ziin ondergebracht. Eva moet de laatste jaren veel invloed hebben gehad op Hitier. Hij schonk haar de meest kostbare juweelen en japonnen, liet een huis

voor haar inrichten met antieke meubelstukken uit geheel Europa (gestolen natuurlijk) en huurde kostbare flats aan de Rivièra. wanneer Eva'tie zin had in een kleine vacantie. Zij voerde op haar kostbare Mercedes-Benz auto denzelfden standaard als haar heer en meester. Als bijzonderheid kan nog worden gemeld, dat zij alle voedsel voor Hitier proefde uit angst voor vergiftiging.

Eenige jaren voor den oorlog werd te Essen voor het Volksgerecht, de bloedrechtbank van het Derde Rijk. een geruchtmakend proces gevoerd tegen een aantal jonge Duitschers, die van z.g. communistische activiteit werden beschuldigd. Dit proces trok hier te lande sterk de aandacht, daar een Nederlander, n.1. de reserve-luitenant-vlieger Gerrit Aalders, mede tot de beklaagden behoorde. Aalders was in Keulen

opgepakt en eerst na pl.m. 1V, j aar kwam zij n zaak voor. De Nederlandsche pers heeft toen veel aandacht aan de zaak gewijd en ook de regeering bemoeide er zich mee, daar gebleken was, dat Aalders in een Duitsche gevangenis was mishandeld. In antwoord od gevraagde inlichtingen door de Nederlandsche regeering werd de mishandeling door de nazi's toegegeven. Aalders werd door het Volksgerecht vrijgesproken en onmiddellijk over de grens gezet. In verschillende bladen verschenen toen opzienbarende interviews en bovendien schreef Aalders. die een zeer begaafde auteur was, eenige artikelen in de Groene Amsterdammer. Na den Duit.schen overval in Nederland viel Gerrit Aalders. die uit Enschede afkomstig was, opnieuw ln handen der Gestapo. Thans bereikte ons het treurig bericht, dat hij onlangs in een der Duitsche moordkampen is overleden.

H.M. de Koningin zal zich binnenkort van Haar tijdelijk verblijf te Breda voor korten tijd naar het Loo begeven, om van daaruit eenige bezoeken te brengen aan die deelen des lands, welke na de Zuidelijke provincies het eerst werden bevrijd.

De oproep der Volksbeweging geeft ons thans nog aan'eiding tot het maken van eenige slotopmerkingen. De eerste is deze: Wat de Volksbeweging doet is feitelijk de stichting van een nieuwe partij. De Volksbeweging formuleert een grondslag. Zij duidt, dien aan met het woord Dersonalistisch socialisme. Dat moge iets vaags en ongriinbaars zijn, de bedoeling om als grondslag te dienen is duidelijk. De Volksbeweging ontwikkelt voorts een program, het moge dan een program zijn waar men nog alle kanten mee uit kan. de bedoeling is kenneliik om de gedachten der Nederlandsche staatsburgers in een bepaalden staatkundigen zin te binden. In de derde plaats, de Volksbeweging richt zich tegen antithese en klassenstriid. Hierdoor stelt zij zich tegenover een aantal bestaande politieke richtingen. Hiermede is de Volksbeweging een politieke richting, een / partij geworden. Het is verwarrend en wekt onnoodig misverstand, dat de Volksbeweging daar dan ook niet terstond openlijk voor uit komt. Dit te meer waar de Volksbeweging zich richt^tot de Nederlandsche burgers, oneeacht of zij tot een oolitieke nartii behooren of niet. Wanneer zij dit laatste doet. wat haar goed recht is, moet het duidelijk zijn wat iemand doet als hij lid van de Vo'ksbeweging wordt. Het beteekent dat hij breekt met ziin oude politieke Dartii of overtuiging. Niemand kan twee heeren dienen. Men kan ook niet lid zijn van twee verschillende politieke partijen. De methode van de Voetbeweging doet hierin sterk denken aan hetgeen de Nederlandsche Unie in het begin der bezetting deed. De Unie was zeer duidelijk een politieke partij. Toch liet ook de Unie aanvankelijk toe dat het lidmaatschap gecombineerd werd met dat van een andere partij. Zij deed dat om het lidmaatschap gemakkelijk en aantrekkelijk te maken Maar dat werkt niet verhelderend voor de geesten. Dat werkt vertroebelend. Aan politiek doen beteekent vóór alles kleur bekennen. Waarom handelt de Volksbeweging aldus? Een andere opmerking die hiermede nauw verband houdt, is de volgende.' • In den slotzin van den Oproep staat: Een periode van vrije discussie is dringend noodzakelijk opdat de geestelijke vernieuwing zich ook od politiek gebied zal kunnen openbaren. Wij begrijpen dit niet. Sinds de Duitschers weg zijn, is er vrije discussie mogelijk. Ér is weer persvrijheid. Er is weer vrijheid van vereeniging en vergadering. Die noodzakelijkheid behoeft dus niet te worden bepleit. Waarom doet de Volksbeweging dit dan? Bedoelt de Volksbeweging met vrije discussie dat wel de Volksbeweging zich zou moeten organiseeren, dat wel de Volksbeweging zich nropagandistisch en anderszins zou moeten openbaren, maar dat de andere politieke richtingen zich voorloopig stil zouden moeten houden om voor de „geestelijke vernieuwing", dat is voor de Volksbeweging, de baan vrij te houden? Dat zou natuurlijk voor de Volksbeweging wel gemakkelijk zijn maar toch wel een beetje een onredelijk verzoek. Hangt het hiermee samen, dat deze politieke partij zich op dit oogenblik nog niet als partij openbaart, maar als een soort van onbestemde organisatie? Wij gelooven dat dit werkt als een mystificatie. Ons volk heeft vóór alles recht op duidelijkheid. Laten wij toch in geen enkel opzicht, zelfs niet met de beste bedoelingen, kiekeboe spelen.

Er moet een scherpe, zakelijke en belijnde discussie zün. Ons volk moet in den strijd der meeningen partij kunnen kiezen. Dat is gezonde democratie. En daarvoor moet ieder het aandurven zijn meening te zeggen niet alleen, maar ook de politiek-organisatorische consequenties daarvan onder het ocg zien en onder het oog van het Nederlandsche volk brengen.