Bredasche courant

Veranderingen in adyertentiën gelieve

men steeds den dag voor de uitg ive in te zenden, daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan worden ingestaan.

DE COöP. CENTR. NUTSCREDIETBANK,

Wilhelminastraat 4, Breda, verleent c red iet aan den MIDDENSTAND. Kantoor dagelijks van 10 tot 12 uur.

Het driedaagsche congres der S. D. A. P. is ten einde gebracht. Zooals bij deze partij gebruikelijk is, waren er spannende oogenblikken vanwege heftig rumoer en vinnige bekvechterijen. Het was niet, alsof zonen van hetzelfde politieke huis bij elkaar waren ; snauwen en grauwen waren schering en inslag bij de be raadslagingen. Wie er niet tegen opziet om de gevoerde discussies — zij beslaan eenige kolommen druks in Het Volk — te lezen, zal met ons tot deze overtuiging komen. Een der woordvoerders kwam onder zijn rede in zulk een warmen zielstoestand, dat hij het spreekgestoelte met zijn vuist zoodanig bewerkte, dat het uit zijn voegen week. Waarlijk, de storm- en drangperiode is deze partij, ook in letterlijken zin, nog niet te boven. Wij vraagden ons af, welke geruststellende beloften dergelijke openbaringen van het koken en zieden der hartstochten kunnen inhouden voor den toekomststaat, zooals de sociaaldemocraten deze steeds ons gelieven af te malen als het eldorado van den mensch ? Wanneer deze hervormers van den staat, van de maatschappij, niet meer bezonnenheid aan den dag leggen, dan totnogtoe het geval is, kunnen zij het ons moeielijk kwalijk nemen, dat wij geen hooge verwachtingen kunnen koesteren van hun practischen arbeid. Trouwens een deel der partij met den hoofdleider aan liet hoofd, mr. Troelstra, is reeds teruggekomen van doldriftig gedoe, wat de naaste aanleiding is geweest voor het uitschrijven van het jongste Paaschcongres. Wij behoeven zeker deze zaak hier niet nader uiteen te zetten. Het nationalisme en internationalisme bleken niet te kunnen samengaan, nu de oorlog was gekomen. Het internationalisme heeft het als waarborg

voor den vrede moeten afleggen bij de vaderlandsliefde, zooals die door de burgerlijke partijen in gezonden zin wordt gehuldigd. Zooals te begrypen was, heeft de houding van mr. Troelstra tegenkanting gevonden bij partijgangers en kamerleden der S. D. A. P. De Tweede Kamerleden Mendels en Duijs hebben zich op het congres niet onbetuigd gelaten om van hun verschil van meening in dit opzicht te doen blijken. Zoo verklaarde mr. Mendels — wij citeeren uit Het Volk: «Wanneer ons land komt in deo oorlog, aanvaardt gij dan als een socialistiscben plicht, met de wapenen de onafhankelijkheid van het land te verdedigen ? Kunt gij dan zeggen : dien oorlog aanvaarden wij ook als mede onzen oorlog ? Kunt gij dat als sociaaldemocraat verantwoorden ? Spr. meent van niet. Integendeel, spr. meent, aan zijn theorie en wetenschap van het socialisme verplicht te zijn, het niet te doen. Spr. komt op tegen het ijdele spel, — om niet te zeggen: «zwendel", — dat gespeeld wordt met de internationale resoluties. Spr. verklaart namens de minderheid der fractie, dat, wanneer men aan het stemmen vóór de mobilisatie credieten verbindt, dat wie daar vóór stemt, ook zich verbindt vóór de landsverdediging, bet aan deze minderheid onmogelijk zal maken, om nogmaals vóór de mobilisatie-credieten te stemmen. De heer DUYS uitte zich als volgt : Wij willen aan bombast als vaderlandsliefde en dergelijke niet meedoen. Troelstra zïgt van mevr. Holst, dat zij wèl de opko mende vaderlandsliefde ziet en ontleedt, maar niet de middelen wil om dat nieuw l verschijnsel te waardeeren. Maar voelt Troelstra niet, hoe hij zich begeeft op het hellend vlak, en zichzelf geeft in handen van den minister van oorlog? Spr. doet daaiaan niet mee. Ten slotte wekt spr. het congres op, zich zelf te zijn, en zich niet door de vrees dat wie ook zal heengaan, te laten beïnvloeden. Mocht er een beslissing vallen tegen Troelstra's zienswijze, dan verwacht spreker bij Troelstra de zelfde houding als Jauiès innam in zulk een geval : zich onderwerpen eu aanpassen aan de uitspraak der partij. De heer Wibuut sprak als zijn meening uit: • Op één punt heb ik een vaste overtuiging gekregen, n.1. deze, dat, wanneer 11a den oorlog de internationale actie der sociaaldemocratie zal moeten zijn gericht op het voorkomen van oorlog, dan ons programpunt van het volksleger niet te handhaven zal zijn, wijl de consequentie dan is de voortzetting der bewapening tot de uiterste grens der bewapeningstechniek en de bestendiging van het militarisme, zij het democratisch geleid, — omdat het volksleger den nationalen wedijver in bewapeningen en het nationalisme handhaaft. Ik meen, dat het een verouderd dogma is, dat de kapitalistische kla«se als geheel haar belang gediend zou zijn door den oorlog. Kuyper noemt dat vreedzaam imperialisme.

Wij moeten alle krachten inspannen om de macht tegen den oorlog zoo sterk te maken dat er geen nieuwe oorlog zal komen Zoo kom ik van zelf tot den A. G.-R., de kop van Jut. (Gelach). Men verbaast zich dat wij ons niet bij de eerste aanmaning van eenige afdeelingen teruggetrokken. Meent men dat wij ons lichtzinnig aansloten ? Neen, wij wisten zeer wel dat wij deden. Wij meenen dat de verschrikkingen van dezen oorlog ook de burgerlijke vredesbeweging een andere kunnen maken. Het Tweede Kamerlid Sannes zeide: Wij moeten den aioed hebben, om nu den vrede te bevorderen door een daad, zooals de sociaal-democraten in de Servische Skoeptinu, en zooals de Russische soc.-demokraten, die tegen dsn oorlog hebben gestemd. Dan moet er een daad gebeuren, zooals de vrouwen in Berlijn thans hebben gedaan, die, toen in den Duitscben Rijksdag Scheidemann gesproken bad in den geest van : »durchhalten» (volhouden), hem bij het uitgaan van den Rijksdag hebben toegeroepen: «Nicht durchhalten !«, en aan Liebknecht een ovatie hebben gebracht. Wij mogen niet wachten, tot internationaal een andere verhouding zal worden geboren, neen, ook thans reeds moeten wij tot elke daad bereid zijn. Als de gladiatoren in het oude Rome de arena betraden, zeiden zij : Ave Caesar, morituri te salutant, — heil u, Caesar, zij die gaan sterven, groeten u. Zoo zeggen wij hier ook : Heil u congres, zij die ga-n sterven, groeten u. Wij weten, dat wij op dit congres de overwinning niet behalen zullen. Maar wij weten ook, dat onze denkwijze na dezen oorlog een wederopstanding zal vieren. Wij weten dat in onze denkwijze alleen het heil der arbeidsklasse berust. Wij weten, dat alleen in de aanvaarding van het internationale stanpunthet toekomstig heil der sociaal-democratie te verwachten is. Wij zullen het voor 't oogen blik hierbij laten ) ; ! i ! 1 j

om meer van het gesprokene naar voren te brengen. Het resultaat van de besprekingen op dit congres is reeds door ons medegedeeld. Mr. Troelstra is als triamphator uit de renbaan getreden, waaraan wel niemand zal getwijfeld hebben. • Wie in de renbaan de overwinning wil behalen moet reeds als knaap veel hebben geduld en gedaan, veel hitte en koude hebben i verdragen." Op deze klassieke uitspraak kan mr. Troelstra zich ten vblle beroepen,

(Nadruk verboden). C5 De magnetische kracht van dit laatste kon haar nu niet treffen; — dit was zooveel te beter, omdat zij nu met kalme zinnen luisteren en het publiek in 't oog houden kon. • • Mijne vrienden,* begon de heer Gray; • mijne broeders en mijne zusters, wij zijn het reeds lang met elkander eens, dat de wortel van alle kwaad, de eerste vorm der ziekte, de eerste roodlottige stap, die tot zooveel andere misdrijven gevoerd heeft, was het ontstaan van "t kapitaal. Zoo dikwerf hebben wij dit reeds bewezen, over dit levensbeginsel zijn wij het allen reeds zoo volkomen eens, dat wij het slechts bij zeer bijzondere gelegenheden noodig achten meer te doen dan de waarheid er van te nonstateeren. Die bijzondere gelegenheid is thans echter aanwezig, omdat wij in ons midden iemand tellen, die, als een vreemdelinge doch als een leerlinge tevens, hier is gekomen, iemand, die een gemoed heeft, geopend voor den invloed der rede, iemand, die begeerig is zich te zuiveren van de vooroordeelen en dwaasheden, waarin zij van haar geboorte af werd opgevoed. Laten wij dus in 't kort tot haar onderrichting en tot versterking van ons eigen geloof enkele van de betooggronden herhalen, welke onze positie schragen. Voor ons zijn die een axioma. Voor de wereld vorderen ze nog het bewijs.

En de wereld vergeet het bewijs aan te nemen, omdat zij opgaat in de jacht naar het ellendige slijk der aarde, naar 't kapitaal.» Hij begon nu de gronden bloot te leggen, welke maakten, dat het kapitaal door zijn aanhang beschouwd werd als de wortel van alle kwaad. De weg, dien hij volgde, was niet nieuw ; lang vóór hem hadden anderen reeds bewezen op de zelfzucht van het menschdom, zooals die blijkt uit allerlei vormen van schraapzucht. Met veel grooter kracht hadden anderen reeds betoogd, dat de bescherming van het eigendom reusachtige uitgaven vordert. Heeds vele anderen hadden doen zien, dat juist het voortdurende streven van den mensch om zonder arbeid meester te worden over het product van den arbeid van anderen, de gevangenissen vult en een leger van politieagenten op de been houdt. » Wij gaan uit van een valsch grondbeginsel,» vervolgde de meester ; »een grondbeginsel, dat de wereld heeft ten verderve gevoerd en dat deze nog steeds onder de knie houdt. Zullen er rijken wezen, dan moeten zij rijk worden ten koste van de overigen; dan moet hun aantal gering, 8at der armen legio zijn. Daarom is de bescherming van het kapitaal een roof, door die weiuigen gepleegd op den arme. Dit weten wij allen. Hier op deze plaats hebben wij al wel duizendmaal betoogd, dat de rijke alleen rijk kan worden door 't berooven van den arme ; hij rooft zijn land ; hij rooft zijn werk ; hij rooft zijn gansche teven, eu de wet veroorlooft dit en moedigt den man zelfs aan. Kunnen wij de wet daarom veranderen 1 Kunnen wij den geest van den mensch veranderen? Door redeneering gaat dit niet. Door geen enkelen betooggroud is dit doenlijk, zoo lang wet en gebruik toelaten, dat de arbeider van den arbeid zijner handen kan worden beroofd. De

eenige weg, die hiervoor openstaat, is het ver nietigen van alle kapitaal. Wanneer de eene mensch met geen mogelijkheid dooreenigbedenkbaar middel rijker kan worden dan zijn buurman, houdt hij op met denken voor zich zelf, om te gaan denken voor de gemeenschap. Gij zult zeggen, of liever, een enkele zal mogelijk de opmerking maken, dat de menschen in lichaams- en in geestkracht niet met elkander gelijk staan. Dus zullen er velen zijn, die weigeren te werken, die lastposten worden voor de gemeenschap. Aan dit bezwaar hebben wij gedacht. Aanvankelijk zouden er van die soort velen zijn ; doch lang zou dit niet duren, want wij zouden ze dooden. Ja, mijne vrienden,» voegde Gray er met een glimlach vol innige toegenegenheid bij ; »in 't belang der gemeenschap zal het noodig wezen zonder eenige sentimenteele nevenbeschouwing een ieder te dooden, die weigert te werken, een ieder, die zijn werk veronachtzaamt, een ieder, die aanhoudend half of slecht werk doet. Die allen moeten sterven. Zoodoende zal het gemeenebest geen andere menschen bevatten dan die sterk zijn en eerlijk en trouw. Al de anderen wacht de dood, — zelfs al is dit de dood voor een millioen eenmaal rijken. De dood voor die allen is het eenige middel om uit deze zoo dikwerf aangegeven moeilijkheden te geraken. • Er is ons ook wel gevraagd in hoever wij in onze leer afwijken van de socialisten. Hierin wijken wij van dezen af, dat wij willen beginnen zonder theorie, zonder grondwet, zonder wetboek. Laat slechts een ieder zijn gansche hart, zijn volle kracht, zijn ganschen geest ten beste van de gemeenschap geven, zonder de minste macht om zich zelf te verrijken of geld te sparen, — geld zou er natuurlijk niet zijn ; — zonder de kans om zich beter voedsel of betere kleederen te verschaffen dan een ander; — en

wij mogen de wereld verder gerust voor zich zelve laten zorgen. Waarom, broeders, waarom, lieve zusters, zouden wij, stekeblinde schepsels, niet bij machte meer dan een glimp te zien van de roemvolle toekomst, welke de wereld wacht, als 't kapitaal is vernietigd, — waarom, herhaal ik, zouden wij het wagen plannen te maken en stelsels uit te denken voor het geslacht, dat dien tijd van gelukzaligheid beleven zal ? Dat geslacht zal zoover boven ons stam, als wij nu reeds staan boven de bezitters en de verdedigers van het kapitaal.» Met een flauw glimlachje overzag Elsie die kleine schare. Deze vijf en veertig stonden dus reeds boven de eigenaars en de verdedigers vau het kapitaal! Nogmaals dacht zij: »Wat zou er wel gebeuren, als die woorden eens werden gehoord in Lincoln's Ion ?« • Hoe kan het kapitaal dus vernietigd worden ?« Bij deze practische vraag gingen allen rechtop zitten, kuchten en keken vol belangstelling op. Hun prediker had dikwerf genoeg uitgeweid over de slechte gevolgen van het kapitaalbezit. Een practischen weg om dit te doen verdwijnen bad hij echter nog nooit aangegeven. Mogelijk was dé tijd nu gekomen. • Er bestaan hiertoe verschillende wegen. Men begint die reeds te zien en te betreden. De staatslieden, die tuk waren op stemmen, hebben aan de wereld getoond hoe men een kapitaal, dat uit land bestaat, kan vernietigen. Gelooft mij, hun voorbeeld zal worden gevolgd. Voor de bezitters van kapitaal was 't een kwade dag, toen het gouvernement zich tusschen den landheer en den pachter stelde. Dat voorbeeld zal elders vruchten dragen. Overal zullen wij de eigenaars van het land zien verdwijnen, om vervangen te worden door de mannen, die het land bebouwen. De volgende stap voert van het

land naar de huizen. Waarom kan het met de huizen niet gaan als met het land ? Nu er eenmaal een begin is gemaakt, moet het werk worden voortgezet. Maar behalve land en huizen bestaat; er nog andere kapitalen. Er bestaan maatschappijen met aandeelen, spoorwegen en zoo voort. Wij zijn slechts begonnen te zien wat arbeid in vereeniging kan uitwerken, — want een arbeidsunie is feitelijk nog niet gevormd. Is deze eenmaal behoorlijk gegrondvest, dan zal die zich om aandeelhouders en dividenden weinig bekommeren. Als het loon is betaald, zal er misschien in 't geheel geen dividend overblijven. In een enkel jaar, — neen, in één enkele week, zal het gansche in die maatschappijen belegde kapitaal zijn waarde hebben verloren, zal het scheurpapier geworden zijn. Om het zoover te brengen, behoeven wij geen hand of vinger uit te steken Het zal voor ons worden gedaan door den werkman en door allen, die het voorbeeld volgen van Ierland. Aanvankelijk zullen die mannen het doen in hun eigen belang; — doch, eenmaal het kapitaal vernietigd, zullen wij niet dulden, dat dit ooit weder ontstaat. 0, ik heb zulk een heerlijk, een prachtig visioen!» — De spreker geraakte in vuur; zijn stem werd klankrijker; zijn gelaat kreeg een lichtglans. — »Ik zie de groote huizen ten platten lande in puin vallen en vergaan. Hun inhoud krijgt een plaats in een museum. De groote paleizen in de steden worden omvergehaald. De steden zelve komen in verval. Kapitaal is er niet meer. Niemand werkt meer voor zich zelf. (Wordt vervolgd.)

De Duitschers zijn, zooals van Duitsche zijde gemeld wordt, bij Driegrachten over den Yser gekomen, terwijl de pogingen der Belgen om dit gehucht, ten zuiden van Dixmuiden, te heroveren, zouden zijn mislukt. De Fransche legerberichten hebben totnogtoe hierover het stilzwijgen bewaard. Een mededeeling uit Parijs dato 6 April ; bevat het volgende : ! Over het geheele front was het een dag van i regen en nevel. Ten zuidwesten van Vauquois drongen de Franschen in een vijandelijk werk. In het bosch van Ailly, ten zuidoosten van St. Mihiel, namen de Franschen drie achtereenvolgende liniën van loopgraven. Zij maakten gevangenen. ! Zij vorderden tot Bois brulé ten oosten van het bosch van Aailly, wonnen terrein ten noordoosten van Requiéville en handhaafden zich in de veroverde stellingen. Het Duitsche hoofdkwartier meldt dato 6 April: De Franschen zijn sedert gisteren tusschen Maas en Moezel -druk in de weer. Zij vielen

ons met sterke strijdkrachten en veel geschut aan ten noordoosten, oosten en zuidoosten van Verdun, bij Alsey, Apremont, Flirey en ten Noordwesten van Pont a Mousson. Ten noordoosten en oosten van Verdun werden de aanvallen afgeslagen. Aan den oost rand van de Maashoogten slaagde de vijand om in een klein deel van onze voorste loopgraven tijdelijk voet te krijgen. Ook hier werd de vijand in den nacht verdreven. De strijd in de buurt van Alsey en Apremont duurden tijdens den nacht voort, zonder succes voor den vijand. In de buurt van Flirey is hevig gevochten, vele aanvallen zijn afgeslagen. Ten westen van het Bois le Prêtre mislukte een krachtige aanval ten noorden van den weg van Flirey naar Pont a Mousson. Ondanks de zeer zware verliezen, die de vijand in deze gevechten leed, moest met het oog op zijn nieuwe dislocatie der strijdkrachten, worden aangenomen, dat hij de aanvallen weer zal vervolgen, nu de volkomen krachteloosheid van zijn aanvallen in Champagne duidelijk is gebleken. lift iMisteiijk noil »sN |mr«ln. In de Karpathen néémt het gevechtsfront steeds grootere afmetingen aan. De Duitsche troepen zoo meldt een Oostenrijksch legerbericht van gisteren, veroverden aan de oostzijde van de Laborcza sterke stellingen waarbij 5040 niMii gevangen werd gemaakt. In aangrenzende sectoren, wordt verder gezegd, werden verschillende hevige aanvallen onder groote verliezen voor den vijand afgeslagen, hierbij werden nog 2530 Russen gevangen genomen. In Zuidoost-Galicië mislukte een nachtelijke aanval van den vijand op de hoogten ten noordoosten van Ottynia. Bij het op 4 April ten zuidwesten van Oerzie en Brakoepie beproefde offensief van den vyand op den noordelijken oever van de Dnesjter werden vernietigd twen bataljons van het Russische Alexandra regiment.

De Russische aanvallen ten oosten en ten noorden van Kalwasj en ten oosten van Augustowo hadden geen resultaat. Overigens is de toestand onveranderd. Servisch-Balgaarsehe nota-wisseling. Het Servische ministerie van Buitenlandsche Zaken beantwoordde de vertoogen van den Servischen gezant te Sofia, betreffende een oproer van moslim in de streek van Walandowo, waarvan het persbureau te Nisj had gesproken als van een inval van Bulgaarsche soldaten en komitadsji op Servisch grondgebied. In zijn nota aan den gezant stelt het aan de hand van berichten van de overheid aan de grenzen, de ware toedracht der zaak vast; vooral doet het uitkomen, dat de Bulgaarsche grenswachten zich onberispelijk gedroegen; deze deden wat ze konden om de verlaten Servische grensposten te beschermen ; zij moesten echter de vervolgde bevolking een toevlucht weigeren, daar het onmogelijk is haar onderdak te brengen. De nota vraagt of Servië maatregelen wil nemen, dat de Servische troepen bij de achtervolging van de Servische bevolking niet in de gelegenheid komen op de Bulgaarsche grenswachten te schieten en incidenten te doen ontstaan welker gevolgen buitengewoon ernstig zouden kunnen zijn. Kom op Mttiiielm. Maandag wierp een vlieger der bondgenooten 2 bommen op die stad. Militaire schade richtten deze niet aan, wel echter werden 3 burgers gedood. Wat wi'ii ooggeuilge verknalde. De ooggetuige bij het groote Fransche hoofdkwartier meldt: Alles is rustig. Slechts is mooi werk te vermelden van onze artilleristen, die een staaltje van hun bekwaamheid in het richten hebben gegeven door een kruitmagazijn tot ontploffing te brengen en eenige Duitsche kanonnen rechtstreeks te treffen. Bij Nieuw Capelle hebben Pruisen, Beieren en Saksers tezamen gevochten, maar hun samenwerking ging niet van harte. Gevangen genomen Saksers en Beieren uitten diepe verontwaardiging over de wijze waarop zij van het Bois du Biez voorwaarts waren gezonden om een denkbeeldige vuurlijn te steunen. Zij verklaarden dat zij grovelijk waren mishandeld door de Pruisiche officieren. De Duitschers behandelden hun eigen gewonden met de grootste hardheid. Vencheidenen lieten zij voor de loopgraven liggen. Toen onze manschappen door medelijden bewogen, naar voren kwamen, zetten de Duitschers het schieten voort, ofschoon zij wisten, dat het ging om lieden, die een werk van barmhartigheid hadden te verrichten. Het waren Saksers en Beieren die daar gewond lagen, terwijl Pruisen de loopgraven bezetten. De ooggetuige citeert voorts brieven, waai uit blijkt, dat de voedingsmiddelen in Duitschland duur worden en dat de hooge prijs van picrinezuur de aanmaak van munitie belemmert. Ue Vfreeiilgrte Siaien «n it« oorlog. De Times verneemt uit Washington, dat tal van dagbladen, waaronder ook zulke bekende aanhangers van de zaak der entente-mogendheden als de New York Times en de Philadelphia Ledger, in den vorm van een advertentie, die een geheele bladzijde beslaat, een treffend artikel bevatten, waarin wordt aangedrongen op het staken van den uitvoer uit de Vereenigde Staten van oorlogstuig naar de oorlog voerenden. De oproeping is onderteekend door 400 uitgevers en drukkers van buitenlandsche dagbladen en periodieken, die in de Vereenigde Staten verschijnen ; en er wordt een beroep in gedaan op het Amerikaansche volk, maar vooral op de werklieden, die oorlogstuig aanmaken, ten einde te protesteeren tegen de aflevering van Amerikaansch kruit, Amerikaansche kanonnen en granaatkartetsen, welke bestemd zijn om de ledematen te verscheuren en het leven te vernietigen van bloedverwanten van de meerderheid der lezers van die couranten of tijdschriften. Men behoeft slechts de nationaliteit der bij dit protest betrokken bladen — van welke er vele plaatselijke bladen van weinig beteekenis zijn — na te gaan, om te beseffen, dat men hier niet te doen heeft met een spontaan georganiseerden oproep. De Italiaansche bladen zijn ver in de meerderheid ; dan volgen de Joodsche en die welke in het Jiddisch worden uitgegeven, met als goede derde de Poolsche en als vierde de Hongaarsche. Vrijwel alle neutrale landen en rassen zijn vertegenwoordigd, doch er zijn geen Duitsche of Amerikaansche onderteekeDaars. Wel zijn de onderteekeningen van enkele Fransche, Japansche en Russische uitgevers mee opgenomen. De Times correspondent ziet in het bovenstaande een nieuw bewijs van het samenspannen van Dernburg en diens helpers met buitenlandsche socialisten en anarchisten.

Cliltin en Japan, De Pekingsche correspondent van de Daily Telegraph vat den stand der onderhandelingen tusschen China en Japan als volgt samen: Japanners zullen het recht hebben, zich in de steden van binnen-Mantsjoerije te vestigen en onder hun eigen rechtspraak staan. Door hen gepacht bouw- of weiland blijft aan dezelfde belasting onderhevig, alsof het door Chineezen was gepacht. Geschillen over pacht e. d. worden volgens Chineesch recht beslecht. Voor Oostelijk- en binnen-Mongolië zal deze overeenkomst niet gelden. Japan is bereid, zijn eischen nopens het uitsluitend recht op mijnconcessies te matigen of geheel te laten vallen. De correspondent is van meening, dat het gevaarlijke punt in de onderhandelingen daarmede voorgoed gepasseerd is en dat een vreedzame oplossing mag worden verwacht. IJK Ziild-tlrlwa. De Unietroepen hebben Warmbad, 25 mijl benoorden de Oranjerivier, tegen den avond van den 3en dezer zonder tegenstand bezet. Warmbad is het zuidelijk eindpunt van het spoorwegnet in Duitsch-Zuid West-Afrika.

Amerikaaim :lio protestnott» aan Eniiclaiiil. Het persbureau publiceert de nota van Amerika in betrekking tot de Engelsche maatregelen ter zee, ter voorkoming van Duitschen handel De nota legt er den nadruk op, dat de Engelsche blokkade, zooals die in de Order of Council is omschreven, van een geheel nieuwen aard is. Zij omvat immers de sluiting van den vrijen toegang tot verscheiden neutrale havens, die Engeland niet gerechtigd is te blokkeeren. Dit is een klaarblijkelijke inbreuk op de soevereine rechten van de naties welker schepen in de vaart worden belemmerd. De nota erkent, dat de oorlog ter zee grootelijks van karakter veranderd is en geeft daarom als een gemakkelijk uitvoerbare regeling in overweging om alle wettigen handel met neutrale havens vrijen uitvaart door het blokkadecordon toe te staan. Ook indien de vijanden van Engeland, zoo gaat de nota voort, geen acht slaan op beginselen van den oorlog, die door de gewoonte der beschaafde natiën zijn gesanctioneerd, kunnen nochtans de Vereenigd Staten, de beginselen indachtig, die Engeland tot dusverre heeft in acht genomen, nist veronderstellen, dat Engeland begeert dezelfde smet op zijn eigen handelingen te werpen. Na aldus den Amerikaanschen kijk op den wettelijken kant van de zaak te hebben duidelijk gemaakt, drukt de nota voldoening uit over de verzekeringen van de Engelsche regeering nopens de wijze waarop de blokkade zal worden ten uitvoer gelegd en veronderstelt zij, dat in de practische toepassing de maatregelen van de Order of Counceil (dewelke, indien naar de letter toegepast, de rechten der neutralen zou schenden) naar omstandigheden zullen worden gewijzigd en dat Amerikaansche koopvaardijschepen, gaande naar, of komende van neutrale havens, niet zullen worden gehin derd, indien zij geen contrabande vervoeren of goederen bestemd voor of afkomstig uit havens binnen het gebied der betrokken oorlogvoerenden. De nota veronderstelt verder, dat Engeland, ingeval van een daad die inbreuk maakt op de rechten der neutralen, die daad ten volle goed zal willen maken.

Het ooriogNtoouecl in «Ie Karpaihen. Nu de Karpathen in zoo hooge mate de aandacht in beslag nemen, geeft de Kreuz~ zeitung de volgende beschrijving van het tooneel van den grooten slag: Door de onbegaanbaarheid van het terrein vormen de Karpathen een der moeilijkste oorlogstooneelen. Het karakter van het landschap bepaalt den aard van den strijd. Men hoort steeds weer de namen van passen, die zoo buitengewoon belangrijk zijn, daar zij de wegen vormen, waarop aroote troepenmassa's kunnen worden aangevoerd. Een der belangrijkste passen in de Westelijke Karpathen ten Zuid-Oosten van Tarnow is de Doeklapas, waarom zoo hevig gevochten wordt. Het is de Westelijke weg over de Karpathen, dat van Noordwest naar Zuidoost loopt, is de Uszockerpas, die meD thans ook veel hoort noemen, en waarom ook reeds eveneens hevig gevochten is. Door dezen pas loopt de spoorweg van Leraberg naar Debreczin. Hij ligt in een rechten lijn precies Zuidelijk van Przemysl. Driemaal hebben de Russen reeds geprobeerd dezen pas te forceeren, zonder dat het hun gelukt is. De gevechten worden gedeeltelijk op een hoogte van meer dan duizend meter gevoerd, waar buitengewoon veel sneeuw ligt. De vele golvingen van het terrein, rivierbeddingen rotsgroepen en kloven dragen er toe bij om de gevechten bijzonder inspannend te maken. In den laatsten tijd vonden gevechten plaats op de lijn Natworaa—Kolomea. Deze bevindt zich in bet Oostelijk deel van de Karpathen, waar ook verschillende passen doorheen loopen. Ten Oosten van de Uzsockerpas sluit zich de Toecbolkapas aan, waar eveneens een spoorweglijn uit Lemberg doorheen loopt. Dit gedeelte van de Karpathen wordt door zijrivieren van de Dnjester, zooals de Sijka, Nomnica en Bystryca, die uit het Noorden komen en door zijstroomen van de Theiss, die uit het Zuiden komen, gesneden en gekloofd Juist ten Zuiden van de lijn Nadworna—Kolomea ligt de Jablonitzapas. Een spoorweglijti gaat er door heen naar het Noorden, die onder anderen de steden Nadworna en Stanislaw verbindt.

11 heeft IJ het onschatbare voordeel, dagelijks versche artikelen te ontvangen, die op oordeelkundige wijze worden behandeld. Hoe langer de artikelen Koffie. T nee, Cacao en Boter in den winkel liggen, hoe slechter zij natuurlijk worden, vandaar dar wij onze winkels dagelijks van de benoodigde hoeveelheden VERSCHE artikelen voorzien. Ter beoordeeling onzer kwaliteiten wordt U verzocht, nevenstaanden coupon in te wisselen in een der bekende winkels van P. DE GRUTTER & Zn. Grutterswaren, Koffie, Thee, Cacao en Boter. f/eri Winkels RECLAME COUPON. 26 Tegen inwisseling van dezen coupon in een onzer winkels geven wij gedurende deze en de volgende week bij aankoop van I pond 9)effruyteri Botermelange of Plantenboter, gratis ter keuring '/2 pond prima Rijstegriesmeel ter bereiding van heerlijke Pudding. Qeffmyeeri Melange: 60, 50.45 en 40 d. p. p. Plantenboter: 50 en 45 ct. p. p.