Bredasche courant

Heclanies betreffende de bezorging dezer Courant,

fjelieve men tijdig op te geven aan ons bureau, tlroote Markt 55.

Veranderingen in idvertentiën gelieve

men steeds op den dag der uib 2 gave vóór 9 uur in te zenden, t daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan , worden ingestaan. \

Aan onze lezeressen. HEDEN VERSCHEEN een nieuw boek van COBKEIIE AOOKlMVil, Mroow Wpteè’s Uitstapje. Prijs ingenaaid f 0,75. Gebonden f 1. VOORHANDEN IN: BROESES Boekhandel Groote Markt 33 Breda. De ondergeteekende wenscht te ontvangen van BROESE’S Boekh., Groote Markt 33 , te Breda Cornelic Noordwal Mrom ïpstele’s Uitstapje. Gi fl. H WSWOONPLAATS. NAAM.

ue rUiSSlSCntJ uurum ucai .— antwoord op de troonrede, onveranderd en met algemeene stemmen aangenomen. Hoe kras het adres ook is gesteld, toch zijn er nog afgevaardigden, die het niet sterk genoeg vonden. De afgevaardigde Ssemenof, en vele andere leden der linkerzijde, drongen op nog krachtiger uiting der openbare meening aan. Maar de meeste sprekers meendeD, dat' het zóó wel was. » Wanneer echter de regeering het adres niet aanneemt,” zeide professor Schepkin, sdan zal de volkskracht zich uiten op een ontzettende wijze. Wij hebben de regeering gewaarschuwd; en tiaar den volkswil duidelijk en helder voorgehouden. ïDe regeering’’, riep < en ander spreker; swat is de regeering ? Wij kennen haar niet! Wij witten over het verledene niet oordeelen; maar wij zullen eischen dat de vernieuwing van Rusland thans tot stand jzal komen. ° Zonder haar verlaten wij deze plaats niet 1” Naar uit Petersburg gemeld wordt, zal de Tsaar op zijn verjaardag, 19 Mei, een geleeltelijke amnestie toestaan, waarvan slechts ei ie terroristen zijn uitgesloten h Maar tevens wordt gemeld, dat de regeering '* voornemens is het adres van antwoord met n stilzwijgen te beantwoorden. Dat zou, naar a van vele zijden gevreesd wordt, reeds dadelijk g het conflict uitlokken. Het adres lezende kan men niet zeggen, dat de berg een muis ter wereld bracht. Want de eischen, die de Doema stelt zijn n zoo veelomvattend, en met het oog op < e ^ toestanden in Rusland zoo revolutionair, dat zij de regeering in een zeer moeilijke positie brengen. In dit adres van antwoord op de troonrede £ worden eischen gesteld, die de regeering verwachten kon, en die zeker gerechtvaardigd zijn ; eischen die geen aanleiding zullen geven tot een conflict! maar ook eischen, die ernstigen tegenstand zullen ondervinden bij den 1 Tsaar en zijn omgeving. Onder deze laatsten 1 behooren die tot instelling van eeo verant- < woordelijke, conslitutioneele regeering, tot 1 invoeriug van het algemeene kiesrecht, tot afschaffing van den Rijksraad en van alle ; uitzonderings maatregelen, tot regeling der agraiische quaestie door gedwongen onteigening van de goederen der groot grondbezit- 1 ters, en eindelijk ook de e.scb om amnestie, die wel aan het einde van het adres geplaatst is, maar die een der voornaamste eischen van het program der Doema is. Aanvankelijk wilde de Doema onmiddellijk de volledige amnestie eischen, doch zij liet zich door "de kalmer elementen bewegen, om dien eiseh te kleeden in den vorm van een smeekbede aan den Tsaar. Thans heefi zij dien vorm aangenomen, maar als een zeer dringende smeekbede, als een, van welker vervulling het vertrouwen der volksvertegenwoordigers op den keizer afhangt. Waarschijnlijk zal de regeering over de amnestie met zich laten pralen, maar tegen een volledige amnestie voor alle politieke gevangenen verzet zij zich. Welke houding zij nu, na de aanneming van het adres door de Doema, zal kiezen is nog niet te voorzien. Maar afgezien daarvan, is het adres hoogst belangrijk, zoowel door den vorm, als dooi de stemming die er uit spreekt. Voor een jaar nog was de vrije uiting der gedachte in Rusland zoodanig beperkt, dat niemand over quaesties der binnenlandsche politiek zijn meening durfde zeggen, zonder vrees in de gevangenis te worden geworpen ot naar Siberië te worden gestuurd. Er was niet eens een scherpe critiek noodig, om het zoo ver te brengen. Welk een verandering heeft Rusland in dat jaar ondergaan 1 Het adres laat aan openhartigheid niets te wenschen; het legt de vingers onmeedoogend op de meest wonde plekken van het Russische staatsleven ; de critiek is niet alleen vrij en scherp, maar de eischen die er uit voortvloeien worden kort en bondig geformuleerd. Het geheele adres spreekt van het groote zelfvertrouwen, dat de Russische Doema bezit ; elk gevoel van onderworpenheid is verdwenen. Le gekozenen van het volk beschouwen zich als een machtige factor in het i volksleven, naast den Tsaar, maar tevens als eene, die voor de toekomst de grootste , beteekenis hebben zal. De autocratische heerschappij, die zich

eeuwenlang heeft kunnen handhaven, staal th hier tegenover een parlemenraire heerschappij di in den meest beslisten vorm En wanneer E: men mag oordeelen naar den inhoud vaD het L' adres en naar de redevoeringen in de Doema hl gehouden, dan is deze Russische volksvertegenwoordiging besloten, haar eischen onwrikbaar tc door te zetleD, zonder op of omzien 1 zi Dat zij zoo optreedt toont, dat naar de j1 meei.ing van de Doema de regeering niet ■ meer de macht bezit, om zich tegen haar te eischen te verzetten. Of die opvatting juist is, zal blijken uit het antwoord, dat de Tsaar op het adres steven zal.

iet vonnis van den krijgsraad te ESennes door liet hof van cassatie eenvoudig ipgeheven zal wordeD, dan wel of zijn zaak e laar een derden krijgsraad zal worden ver- 0 vezen, ter bevoegder plaatse inlichtingen ver- v ocht en daarbij vernomen, dat de eerste 11 oorzitter van het hof van cassatie, de heer Aal lot Beaupré, cassatie met verwijzing naar f ?en nieuwen krijgsraad wenscht, de procuieur- c generaal alleen casatie; de rapporteur van het a nol verwijzing; evenals Dreyfus zelf, die door c üjn wapenbroeders vrijgesproken en gerehabilieerd wenscht te worden. Zijn advocaat Vlornard zul deze dus eischen, op gevaar af, lat zijn cliënt ten derden male veroordeeld «al worden. In het Eogelsche Hoogerhuis werd bij de tweede lezing het wetsontwerp, waarbij aan vreemdelingen wordt verboden in Grool lïrittaunle ie lauden met het I doel Britsehe werklieden tijdens een staking < te vervangen, verworpen met 96 stemmen legen 24. Het ontwerp, dat door Kerr Hanlte bij het Lagerhuis was ingediend, had daar alle stadiën, zonder oppositie, doorloopen. De heer Beauchamp gaf te kennen, dat de regeering tegenover het ontwerp strikte onzijdigheid zou in acht nemen. Lord Landsdown zeide, dat indien de regeering de verantwoordelijkheid voor het ontwerp, dat een nieuw hoogst belangrijk beginsel invoert, wilde aanvaarden, de oppositie het ontwerp in het stadium, waarin het thans verkeert, zou aannemen, maar het in het tegenovergestelde geval verwerpen De regeering weigerde de verantwoordelijkheid voor het ontwerp te aanvaarden en dit werd derhalve verworpen. De Daily Telegraph noemt het reeds door ons medegedeelde bericht over een overeenkomst tusschen Engeland en ISusland betreffende hunne positie in Centraal-Azië en Perzië en tot oplossing van enkele hangende geschillen in dat gebied, volkomen gegrond. Wel wijst het blad er op, dat het woord verdrag, in enkele bladen genoemd, te veel zou zeggen. Maar het begroet de overeenkomst als een bewijs van toenadering, waarvoor het reeds zoo langen tijd gestreden heeft. Het herinnert, dat de eerste stappen daartoe gedaan werden door lord Salisbury en dat van 1885 tot het jaar, waarin hij zijn politieke loopbaan verliet, 1900, de gedachte eraan steeds de leidster van zijn staatkunde is geweest. Het is een verblijdend verschijnsel, zegt de Daily Telegraph, dat beide partijen .... , I

nans geneigd zijn ae iouten gueu ie inancu, l iie in den Krimoorlog zijn begaan, toen F ingeland, volgens het geliefde woord van g L,ord Salisbury »op het verkeerde paard gewed b lad.” . t Het blad hoopt, dat Duitschland in die c benadering tot Rusland geen bedreiging van g sijn belangen zal zien; een soortgelijke toe- z nadering tot Duitschland is eveneens een r hartewensch van Engeland en zeer gemakkelijk I te verkrijgen, waar de geschillen tusschen de ' beide landen zoo onbeteekenend zijn. t e Nu de uitslag der verkiezingen in Frankrijk 1 de linkerzijde aanmerkelijk versterkt naar de I nieuwe Kamer zal doen terugkeeren, gevoelt de regeering, dat het tijd wordt eindelijk de ( belotte eens in te lossen, die reeds zoo herhaaldelijk is gedaan, tot invoering van een progressieve rijks inkomstenbelasting 1 In de zitting van den ministerraad werd ! eergisteren besloten, maatregelen te nemen, 1 om in de aanstaande Kamerzitting een ont werp lót invoering der rijksinkomstenbelasting in te diepen. De ministerraad droeg den minister van financiën, Raymond Poinsaré, op een ontwerp op te stellen, dat in de eerstvolgende zitting aan de beraadslagingen der Kamer zal worden onderworpen. Met zestig tegen dertig stemmen verwierp de Rijksraad de door de Doema verlangde volledige amnestie en daarmee is het eerste conflict tusschen beide ontstaan. Velen meenen te Petersburg, dat de Doema n ette■ . ï ril 1

min zal zegepralen en dat de Isaar op den verjaardag zijner kroning (9 Juni) de algemeene amnestie zal afkondigen. Volgens anderen zal het op 19 dezer, zijn eigen verjaardag zijn en zal de amnestie alleen omvatten de persvergrijpen. In een- redevoering op een diner te Londen, gegeven ter eere van de Duitsche gemeenteautoriteiten in de Eighty-Club, zeide de heer Winston Churchill: »Het is onze wensch den vrede te handhaven over de geheele wereld. Er bestaat weikelijke genegenheid tusschen Onitsciilund en Groot-Britanuie ; met een weinig gezond verstand en ernstigen goeden wil kan gemakkelijk het bestaande antagonisme uit den weg worden geruimd ’. Zijn rede vervolgend zeide hij : »Laat ons toch onwaardige verdenkingen en de voorzorgsmaatregelen, die daarvan het gevolg zijn, vermijden; laat ons onze geesten inspannen om vereenigd groote plannen ten uitvoer te brengen. Ik drink op de voordurende vriendschap der twee groote volken. Volgens een telegram uit Caracas aan de Neiv-York Herald wordt de scheuring tusschen de aanhangers van president Cnstro en die van «ome* hoe langer hoe grooter. De | World weet verder mede te deelen, dat te New-York een schip in gereedheid wordt gebracht en beladen met wapens en munitie, ten behoeve van de revolutionnairen in Venezuela. In het Engelsche Lagerhuis heeft de heer Lonsdale gevraagd ot mededeelingen gewisseld zijn tusschen de Duitsche en Engelsche regeeringen over de schending van de Engelsche grens m Zuidwest-Afrika door

UUllSCIlü UUtJpcLU L/C uuuciotaaKwvuiovmnj Runciman antwoordde, dat de Duitsche zaakgelastigde op 14 Mei den staatssecretaris van buitenlandsche zaken mededeelde, dat een Duitsch officier opstandelingen had vervolgd over de Britsehe grens en dat op Britsch gebied een gevecht had plaats gehad. De zaakgelastigde vei klaarde, dat de Duitsche regeering het gebeurde beslist afkeurde en dat het in strijd was met de gegeven bevelen. Maatregelen waren genomen om herhalingen te voorkomen. Het Huis zou ongetwijfeld, evenals de Britsehe regeering had gedaan, de inhoud van deze mededeeling op den juisten prijs stellen en tevens het feit, dat zij gedaan werd, voordat een verklaring was verlangd. (Toej uichingen.) Uit Tokio woidt aan de Nat. Ztng. geschreven, dat liet socialisme in Japan snelle vorderingen maakt. Voor den oorlog schatte men het aantal socialisten in Japan op ODgeveer 8000. De oorlog zelf deed dit aantal niet toenemen. Integendeel. Maar de door het geheele volk afgekeurde vredesluiting was het beste agiiatiemiddel voor het socialisme er, ook de zware lasten, die de bevolking worden opgelegd, dragen tot de uitbreiding van de socialistische leer bij. De regeering schijnt thans voornemens het socalisme door een tegemoetkomende houding te bestrijden — geweld is immers altijd gebleken het beste propagandamiddel te zijn, men zal dus omgekeerd gaan handelen, in de hoop dan ook het omgekeerde resultaat te verkrijgen. Zoo hebben dan nu de Japansche soci disten het recht gekregen een partij te vormen, zij kregen verder vrijheid van vergaderen en viijueid van spreken. In een quaestie omtrent de verhooging van het tramtanef te Tokio is onmiddellijk van de nieuwe rechten gebruik gemaakt. Er werden tal van protestmeetings gehouden, die druk bezocht waren en men had het succes, dat de verhooging van het tarief door de politie werd verboden.

Het L. D. schrijft; Het is zeker een bijzonderheid als er van een 13 jarigen jongen een muzikale compositie verschijnt. Daarom dient het wel vermelding, dat dit ru het geval is, en wel met een leerling van den heer Th. Enderle, directeur der ïLeidsche Muziekschool”, aau wien hij het met hoogachting en erkentelijkheid heeft opgedragen. Bedoeld jongmensch heet Joh. N. Zandbergen en zijn wals voor piano is getiteld : Désirant.” De Amsterdamsche firma O. Alsbach & Co. heeft voor de uitgave gezorgd. Te meer aandacht verdient dit, omdat deze wals voor een dertienjarigen jongen, naar onze meening, werkelijk een heel aardig werk is. De wals heeft wel niets oorspronkelijks en is hier en daar eenigszms onhandig geschreven, maar is toch zeer speelbaar en klinkt niet slecht. Vreemd is het, dat het begin-thema Diet herhaald wordt, waardoor het slot tamelijk onverwacht komt. Dat zijn vader op het denkbeeld kwam deze wals gedrukt te zien te krijgen, is daaraan te danken, dat de aandacht van den heer Coenraau V. Bos, eveneens leerling van den heer Enderle en uu beroemd pianist te Berlijn, toen deze zich onlaDgs hier ter stede bevond, op den

nu 14 jarigen jongen werd gevestigd en met veel lof van diens compositie kennis nam. Wij lezen in de Figaro dat onze landgenoot de heer Eduard Zeldenrust te Parijs, in de ïAutomobile-Clubcr, voor een uitgelezen gehoor een »récital de pianoc heeft gegeven en met schitterend succes.

OORLOGSROMAN DOOR SEESTERN. 36 In Londen meende men, dat de geheele duitsche vloot in de Noordzeehavens geblokkerd lag en dacht men aan geen gevaar van de andere zijde. Voor de engelsche kruisers, die tot bescherming van den kabel van Valencia gestationneerd waren, was het verschijnen van de «Koon”, in den avond van den 24sten geheel onverwacht. Na een gevecht van 20 minuten was hun lot beslist. De «Roon” zorgde zoo goed voor de vernieling van de kabels door grondmijnen, dat de meesten gedurende den oorlog niet meer hersteld konden worden. De vijand moest zich behelpen met de zuidengelsche en de fransche geleidingen en den kabel over Azoren. Maar ook hier had de kruiser «Bremen” den duitschen kabel tijdelijk onbruikbaar gemaakt. Nadat het op die manier den vijand moeilijk gemaakt was, berichten te ontvangen, zocht het kleine vliegende eskader de vreemde schepen in den Atlantischen Oceaan op, en deed een aantal groote engelsche en fransche booten zinken, na zich van hun kolenvoorraad te hebben meester gemaakt. Kolossale transporten van levensmiddelen en oorlogsmateriaal (made in America) werden op die wijze vernietigd; en een panische schrik heer-chte aan de fransche kust, toen de geheimzinnige kaperschepen in het einde van April plotseling voor St. Nazaire verschenen en eenige granaten in de stad wierpen. Hierop werd in Brest een engelsch fransch kruiserseskader gevormd, dat jacht maakte op de duitsche vlootafdeeling. Doch eerst in het laatst van Mei

lerd deze aan de amerikaansebe kust door een roote vijandelijke overmacht aangevallen. Het achtgevecht ter hoogte van kaap Hatteras eindigde iet den ondergang van de «Medusa” en van de wee Llyodbooten — de vijand verloor twee groote rnisers — terwijl het aan de «Roon”en de «Leipzig” iog mocht gelukken, in de duisternis van den nacht laar het fort Monroe te ontkomen. Op verlangen -an de amerikaansebe regeering moesten beide kruisers intwapend wordeu in de haven van Baltimore, — vaar zij door de inwoners met luide jubelkreten mtvangen werden, door dezelfde personen die grof ;eld verdienden aan de leveranties voor engelschfansche rekening, en aan de verzekeringspremies, ivanneer de schepen door duitsche granaten verlield werden. Zoo gaat het nu eenmaal in den oorlog. , . Ook Singapore was opeens zonder verbinding met de chineesche havens De leiding Aden-Bombay was verbroken en weinige dagen na het uitbreken ier vijandelijkheden was er op vele plaatsen storing in het engelsche kabelnet. Dit verhinderde echter niet, dat engelsche kruisers tal van duitsche schepen opbrachten. Bijna een derde deel van het vermogen van het duitsche volk ter zee was half April als oorlogsbuit in handen van den vijand gevallen. De duitsche reederijen berekenden het verlies aan groote booten met haar lading op een half millioen mark. De duitsche kruisers konden maar 180 schepen — meest in den Atlantischen Oceaan — buit maken of doen zinken, daar ze ze niet in een eigen of Leutrale haven konden brengen, welk verlies aan de beurs te Londen op ongeveer 9 millioen pond getaxeerd werd. De duitsche schepen in het buitenland. Met de in het buitenland gestationneerde kruisers had de vijand gemakkelijk spel. De naar de westindische wateren gezonden drie schepen, de «Bremen”

le «Falke” en de «Pantker, leverden ter hoogte k van St. Thomas slag tegen de engelsche «Isis” en w den franschen kruiser «Jurien de laGraviere”. Na h sen uur zonk het laatste duitsche schip, de aBremen”, v met de vlag in top. De kleine stationskruiser I «Sperber” en het opmetingssekip «Wolf” werden v voor Bimbia aan den mond van de Kameroen-rivier v door drie fransche kruisers vernield, waarop een g afdeeling fransche Senegaljagers bezit nam van de v gouvernementsgebouwen in Kameroen, nadat de 1 duitsche beschermingstroepen aan land tot deD laat- z sten man waren omgebracht. Kameroeu, en weinige i dagen later ook Togo, waren fransch gebied geworden, i De kleine «Seeadler” schoot wel voor Zanzibar ( een engelsche kanonneerboot in den grond, maar Oost-Afrika was niet meer te behouden, toen van Aden vier groote kruisers kwamen aanzetten. Op een afstand, waarop liet duitsche 10 o.M.-geschut der stationskruisers niet meer trof, vernielden de i engelsche granaten binnen korten tijd de «Seeadler en de «Bussard” en bombardeerde daarop Dar-esSalaam, Bagamoje en Tanga. Hierop werden de indische Sikhs, die met vier transportbooten der P.-en-O.-lijn van de Somali-kust aankwamen, ten getale van 25U0 man bij Tanga aan land gezet en moesten de duitsche beschermingstroepen zich langzaam naar het binnenland terugtrekken. Aan de Tanganjika en aan het Victoria-meer hadden in de havenplaatsen eenige kleine gevechten plaats en in het laatst van Juni wapperde de engelsche vlag boven alle stations in Duitsch-Oost-Afrika. Na den gelukkigen afloop van het gevecht voor Apia, waarmee de oorlog begonnen was, keerde ook daar tegen het einde van April de kans^ De engelsche en fransche schepen van het australische station doorzochten achtereenvolgens alle duitschaustralischp eilanden, en heschen overal de vlaggen der bondgenooten. Tegenover vier engelsche kruisers, waaronder de groote «Powerful” waren de «Tbetis” ea de «Cormorau” voor Apia machteloos. Na

orten strijd was het lot van Samoa beslis-t. Het. 1 ras een bittere krenking voor dr. Solf. den held d .aftigen verdediger van Apia, dat hij aan boord g an den kruiser «Prometheus” als gevangene naar c jonden werd gebracht, waar hij onder het gebrul 1 •an het gepeupel in een open rijtuig door de straten 1 verd gevoerd, herhaaldelijk beleedigd, en einstig 1 ;ewond door een steenworp. De kinderachtige woede 1 ran een door de Jingo-pers opgehitste menigte 1 Leerde zich, op een wijze die later ook van engelsche ; :ijde scherp veroordeeld werd, tegen de zooge- c ïaamde oorzaak van den oorlog. Maar eerst nadat ( nen het volk dit vermaak had gegund wees men Ir. Solf een verblijf aan op het eiland Wight. i I Van Windhoek naar Mafeking. ' In het zuidwesten moest men voorzichtig zijn, omdat de duitsche troepen daar nog altijd 12 000 man sterk waren. Voorloopig bepaalden de maatregelen van den vijand zich er toe, door den van Kaapstad komenden kruiser «Crescent” eiken dag eenige granaten naar Swakopmund te doen zenden. Daar dezen echter slechts een paar oude liererovrouwen gedood ea eeu paar zinken daken stuk geslagen hadden, doch verder geen schade hadden aangericht, verdween de «Crescent” weer, en bleef een poos in de Walvisehbaai voor anker liggen. Van een landing der marinetroepen en een tocht naar Swakopmund zag men om goede redenen af. Engeland nam weer zijn toevlucht tot een middel, dat al meermalen dienst had gedaan. Met verloochening van alle begrippen van solidariteit tusschen de blanke rassen wapende het de hottentotten en herero's tegen de duitschers. Reeds weken lang vóór het uitbreken van den oorlog — ook al een bewijs, dat engeland dien had gewild en voorbereid — trokken engelsche agenten met groote voorraden wapens over de duitsche grens. En toen j den 2ésten Maart de «Crescent” de eerste schoten |

ostte op de witte huizen van Swakopmund, zagen le duitschers zich reeds geplaatst tusschen twee ;evaren : een inval van de engelschen en een nieuwen ipstand der inlanders. l)e berichten uit het zuiden uidden troosteloos en op afgelegen plaatsen, zooals ieetmanshoop, kon de duitsche bezetting nauwelijks iet hoofd bieden aan het opdringen der hottentotten. iVanneer die benden nu nog versterkt werden door caapsche troepen en door artillerie, dan was het ;edaan met de stations. Wilde men niet doelloos le eene duitsche afdeeling na de andere opofferen, ian moest er snel een besluit genomen worden. De kolonie, die pas een beetje op stieek kwam aa den tweejarigen strijd tegen de inlanders, was ap verre na niet in staat, de levensmiddelen voor de betrekkelijk sterke troepenmacht te verschaffen, en de engelsche blokkade liet geen enkel blikje eetwaren in het land komen. Men kon dus tot op een dag uitrekenen, hoe lang men weers'and zou kunnen bieden, door den proviandvoorraad na te gaan in de étappestations en in Windhoek, Swakopmond, enz. De honger en het stellige vooruitzicht op de komst van een vijandelijke overmacht, waren de twee factoren die beslisten over den duur der duitsche heerschappij in Zuidwest-Afrika. Nog juist bijtijds liet de gouverneur alle militaire posten en alle duitsche farmers van het zuiden uaar bet noorden komen. Met hun huisraad op de langzaam rijdende ossenwagens trokken de beklagenswaardige kolonisten, die na twee jaren gedwongen werkeloosheid pas weer aan den arbeid gegaan waren, beschermd door ruiterpatrouilles, met hun kudden naar bet noorden in de richting van Windhoek. Verlaten weiden, d ebtgeworpen bronnen en verbrande boeven wezen den terugtoehtsweg aan van de duitsche bewoners der kolonie. (Wordt vervolgd.)