Onze abonnees zljn GRATIS volgens polisvoorwaarden verzekerd tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken en wel voor: iwiifflf-Mi^twwiiiwfß^fß^fiaMfasfsw
Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- 08-09-1914
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij
- Datum
- 08-09-1914
- Editie
- Dag
- Uitgever
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 83308013X
- Verschijningsperiode
- 1900-1926
- Periode gedigitaliseerd
- 1900-1926
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0032 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Advertentie
Tegenspraak.
BEBLUN. 7 sopt. (Officieel.) Het ?r«n-sche bericht dat do Duitschers Chnntillv souden hebden verbrand, is onpaar. . .
Geen afzonderlijke vrede.
BERLIJN, 7 Sopt. (R.N.) Ten aanzien van het besluit van de Triplo Entente om niet afzonderlijke vrede te sluiten, verklaart do ,Vorwilrts" dat bet besluit beteekent militairen druk op alle verbonden mogend» heden uit to oefenen. Daardoor zal waar» schijnlijk de duur van den oorlog belang, rijk worden verlengd. Men heeft hier echter in Diiitschland van den aanvang al rekening mee gehouden, zegt het blad.
Zaugwill.
BOEDAPEST, 7 Sept. (R. B.) Het week» blad „Egvenlttseg" verneemt door be» middeling van een vriend uit Zwitserland, dat to Londen de schrijver Zangwill, nadat * hij op enkele meelingc... die hij georganiseerd had, tegen den oorlog had gesproken, op last van do Engelsche regeering is aan» gehouden op het oogenblik dat hij naar zijno woning zou terngkeeren.
Ecu reed verlies.
U«NI<«IV, 8 «ent. ( Wolff). Volgen, een Nlededeeling in dc ?Vor«iiri»" i» in den ,lag I,IF I.nn«.villc de «ioc. den,, afgevaardigde in den «U».»dag voor llankein», Frank, gesneuveld.
Dinant vernoemt.
05TENDE. 8 Sept. (.llbld.") Binnen enkele uren hebben de Duitschers. met geschutvuur en door brand, de stad Dinant aan do Klaas verwoest. Vrouwen werden in do kloosters opgesloten, terwijl honderden mannen werden gefusilleerd. Honderd notabelen weiden op de Place d'Armes gefusilleerd. Do Duitschers zeiden dit to hebben gedaan, omdat van do hoogten die Dinant omringen schoten werden gelost, die trouwens geen resultaat badden.
Uit Frankrijk.
LONDEN. 8 Sept. (.Hbld.") Een telegram uit Boulogno aan do,EveningNews" zegt, dat volgens gistermorgen ontvangen telegrammen een grooto overwinning zou zijn behaald door do geallieerde troepen, onder tlo generaals Erend- en ll'.4n.ado op do Dtiitschers, bij Pree v sni-0.80, vijfen twintig mij lon benoorden Parij»». Do Duitsril o keizerlijke garde zou vernietigd zijn tloor do Kngolscho troepen. Dc „Kvcning Xew.-l" deelt dit telegram echter onder alle voorbehoud mede. (2..')> i-»>'.>! 'il*!'•!'„ L-iiiimcu Of van *.;.¦»«).)
Oorlogstelegrammen. De krijgsverrichtingen in Frankrijk
LONDEN. 8 Sept. (Officieel.) De plannen van generaal koffie worden voortdurend uitgevoerd. De geallieerde strijdkrachten voeren offensieve operaties uit en zijn er in geslaagd de tegenover hen staande Duitsche legers in Noordoostelijke richting terug te dringen.
De onderdrukking der naties. EERSTE BLAD.
Do wereldoorlog, met zijn begeleidende vee» scnijnselcn, beeft veel van wat wg hooplcn «n verwachtten, als lllusslea wreed verstoord. Onze idealen gingen in de r.ch.lng van een verlulndering van deze slachting; door het proletariaat van alle landen, in broederlijke samenwerking met elkander onder de leiding der socialist!» sche Internationale. En al zullen de mccslen van ons niet liebben geloofd, dal, do oorlog»» verklaringen eenmaal geschied - zijnde, de arbeiders bij machte zouden zijn, door massaal verzet dc vijandelijkheden te verhinderen, de verwachting leefde sterk in ons. dat dc vrees voor impopulariteit, van een imperialis.ischen krijg, de vrees voor dc organisatorische macht en het klassebewu«tz»j'n.^ler arbeidersklasse, do vrees voor hetgeen na den oorlog slond lc ge» schieden, dc hecrschcndc klassen er van ion terughouden, dc wereld in een ramp lc storten, als welke nu over ons komt. Onze hoop en ons verlouwen zijn in rook opgegaan, llet pro» letariaat blijkt niet opgewassen tegen dc ge» weldige laak, welke hel meende reeds op zijn sterke schouders te kunnen nemen, en bij de aanstichters van den oorlog, de groule buur» geoisie, do jonkers, het .nilüaiil-ne, dc irgec» ringen en diplomaten blijkt dc vrees voor hun waalschappctijl.cn politieke macht in het heden «n dc toekomst niet zeer diep te zitten. Ziedaar de smartelijke bekentenis, die zich in. deze dagen bij niemand onzer laat terugdringen I Verwijlen hier, en verwijten ginds: wij loopen groot gevaar ze te richten aan verkeerde adressen — afgezien 'van de vraag, of hier voor verwijtingen grond en plaats is —, wanneer wij niet inzien, dat het zelfbedrog en bet genus aan macht, waarvan wij de biltere gevolgen ondervinden, hun oorzaak hebben in dc maat» schappelijke en politieke werkelijkheid zelve, en in de gebrekkige kennis dier werkelijkheid, wanneer wij niet inzien, dal wij van'onzc zwak» beid leeren moeten, willen wij deze zwakheid overwinnen 1 Het komt er voor ons op aan, ons van een alzijdig inzicht in de/e werkelijkbeid, meer dan 10l nu loc (c doordringen, al dc krachten bloot lo leggen, die, in haar werkzaan, zijnde, aan deze ontzettende resultante liet aanzijn hebben gegeven, al do voorwaarden op te sporen, waaronder deze beide reusachtige strijdkampen van het imperialisme hun macht konden opbouwen, al dc oorzaken aan den dag te brengen, die den opmarsch van het proletariaat naar de overwinning in den eindstrijd tegen kapitalisme en imperialisme vertragen. Dat het tijdperk, door dezen wereldoorlog inge» luid, waarin de geschiedenis der „beschaving/ in uren, en -met bloei! en staal geschreven wordt, niet zal nalaten^ on, het geschiedkundig materiaal te verschaffen, waaruit hel diepere begrijpen moei worden gewonnen, daarop vestigden wij, in ons vorig artikel te dezer plaatse, reeds terloops dc aandacht. Hebben wij ons het imperialisme ui al zijn verschijningsvormen, hebben wij ons de voor» waarden, waaronder dc strijd van hel proletariaat legen deze wercldbcwcgeudc krachten In breedte ei» diepte toeneemt, niel dikwijl*», ja, welhaast altijd, te simplistisch, te cenvoitlig voorgesteld 7 — zoo vragen wij. Wij wisten, dat het imperialisme dc hoogst ontwikkelde vortn van kapitalistische uitbrtiüng »<•, dat het Naar steeds reiuachliger krijgsloeruslingei, en Naar den wereldoorlog «Irijlt en dat hel voor dc srbeidcrsklasso ckonomiscli en poliliek aeht<.r» uitgang en reaklic beduidt. Daaruit — zoo konklndecrden wij — moet een steeds heviger ! M inajaaaJ, ca bet kapitalisme steeds scherper doorziend verzet van bel proletariaat ontslaan, dat tenslotte de wortels van het kapitalisme en de politieke heerschappij der regecrende klassen aangrijpt en uitroeit. Klaar met een lal van politieke problemen, welker begrip voor bet inzicht in de wereldpolitiek van bet imperia» lisme, en in de omstandigheden van den pro» lelarisclien strijd daartegen onontbeerlijk is, bebben wij ons weinig ot niet bezig gehouden. Daar^llgt «n der oorzaken van bet feit, dattonzc verwachtingen omtrent den stand van onzen 'strijd legen het imperialisme, omtrent dc krachten van ons «elven co van den legen» stander, door desillusie »s gevolgd. De politieke vormen van het imperialisme in Europa, Drieband en Tripte Entente, met de wederzijdsche verhoudingen der leden, en hun belrekkingen 10l dc andere state», berusten niet enkel np hel ekonomische feit der kapitaals» expansc, zij zouden levens zonder zeer bepaal» dc, in de historie wortelende politieke macht*.» verhoudingen in elk dier staten onmogelijk! zijn. En niel enkel dit: deze politieke verhoudingen «laan niet los van elkander, zij steunen en beïnvloeden elkaar, zij vormen een samenstel van dc ..nper.alistisc.le poliliek beheerschcndc staalkundige krachten, waarvan de «ne dc andere in haar werkingen bepaalt. De rnggc» gr.Ut van den Drieboud — het blijkt in dezo dagen ten duidelijkste — wordt gevormd door hel bondgenootschap van Duilsehlai.d met Ooslenrijk-liongarijt-*, maar do leidende krachten, dio de oorlogzuchtige wereldpolitici" van dezen boud bepalen, steunen harerzijds in Duilsch» land op hel half-feudale despotisme der jonker» her» s.'h-!-,p!j co de politieke onmondigheid der bourgeoisie eu van het proletariaat, »n Oostenrijk op het evenwicht, dat het jonkerdoin,, de bureaukratie, de regecrende. kaste in het algemeen tusschen de tegenstrijdige belangen der natiën haar liccrsohcude klassen en klieken weet te verkrijgen en lc bewaren, en op dc daar» door bepaalde zwakheid van de arbeidersklasse en dc bc volksn gftgroev i», die bij het imperialisme geen belang hebben. Wie twijfelt er aan, niet alteen, dat dc demokratische ontwikkeling vau Duilscliland teruggehouden wordt, maar ook dat do wereldoorlog voor een groot deel veroorzaakt is geworden door dit bondgenootschap, dat op dc maclilsbegecrlen der Douaumonarchie berust, die haar invloed en grootheid dankt aan den ouden strijd der iialicn onderling, hun daalder bepaald? politieke zwakheid en afhankelijkheid van een sterk autokralisch regime.' Wij moeten ous deze feiten in dc komende lijden duidelijker dan ooit voor oogen stellen! Do bravourepolitick der Donauinouarchie, berustend op hel uitspelen der naties legen elkander, op haar onderdrukking, haar zwakbeid en onninndigheitl^vindl »>-,.:,* tegenhanger in liet Czürisme, dc drijfkracht der Triplo Entcnle. Uet Russische imperialisme is slechts voor een deel het uitvloeisel van do expansie* behoeften van het kapitaal, voor een veel groo» ter deel wordt het mogelijk en noodzakelijk gemaakt door hel gemis van iedere vrijheid, van elk recht van zelfbeschikking der talrijke volken in het Rusisscho Rijk, door dc behoefte, met een politiek van macht en prcsligo dc heerschappij der aulokraliscbo klieken to handhaven over dc naar vrije regeling van haar lot blende na lies. Dezelfde staatkunde, die in Oostenrijk Hongarije door hel wcderzijdscll» tfi'cn elkaar ophitst*!, van Tschechen en Duits« her**, van Polen en Roethcnen, van I.l.igvaie.l en 6crven en Roemenen, dc volkenmoordeudc imperialistische staatkunde in bond met Diiilschl.intl mogelijk maakt, deze zelfde polilick maakt tlo kracht uil van het i2z.ir.sme, «lal omgekeerd door zijn positie als bolwerk eu •'tul van de „Drievoudige Verstandhouding" do ontplooiing van dc kullurcele kracht van hoogstaande naties als polen en 1 innen met geweld tegenhoudt
r De grond voor dc poliliekc onmacht der burgerlijke klassen in Rusland, Oosleurijkllonga* rijc en Duitschland ligt voor een aanmerkelijk deel in deze verhoudingen, «n het is zeker, dat, zoolang zij in stand blijven een antwoord op de vraag, of dc oorlog szuchtige wereldpolitiek van thans door de cknnomisclie belangen der bourgeoisie wordt ge cis chl, on in o» gelijk bevestigend luiden kan. • Welk een oneindige bron van zwakheid «n verdeeldheid, verder, deze politieke toestanden voor het proletariaat vormen, deze hel imperialisme principieel bestrijdende en verafschuwende klasse, een blik op de sociaaldemokratie en de arbeidersbeweging in Rusland en de Donaumonarchlc is bewijs genoeg, Uij leert ons, dal dc strijd der nationaliteiten «l baar onderdrukking door dc bureaukratie «n bet mililairismn een gevoel van saamhoorlg» benl tusschen de arbeidersklasse en dc nationale bourgeoisie teelt, dat de ontwikkeling van bel revolutionaire klassrbewusl^ijn van bel proletariaat belemmer!, zijn verdeeldheid bevordert, zijn eenheid tegenhoudt, llet imperialisme, ttTvens, dal op de geschetste houdingen bc. rust, verwaarloost, ler wille van uitwendige machtspolitiek, dc ekonomische ontwikkeling binnenlands, werkt als rem op dc machtsformatie, in klassebewustzijn, gelul en eenswillendheid, der werkende bevolking. De imperialistische oorlogspolitiek der Europecsche statenbonden met haar schrikkelijke gevolgen was voor een aanmerkelijk deel do vrucht van dc onderdrukking, dc politieke knechtschap der naliet in leidden», Oost- en Zuid-Oost-Euiopa. En dus is de zelfstandigheid dier volken, hun vrije onlwikkeling op den basis hunner souvereiuc staalkundige lotsbeschikking één der groote poliliekc eiscbrn. die zi*.h in deze dagen, waarin de onbestaanbaarbeid van liet heerschendc politieke systeem met beschaving en dcmokralic zich mcl elementaire kracht aan dc geesten opdringt op den voorgrond stellen. Voor dc verwezenlijking van dien eisch geldt het, alles, wat Europa a.'ii denlokralische poliliekc energie bezit, in aklic (e brengen. Zij moet aan de misdadige politiek van het heerschendc stelsel in Oostenrijk en aan dc heerschappij van het oorlogs» zncliligc regime in Rusland een einde bereiden. Zij alleen kan dc vraagstukken van den Ualkan een zoodanige oplossing verschaffen, die hun beslaan als gevaren voor den wereldvrede uil den weg ruimt en de vrije loescilavingsontwjkkcling der Ralkanvolkcn waarborgt. Zij alleen ook kan en moet aan hel half feodale despotisme in luidden», en Oost-Europa een eind maken en den weg banen voor dc demokra* lischc ontwikkeling ran Duilscliland, dc Donaumonarchie, hel Russische rijk. Dan ook zijn dc voorwaarden gegeven, waaronder hel demo» kralische West-Europa zich aan tltn han «ener geweblpoliliek van dreiging en wapening kan onttrekken en een nieuw tijdperk van internationale staatkunde kan aanbreken. Dat het internationale proletariaat bij het tot stand brengen van deze laak een eerste rol zal zal hebben te vervullen, spreekt van» zelf. En hel is daarom zoo verheugen!!, te zien, hoc het besef dezer laak met name leeds bij dc lluilsclic sociaal demokratie sterk levendig wordl. Zij waarschuwt dc overwinnaars niet krachtige sten» legen elke inlijving van vreemdgrondgebied, stelt dc zelfstandigheid der n ilies als eisch en spreekt een woord van waardeering tot het I'ransclic volk in zijn strijd voor dc nationale integriteit. Haar voorbeeld legt aan dc proletarische partijen van alle lauden den plicht op, haar krachten lc eigener tijd le tonrenlreeren voor hel grot.lt* doel. De bc» waking en verdediging «ler eigen ii.lionale /elf» st.indiglieill treedt hiermede levens in hel licht van den np dc werkelijkheid sl«.»n<*»«lt» sli ijd tegen het imperialisme, voorden volkeren vrede. .V.'. WOl.D.t. (
Nog een Engelsch verlies?
BERLIJN, 7 Sept. .N.8.) Een telegram uit Athene meldt, dat de Engelsche kruiser .^Varior*' in do Adriaiischo Zee op een Oostenrijksche mijn is gestooten en gezonken.