Nieuwe Rotterdamsche Courant

I BERLIJN*-C Ootobor. (Wolff.) liet Berliner Tagt». i blatt «««rneemtl 'liet program der n>eexttorh<»ld»p»i> tijon, dat de grondslag van do politiek der nienwo xe» geering is, luidt Ala volgt, l. Handhaving van het antwoord «ier rljktuegoerlnA op do pauselijke nota von 1 Auguetus 1017.' | 11. Bereidwilligheid om zich ove«enkornz»tlg do vol» • gendo beginselen bij den volkerenbond aan to «luiten. ! De volkerenbond omvat allo «toten en berust op «1« j ideo «kr rechtagel ijkheid,' zijn doel i» waarborging va» , een duurzame» vrede, het onafhankelijk bestaan en de { vrijo eeonomlscho ontwikkeling van allo volken. Do volkerenbond beschermt met al zijn machtsmiddelen*.» tooLetlcdcu staten met erkenning von hun beziltin» /-en en do hun door den bond gewaarborgde rechten en «lult nlle afzonderlljko verdragen, dio met het dool van den lsve**legen»**eonligingen op br»iedea glondslog wonlen ingesteld. ! Dezo staten waarin ten «poedlgeto -cc» burgerlijk ho» 1 «tuur moet wórden ingevoerd, moeten hnn grondwet ca betrekkin tot do nabunratoten zelf regelen. V. - Het—. het leven roepen van een zelfstandige/» bondsstaat Elzas-I^oih.vringen, onder waarborging van volledige autonomie in overeenstemming met «le wen» schen «ler volksvertogenwooldigilig vin dien «taalt. VI. Onmiddellijke invoering van de klearechlhorvol» ming in Pruisen, eu een streven noor gelijksoortige hervorming in de bowhistaton, welko ze nog missen. VII. Eenheid in het rijksbestuur en benoeming va» re«eeriagsvellegcn»roordigen» uit het parlement ton behoeve von «eu uniforme rijkspolitiek. Strenge hond-» having van allo grondwettelijke verantwoonlelijklleld en ophef van allo militaire factoren die politieker» invloed uitoefenen. , VIII. Ter bescherming van do persoonlijke vrijheid, het recht van vergader»**» en do vrijheid der drukpers is een onmiiklollijko v,l«mtirel>ill»«»,t -Mll

n xmttloaal»l»Uboraal poUllcu» komt voorloopig niets. jj do Rijksdsgldtting zal do rijk«kaa«lier slecht» door , tot dusver benoemdo,taatt?»o«-«tol*«*»

BERLIJN. 5 Oelober. (Wolff.) Naar «Ie «J«rmonla tlt betrouwbare bron verneemt, is in ploot» voa den fgetreden atoatsseeretaris (van l>in*».nlandt,cho zo»

u, op een «*entruln>ofgevaardlgdo het oog had, het lid san Rjjksdag en Landdag dr. 801 l (Essen) aougc» kezen.

en) Wallrof, al» wiens opvolger m«u>, zoool» bekend

Men schrijft ons : Vcr'ed'',. woek hoeft hot Instituut voor Houwkunst to Ulrocht verziadord eu Ulroe!ii<-.!!o bouu i-unli^en hobbel! hun biüte,»sloc,'.«eho luc^'o!^» va het no! n stuk-il-o van IS uw- Utrecht » «en nieuwv pr^lxl^ehool en ecu moderne logere school. Do bezoekers waren verrukt — eu mot «oden, want in beide «--Kol' n Komt tot uitin'l dio frisseho, luodorno geest, «Ito in elk kind «en lnei»-eh»iu» miniatuur ziet, ecu «^.-he'^el-in-zroo» met oigcu individualiteit, vio g«x«t spreekt zich uit in deu l>ouw, Indo inrichting, in do kleur, in duizeulterlei détails, Hot •lijn «lchoolgol'ouw! n. waar het kind heengaat al» Zantte Huilebalk en als bontje iHehebe**, woer uitkomt; scholen waar gedoceerd wordt do joio do vivro, nan Wolk onderwijs «likwijl* «lo lovende leerkrachten z w ij» gonti, en dc doode leermiddelen sproke dool» nemen, De opgetogenheid «tor jeugd werltto niet alloen •inns-okolijk op .)* in 't blauw en goud roept aan do hollo poort een luid heraut". Het herenten-goud in dezo vergelijking « Inderdaad van «eu ü^-karaatoche «aliioll: do -el>llla<» Ti-*e school mot teelteu» en g**m**H*>tie'l,'ol.l>.'»l heelt (naar. eventjes ƒ l33,0l)0 gekost. Maar gold epeelt. so» «lort «lo lon?*.to Grondwetsherziening, »n ondertvljsza» ken «kcino Ilolio*' meer. Al i* do eerste wotlemo lagere gomeentoxehool, ook nl door «Io oorlog*»o*n'>!andigh«den, wat duur, Utrecht i* or toch trots op. En het was een gtx»io gedochle do leden van hot Instituut voor Bouwkunst op oen bezoek aan dit plckjo Utrcchtscho toekomst to ruktoeren. Maar nis een der loden nn eens gevraagll l»ad naar ux'ér? .*.!-» iemand nt» eens verzocht had ook nog nndoro echoleu to mogen zien, «choolgo» bonwen voor middelbaar, voor hooger onderwijst Had wen hem dnn moeten voeren nnar do ilitgowoondo Ajorigo IL B. S-, do uitpuilende Vjorigo 11. B. 8-, do tkrap-gehoudcn school voor handebionderwijs, hot boordovollo gymnasium, naar de universiteit, «iio van eiken nltxcdcndcn rcctor-magnilicus telken jnro «p. nlenw to hooren krijgt, dat het hooger onderwijs b o» neden zijn stond gehuisvest is, dl naar do veterinaire hoogclchool. wier llont een burgernlanswoniug niot meer tot sieraad strekken kanl tip het gebied vnn scholon-bouw slaan rijk en gemeente to utrecht in een wel zwaar boetekleed. N u eerst is do eersto moderuo school verrezen — en do eeuw vou het kind is toch wel al een halve eeuw ongeveer oud. Do oorlogsteestond wijlt do verantwoordelijkheid of: reeds lung daarvoor werd gelapt wnar gebouwd had moeten worden, werd in oilenioodzal.eiijl.sto behoeften «tij» «lelijk voorzien," waar men tijdig vooruit had moeten zien. Er zljn «o Utrecht op schoolgo» hled — en nu letten wo alleen nog maar op do »r«>> houwen — toestanden, dio wijzen op een ernstig en droevig tekort. Een nodeclig saldo vnn jaar op jaar en elk zoor grooter. Zal het, van nu nl, bctorcnl Ltruk» komen, door do lusio der Ki-oor^vegmaatrchappijen, honderden gezinnen op éénmaal zich to Utrecht vestigen ; indllstrioï'n zwermen neer aan den oover van hot lderwedckanlial en door rondom; er zal — want nu reeds is er geen woning meer to krijgen — «e--bouwd moeten wolden, almaordoor gebouwd moetea worden, stront na stront, wijk na wijk. Itohalvo woningen rullen er noodlg zijn * scholen. Kal men dien ochoolbonw nonpakken zooals het behoort, zooals «ln tijd hot eischt. zooals het nieuwe Utrecht dien noodig zal hebbent Do nieuwe Fröbel- en do niouwo lagere school doen hot beste hopen. Maar «n zwaluw mankt nog geen zomer, tin capitulatie nog geen wereld» vrede, Toch — hopen wij. En op hot «dicht, nztrol van Utrecht'» toekomst zien we reed» vü«.r ons» d«t^ nieuwe logere scholen met ruime speelplaatsen en bloeiende klndertulnen, nieuwe moderne hoogere bnr» gexacholen, niet op «lo krimp, maar op den «oei ge» bouwd, nieuwe, brood opgez'tto en door vakkundigcn ontworpen scholen voor handels» en «unbnchlsonder» wijs, een nieuw statig gymnasium — nl zal, wil men tenminste den vtrechtschen liclastlngbetoler to vrind honden, de heraut aan do holle poort dezer gebouwen niet van louter «goud" moeten zljn.

'ALMELO. In do Vrihlogavond gehouden roatlsver» gadtzring wenl aan «Io gepcnsionliccnlo gcmecnlo» ambtenaren en no» do weduwen en weezen van over» leden geMcentoombtenoren een duurtebijslag verleend on den voet der rijksregeling. • voorop kwamen in behandeling do verschillendo voorstellen tot verhooging von do jaarwedden en do loonen van gemeenteambtenaren en werklieden. Het voorstel von den voorzitter om olie salarissen en Ïoo» nen to verhoogen met 20 pot, werd verworpen mot 10 togen 1 stem. Het. voorstel van wethouder v. d. Eist om dt» jaarwedden en loonen «o vorlioogen met 22 pet. werd eveneens met 25 togen 1 slem verworpen, Het voorstel van wethouder kchotveld cm do salarissen on loonen te verhoogen met 40 pet. va» de eersto / WO en bovendien met 20 pet. van «lo looncn of salarissen van / 000—/ 1000 en von 10 pot. van de **alarls»en en loonen boven / 1000 werd verworpen met S tegen ti «temmen. Do solarisr.eu van «len directeur en do leeraren der 2. B. 3. werden vastgesteld overeenkomstig do nieuwo rijksregeling. . .... Het salaris van den dir-eteur der gasfabriek «n van den directeur van het E. C. S. werd gebracht op '/ WOO en / 2500 behalve vrije woning. Dé loonen von de werklieden In rllo takken van dienst wonlen in minimum en maximum verhoogd «et / ll—> per week. De loonen van de overlgo ambtenaren en beambten «worden verhoogd Met / 100—/ 200.

• NA ANI.E*

HEERLEN. B. en W. heblien oon den gemeenteraad «l-oorstellen gedaan tot hot opricht»»» van een geineen» .^ljke volksw«»«herij en een openbaar «laehthui».

SCHIEDAM. B. en W. «tellen den raad con vcror» «lening voor ter a.invulling vau art. 43 der Drankwet, ■waardoor het ook ver>^«!< n z:>l zijn «xrsonen benvdeu den leeftijd van zestien jaar anders don in gezelschap vt» een meerderjarigo too to laten, terwijl een olgo» xneen verbod wordt uit-*evanrdi'*d in «u voor het p»' bliek toegankelijke loc.litcit of plaats aan personen beneden do Zestien Jaar gelegenheid t<> verschaffen om «torken drank of aïooholhoudendcu «lriü.k to drinken. Verder he!»I-.» »^nl**^er*-. verordening ii^oliond togen not roeken «loor k-i!«-. sehenke geven of op andere wijze vcr*«*r»>k.:et. v^u tabak, «•«raven of sigaretten aan kinttoron beneden den l«flijd van zestien Jaar verboden. Bovendien wordt het nan kinderen beneden dien leeftijd verlio» den op den openbaren weg of op ecu andero» voor het pub Nek toegankelijke plaat», tabak, sigaren of «garestea «e rookcn of to pruimen. Op overtreding *ron een dezer bepalingen is een geldboete gestold van ton hoogst» / 23 of hechtenis von ton boogsto ze» «lagen. Overeenkomstig do rijksregeling hel»!»-*» ook B. en W. een regeling ontw«r*>e*. van «icn «luiirtebijslog op pensioenen e» wuehtssuldcn van oud-ambtenaren of -ran weduwen of weezen vau oud am!»>eunren. Vnn den bij»!ag van gemeenetwege zijn «litoezloten «le cnte» «orio»!*» van petnonen, die vallen onder «lo rijkste—-. Illig» De kotten wonion geraamd op / !«-u B. en W. voor om. ton behoeve van >o verstrekking van voeding en Meeding non liehocl» «tlgo »eh«»llu-*»lc-en, voor den »»». winter een ere•—ét van f «0.000 bet»ohikb»ar to «tellen. Teven» «leen »ij het voorstel om voor den komenden winter van tgemeentotvege aan on» en minvermogenden een lege» x»»oeMolning to verleenen in den prijs vau do brand» «tollen.

Voor den bonw vnn een lijkenliuts op liet terrein «-van hot nieuwo ziekenhuis wordt een eretliet van «e«»*cd,

jULllollesllNlzgn en Aanbevelingen (bulten v»raarl»oor«lolïJU,eI«! van «Ia N«-oNol3l.H/tl. 31 «IIIOOTE KCUZE 8.28 MANTEL.STOFFEN «OEOE KWALITEITEN. Ontvangen nieuwe aentllngen -- 2s,zOE -- In donkere er, fijne llolile kleuren Do nieuw» «lllaloollliellaa «lln aoroa^. l-Il»»,»»»»,»»,»»-»»»»»»»»»»»!» mm *»»W»»»»»»»>»ll»«»!»»«»D»V^ it.»»-ii . H.H-1..M1 i.-ii..p-.--i.h»-.-i».-—->m>--—..—-i-.fi mwmm l^NUM^L^iH^ P •mantel' //ilpHW^j^^B^ïfe'ï*^ IA WW j/ha er t V™M »2« « 2 l» ta 12 l» »m ■ lil Ons

BERLIJN, 6 October. De gedenkwaardige zitting van dc» Duitschen ltijksdag, waarin de eersto porie, laulltliiro regeering zich onder leiding von prins Max van Boden au» do volksvertegenwoordiging heeft voor» gesteld en do kanselier zelf een grootscheeps program heeft ontwikkeld, is hedenmiddag om vijf uur begon» nen onder een ontzaglijk grooto bcla,ig».e.ling van lic» geheele volk en in toge,iwoordlz*heid van allo verte, genwoordlgers dor rijksregeering, leden von den Bondsluad, vertegenwooldlgcrs der Nonilsporlemenlen, de neutaio diplomate» en «lo z>ers. Het voor hot eerst verschijnen vou de nieuw benoemden parlementsleden al, ministers aan do xegeeringstofel wekte levendige botveging.

BERLIJN, S Ootober. (Wolff.) Aan do Bondsraad» tafel waren gezeten: llijkakanrcllcr Max van Baden, von Paver, Solf, Krause» graaf Bodem, Stem, Fried» berg, Drews, Frübcr, Lchcidcmonn, Erzbergcr en Bouer.

Do voorzitter Fehreubaoh zegt: sedert wij den llln Juli van elkaar zijn ge^clieiileli, hebben gebeurtenissen plaat» gehad, dio en» zorgen verschaffen. Ons leger in het weteen i» na een stormachtig offensief lot het defensief en tot langzame achtenvoartsehe bewegingen overgegaan. Te»r< i.ovor «lo stormoanvaUen onzer vijouden en hun talrijke hulpvolken heeft ons dapper leger in het westen cc» nraur geplaatst en daar liet den vijanden tot duiver niet is gelukt dezen to doorbreken, tobben wij hoop en vsot vertrouwen «lat dit hem ook in do toekomst niet zal gelukken (levendige bravo*»). Den dnpperen «.rijder» tlen dank van het vaderland, (hernieuwde bijval). Ia lust Oosten hobbcn de leger» onzer bon'lssciooton Turkijo en Bulgarijo zwaro neder» lagen geleden. Bulgarijo is nit het verbond getreden. In Let binnenland krees graaf Hertling do door hem gevraagde ontheffing vnn het krtniteliersehap. Zijn politieke vrijitoid en var er.» staat roet velerlei wijziging een nlcuwo regeering en nan haar hoofd prins Max vanßa» «len ol» koru»olier. Wij hopen v*»> do nieuwe regeering. dot zij ia «k-ode naouer voeling mot hot volk zol legeeren en «leeht» naar liet welzijn «tl» •wik» stro» ven zal. Do naam des kaneelier» beeft een goeden klank in do geheele wereld. Zijn vrijhoitlUevendo gozindheid, l*ijn aanzien en zijn vertrouwen in do mensoh» beid dat hij ook gedurendo do vier ontzettende oor» logsjaren niet heeft verloren, vormen hechte grond» slagen voor zijn toekomstige werkzaamheid (bravo), -.'«l**, ook zijn op den vrede en verzoening «ler vol» ken l-cricht streven bevorderlijk zijn; moge Ood's be» scl^rwing op den arbeid van de nieuwo regeering en den i.).^»:,'» rusten (levendige bijval). 81-ULIJ.'.', 5 October. (Wolff). ltijkskonsclier prins Max van J'tulen *. Overeenkomstig hot Keizolijk besluit von 90 Üe*lerv<.*r.-.i:.g zijner politieke leiding onder» gaan. Als opv< .-ir van graaf Hertling, die hoog» ver» diensten voor lx.» va-t«> lond heeft verworven, ben ik door Z. M. den l.iir^r l><*« hot hoofd dor nieuwe re» gooring gerotz-l-n.

Het ia in overeen*.l.ir:ijen van dit Hut» vastgesteld. Zij bevatten niet slecht» mijn eigen politieke g«d<»ofsbelijdeni», doch ook dlo van het sterk overwsgsmlo deel der Dnitsehe volksvertegenwoordiging, der Dnitoche natie dn», wallis de» ltijksdag op grond von het algemeene e» Lelijk» Kielneèh» .volgen» haas Wenach»». heeft Mm»». ge*>lcld. Slecht» het foit dnt ik da overtuiging en dea wil van do n»ocrd«>rheid vau het volk achter mij wee», hoeft mij de kracht gegeven in den zWnron en ernatl» gen tijd, dien wij doorleven, do leiding der rijksaonge» legeuhcdeu to aanvaarden. De schouders van een enkeling waren to zwak on» alleen do ontzaglijke vernntwoordelljkheid to kunne,» dr-il-eu, welko tegenwoordig non ceno regverinss wordt opgelegd. Biecht» wanneer het ,olk in het beschikken van zijn lot in den meest uilgebroiden omvang een werkzaam aandeel neemt en do volllnlw.ooldclijl.hela zich dus medo op do lueerderhoid vnn zijn vrij gekozen politieke leiders uitstrekt, kan do leidende staats» wou zijn aandeel daarin, in dienst van het yolk eu het vaderland met vertrouwen aanvaarden. Het besluit dit to doen, ia mij in hot bizonder vergemakkelijkt door het feit dnt in do nieuwo regeering «ok bevoegde ver» trouw cusllcdcn der arbeidende klasso tot do boogsto ambten iv het rijk zijn gekomen. Ik zio daarin «en woaiiorF dut do nieuwo regeering door hot vaste ver» trouwen dor bioedo mot-aa van het yolk wordt gcdra» < gen, zonder welks trouw uit overtuiging hoor geheclo ! optreden vnu meet of non tot ndslukkeu zou zijn ge» i docnxl. Hetgeen ik hier heden zeg, verklaar ik dus niet slechts in mijn naam en in dicu van mijn ambte- l IHko medewerkers, doch ook in naam van het Duitscho < yolk. Het program, waarop ik steun, bevnt allereerst een erkenning van hot antwoord der vroegero rijksroge*» ; ring op «io nol.*» van den Paus van. 1 Auguxtu, llll*. en do onvoorwaardelijke instemming met do llijksdog» , resolutie van 19 Juli vo» hel/elfde jaar. Het verkondigt voort» do bereidwilligheid zich aan to sluiten bij ecu algemeenen volkenl.oud. op «len grondsla'? vcu lechtoxelijkheid voor uilen, «lo ateikcn zoowel ah» de zwakken. Do opiotiiiag van het veel betwiste Dolglsoho vraagstuk richt zich naar een volkomen hor» atol van Holgik, in het bizonder ten opzichto van zijn onafhankelijkheid en zijn gob!>>'*» on» mid<>ll!.!k« laod'evera lot hun ambt «'eroepen. Mijne Hccrcn, ik was do overtuiging toegedaan dat «Ie eenheid in tlo rijksregeering 'niet, l?!eelit» zon wuiden gewa:lrl>«!r^d door do fchcinati^cho indocling van do rczeeri,!*'»l'-i, bij hun pui tijen, doch ik hield de eenheid *.*!> i meening eu -e-indht-id «lollig voor nog gewichtiger. Van dit gezichtspunt beu ik uitgegaan, ook b^j de keu-o mijner medewerkers, wclko «iiot lot het parlement behooren. Ik heb er liet grootste go» wicht aan gehecht dat do leden van den nieuwen Kijk», «Ing op het standpunt van de» vredo door recht staan, onalhankelijlc van .den oorlogstoestand; dot zij zich openlijk op dit standpunt hebben gesteld op «en lijd» stip toen wij «p het hoogtepunt onzer militaire suo» cessen stonden. Mijne lleeren. ik ben overtuigd dot de wijze, waar» op thans do rijksregeering, met medewerking vanden ltijksdag 1, gevormd, niet lets voorbijgaande is en dot er bij den vredo niet wederom «en regeering kon wor» den gevormd, welko niet op den Nljksdog ateunt en do leidende mannen daaruit niet tot zich trekt. De oorlog heeft ons over hot oude. veelal gescheurde partljleven heengcblacht, hetwelk h-jivzot, bemoeilijkt heeft cou vastberaden, «enagezinden. poUUeken wil ten uitvoer te brengen, Do «««^erheiilovorming beduidt de vorming van den wil en hot is «en niet to bestrijden re» oultoot van den oorlog, dot in Dultsohlond voor het eorst do grooto partijen zich tot een vost en nnlform program hebl-n aaneengesloten en aldus ln staat zijn gesteld het lot van liet volk mede to bepalen. Deze gedachte zal nimmer verdwijnen, deze ontwik» keling zal nimmer te niet worden gedaan, (bijval). Daatbij vertrouw ik dat zoolang Dultt-cUand's beslaan door govaren i» omgeven, ook de buiten de meerder» held staande kringen de» voilu eu hun vertegenwoor» i digers, dio niet tol de regeering behooren, alles wo» ! scheiden kan. zullen nalaten en het vaderland zullen ' geven wat het heden behoeft (bijval). Dezo ontwikko» - I ling verekcht eeno wijziging van onzo grondwettelijk» } bepalingen, in den zin van hot Keizerlijk besluit van 30 September, welko het mogelijk maakt, dat do leden van den ltijksdag, «lic tot do rijksregeering toetreden, hun zetel in den Ilijksdag behouden. Een overeenkom•tig voorstel is in den Bondsraad ingediend en zal on» verwijld aan zijn besluit wonlen onderworpen. .Ilijno Hoeren, loten wij het woord indachtig blijven, dat do Keizer den l>lvoU'llgh<»id dos leven» In «*<» alznnderlijko l»ondt»*or 1018 begint een nieuw tijdvak in ■ Dultschland» binncnlandacbs geschiedenis (bijval). Do I binnenlandsche politiek dlo toen wenl uitgestippeld, i is van doorslns-ido beteekenls voor do kwestie nopen, oorlog en vrede. , | De krocht, die het streven der regeering naar den - ! vrede ksn ontwikkelen, hangt daarvan af, of achter haar «ea.on-re-dee.de e» vast» volkswil etaitt. Alleen, j wanneer de vijanden voelen, dat het Dnitsehe volk aan» , «ongesloten achter zijn verantwoordelijke staatslieden • «laat, «leoht» dan kunnen de woorden in doden wor- J den omgezet, (bijval). « Do Dnitaoho racoorinc zal «r blj de -*re«l«s<--nd«rb«n» 1 QtkmgmopatsiiirmiAMm j over axbeidorsbesehermlng en -verzekering worden opgenomen, dio do verdrngsluitendo regeeringcu zich verbinden in hun landen binnon een redelijken tormijn iv to voeren. Di» moet ook gelden voor een minimum van gelijksoortlgo of althans gelijkwaardige instellingen ler be» veiliging van loven eu gezondheid, zoomedo ter vor» zorging van do arbeiders bij ziekte» ongeval en lava, liditeit. Ik reken bij de voorbereiding op «len deskundigen rood der nlbeidersvcreonigingen zoomedo dio der ondernemers. Ook voor do in onze gevangenschap levende vijanden zal ik leehtvaardizlijk zorz.cn. Zoolang er nog Duilsehers in krijgsgevanz-eusehop zijn, zal ik mij «nel alle krachten voor een warme zorg to hunnen bchoovo inspannen. alljno hee«n ik ben overtuigd, dot dit program, waarvan ik eleoht» de grooto lijnen heb gozohetot, do vergelijking met allo bulteulandzoho reFoorlng«-begiu» , ««len uithoudt. Nog n*!*!er ia bl*»n»*orheden to treden schijnt mij , van-laas niet gepast (lowCFing). Do bespieklugeu, dio wij vóór hot tot stand komen van «2o nlouwo lvz'ee^ug bobben gehouden, zijn naar von zelf oplooki, veel dio» ! l'vr l.'e^aan «lan dat ik in mijn bepoikto «zaït-o*» vatting > «!o gewichtigste punten hier kan weergeven. Ik ««-«if bovcl>di».n, «lat het hoozo Hui» er uu nlot» voor voelt, mljn opvatting ovor bijzaken to leo ren kennen. Hol komt iv do 001-rto plaat», al» ik deu toestond Juist zio. aan op mijn opvulling over «len al» gemeeuen Roest «iernieuwe rogeeriu-s, want ieder, dio dezen ju»»», opvat, kon door enulitkloUljk uit opm»> keu» hoe i!o rijl^leg<«riug togclioveido hangcudo kwesties otnot. Ik 'vu notuuilijk gaarne bereid, «len Kijksdaie naderhantl nog nauwkeuriger in to lichten. Van het moeste gewiekt zijn thans de gevolgtrekkiu» pen, ,voartoo 110 nieuwo'rijl.sro^ecring in do korte «panne tijd», «lat zo oon het »oer ie, plokti»oh lei» op«iehto von den t«o!.ind, dien ze vond, en do toepassing hater politie*.'» «.telrc^el» op «le?>on toestand i» geko men. 2leer «kilt vier jaar van ho» bloedigste, worstelen lege» ecu wereld van in aantal «Je boa*» zijnde vijanden liggen achter ooe, jaren vol van de bitterste Koveehten en «lo «uarlolijk»!^ offer-. Een ieder onzer ' Itocft zijn liUeokens, maar al to velen zelfs nOg op»u ; womiou, zij het op den bodem van hot hart of aan het { lichaam, in »>lf«!rlooehenlug voor do Duitsoho vrij» ! . hoid op liet slagveld den vijand prij» l-egeveu. Kook» j tou» i» on» hart «tolk en stollen wxx> het diepzto ver» : trouwen in onro krocht, bceloton, voor on« «er en j vrijheid, nl«m«!o liot geluk dn**er nakomelingen ook : nog zwaro offers to brengen, wanneer het niet onder» 'kan. ! I-alen wij onze dappere troe*>cn herdenken, die on» der schitterende leiding gedurendo den geheelen oorlog .bijkans l!nv«ii!i!el!stel!ig waarborgen «lat .ons aller lot ook verder in vertitüiwbu.e handen l!*:!. Lu het. Westen woe.it «-e-lort m-ifiideu cc» mnoidU!^t zien. Juist echter omdat wij door dit gevoelen en «lezo ' overtuiging zijn bezield, is het ouzo plicht om ons ze» holheid lo verschaffen dat do bloedige en zware of» ' fer» vorelschcudo worsteling niet één enkelen dag : langer wordt gevoerd dan het tijdstip, waarop ons ecu oindo vou den oorlog mogelijk schijnt, dat. onzo eer niet aantast. Ik heb daarom ook niet tot heden gewacht alvorens handelend ter bevordering der vre» deagodochto op to treden. Sleuncndo op do instemming van allo daartoe geroepen -.«rsonen in het rijk en op do «*oe«lk«uring van do gemeenschappelijk mot ons han» delende bondgenooten, heb il. in don nacht van O Octohor door do homldnol.ng van Zwit» «orlond eon «eta gorieht aan don proal» dont djr Voreenigdo Staten, waarin ik hem verzoek hot tot stond brengen van den vredo tor hond to nemen en «laartoe met alle oorlogvoerende etatou ia" verbinding te treden. Do notd anl roods heden of morgen in Washington aankomen. Zij ls gelicht tot den president der Vereenlgde Sloten, daar deze lu zijn Uongres-boodschap van 8 januari 1018 en ln zijn lo» f ton» verklaringen, in het birouder ook in zijn redo la ! llfw.^ork, den 27en September, . een program i voor don algemeenen vrede hoeft op- 1 gesteld, dat wij als grondslag voor on- j dorhandollngon kunnon aanvaarden. ! Ik hel» dezen slap op dan wc/r «ler verlossing niet slechts in hot belang van Duitschland en zijn lioiidgenooten, doch ook in dat van do geheele, sedert : jaren onder den oorlog lijdende lueuschhcid ge«laan; ook daarom, wijl ik geloof dat'doophet toekomstig geluk «lor volken »*er!chto denkbeelden, welke president Wilson verkondigt, zich volkomen in overeenstemming bevinden met do nlgemeeuo denk» ■ beelden, wclko ook do nieuwe Duilsclio regeering en met haar do overgroot» meerderheid van ons volk aanhangt. Wat mijzelf betreft, zoo kunnen mijn vroeger elders gehouden redevoeringen getuigen, dot er in do «leuk» > beelden, welko ik v.in «Jen toekom,l'gen vrede heb, ; niets is gowij-igd sedert ik met do leiding der Ilijktt| dagimngclegenhcdcn ben belust. Hetgeen ik wil i«cen I eerlijke, duurzame vrede voor do geheclo «ucnrchl-eid 1 en ik geloof dat zulk ecu vrctlo teven» een «ler meest '. hechte be«hermlug«mureu voor do toekomstige wel» ' I vaart vnn ons eigen voilerlond zou zijn. -l'us'chen do nationale en inlernotionalo pliehlsgcbotlcn zio ik met ' I betrekking tol «Icn vrede gocnerlc! onder»ceh!d. Het l»*v>li«i!eilde i» voor mij uitsluitend gelegen in het feit dat de-o geladen door allo betrokkenen met de» zelfde eerlijkheid worden erkend en wonlen geacht, gelijk zulk/» voor mij en do andere leden onzer nieuwo regeering geldt. Zoo -zire ik met den innerlljken rust. die mij mijn goed geweten al» mensch en dienaar vnn ons volk ver» schaft en met het voste vertrouwen in den grooten trouw van het tot elke overgave in staat zijnde volk en roemrijk leger, het resultaat van do eersto bandeling tegemoet, welke ik ol» leidend staatsman van het rijk heb ondernomen. Hoe dit resultaat ook moge uitvallen, ik weet dat hot Duitschland vost l>eslnten «n eensgezind zal vinden, ! zoowel tot een ledelljkcn vrede, welke elke bantzich» . tigo schenden van do rechten van vreemden van zich afwljsl, als lot den eindstrijd op leven en «lood, waar- - too ons volk zonder eigen schuld bereid zou zijn. wan» neer hel antwoord van. de met on» in oorlog zijnd» mo*-en«lheden «p ons aanl>od door den wil om to ver» nicligen gedicteerd zou zijn. l Ik ken do grooto en gowoldiz-o krachten, «Ho ook : thans nog in on» volk aonvl*ezig zijn en ik lieb «le onwocrle^boro overtuiging dot allo krachten zoudon venlubl-olen indien liet er om zou gaan om on» bo»! staan el» notie te strijden, (bijval), Ik hoop echter,' tor wlllo van «lo geheelo mcneohhoid, dat do president dor Voreenigtlo Staten het zoo zal opvatten al» wij hot meenen, «lon zou «lo deur -coor «en «pocligen, oer» vollen vroilo van het recht en «lo verzoening, zoowel voor on» al» voor onzo togcnnlnn'tor» geopend zijn.' (bijval van l»et goheelo Hui»; geroep der onafhankolijko socialisten). Na de rede van den kanselier verklaarde de voorzittortDo hoogst belangrijke ulto^nlxttin-en van den rijl *>l.ani»>lier zullen in do komende rillingen het on» derwerp van uitvoerige besprekin.'-en zijn. Doel» ver» oorlooft mij over bet vrcdesannbod nan president ' ' Wil«»n een kort woord to zeggen. Vrede l Welk een ' troosten'l. hoopvol woonl. Het zou de verlossing der ' < lnoiischhei'l van een plaag van jaren beluiden. Vron» i w« n en kinderen zouden «lezen vrede, zij het met tra- I nen, blijde l»ogrooton on «soldaten zullen horn met ' •t-ratg-Jirt b«*---ix<<-*«, wn»»n«* ] werkelijke», vrede door vergelijk den weg hebben i i gebaand, die allo waarborgen der duurzaamheid in i zich draagt. Ons yolk «iet met trol» naar zijn be» I *t»roef«l lo^or en »r»a»*l-»o op.Evem»l» olko «oldoat op 1 het front i» «lko Dnltoohor thnl» bereid voor hot vo» I dcrland, indien het zou worden geLischt, elk offer te ' brengen (bijval). Uog» ons intnssehen dez» offer, i bwpux-d bliiven, -raat het Dultsch» volk wenseht det» > vredo; evenals allo nndero volken snakt het naar een Vlollo, dlo non dit ontzettend bloedvergieten een elndo maakt. Daarom begroeten w|j den ons medegedeelde» stop der regeering, die een, zij het ook onbel»aalil. vooruitzicht op Vledo opent. In naam van hot Duit» , Echo volk eu den Ilijksdog. welks grooto meerderheid met dozen gowiehtlgen slop instemt, vorklaar ik dat wij het v*ed«aanbod goediceureu en hot tot het <»« liiükcu. (Lorendigo instemming). Ik geloof to kuuncu aannemen, dot de groepen thans allereerst do behoefte hebben in een gedachtewisseling do kanselicrsredo zelf te bespreken. Ik stol door» ' on, voor do zitting lo verdagen en don voorzitter to luncht ige,i do eerstvolgende, zitting bijeen to roepon» zoodr:» dezo besprekingen geëindigd zullen zijn. *,«!<» (Pop!) kantte zich namen» zijn vrienden, togen hot voorstel von dea voorzlttor en wcnsehto met hst oog op do wercld-hlsloriseho boteekonls van do ver» klarin»: der regeering het bijeenroepen ecner zitting op al.iiiml.ig. Ebcrt (soc.), Do look van den ltijksdag ia om alles to «leen »vut «Jen viedo bovontort (insommiug). Do voor» zitter heeft tot uiting 'gebracht «lnt wij «len vrede-.. stup der lilcuwo restoring goedkeuren. Do aandacht der geheclo wereld is er op gevestigd, welk resultaat dezo stop zal hebhen. Wij mogen niets doen wat in staot^is «lon stap govaar te loten loopen. Do voorzit» ter wll do voltallige zittingen eenigo dogen uitstellen om to zien, welko uitwerking do vrodesstup heeft. Ik bc» overtuigd «10l het in het belang von het volk is zoo lo handelen. (Stormachtige instemming), Het vooretel van deu voorzitter werd, met do stemmen der Polen en ouolhuukolijko socialisten tegen, aan» genomen. De zitting word om ze» uur gesloten.

BERLIJN', C Ootobor. (iso'.ff.) Do kelner heeft de volgende l*tckenl, «Uo hn» ' loven voor liet vaderland hebben veil pehöd, «lot zijl ' wo onzen kinderen ve-oohuldlg«h Of do wapen» tab ! len rusten, i» nog onbekend. Tot zoo lang mogen *s*< niet Verslappen. Wij moeten ol» lot nu too allo kroon» ten insponnen om envel-mooid togonover den vijand*-» lijken stormloop pol to etaan. Net oogenhUlc i» «in» »tig, moor wij voelen on» in hot vertrouwen op ont-» krocht en God'» genadige hulp «tollc genoeg om ons geliefde •«-«lerland to vol-dodigen. tv. g. WILHELM. I. E.