Het nieuws van den dag : kleine courant

»au , Tan Het Nieuws Van dp m **ag- No. 51 bevat; Ontaarding i"rits t . WiJSGberigen zin ; Kboniek, van êe»icrTapidotli; Amsterdamsen. Stadsci El .? (oude Appelmarkt, Singel); Financhoje rf EEZICHT; Overdenkingen van een '""Se» eton van Henfri); Alleulki (tiet •er,. r. Van wilsters; Miyenaardigheden van sehrijdu»e' ii •£ °et"cgende steen van Tandil; Siberië; Een hntjii Erfgenaam tegen wil en dank; Een reuzen- Je», e,"1' Aan het goede adres; Een plaatsevrvana'rin9 (gedichtje); allerlei andere kleine 3onA._ellngeii, kwinkslagen en aanhalingen) en »4K»OpOAVE-

v, 13 December 1905. • nu' sea^er* van ochtend, voor alle stenkioskennstenkiosken der Boulevards en achter de glazen van alle boekwinkeltjes derquartiers nt z*eil> °P de eerste bladzijde van een tierig11 BuPplément ülustré, met de, bij uitzonbekend portretten van vier zeer ta^de ranscüe politieke personen, in welker lje[ eea groot ?is afgebeeld. •^st' ■ ? Prent wordt een zeer belangrijke "°8 d'6' e*n e laatste tijden slechts zwak KttintjQ belangstelling gewekt had buiten de h\t Q Van bet domein der parlementaire polij|aii 0£Vergebracht naar de «straat» en zoo op bra,CLfloü bij wien het »hoe« er in de laatste *cru °P aankomt, maar tegelijk een ongemeen , tig a;"iJ man. -JS e eer Fallières was al lang aangewezen Han1- der Staatslieden, die voor het President"^let »Q aanmerking komen. Hoewel hij eenige febi6j Minister is geweest, heeft hij zich op het Hf.^ a der actieve politiek weinig onderscheiden; °P deoleeilt ecüter, dat hij voor eene verkiezing -let tQeer

Hiertoe is het echter niet gekomen; een meerderheid van zeven stemmen heeft zich er tegen verklaard. Zoo kan men dan ook nu reeds de herkiezing van den Heer Doumer na Nieuwjaar voor verzekerd houden; want het is zijne meer-' derheid, die gisteren de overwinning behaald heeft, al bleek zij dan ook nu bij openbare stemming heel wat kleiner dan toen zij hem op den voorzitterszetel bracht. Het gejubel der reactionnairen, die op grond van het resultaat van gisteren den Heer Doumer al bij voorbaat tot President der Republiek uitroepen, is zeker voorbarig; want de vreugde, die deze persoonlijke overwinning van den Kamer- Voorzitter bij de vijanden der Republiek verwekt, zal de goede republikeinen tot dubbelen ernst en waakzaamheid aansporen en mag de weifelende republikeinen tot nadenken brengen. # # * Het Sint-Nicolaasfeest is op de gebruikelijke wijze, als nationaal feest, door de Nederlandsche Kolonie gevierd. Nadat op Zondag voor den sen December de kinderen der Bienfaisance (zooals bij afkorting de Ned. Vereeniging van Liefdadigheid hier door velen genoemd wordt) hun beurt gehad hadden, was het Donderdag daarna die der volwassenen. In de bovenzaal van het café-restaurant Cardinal hadden een vijf-en-twintigtal heeren en vier dames gevolg gegeven aan de uitnoodiging van het bestuur der Nederlandsche Vereeniging tot een gezelligen maaltijd. Het moge gewaagd schijnen bij deze beperkte opkomst naar een feest te spreken van «Nederlandsche Kolonie,» toch meen ik dit wel te mogen doen, alleen reeds, omdat de gezant en de consul-generaal door hunne tegenwoordigheid er dat karakter aan verleenden. Dergelijke avonden, zij mogen dan al niet zoo druk bezocht worden als men dit zou wensehen, brengen er veel toe bij den band tusschen landgenooten te versterken, en waar Ridder de Stuers en de Heer Van Lier door hunne deelneming er als 't ware een officieel cachet aan verkenen, daar mag men het der Nederlandsche Vereeniging tot eere aanrekenen, dat zij alle middelen te baat neemt om onze landgenooten bijeen te brengen. Zoo zal het bestuur dezen winter aan een plan uitvoering geven, dat wel blijk er van geeft, dat men het den leden zoo aangenaam mogelijk wil maken, en dat bestaat uit een reeks intieme soirees, om de veertien dagen, waarop afwisselend causerieën of lezingen zullen worden gehouden en muziek zal worden gemaakt. Het is te verwachten, dat dit de leden tot een grootere opkomst zal prikkelen, en ook de dames er meer toe zal brengen te verschijnen op bijeenkomsten, waar haar wegblijven zeer betreurd wordt. De Heer van Lier, in wien de Vereeniging een eere-voorzitter, heeft, die haar met hart en ziel genegen is, laat geen gelegenheid voorbijgaan zijn vrouwelijke landgenooten aan te sporen tot deelneming aan die bijeenkomsten. Kom ik nog even terug op de St.-Nicolaasviering, dan moet ik zeggen dat de maaltijd zich door een bijzonder prettige stemming kenmerkte. Aan het. dessert stelde de gezant een heildronk in ep de Koningin, waarna Z. Exc. onmiddellijk eenige welgekozen beminnelijke woorden tot de aanwezige dames richtte. De voorziter de Vereeniging, de Heer L. Bodaan, bracht _een hartelijken toast uit op Ridder de Stuers, die door zijn groote belangstelling voor de Nederlandsche Vereeniging toonde, dat zijn beschermheerschap hem ter harte ging. Na afloop van den maaltijd kwamen nog vele leden en dames het gezelschap vergrooten, waar zij wel gelijk in hadden; want niemand minder dan onze groote arrist Joseph Salmon en Mevr. Salmon—Ten Hove deden zich hooren. Te zamen gaven zij Deutsche Beigen van Moskowski voor piano, te genieten, waarna Salmon, meesterlijk als altijd, Sur le Lac van Godard, en een Mazurka^ van Popper op zijne violoncel uitvoerde, daarbij door Mevrouw Salmon geaccompagneerd. Nog bracht een jonge landgenoot, de Heer Van Praag, een vioolconcert en een paar kleinere stukken op waarlijk verdienstelijke wijze ten gehoore. Dat de Heer De Stuers, toen hij op vergevorderd uur het gezelschap verliet, verzekerde zelden nog zulk een aangenamen, gezelligen avond met zijne landgenooten te hebben doorgebracht, was geen ijdel compliment en tevens een duidelijke aanwijzing, dat de Nederlandsche Vereeniging op den goeden weg is. * * * Dat de naaste toekomst een zelfde goede getuigenis zal hebben af te leggen van eene andere Nederlandsche vereeniging, hier pas opgericht, is te wensehen. Ik bedoel die, tot welker vorming Zondag ƒ.l. een dertigtal Nederlandsche werklieden en employés en andere belangstellenden waren saamgekomen in een zaaltje van een café in de buurt van het Louvre, en waarvan ik het korte plan reeds aan mijne lezers mededeelde.

Van het drietal landgenooten, die het initiatief tot deze bijeenkomst genomen hadden, voerde de Heer C. H. Wiegant, als waarnemend voorzitter, het woord, om het plan tot onderlinge aansluiting van Nederlandsche werklieden en employés, tot genoegen zoowel als tot wederkeengen steun, toe te lichten; hij deed dit met de overtuiging en het helder inzicht van een man van ondervinding. Het stichten van zulk eene werkliedenvereeniging, _ nog meer het instandhouden er van, is moeilijk in eene stad als Parijs, zoo groot en zoo vol afleidingen van allerlei aard. Toch komt het nuttig en noodig voor, dat er voeling en wrijving van gedachten is, dat de Nederlandsche geest wordt levendig gehouden en dat er aangestuurd wordt op. het practische doel van onderlinge hulp in geval van tegenspoed en ongeluk.

De Heer Wiegant deed uitkomen, dat in deze vereeniging geen plaats mocht zijn voor quaesties van politieken aard of van geloofsbelijdenis, maar dat alleen weidenkenden en zich welgedragende menschen, er deel van moesten uitmaken, ook vrouwen die in gesalarieerde betrekkingen werkzaam zijn. Tevens zeide hij dat de Vereeniging _er zich op moet toeleggen aan menschen, dienaar hier komen, goede inlichtingen te verschaffen en hen vooral voor teleurstellingen bewaren. Hij merkte daarbij zeer ter snede op dat Parijs voor alle vreemdelingen openstaat... mits ze geld medebrengen. Ook hoopte hij op den steun der reeds bestaande Nederlandsche Vereeniging, waar samenwerking mogelijk was en voor het geval zij elkander konden noodig hebben. Zoo gaf hij een deugdelijk volledig plan, welks uitvoering met belangstelling wordt verwacht.

_ De consul-generaal Van Lier verklaarde zijn instemming met het doel, en zegde zoowel zijn moreelen als zijn financieelen steun toe, met de verzekering dat de Hollandsche ouvrier door de legatie en het consulaat geëerd word. Ook de heeren L. Bodaan en L. Sanson, voorzitters van de Nederl. Vereeniging en de Ned. Kamer van Koophandel, betuigden hunne instemming en beloofden ieder in hunnen kring sympathie voor de Werkliedenvereeniging te zullen wekken. Onder deze gelukkige auspiciën werd dan nu met algemeene stemmen deze Vereeniging als opgericht verklaard. Een voorstel, de voorloopige contributie der mannenleden op fr. I en die der vrouwenleden op fr. 0.50, maandelijks te stellen en buitengewone leden tegen fr. 10 per jaar toe te laten, werd aangenomen. Daarna werd een voorloopig bestuur gekozen, bestaande uit de heeren C. H. Wiegant (voorzitter), A. H. Harpman (secretaris), Klapdow (penningmeester), Keurist, Louis Harpman, Delmonte en Baas, dat tot eerste taak heeft het ontwerpen van statuten. Niets verwonderde mij minder op deze bijeenkomst dan de blijkbare ingenomenheid, waarmee de Heer Van Lier de stichting dezer nieuwe vereeniging begroette. Onze waardige consul- generaal laat geene gelegenheid voorbijgaan om de aansluiting zijner landgenooten te bevorderen en waar dezen, zooals dit met de Werklieden- Vereeniging het geval zal zijn, het tot een belangrijk onderdeel hunner taak rekenen Nederlanders in het vaderland in te lichten over de kansen, die zij hebben hier in een of anderen begeerden werkkring te slagen, en zij dus op indirecte wijze trachten te verhinderen dat die op goed geluk naar hier komen, werken zij op krachtige wijze mede aan de taak van den Heer Van Lier zelf, die de noodlottige vergrooting van het aantal hulpbehoevende landgenooten te Parijs met alle inspanning tracht te keeren. Ware het reeds hierom alleen, dan moest de oprichting dezer nieuwe vereeniging met sympathie begroet worden.

* * * Ten slotte is het mij nog een aangename plicht het groote succes te vermelden, dat een onzer bekende landgenooten, de Heer David Blitz, behaalde op een concert, waaraan hij zijne medewerking verleende.

Voor een uitgelezen publiek in de groote Pleyelzaal, zoo goed bezet als ik haar zelden zag, trad gisteravond de jonge Fransche zangeres Mad. C. Max. Soulier op in een reeks Duitsche en een andere reeks Fransche liederen. Mocht deze artiste Nederland bezoeken, dan raad ik mijn lezers aan haar te gaan hooren; mij deed zij genieten door hare mooie stem en gevoelvolle voordracht.

David Blitz overtrof zichzelf. Het is merkwaardig welk een volkomenheid deze pianist in de laatste jaren bereikt heeft — ik spreek hier, behalve mijn innige waardeering, de meening van beproefde kenners uit, die trouwens gisteravond weer bleek uit de toejuichingen en terugroepingen die hem ten deel vielen. Zijn gekuischt en rustig spel, zijn gemakkelijkheid in het vertolken der moeilijkste passages mogen hem stempelen tot een technisch virtuoos van beteekenis, er is nóg iets anders in zijn spel, en dat is een warm, hooggestemd gevoel: dat is ziel, dat is de ideale harmonie die het materieele er van adelt, dat is een gloeien en gloren van echte kunst, iets dat niet aangeleerd wordt, dat boven het métier staat en dit zelfs doet vergeten. De helftvan het zeer verscheiden programma had Blitz tot zijn deel genomen; ik noem er alleen van de overschoone Sonate op. 27. No. 2 van Beethoven, Phantasie No. 3 van Mozart, Imprompty op. 142, No. 3 van Schubert en de Campanella van Liszt.

, !.»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»■ bebben aan de tienden een broertje V^1 °0^ al *s

meer dan gewone grondbewerking, bemesting. keuze van zaaizaad, enz. vloeien ia de zakken van toen, die daaraan hu», tijd,, hun geld en huii kennis gaven. Daarom moeten de tienden afkoopbaar gesteld worden per kadastraal perceel, niét per tiendblok. te i ten, met een rente vergoed,]',»* van 5 pCt., onder verband van het, tieandreoht voor de nakoming zijner verplictotiingen. Wanneer het zoover is', zal zioh ook al spoedig eene maatschappij vormen, w^elke genegein is voor derden het tiendreeht af te koopen.

Bovendien moet de tiendplicihtige, als bij dit verlangt, in d© gelegenheid gesteld worden de koopsom af te lossen in annuïmits de koopsom in annuïteiten afgelost wordt en onder verband a,lsi boven bedoeld. Zeer waarschijnlijk zal zoon maatschappij het dan wel % of 1 procent minder doen. Stel dat iemand de tiend van ©aa kadastraal perceel tegen den penning! 20 kan af koopen voor f IGOO en dat hij dit bedrag' in annuïteiten wil aflossen, bijv. in 16 jaar. Wilde hij de tiend blijven betalen, daia zou hij jaarlijks voor een geschatte waarde van fBO in natura, moeten opbrengen. Door nu 16 jaar lang aan het eind van ©Ik jaar in pttaats van. fBO oingeveer f 147.50 te betalen, maakt hij' zijn land in 16 jaren tiend vrij. Gelukt, het hem het geld voor de afkoopsom brji een bank te krijgen voor 4 pOt., dan betaalt hij jaarlijks maar ruim f 137. En bet is toon beter gedurende bijv. 16 jaren jaarlijks gemiddeld ruim f 140 te betalen dan ten eeuwigendage jaarlijks fB.O. Voor landbouwers met- solidariteitsgevoel is er nog een andere manier, een veel meer voordeeliger nog, om binnen betrekkelijk korten tijd ontslagen te worden vam den tiendplictot. Stel, idat in een bepaald tiendblok tiendplicihtig land ligt van bijv. 12 eigenaren en dat de tiend van het geheele blok ka.n afgekocht worden voor een somi van f4OOO. De 12 eigenaren behoeven mv staakt* onder elkaar een vereeniging te vormen, welke tan doel heeft het tiendblok tiendvrij te maken, teneinde de f4OOO, voor afkoop benoodigd, te kunnen leenen. Wanneer zij met hun twaalven voor het bedrag borg staan -— en dit doen zij, als zij eene vereeniging, eene coöperatie vormen — dan kunnen zij dat geld gemakkelijk leenen tegen 4 pCt. of iets minder. De vereeniging gaat na den afkoop voort de tiend in natura te heffen, met dien verstande, dat de coöperators gezamenlijk of om beurt dat- gene doen wat noodig is om het tiendpliohtig oogstproduct voor de markt of den verkoop gereed te maken. Met de opbrengst van heb product wordt de rente betaald en dan zal het blijken dat ook elk jaar een deel van het geleende geld kan worden afga lost. Aangenomen samenwerking en verhooging der opbrengst door grondverbetering, enz., zal het al raar moeten loopen, als niet na 10 è 14 jaar d© geleende som isi afgelost. Zoo kau door tijdelijk voortgezette tiendhetfing de afkoopsom in betrekkelijk korten tijd afgelost worden. Menigeen zal het hoofd' schudden en zeggen: „Onder gewone omstandigheden voldoet men met de tiend aan zijn tiendplicht, hoe kunt gij pas dan voorpraten, dat anderen met de opbrengst der tiend niet alleen aan hun tiendplicht voldoen, maar bovendien in een beperkt aantal jaren van den tiendplioht ontslagen raken!" Wij zullen dit trachten uit te leggen. Tienden, welke men in natura opbrengt, worden heel dikwijls publiek verkocht. Men versta ons wel: wij bedoelen niet het tiendrecht, maai- de per jaar opgebrachte tiend. Wanneer do tiend door de belanghebbenden zelf wordt gereed gemaakt voor de markt, brengt zij, onder overigens dezelfde omstandigheden, dn de meeste gevallen zeker meer op dan bij publieke verpachting. Maar nu onder buitengewone omstandigheden 1 Di© omstandigheden worden geschapen, zoodra de tiend met het geld van ©en derde wordt afgekocht. Betere bewerking, betere bemesting, enz., enz. zullen daarvan het gevolg zijn. De opbrengsten en daarmede de tienden, zullen grooter woerden. Mitsdien wordt ook het hiervoor bij verkoop bedongen bedrag grooter. !,Maar", zal men nu zeggen, „dan betaalt mem, wat het laatste geval betreft, de afkoopsom niet met de tiend, maarhet bedrag, waarmede men ten koste van uitgaven de tiend vergroot "heeft." Zeer waar, maar dan zijn toch verbetering van het land en de vergrooting van opbrengst tot stand gekomen en bereikt, welk© anders' nog lang op zich hadden kunnen laten wachten. En dit staat toch als een paal boven water:

Verhoogt iemand onder gewone omstandigheden de opbrengsten van tiendpliohtig land, dan vloeit 1/10 (we zuilen de tiend maar op 10 pCt. stellen) van de meeropbrengst in den zak van den tiendheffer en al jre- schiedt dit ook honderd jaar, de tiendplichtigheid blijft bestaan. Maar dient dat tiende deel van de meeropbrengst tot sohulddelging, dan bestaat na beperkten tijd dé tiendpliohtig^heid niet meer. Dat ia echter niet het eenige voordeel. Steüj dat iemand door voor f3O meer aan mest dan 'gewoonlijk te gebruiken, de opbrengst vaa een Hectare tiendplichtig land met fBO kan vernoegen, dus een extra-winst vaa f 50 kan maken, dan koant_ de tiendiheffer en neemit daarvan f 5. De tiendplichtig© zou. nui door een uitgaaf van f3O toch nog! f 45 verdienen. In vele gevallen zal hij: echter niet tot het doen yan die uitgjaaf overgaan cia zulks niet, omdat hij' die f 45 niet vendienen wil, maar omdat hij den tieadheffer die ffs niet gunt, wijl deze niets gedaan heeft om ze te verdieneln. Ons denkbeeld verdient du® overweging: 10. omdat de tiendplichtigen door gedurende een beperkt aantal jaren de tiend op te brengen, van de tiendpli'chtigheid ontslagen kunnen worden:

20. omdat vele tiendplichtigen meer pogingen dan anders zullen doen om de opbrengst van hun land ook tot hun eigen yoordeel tic vergrooten.

Van 17—24 Dcc,

Vertr Laatste ! VermoenvKri aÏZÏ+Z. BusHoh-I delijke dag £t*' ting van^ aam' Hoofd kant. aankomst. »*™——*——»»».^-»—■—.—' i ' « Kaar Oost-Indië. Spoortijd. Botted» OW.. Sltao. ..^ glIIJS: Marseille (ito**)... 19 Deo. 6.2o'sav. {g£; J*g*- Singapore Marseille (J?r. ntató) . 23 Dec. &20 'im. 16 Jan, Bat. 18 Jan» ♦Brindisi (Eng. mail) 22 Dec. 12.26' s av. Pen. 14 Jaa, Zie verder hieronder. | Singapore t Napels (Duits, mail) 19 Dec. 3.45 '««rJ }£J?£l Zie verder hieronder. I j^/jVT *) Per Engelsche mail deze week alleen naar. Atjehende Oostkust van Sumatra. t) Behalve voor Atjeh, de Oostkust van Sumatra, Falembang, Riouw, Banka, Billiton en Borneo alleen die brieven en andere stukken, waarop de aanwijzing via Napels voorkomt. Haar China en Formosa. Hongkong Napels 19 Dec. 3.4s'sav. 19 Jan. Marseille 23 Deo. 6.20 'sm. 23 Jan. Haar Japan. Yokohama Queenstown. .. „ . 19 Dec. 6.45's av. 19 Jaa. Southampton 22 Dec. 6.45 's av. 22 Jan. Kaar Suriname. Faramaribc Southampton .... 22 Dec. 5.50 's m. 8 Jan. Kaar Noord-Amerika en Curaeao. New-York • Queenstown 19 Dec. 6.45's av. 29 Dcc Southampton 22 Dec. 6.45's av. 31 Deo. Rotterdam 23 Deo. 6.20 'sm. 2 Jan. (Hoüand-Amerika lijn) * Van New-ïork eiken Zaterdag naar Curaeao ia' 8 a 9 dagen. Kaai* Zuid-Amerika. iYaar Argentinië | *»££• Lissabon. ....... 22 Dec. 5.20 's av. 13 Jan. Lissabon 24 Dec. 6.20 'sm. 14 Jan. Genua 19 Dec. 5.20's av. 10 Jan. Naar Brat/OU Rio dfl Janeiro Lissabon ....... 17 en 24 6.20 's m. 6 en 9 Jan. Dec. Lissabon 22 Dec. 6.2o'sav. 8 Jan. Kaar de Westkust van Afrika. Naar Liberia MonrOTia Hamburg ....... 17,19 en 5.15 'sm. 6, 8 en 10 21 Dec. Jan. Liverpool 18 Deo. 6.4s'sav.j 10 Jan. Naar de Congo-Btaat\ Loanda * Lissabon 19 Dec. 6.20 'sm. 10 Jan. Zie verder hieronder. Boma Antwerpen 20 Oec. 5.20's av. 9 Jan. f Alleen op verlangen der afzenders. Kaar Zuid-Afrika. Kaapstad 9 Jan. Pretoria Southampton 22 Deo. 6.45's av. 11 Jan. Delagoa Baai 13 Jan. I Delagoa Baai * Napels [23 Deo. 3.46'savJ, 20 Jan. Zie verder hieronder. * Over Napels alleen op verlangen der afzenders.' Kaar Australië. Adelaide Napels 22 Dec. 3.4s'sav. 22 Jan. Marseille 23 Dcc 6.20 'sm. 25 Jaa. Sidney t Queenstown 22 Deo. 6.4s'sav. 26 Jan. Zie verder hieronder. t Over Queenstown alleen op verlangen der af» zenders. Voor schepelingen a/b. Hr. Ms. „KAUTILUS." „i 11 ——» Vert Buslich- Vermoe- Naars Amster- ting. &^^*t dam» Hoofdteot. aankomst.; LasPalmas 18 ""• «^'sm. 24 Dec. (Qran Canaria) gg Deo s#fio ,sm 29 Deo. a/b. Hr. Ms. „KOKINGIN WILHEIiMIKA."! Algiers. . . 17 en 19 6.2o'sm. 20 en22Dec Dec. Port-Said (22 Deo- 12.25'sav. 27 Dec.