De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Het is volstrekt niet noodig dat ik leef, zei Frederik de Groote, maar het is wél noodig dat ik myn plicht doe. Het leed der scheiding, h.t alleen zyn is bard te dragee; maar nog smartelijker valt het gedwongen gezelschap Tan hen die geestelijk onze minderen zyn. Toea het varken zich uit de smerigheid van zyn stat naar buiten wentelde, rook het zeer onaangenaam in zya nabijheid en iedereen maakte dat hij uit den weg kwam. Men moet den menschen maar ontzag weten in te boezemen, dacht het beest toen bij zich zetf. Liefderijk. — Mig. Wat denk jij van dien jongen Kenniks ? — Emmy, lh 'e-\ dat, als hij ia de dagen van den bijbel geleefd had, de cic) van Bileam ean zwaren concurrent in heen gevonden zou hebban. Een Vocatief. — Zij Ik heb gisteren een brief van mijo vriendin Ëmilie gekregen. Ze is op reis, zooals u weet. Welnu, zy amuseert zich uitstekend en zendt my duizend kussen.. . — Bij. Duizend kussen I Maar, .juffrouw Fora. daar zoudt u my toch best een paar van kunnen afstaan. Miskend, — Hij. üie buitensporigheden maken dat wij fiaanciësl er nooit boven op kernen, ie hebt een nieuwen hotd zoo weinig noodig als ten kat twee staarten van doen heeft Ea nu heb je alweer je zinnen op zoon d*r.g met veeren gezet, eenig en all *en om» dat bet goedkoop is, wit ik wedden. — Zij (met een air alsof hij lich seksmen moest tulken onzin te praten), vi.iar de nieuwe hoed is volstrekt met goedkoop, dat heb je heetemaal ms: hij kost vijftig gulden.

Regenval

17 December, Te Semarang, 52 m. M. Te Tjandi, ? m. M. t^mometerstand. Mauasaci 88 gr. Fahr. M *£)«aaa 74 gr. Fahr

iiedwende de maand December ttoSlan«»efc* 6—13-20-27. WwmueeUe 9 21. «w_-*ifre*« I—ls -29 Mijnb.uwkusdis'ï Opsporingen. Naar aanleiding van de bekendmaking, uitgaande van den chef vn het mijnwezen (eergisteren in Dé Locomotief opgenomen) dat dertqaesten indertyd tot de Regeeriog of den Resident van Menado gericht om met de inlandsche zelf besturea vaa BotaagaMon^ondo,Bo|ang- Oeki, Bintaoena, Balong»ltan?, Kaïdipang en Bwoot overeenkomsten te mo^ensluiten tot het doen van mynbouwkundiga onderzoekingen, foor zoover er niet reeds op is beschikt, buiten beschikking zu/l^o bij ven, omdat het racht tot het verleenen van vergunning om in genoemde landschappea mynbouwkundige opsporingen te doen inn iddels is overgegaan op het Gouvernement, teekent de Javabode zeer terecht aan: Deze maairegü schynt niet geheel en al billijk Het kan zyn dat de Regeering andere eischen stelt voor het inwilligen van verzoeken als bovenbedoeld daa de genoemde zelf besturer, zoodat die verzoeken thans anders moeten zyn ingericht dan oorspronkelijk noodig was om te kunnen worden ingew lligd, maar tot zulk een wyzigiog behooiden de reques» tranten dan almog gedurende eenigen tyd in de gelegenheid te worden gestttd voordat anderen ten aanzien van dezelfde terreinen vergunningen kunnen vragen, er is geen reden om hun het voorrecht van de eerste te zyn geweest te ontnemen, daar het al of niet zelfbestuur niets met hun verlangen te maken heeft en zy gedaan hebben wat zij moesten doen voordat de Regeering nieuwe contracten met de zelfbesturen had gesloten. En het onbillijke van den maatregel komt nog meer uit wanneer waar is wat men zegt, dat namelijk ïemard, aan wien het pian op den maatregel van te voren bekend was, zxh voordat deze genomen werd, naarMenado heeft begeven, voorzien van tal van requesten aan dea Resident van Menado gericht, om vergunning tot het doen van mijnbouw» kundige onderzoekingen op terreinen, waarvoor reeds met de bovengenoemde zelfbesturen was onderhandeld door anderen, die nu na bet nemen van den bedoelden maatregel op hui verzoekschriften geen beschikking zullen krijgen. Hebbeo deze laatsten te veel gevraagd of anders dan thans moet, dan behooren zij alsnog in de gelegenheid te worde-i gesteld hun oorspronkelijke verzoeken anders in te richten en zich tol 35000 bouws te beperker», maar bet gaat niet aan hen gehed en al achter te stellen by anderen, die op welke wij*e dan ook, eerder dan zyen vóór dé openbaarmaking kennis hebben ge kregen van een maatregel die op zich zelf toch al niet van onbillijkheid is vry te pleiten.

Uit Bandong wordt aan bet Bat, JNH. geschreven :

Op de den lOen deser len behoeve van particulieren gehouden vendutie van Gouvern-mentskcffi* is slechts voor ongeveer f ICO ei kocht. Men leidt hieruit af dat veel clandestiene koffie wordt omgezet.

Tijdige Voorzorgsmaatregelen. In bet N. Bat. Hbld. staat een opstel van X ond«r den titel van Tijdige Voorzorgsmaatregelen en ge» schreven naar aanleiding van de onlangs te Batavia en Soerabaja voorgekomen gevallen van cholera.

De schrijver geeft eerst een overzicht ?an hetgeen gedaan zou kunnen worden ter ver» betering van den hygiëniseben toestand te Soerabaja om dao tater een «ergelyking te kunnen maken tusschen laatstgenoemde en dien te Batavia

Het mag gezegd worden, meent X, dat deze, vergelijking in vele opzichten gunstig voor Batavia uitvalt.

Dank zy het groote aantal; overal ver-

apreide artesische putten, is er zelfs in de droogste tijden overal goed drinkwater in voldoende hoeveelheid te krijgen. Ook het afwaterings»systeem is, vooral in de daa'ste Jaren, aanmerkelijk verbeterd. Echter is het nog lang niet, wat het k-m en behoorde te zyn, zoodat de burgerij, ofschoon dankbaar de reeds aangebrachte verbeteringen erkennend, nog verre van voldaan, zetf < niet tevreden kan zyn. Ia tal van wijken toch der bovenstad schitteren afwaterings^oten door haar afwezigheid, terwyl daa-, waar zy wét zya, de capaciteit der goten veel te gering is. De zuinigheid heeft blykbaar ook hier weder de wijsheid bedrogen, want ter uitsparing van een geringe som gel ds, heeft men thans werken aangeUgd die slechts ten déele aan hun doel beaatwoerdeo. Het is dan ook te hopen dat men bij den aanleg van nieuwe afvoergoteo, iets milder met geld en ruimte zal omspringen. Het gevolg van een en ander is echter dat bij eensgszins zware regen, gansche wy ken totaal onderloopen en zelfs hier en daar het water op wegen en erven uren (sug blyft staan. Dat deze voor de algemeene gezondheid zoo hoogst scaadelijke euvels niet in ééis verbeterd of geheel weggenomen kunaen .vorder, is duidelijk voor een iede-, die weet hoe omslachtig bet toestaan van nieuwe werken gaat en hoe er op de noo» digste uitgaven beknibbeld wordt. Waar dus de grootere werken slechts geleidelijk kunnen worden tot stand gebracht, kunnen daarentegen de kleine, die ean on» afscheidelyk daet uitmakao vaa een der vol ■ (naaktheid nabykomend af wateringsstelsel. reeds dadelyk ter baad worden genomen- Om dit echter mogelyk te maken, is het in de eerste plaats noodig dat ds geheele burger y daartoe medewerkt, iets wat tot dusverre nog volstrekt niet plaats heeft. Wy bedoelen nl. het geheel individueel rein houden en drameeren der woonerven, een p':chf, zoowel geboden door eigen als a'ge* meen belang, waaraan de meeste huuiders van woningen zich heel weinig gelegen laten zyn, soms uit onverschüigheid. soms ook omdat zij ten onrechte in den waan verkee» ren dat een ca ander behoort tot de verplichtingen vaa den verhuurder. Voorts het behoorlyk désinfecteeren van de plaatsen waar de faec.liên gedeponeerd worden, een belangrijke zaak, welke in de meeste gezin» oen geheel verwaarloosd wordt. Al dergelijke schijnbare kleinigheden, die vau het hoogste belang zyn, wyl zij allen gunstige voorwaarden vormen voor de ont» wikkeling der ziektekiemen, kunnen onmogelijk door de overheid worden bezorgd, doch wel doar de burgerij zelf, die geheel ten onrechte handelt, waar zy haar eigen plichten op den hals der overheid wenscht te schuiven en heel verontwaardigd is, als deze voor die eer bedankt. Cholera ik Djombang. Ia de afdeeling Djombang hebben zich twee sterfgevallen aaa cholera voorgedaan onder de Europeesche gemeente. Beide lyders waren aangetast te Soemobito. (Soer. Hbld.) Cholera te Soerabua. De over het laatste etmaal te vermelden cyfers, zegt de Soer. Ct, van Dinsdag 15 dezer» luiden weder zeer be vredigend; Aan den Oedjong 0 ziek 0 dood. in de benedenstad 0 » 1 » in de Chineesche Kamp 0 » 0 > in de bo enstad 2 » 0 » Terwyl noch in cholera»hospitaal noch in het Stad verbind eenige wijziging voorkwam. Uit Bandjermasin scbnjft men o. a. aan Th. Nbl: In het begin van November overleed te Martapoera een Europeesche vrouw die on» geveer 35 jaar geleden van haar echtgenoot wegliep, tot dea is'am overging en met eea Baodjareeschen hadji huwde, wien zy een ta'ryk kroost schonk. Van haar kinderen is geen enkei in den burgerlijken stand ingeschreven; van haar overlijden is evenrria bij den bevoegden ambtenaar aangifte gedaan. Haar nalatenschap moet nog aft belanjryk zya en zou, duakt my, onder beheer der Weeskamer moeten kernen. Waarscby. lijk weet geen enkek Euro» paesch ambtenaar van dezeo stand van zaken af, en is het daaraan toe te schryven dat de bestaande bepalingen niet zijn toegepast. Sedert jaren noudt zich in deze residentie een ander, tot den islam overgegaan Euro peaan op, hadji A.bdoeh Gani genaamd. Parmantig ziet men dien man in het hadji» costuu^i over straat stappen. Zou het nu niet dienstig zijn dien man, telkens als by in niet«Europeesche kleeder dracht m het open» baar verschijnt, te straffen, en als dat niet helpt, hemeen bepaalde verblijfplaats Han te wijzen, zoodat by onder toezicht blijft ? WILDHOUrBOSSCHEN IM SOERAKARTA. Di Ryksbestuurder van Soerakarta heef, in overeenstemming met dea Resident vaa dat gewest, een verordeaing vastgesteld om» tret:t het beheer der wildhoutbosschen io het gebied van Z H. den Soesoehoenan. Met uitzoadering van het djitihout, zit het mt» kappen der bos scheo, waar veel oud en zwaar wildhout. aanwezig is, worden uitbesteed ten voordeele van genoemden Vorst. Wenscht men hout te kappen dan wende men zich met zijn verzoek schriftelijk tot de Negeri die, wanneer daartegen geen bedenkingen bestaan, alsdan een schriitelijke vergunning verstrekt. By dit verzoek moet worden aangetoond, dat men het hout noodzakelijk gebruiken moet- en men geen geschikt hout zou krijgen wanneer men niet zelf mag kappen onder opgave van de soort en de afmetingen van bet hout. Het kappm van heut gescbUdt buiten tusr chenkoms? van de Negeri; en we| door eigene middelen van dengene die hout kapt. ______ (N. Font)

Mr E. i. I. B. Crkurri, Omtrent deo onlangs overleden Mioister van Staat, Dr. E. i J- B. Cremers, brengt de schrijver van een Haagscheu brief aan de Dcli Ct. het volgende in herinnering *.

Hij was bet die a's lid der Tweede Kamer in 1891 zyn krachtigeo steun verleende aan het ontwerp vaa dea Minister De Waak tot het treffen eener regel ng met Engeland ten aanzien onzer bezittingen ter kuste van Guinea. Eo zyn toen invloedrijk woord bewerkte ook, dat het aanvankelijk verworpen Sumatratractaat op 15 December 1871 door de Tweede Kamer werd goedgekeurd. »De 'eer Cremers" - zoo sprak wylen Niero strasz in een der zittingen van 5 - 7 Juli 1871, »laat z ch medesiepen door de concessie omtrent Atsjin gedaan wij hebben daar niets aan. Het zal een boe!-, geld «n men-chenlevens kosten. Hoe verder wy er van daan blijven, boa minder aanraking wij er mede hebben, hoe beter."

C'est le moment o» jamtis om dit woord ia heriaaering te brengen, nu de ervaring dezen, zich onbewusten ziener, in het gelijk heeft gesteld. Cremers was een te goed patriot om niet zyn goede motieven te hebben voor de stem die hy ia 1871 uitbracht, In waai heid beleefden wy niet veel pleiz er van onze vestigingen en vestingen op de kust vao Guinea, Maar het kan moeiiyk worden beweerd dat wij van Atjsh wd pleizier hebben gehad. Als twee ruden onojt ééa huilen, zegt het spreekwoord, "n by de rail vaa 1871 hebben wij de kosten betaald. De episode van 1871 is niet de eenige merkwaardige uit bet leven van den Heer Cremers als politicus. Men mag, bij een beschrijving van zya leTeisloop, stellig niet vergeten, dat hy als voorzitter der Kamer, de beraadslagingen leidde voor de Grondwetsherziening van den Minister Heemskerk. Sa het was aan die omstandigheid dat hg zija benoeming tot Miaister vaa Staat dankte. Onderlinge Hulp van Assistentes in Deli. Naar de Oostkust verneemt, zal de vereeniging «Onderlinge Hulp van Assistenten in Dcli" haar leden verzekeren tegen de geldelijke gevolgen van ongelukken, zoodanig dat by overlyden tengevolge van een ongeluk f 10 000 uitbetaald wordt; by levenslange geheele of gedeeltelijke invaliditeit fl IOOOn ut eea evenredig deel daarvan; bij tydtlyk. invaliditeit t 10 per d-*g. De werkkring der assistenten brengt mede dat zij aan meer ongelukken blootstaan dan de rustig levende burger. Onder meer noeme men koeli-standjes, paardrijden, beten van giftige dieren, wraakoefening der koeh's. De «vereeniging" deed dus een wyze daad met die verzekering ca geeft daarmede eea goed voorbeeld aaa de employés via landbouwondernemingen op Java- Suiker De stemming voor het artikel, is, zegt het Archief onder datum van 15 de<* «er, zaer kalm in verband met flauwer be richten uit Europa. Afdoeningen hebben niet plaats gehad. Suiker uit den aanstaanden oogst trekt nog ia het geheel niet de aandacht van koepers. Behalve de schatting van de Ltsmatiooale Vereeniging voor Suikers'atistiek zya nu ook de taxaties vaa Licht en Gieseker bekend geworden. Deze bedragen in tonnen* Internatieaale Licht Gieseker Vereeniging Duitschland 1,689000 1,800000 1.740000 Oostenrijk 9440 0 1050000 905000 Frankrijk 685000 780000 760000 Risland 690000 750000 650000 Belgié 255000 263000 26 000 Nederland 135000 145000 155000 And tè landen 171000 170J00 170000 Totaal. 4 569ü00 4 960000 4,64500' Het Lombokkruu. Temaad schrijft aan de A S Ct het volgende dat geheel overeenstemt met hetgeen reeds vroeger in de De Locomotief en andere Indische bladen werd gezegd; Bij toeval kwam ons eerst nu ean Lombokkruis onder de oogen; over dit voorwerp mag wet eens wat worden gezegd. Hat is voortgekomen ut de ridderocdenfabriek van den Heer Van Wielik te 'a Gravenhage en het is buitengewoon ieelyk. Op de voorzijde ia het middenvlak ziet men een zeer slecht uitge^oerd borstbeeld van H. M. de Koningin, dat niet op H. M. gelijkt ca allerslordigst behandeld is. Op de kleine kruisen is meu in twijfel of H. M. of H. M. de Konin» gin-Regentes is weergegeven. Op de punten van het kruis staan slordig geslagen, stijve kinderachtige, letters zonder karakter; wy vinden deze op de keerzijde terug. Het middenvlak der keerzijde is gevuld met een dier dat vermoedelijk een leeuw is. Het beest heeft echter een stomp op zyn neus gekregen, daar deze verdwynt in het aangezicht, en draagt verder overschoenen ; als w,-p nen verheugt het zich in het bezit van een speld en een bo°j9 zwavelstokken. Het is eigenlijk te treurig om er gekheid over te maken dal een Nederlandsch enderscheidingsteeken er zoo uitziet. Wanneer mea hen, die hua leven waagden voor het vaderland, beloont met een kmis, geslagen uit het brons der veroverde kanonnen, dan moet men trachten geen belachelijk prul te scheppen, maar veelesr pogen een waardig herinneringsteeken te doen ontstaan. Waaneer men dit kruis vergelijkt, o. a. met het herianeringa k vis, uitgereikt aan de uit Madagascar we dergekeerde Fransche soldaten, dan bloost ment Da vraag stelt zich, waarom het vervaardigen van bronzen kruisen opgedragen wordt aan een particulier, db onbe» kwaam blykt, en niet toevertrouwd is aan de Munt te Utrecht, eeo ryksinstefl og, welke wellicht beter werk zou kunnen leveren. Landraad Na een driedaagsche zitting sprak de landraad gisteren de poro's Bok Semi en Bok Kasimab vry van de tegen haar ingebrachte beschuldiging. De eerstgeuoemde stond terecht ter zake van misbruik van vertrouwen, zesmaal gepleegd, tegen vijf personen en de laatstgenoemde ter zake van medeplichtigheid aan twee dier feiten door het desbewust onttrekken aan hun bastemmiog van eenige der aan eer«tgenoemde toevertrouwde goederen. Vervolge f nam de landraad in behandeling en beè udigde bedeu de zaak vaa dea inlander Kadar, beschuldigd vaa medeplichtigheid aaa diefstal mat buiteubraak ia een bawooud huis, door het desbewust h>len vao het gestofeue. Beklaagde werd aan het hem tea laste gelegde schuldig bevooden en deswege veroordeeld tot twee jaren dwangarbeid. . Fen Chineesche Begrafenis. Heden is, met veel Chineesche statie, te Maritjan het lyk teraarde besteld van den overleden Chinees Lim Boeo Sioe uit gang l'etoedoeogao. Men zag in den stoet drie of vier verschillende muziekcorpsen, de gewone vlaggen enz. Op het kerkhof werd overvloadig eten en drinken verstrekt aan al wie er vau_hebbou wi'de.

Inbraak la dea atgelcop-m nacht is door twee behendige dieven inbraak gepleegd by' den fleer F. Lapré in de kampong Gijam*» Petekan, Een huuuer klom op het cLk,Dam eenige dakpauceu weg eo kwam zoo in huis, waar hij reeds eenig* kleedingstukken nad buit gemaakt, toen de huisjongen vaa den Hier Lupré wakker werd en hem in zya werk kwam storen Da dief deed hierop bedaard de voordeur open en verwyderde zich met de gestotea kleediagstukken, vergezeld van zyn makker, die buiten de wacht ge* houden had. _______

Opgepakt. Da inlandsche gevangene Arsad die, zooals eergisteren door ons bericot werd, dit het stadsverband ontvluchtte, waar hy wagens ziekte ter verpleging was opgenomen, is gisteren in het Demaksche door de politie aldaar ge&rresteerd en naar Semarang opge* Bonden-

Zooals men zich heiianeren zal, wordt deza man beschuldigd vaa oplichting, gepleegd ten nadeele van de firma Ohlenroth en Co.

Gesch rst. De loerah van de kampong Broemboecan ter hoofdplaats A lier, met name Singodrono, i?, als verdacht van medeplichtigheid san moord op eea Chineesch kind, waarvan in Dé Locomotief reeds melding werd gemaakt, in afwachting tan de uitspraak des rechters, in de uitoefening zijner betrekking geschorst. Bijgeloof Als een staabja van bijgeloof iie.|t men ons mede dat onder de inlanders de gewoonte bestaat om bij eea zwaar one weder, zooals eergisteren voorkwam, een bandjevol gekookte rijst, samengedrukt tot een belletje, en een taf ahnes vóór of achter het huis op hst erf te leggen, met wat keukenzout er om heen gestrooid, als een krachtig voorbehoedmiddel tegen het inslaan van den bliksem. Het schrobben van dea v'osr vóór de re* gen ophoudt, is om dezelfde reden eveneens verboden. Alweder nieuwe Aanvoer. Met het stoomschip Giang Sang zyn heden drieentwintig passagiers, onder welke wederom twaalf sinkeh's, van Singapore te Semarang aangekomen. Meer Toezicht noodig. By de Selommret ■*.tim,oe is even als by ons een klacht ingedie over minder gepaste handelingen van leertingen der Hoogere Burgerschool in de tram. Zoo wilden, eenige dagen geleden, een paar dier heertjes een Arabier, welke reeds in de tram zat, toen zy er in kwamen, vao zya plaats wegjagen. De Arabier vodeed natuur-ijk niet aan bun ver» langen ca het kwam tot een schelden over ca weder, op een wijze, waaruit is op te maken dat niet alle leerlingen der Hoogere Burger school zich ia het openbaar behoorlijk wetea te gedragen. Aanvraag om Verlof, oe hulponderwy« zeres aan de openbare tweede lagere school alhier E. Somermeyer heeft zich tot de Regeering gewend om, wegens langdurigen dienst, één jaar verlof naar Europa te bekomen, ingaande op 2 Januari 1897. Inspectie. De waarnemend tweede stadsgeneesheer Dr. F. B aumann zal den 2ien dezer naar Koewoe, afdeeling Grobogan, gaan tot het houden eener inspectie over de vaccine aldaar. Schutterij. De eerste luitenant auditeur Mr. C. Th. Van Deventer, te Sen arang teruggekeerd, zal zyn fuoctiên hervatten, wor» dende de tweede luitenant AG Van Vleuten eervol ontheven van de tydelyke waarneming dier betrekking. Gewestelijke Intendance. üe dieast vaa gewestelyk intendant alhier is vaa dea kapitein-intendant G. P. Van Der Waart Van Gulik overgegaan op den majoor-intendant 6. N. Tuinenburg. Naar Nederland Met het stoomschip Prins Hendrik der maatschappy «Nederland" zullen morgen van Semarang naar Neder, laad vertrekken drie onderofficieren ca ne-. geneatwintig mindere militairen, wier dienstverband verstreken is Troepenbewegingen. Vaa Djr-ji zijn aangewezen voor aanvult ng van het z -sde bataljoa Infanterie te Atjeh, een onderofficier en viere itwintig fuseJ.ers Vaa Solo twee onderofficieren, twee korporaals eo vijftig fuseliers voor het derde bataljon. Al deze manschappen zyn Ambomeezen. Van Willam I, twee onderofficieren- drie korporaals ca vijftig fuseliers voor het zevende bataljon, affan inlanders. Van Banjoe Biroe: twee onderofficieren, twee korporaals en twintig minderen voor het zesde bataljon, iil -n Ambomeezen en inlanders. Al deze militairen zyo heden middag met het stoomschip De Carpentier bun bestemming gevolgd. Verder zya met dez tfde boot nog drie Europees-he cavaleristen en acht Gouverne-ments ptarden naar Batavia vertrokken. Veldoefining Twee compagaieSa vau het vyfde batajia zya gistermiddag uitgarukt tot het houten vaa ecu veldoefeuiog te Pontjol. Tegen haf tien was de troep in het kwartier teru£. Een Rechtstreekschb f o t luiting voor Australië zal dea 19 m dezer, des namiddigs te zes uur aan het postkantoor alhier plaats hebben. Met be Nfdirlanbsche Mail van 18 November ontvingen wy gisteravond de Hol - landsche mail van 11 November, door het ongeval aan de Conrad overkomen, vertraagd, eu de Duitsche mail van 16 November. Tjclatjap en ds Franschs Mail. De juis'e opmerking werd ons gemaakt, waarom de scel /arende stoomers der Messageries Mariti» mes, wanneer gevolg wordt gegevea aan bet plan, deze op de rois naar en van Australië, Java te laten aandoen, niet liever te Tjlatjap zouden binneavaiba dan te Tan* djoug Priok. Eerstens ligt Tjilatjap meer op hun weg, waardoor zij zelf tyd bespiren; tweedecs iig' Tj latja*», ia Midden-Java, dat van Oost- ca van West-Java ia ééa dag bereikt kan worden, gunstiger voor passagiers en lading. Het Gouvernement heeft te Tjilatjap met gioote kosten eea haven ingericht, wel eeoigszins bekrompen en zonder veel oog op verdere uitbreiding wat den aanleg der rteigers ca toolsen ca pakhuizea betreft, zooals wij dat van het Gouvernement gewend zyn, maar dan toch e^n haven welke aan redelijke eischen voldoet voor eea niet ak te groot verkeer, waar booten van niet meer dan 24 voet diepgang met gemak in ca uit kuanea stoomea — wat zou er tegen zijn toor een versnelde gemeenschap mar het Oosten en Westen, middels de Messa» genes Maritimes, vaa Tjilatjap gebruik te maken ? •--'e bijzondere redenen welke er indertyd toe leidden eea verlaging der vrachten op de lijaan der Staatssooor wegen, waarby Tjia']ap voordeel* maar de Nederlandsch Indische Spoorwegmaatschappij nadeel gehad zou hebben, ijlings weder ia te trekken, y ildon niet ia dit geval. Dst zou dir Regeeriog eeo overweging kunnen zyn om voorsitllao in den boven I aangegeven zin, een ge wilg oor te leenen. \ Onze Telegraafdienst, rijj da buitengewone vertraging welke de telegrammen tusschen Batavia en Samirm^ iv du laatste dagon weder ondervinden, is ééa zaak bijzonder opmerkelijk. De draadberichten voor deze plaats bestemd, althaas de draadberichten voor De Locomotief, wordea altyd het laatst overgeseiod. kerst ontvangt men eedure ode uren en uren niets, maar dan, iaat io don avond, komt de heele bom tegelijk iO3: telegrammen die te 4.05, te 3.10, te 3.45, te 2.30, te 3.45, te 12,— zyo aangeboden, alles door elkander. Men zen denken dat de eerst afgezonden dépêches ook het eerst afgewerkt behooren te worden, maar dat is niet de practyk van onzen telegraafdienst; desa scbyat de laagste telegiamme:, ooversch Ing van welk uur, voor het laatst te bewaren. Eo als De Locomotief haar laatste en langste telegram ontvangen heeft, sluit het telegraafkantoor onmiddellijk, waaruit blykt dat men ons hier pas bedient, wanneer de telegrammen voor andere plaatsen zyo overgebracht. Zoo was het gisteren, zoo was het eergisteren, zoo is het steeds. Wy meenen dat er een bep -1 ag bestaat, waarby den telegraphisten geboden wordt wanneer de eene ot andere oorzaak ophooping doet ontstaan, bij beurten vyf telegrammen over te seinen en te ontvangen, waardoor beide kanten van de lyn gelijke kansen krygen. Waarom wordt die bepaling niet opgevolgd en waarom moet Semarang al - tyd by andere plaatsen achterstaan in het post- en telegraafverkeer ? Hoe is het verder mogelijk dat by een behoorlijke regeling, telegrammen die byv. te twaalf uur zyn aangebodea, ons een uur later in handen komen dan telegrammen die na vieren hun reis herwaarts aanvingen ? Creoline-Therapie Met de kust boot is beden Dr J Gronem an hier aangekomen om o ver mor genochtend de reis voort te zetten naar Djokja. Hoew el door de schuld van het Gouvernement, dat altoos en altoos te laat komt in zu'ke dingen, de proeven met de creoline>therapie eerst konden aanvangen toen het geschikte oogenblik was voorby' gegaan, werd toch reeds een begin van oewys geleverd ten gunste dezer behandelingswijze. In ieder geval is aangee toocd dat men wel zal doen, wanneer daartoe weder eens de gelegenheid bestaat, en dan tijdig s. v. p, wanneer dit het Gou» vernemen! zoo schikt, de proeven, thans te Soerabaja aangevangen en gelukkig beëindigd op kleine schaal, op groote schaal te herhalen Meerderjarig verklaard. Aan Mejuffrouw H. Rupert te Garoet, o-ad ruim twintig jaar, zyn brieven van meerderjarig verklaring ver» (eend. Gratificaties zyn toegekend respectievelijk van f 125, f 75, f 60, f 50 en f 40 aan de Heeren J. J. A. Van Dalm, Z. Siau Jzn. C. Coenraad, J. J. Dinsbach en E. H. F. Leidelmeyar, de eerstgenoemde eerste commies ca de anderen klerken by 's Lands kas te Soerabaja* als beloooing voor het verrichten van buitengewone werkzaamheden gedurende het afwezen en de ontstentenis van een tweeden commies. GAGEiitCNT. Aaa deu voorloopig gepasporteerden fuselier A. Vermeer, algemeen stamboek no. 24541, is gerekend vao 12 November 1896 otultai) December 1897, toege» kend een tydelyk gagement van f2OO peri aar Pensioen. Gerekeud van 1 Augustus 1896 is aan vrouwe Emma Vugt, weduwe van den tweeden luitenant der hfanterie F. I. M. Ds Haan, toegekend een pensioen van f 450 per )aar. Ecmtscheibingbn- Bij vonnissen vaa den Raad van Justitie alhier, dd. gisteren, is echtscheiding uitgesproken tusschea; le dea oaderluiteaant der Infanterie J. B.üoai, te Magalaag, als eischer, eo zyn echtgenoote E. Niets, te Batavia, als gedaagde : 2e Mevrouw A. W. M. E. Hoorweg, wo aende te Tjilatjap, als eischeressa, en haar echtgaaoot, daa officier vaa gezoadheid der tweeda kassa J. H. Van Lier, insgelijks te Tjilatjap, als gedaagde; Parapatan-Weezengesticht. Ia de plaats vao wylea den Heer H. Sshióier Visser is benoemd tot generaal gemachtigde in Europa van het Parapat aa«weezeagest'Cht te Batavia, de Heer W. Cremer te 's-Gravenhage. De voorloopigs Toewijzing niet Goedgekeurd. Niet goedgekeurd is de voorloopig gedane toewijzing voor het jaar 1897, van de pacht van het recht tot invoer en verkoop van zont enz. in de afdeeling Bengkalis, Oostkust van Sumatra, rast inbegrip vaa ds landschappea Bangka ca Koeboe, a«n den hoogsteo inschryver voor dat tydvak by de op 19 No> vember 1896 te Bengkalis gehouden tweeledige herverpachting by iaschryviog. Machtiging is verleend om die pacht voor de jaren 1897, 1898 en 1899 bepaaldalyk af te staan aan den hoogstea inschryver voor dat tydvak by de op 19 November 1896 te Béng*» kalis gehouden tweeledige herverpachting by inschrijving. e Lands Middelen ter Oostkust vam Suma tra.Machtiging is verleend om de pacht van net recht tot dea verkoop vaa opium in het klein in de residentie Oostkust van Sumatra, met uitzondering van de onderafdeeiing Tamiang, en de pacht van het middal sterke drar.ken in hetzelfde gewest, met uitzondering vaa de afdeeling Bengkalis en van de onderafdeeling Tamiang, voor da jaren 1897, 1898 en 1899, bepaaldelijk af te staan aao de hoogste inschrijvers voor dat tydvak by de op 13 «ovember 1896 ter hoofdplaats Medan gehouden tweeledige her verpachting bjj inschrijving. Wkgkn te Batavia' Voor het in daghuur volt oe ca van het werk : Verbetering van den weg naar Kebajoran van de brig bjiti Lama af tot paal 7, afdeelingen Stad en Voor» steden en Meester Cornelis, Batavia, is boven bet daarby beschikbaar gestelde bedrag vao f 60810 alsnog ingewilligd de noodig geraamde som vao f 21120, zoodat de kosten van bedoeld wjrk in het geheel worden geraamd te zuilen bedragen f 81930. Openbare Wbrkbn. Voor de voltoo lag van het in daghuur toegestane werk: Vernieu* wing vao de brug no. 42 ia den weg van Ma'ang naar Pamotan, afdeeling Malang, Pasoeroean, is boveu de daarby beschikbaar gestelde som van '16872 alsnog ingewilligd de noodig geraamde som vaa f 2628, zoodat de kosten van bedoeld werk in het geheel worden geraamd te zullen bedragen f 19500. Stblsel-Bbrtillon. Onze telegrammen vao {stèren deelen mede dat op de hoofdplaat se i Batavia, Semarang en Soerabaja een be^in zal worden gemaakt met het toepass*sü vao het anthropometrisch identificatiesysteem Hertilion, reeds vroeger in De Lo» eomotief uitvoerig beschreven. Voorshands blyft de toepassing beperkt tot misdadigers, en de assistent-resident van Bui'enzorg, de Heer G. J. P. Val tte, Is by de uitoefening zyner eigen functie», met de aanvaokelyke leiding belast. Men zat zich hierinneren dat de Heer G. /. P. Valette, op Gouvernementskosten, de groote Europeesche steden heeft bezocht ten» ttiado zich op de hoogte te stetlea van politiezaken ; dat de Heer VaUtte, na korten tijd assistent-resident voor de politie te Batavia geweest te zyn, aan den werkkring waarvoor hjj, op Gouvernementskosten, een bijzondere opleiding had genoten, onttrokken werd en zijn benoeming thuis kreeg tot assistent-resident van Buitenzorg ; dat men van de resultaten zyner zending niets ca niets hoorde — tot hy eindelyk voor dea dag kwam met het voorstel deze bloem uit den vreemde, het stelsel-Bertilfoo, op Indischen bodem over te planten, vergetend dat hetgeen zoo goed werkt waar het pol;tie wezen uitstekend is ingericht, als in de hoofdsteden van Europa, gevaar loopt tlechts onnoodigan en nutte* loosen omslag te veroorzaken, waar het po* htiewezen niet aan de allereerste eischen van bruikbaarheid voldoet, als in Neder* landsch-liidiè. Het politiewezen in Indië heeft heel wat verbetering noodig ia zyn meest gewone, a'ledaagsche uitingen, vóór het de nood ge rijpheid bezit tot het toepassen van zulke ver* fyndheden als het stetsef-Bertillon. Maar — op de eene of andere wyze moest toch getoond worden, toen de aandacht een* maal op de zaak gevestigd was, dat het verblyf voor rekening van het Gouvernement, in Londen, Berlyo, Parys enz., niet geheel en al zonder vrucht gebleven was. Erfpacht. Aan'dea Ha«* G. M, A. De Ryk is voor den tyd van vijfenzeventig jaar in erfpacht afgestaan een uitgestrektheid woeste grond van 34 bouw.*, gelegen in het district Modjoroto, afdeeling en residentie Kediri, tegen een pachtsom van f 4.50 per b.nw en per jaa-; — aaa de Maatsch appy tot Exploitatie van het Land Petoeng Sewoe'is in erfpacht afga staan een uitgestrektheid woeste grond van 106 bouws, gelegen in het district Modjoroto, af heling en residentie Kediri, tegen een pachtsom van f 4-50 par bouw en par jaar; — aan den Heer G. F. J. Bley is in et f pacht toegezegd een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 130 bouws, gelegen in de districten Selokaton en Troiko, afdeeling Kendal, Semarang, tegen een pachtsom van f 1 per oouw en per jaar en een nader vast ta stel* len retributie voor de op die gronden voor* komende djati- en wildhoutboomen. DE CuLTUURMAATfCHAPPIJ GOENOENG SARI zou een voorloopig dividend uitkeeren van 20 % of f 200 per gebeel en f 100 per half aandeel. De Tranßporttrkik toor Atjeh De aan* koop van picolpaarden voor den transport* trein in Atjeh vordert langzaam, naar men ons mededeelt. Wel staat het op de dagen dat de keuring plaats heeft vol paarden voor de woning van den ritmeester te Petodjo, maar alle bout is geen timmerhout. Intusschen behoeft men geenszins bang te zyn dat het vereiechte geheel niet binnen een redelykea termijn verkregen zal worden. De stallen en het logies voor de dwang* arbeiders zyn gereed en zoodra er voldoende paarden aanwezig zyo, worden de eersten groetend in het poetsen en verzorgen van de laatste. Op deze wyze wint het Gouvernement de dure stukryders uit, terwyl het er voor eeo picolpaard toch zoo nauw niet op aan komt. De harnachementen voor de picolpaarden zyn in de magazynen der administratie op* gelegd.' By het uitreiken mag men echter wel oppassen dat onze bruine kettinggangers da dekens niet te gelde maken, j a, men mag er z«lfs wel voor oppassen dat die edele heeren landsdienaren er niet met picolpaarden en al van deor gaan. Intusschen mag het zeker ais een voor» name schrede op den weg van vooruitgang worden beschouwd, dat nu ten minste iets wordt gedaan voor een blijvend transportwezen. Men begint nu ten minste, a| is het ook op zeer bescheiden wyze, aan de vorming van een treio. Mogelyk dat zich hieruit geleidelyk een depot voor ons transportwezen ontwik kelt en dan komen wy zoo langzamerhand waar wy moeten zyn. Alweder een gezellig Element uit d« Koninklyke Nederlandsche Marine verdwenen. De luitenant ter zee der tweede klasse L. A. F. E. Peltzer, bekend om zyn voor een longroom zoo hoog te waardeeren eigenschappen, is in het huwelijk getreden en heeft, zooals dat meer gaat, tegelykertyd den zee* dienst verlaten. Hy beheert thans een fabriek van geconserveerde levensmiddelen en beveelt lichten behoeve van de mess by zya oad-kameradea voor de levering van blikjes aan. De gepensionneerde Resident Stibbï (hij was, toen de Atjeh oorlog aanving, Resi» dent van Tapanoeli en is al lang uit het kader van bet Binnenlandsch Bestuur afgevoerd) heeft na zyn pensionneering nog jaren ter Westkust van Sumatra op een koffieland doorgebracht en zich nn in een mooie woning in het t. g. Belgische park te Scheve* ningen gevestigd. Hoe wei by reeds hoogbejaard is, toont 'Ü zich nog zeer flink en een gezellig lid van de samenleving, Trouweas, meaig oud-Indiêr schudt, wat dat aangaat, veel jongere Hollanders uit dé mouw. Tijdschrift voor Nederlandsch Indie. De Heer F. J. Van Paasschen, uitgever te 'e Graveohage deelt ons mede dat hy door aankoop eigenaar is geworden van het Tijdschrift voor Nederlandsch. Indie en met ingang van 1 Januari 1897 als u Uever van het tijdschrift zal optreden* In overeenstemming met de nieuwe redactie, stelt hy zich voor, een tweede nieuwe serie te openen en den inhoud weder te doen zyn hetgeen hy was, toen het tijdschrift verscheen ónder leiding van Dr. W. R. Baren Van Hoêvefl. Dat is zeer veek be-oofd, misschien meer dan de nieuwe redactie zal kunnen houden, want Dr. Bpron Van Hoeveil heeft te huldigen da» gen zya evenknie niet, maar in ieder geval* zal bet gemakke'yk zyo iets beter 3 voor den dag te brengen dan nn het geval is. Behalve artikelen everactueele onderwerpen op koloniaal gebied, zal het voortaan weder bijdragen bevatten over taal- en letterkunde van Nederlandsch Oost -Indi ê, statistiek, iegerbelangen, cultaur en nijverheid, beüetristische by dragen, een aankon digi» g van de voornaamste geschriften, ep Indië betrekking hebbende, een overzicht der koloniale literatuur, — kortom, er zal naar gestreefd worden den inhoud sco veeizydig mogelyk te maken. Gelijk tnt dusver, zullen verder uitvoerige overzichten van de Indische begrooting, van de Mamorieo van Toelichting en vao Antwoord, en van de openbare behandeling der Indische Begrootiog in de Tweede eo de Eerste Kamer der Staten-Generaal worden gegeven. Het tijdschrift zal getrouw blyven aan de liberale beginselen op koloniaal gebied, doch — op een geheel vry standpunt staande — zijn kolommen ook gaarne openstellen voor meeniugen, welke van die richting afwyken. Irrigatie en Spoorwegen. Naar aanleiding der thans in sommige streken van Britsch- Indié heerschende schaarschte aan levensmiddelen schryft de correspondent van de Times te Calcutta een brief aan zya blad. waarin hy aantoont dat het Britsch Indische Gouvernement in de laatst verloopen jaren veel meer werk heeft gemaakt van het aan* leggen van spoorwegen dan van het tot stand brengen van irrigatiewerken.

De correspondent meent dat het Gouvernement daarby uitgaat van de volgende redeneering:

Irrigatie in daarvoor geschikte streken, laat altyd streken die er niet voor geschikt syn, blootgesteld aan hongersnood, tenzij de middelen bestaan om het overtollige voedsel uit de eene streek te vervoeren naar een andere, waar gebrek heerscht. Als men dus de plaatselyke productie vermeerdert, zonder eerst te zorgen voor middelen, om hetgeen over is; te vervoeren naar de oorden waar gebrek geleden wordt, spant men eigenlyk de paarden achter den wagen. Daarby komt nog dat wanneer een landstreek, door verbetering der irrigatie, jaarlyks groote oogsten voortbrengt, de bevolking daar langzamerhand zal aangroeien en dientengevolge het gebruik van voedsel zal vermeerderen zoodat er niets meer zal overschieten, om te worden uitgevoerd naar noodlydende districten. Daarom moet het Gouvernement zich ten doel stellen, het Britsch Indische Ryk ie zyn geheel en niet gedeeltelijk te hulp te komen en dit geschiedt, zooals gezegd, beter door) het aanleggen van spoorwegen dan irrigatiewerken.

Duitschland en Japan. Het nieuwe handelstractaat tusschen Duitschland en Japan is geteekend en zal. met uitzondering van ééa artikel, met 1 Tanuari 1899 in werking treden. De bedoelde uitzondering is artikefc2 van het tractaat, dat dadelyk van kracht is en de bedoeling heeft de Duitsche handelsmer* ken en patenten in Japan tegen namaak enz. te beschermen. Het artikel bepaalt dat personen van beide nationaliteiten! met betrekking tot het beschermen van uitvindingen, modellen, handelst en fabrieksmerken en de firma's en namen, op elkanders grondgebied dezelfde rechten zu ten genieten als de ingezetenen des lands, mits zy voldoen aan de wetsbepalingen voor dergelyke gevallen voorgeschreven. Verder verklaart het Japansche Gouvernement dat het, alvorens de jnrisdic* tic van den Duitschen Consul in Japan op te hellen, zak toetreden tot de conventie van Bern, betreffende letterkundigen eigendom. Sedert het openbaar maken van het contract zyn by het bureau voor de patenten te Tokio achtentwintig aanvragen ingekomen voor de registratie van handsUmerken. Ook een tweehonderdtal Amerikaansche en Engelsche onderdanen hebben een dergelyke aanvraag ingediend, doch het bureau he»ft die teruggezonden met de mededeeling dat het niet gemachtigd is deze te registreeren.

Uit Magelang scbryft men aan De Loco* motie, onder datum van 15 dezer:

Teneinde eenige afwisseling te brengen in de onophoudelijke troepenbewegingen, vertrekt den 2len December a. s. de derde compagnie van het tweede depot-bataljon naar Kedong-Kebo, tea eiode hier plaats te maken voor andere troepen (1). Aan de officieren en onderofficieren wordt vergunning verleend hun meubilair voor 's Lands rekening per spoor te doeu vervoeren. Een compagnie van het tweede bataljon w >rdt dan gelegerd in een der kazernes van het zevende bataljon. Een Europeesche com pagnie van het tweede recruten-bataljon te Willem I gaat over naai* het tweede depötbataljon te Magelang en wordt bij eerstgenoemd corps vervangen door een op te richten compagnie Ambomeezen, zoodat het tweede recruten-bat iljon voortaan zal bestaan uit een Europeesche, een Amboineesche en twee inlandsche compagniën. Deze dislocatie van troepen staat waarechynlyk diarmade in verband dat een thans te Batavia gelegerde compagnie der Koloniale Reserve te Magelang in garnizoen zal komen. Ook schynt er sprake van te zyn dat een andere compagnie van het tweede bataljon naar Lombok zou gaan, met welk doel is onbekend. Het doodschieten van zieke paarden en het desinfecteeren der besmette staden wordt onder politietoezicht voortgezet. Oi hiermede evenwel veel wordt bereikt, valt t* betwyfelen, daar de kwade droes in de kampongs ongehinderd voortwoekert. (1) Waarmedoons bericht, zie D* Locomotief van 14 deser, dat te Kedong Kebo weder garnizoen zon komen, beteitigd wordt. Red. Uir Tokloono-Agoong schryft men aan De Locomotief: Door den te Soerabaja woonachtigen eigenaar van het perceel-, dat sinds eenigen tyd Voor f 75 's maands aaa het Gouvernement verhuurd is, teneinde er school te houden, zal aan de Regeering voorgesteld worden om dat pand van hem over te nemen en waarschyntyk za/ de Resident vaa Kediri, door wiens tusschenkomst dat voorstel aangeboden wordt, dat wet ondersteu nen, te meer daar op het zoo ruime erf nog veel bygebouwd kan worden. — De eenigen tyd geleden in het pand jeshuis alhier gepleegde b langrijke diefstal is uu zoo goed als geheel tot klaarheid gebracht, eenige der gestolen goederen werden in de naburige afdeelingen en op Madioen, Solo en Soerabaja achterhaald. De dief zit achter slot en sedert is op dieos aanwyziog ook een Chineesche bediende van den paudhuishoudar, als medeplichtige in hechtenis genomen. — In het onderdistrict Sono, by Ngandjoek, werd een paar nachten geleden een desabewoner door een geweerschot vry ernstig gewond. Hy wilde een bezoek brengen aan de vrouw van een zyner vrienden, dien hy afwezig waande, doch deze scheen lont geroken te hebben en toen de verliefde man io huis wilde sluipen, werd op hem gevuurd en by bovendien aan de politie overgeleverd — In de desa Kendjan brandde een paar nachten geleden een huis geheel af; blijkbaar was daarbij kwaadwilligheid in bet spel en het gelakte der politie dan ook dea brandstichter te ontdekken en te arresteeren. Uit Soerabaja schryft men onder dagteekening van den vyftienden dezer aan De Locomotief: Het personeel van de Weekamer alhier heeft het no hard te verantwoorden. De president heeft twee maanden verlenging van verlof gekregen; de secretaris, wiens verlof gisteren eindigde, zal naar aanleiding vaa een geneeskundig advies denkelijk weder °aar Lawang vertrekken, waar hy wegens gezondheidsredenen een maand doorgebracht heeft; de commiesboekhouder overleed dezer dagen na een laagdurige ziekte. En djtt aflos, nu het eiade van het jtar voor de deur staat en de boeken moeten afgesloten borden.

In de plaats van den overleden commies». boekhouder Verleye zal waarschyalyk benoemd worden de oudste derde commies jcheepe en ter vervanging van dezen, de eerste klerk Beemer. Mocht de Regeering in dien geest beschikken, dan komt eenige pro» motie onder het ondergeschikt personeel. Dat mag dan ook we|.

— Met onzen Resident, die op Lawang in de villa Ardjoeno logeert, gaat het naar wensch; de Heer Van Ravenswaay zal waarschynlyk voor het einde van zyn verloftijd hier terug* keeren en het bestuur weder aanvaarden.

— De dieven laten nu weder van zich booren en daarby hebben wy nu ook met behendige oplichters te doen. Zoo liep heden morgen een netgekleede inlander de verschillende toko's af, onder voorgeven ambtenaar te zyn en het een en ander te zoeken, doch met de bedoeling om te kapen wat van zyn gading was. Men hield echter overal goed het oog op hem en eindelijk maakte hy zich ijlings uit de voeten uit eeo winkel, lont ruikend dat men de politie giag waarschuwen, — Te Grissee, waar verleden Zaterdag een moordenaar ter dood gebracht werd en waar binnen kort een tweede executie zal plaats hebbeo, werd dezer dagen een gruwelyke moord, gepaard aan roof, gepleegd op een te Karang Toert woonachtigen Chinees; aan het lyk werden krissteken waargenomen. De luitenant der Chioeezeo eo de wedono Kotta arresteerden eerst een paar irlanders en vervolgens twee Chineezen, omd't deze ge* stoken waren in de aan den verslagene behoord hebbende kleedingstukken; uit de ver* hooren moet de schuld van het viertal reeds gebleken zyn. Te Pasoeroean schijnt het in dea laatsten tyd ook Diet pluis te zyo. Diefstallen zyn er tegenwoordig aan de orde van den dag; bij een aldaar woonachtige dame werd, een paar nachten geleden, ingebroken; de dief sloeg eeo ruit van een glazen kast in, en stat daaruit een trommel die volgens verklaring der dame ongeveer f 250 aan bankpapier en zilvergeld inhield, benevens eenige kleinoodiên. — Omtrent de reeds door my medegedeelde ketjoeparly in het district Bagi, Madioen, gepleegd, verneem ik nader dat het hoofd der bende, een loerah, nu ook gearresteerd is. Deze man moet reeds in volte confessie zyn en de plaatsen aangewezen hebben waar het geroofde geborgen werd. Hy zegt die ketjoeparty georganiseerd te hebben wyl hy diep in schulden stak; de politie krijgt van lieverlede het geroofde teiug. —Da gezondheidstoestand hier wordt met den dag beter; in de laatste twee dagen kwamen slechts een paar choeragevatten voor; zoodat de ziekte spoedig geheel geweken zai zyn; het heeft echter sedert eenige dagen niet geregend, en blyven de bu!en weder uit, dan zou de gezondheidstoestand wel eens weder een ongunstige wending kunnen nemen. Uit Malang zyn geen verdere berichten meer over cholera ontvangen; daar regent het nu dag en nacht. Te Ampenan moet het nu treurig gesteld zijn met den gezondheidstoestand; de koortsen heerschea daar fn hevige mate ca wel veertig percent van de op Lombok gelegerde troepen lijdt aan die ziekte. Met het stoomschip Gouverneur Oeneraal Meyer, dat giste» ren hier aankwam, warden ongeveer vyftig onderofficieren en minderen van daar geëvacueerd, voor het meerendeel koortslijders; zij zagen er allen slacht uit. Met de volgende boot wordt weder een groot transport zieken verwacht.

Te Modjowarno denkt men het kerstfeest op een luisterrijke wijze te vieren, althans te Soerabaja is een som van f 1000 beschikbaar gesteld voor den aankoop van fraaie boekwerken en andere geschenken voor de leerlingen van de zendingsehool aldaar. Etn prachtige kerstboom zal opgericht worden, terwyl verder het plan bestaat om het feestterrein schitterend te verlichtten.