De tijd : dagblad voor Nederland

DE BEGRIPBEN VRIJHEID EN BEVRIJDING rijn in ons land, maar ook elders onlosmakelijk verbonden met hun tegengestelden: oorlog, bezetting, terreur. De bevrijding wordt gevierd op de dag dat 25 jaar geleden de bezetters de aftocht bliezen! P'.r wordt niet aan gedacht „het feest van de vrijheid" te vieren bijvoorbeeld op 1 april, de dag dat heel Nederland rekent op grappen en vrolijkheid.. Niet op de dag dat Ajax de finale van de Europa-cup behaalde cn voetbal-Nederland van een minderwaardigheidscomplex „bevrijdde". Niet op dp dag dat Provo werd opgericht de groepering die ons wilde bevrijden van verstarring. burgerdom. Ook niet op de dag dat Provo werd begraven. Wij weten het, de Zeg Maar Jij-rcdactie heeft de' oorlog niet meegemaakt dus we kunnen er niet over oordelen. Voor ons betekende „Vijf mei" op de middelbare school een „vrije dag". Een enkèle leraar geschiedenis wees nog wel op het belang van een,' jaarlijkse herdenking van wat twintig of dertig jaar geleden geschiedde, maar hij kon zijn bezorgdheid niet overbrengen. '

het besef dat al degenen die ernstige en waarschuwende woorden spreken in het belang van de vrijheid en voor het van de vrijheid, deze dagen toch wel aan het woord komen heeft Zeg Maar Jij de vrijheid genomen met een paalmensen te praten die om een of andere reden een aparte kijk op Vrijheid hebben, of wier naam associaties met dat begrip oproept: Benny Vreeden, drs. Pais van de partij voor Vrijheid en Democratie, iemand van de Vtije Academie In Den Haag en anderen. U bent vrij om er over te denken wat u wilt.

AAN DEZE PAGINA WERKTEN MEE: Peter van Bueren Arie van den Berg Susan Pièt Jan Tromp Ton Rook (foto's)

DRS. A. PAIS

BENNY VREEDEN

De Vrijheidslaan in Amsterdam

Onder redactie van PAUL WITTEMAN

WIM RYNDERS

GEORGE LAMPE

..ONZE MAN HEET DRS. A. PAIS, 39 jaar. Econoom, verkeersspecialist, dierenbeschermer. Bestrijder van geluidshinder. Actief lid van de Amsterdamse gemeenteraad. Voetbalfan". Deze, tekst stond op een groot aantal verkiezingsborden, dat in de maand maart bij de provinciale statenverkiezingen het prachtige Amsterdamse straatbeeld zo gruwelijk ontsierde. De koopman die volgens de tekst zo veel nuttige waar te bieden hacj, was de lijsttrekker voor de Volkspartij voor Vrijheid cn Democratie, Arie Pais. Pais .had ook nog zijn rhotto op de verkiezingsborden laten zetten. Het luidde: „Verdraagzaamheid is de kern van de vrijheid". Een motto, dat ons reden genoeg gaf Pais binnen de kolommen van deze bevrijdingspagina te halen. Hoe zal hij zijn vrije dag op 5 mei doorbrengen? Pais: „Ik denk, dat ik ooggetuige zal zijn van een of andere manifestatie die. naar ik aanneem, op Revrijdingsdag wel ergens in de stad gehouden zal worden. Ik wil daar erg graag bij zijn. Ik denk dat ik de rest van de

dag in de kring van de familie zal doorbrengen en met hen herinneringen zal ophalen aan vijfentwintig jaar geleden." Pais zegt zich die dag goed te herinneren. Nog ziet hij voor zich hoe de Canadese tanks door de straten rolden van een Veluws dorp, waar hij toondertijd woonde. Maar goed. zegt Pais terecht, herinneringen ophalen doen we wel op 5 mei. Nu nog maar even terug naar het heden. Zou hij zijn motto misschien even willen uitleggen? Pais wil dat wel. Hij zegt: „Ik Heb dnt motto gekozen om èwee redenen (gaat over op een domineestoontje). In de eerste plaats omdat het zo is., In de tweede plaats' omdat ik hoop dat het op mijn lijf geschreven staat. Ik zie om jnij heen bepaalden tendenzen en groeperingen die voor anderen willen uitmaken wat ze wel en wat ze niet mogen denken. Ik vind dat deze groeperingen de weg inslaan naar de onvrijheid. We moeten elkaar respecteren en niet a priori van mening zijn dat een andermans mening niets waard is. Natuurlijk zijn cr wel grenzen. De vrijheid yan de een mag niet ten koste gaan van de vrijheid van de ander." Als we vragen wie hij concreet bedoelt met die tendenties en groeperingen, bedenkt Pais dat hij — bevrijding ot geen bevrijding — tenslotte politicus is en dat de gemeenteraadsverkiezingen ook al weer in zicht komen. Hij zegt dus: „Concreet bedoel ik Nieuw Links. llet lijkt erop. dat iedereen — of. hij wil of niet — de hemel van Nieuw Links deelachtig moet worden." We halen een zojuist door Pais gedane uitspraak aan, waarin hij zegt dat de vrijheid van de een niet ten koste mag gaan van de .vrijheid van de ander. ■ Toch heeft Molly Geertsema, fractievoorzitter van de VVp in de Kamer, op een partijcongres in Breda, eind februari, griezelig genuanceerd gesproken over de Griekse junta. Geertsema vond dat Griekenland voor de NAVO van groot strategisch belang is. Nederland zou er daarom voor moeten waken de kolonels tegen zich in het harnas te jagen. Pais: „Geertsema heeft die uitspraak later nog eens nader uitgelegd.' Zijn bedoeling was tweeërlei. In de eerste plaats is ook Geertsema vervuld van afschuw van alle dictatoriale regimes. Het zou bepaald oniuist zijn om te beweren dat Geertsema hier achter staat. Een tweede punt' is dat u natuurlijk wel moet'bedenken, dat het machtsevenwicht dat nu in de wereld bestaat, gehandhaafd moet blijven. We moeten er voor waken dat het evenwicht tussen links cn rechts van het ijzeren gordijn niet verstoord wordt. In dat geheel speelt Griekenland inderdaad een erg belangrijke rol. Of het ijzeren gordijn nog bestaat? Dat het nog altijd een realiteit is. zou u het beste kunnen vragen aan een jongere in Praag. Ik dacht, dat met' alle gebreken die onze maatschappij nog kent cn waaraan we hard moeten gaan werken, er een duidelijk verschil bestaat met de Janden in het oosten, die de democratie niet kennen," Door een groeiend aantal mensen wordt schande gesproken van de wijze waarop wij in ons vaderland de bevrijding vieren. Men wijst op hete hangijzers als Vietnam, Ar.-.ola en, in eigen land, de woningnood en de bejaardenzorg. Pais: „Ik zou hierover twee dingen willen zeggen. In de eerste plaats gun ik iedereen de volste vrijheid om de bevrijding te vieren zoals hij meent dat het in zijn maatschappijbeeld past. Maar ik moet cr aan toevoegen, dat ik af en toe wel een beetje teleurgesteld ben over de protestbewegingen. Het valt mij op dat ze vaak zo weinig diepgang hebben en nauwelijks een analyse hebben gemaakt van het probleem waarmee ze zich «bezighouden. Als je bedenkt dat we zo arm als kerkratten uit de oorlog zijn gekomen, moet je toch wel schellen voor je ogen hebben om vol te houden dat ons land sinds 1945 geen geweldige ontwikkeling heeft doorgemaakt."

• ALS IK ZO VRIJ MAG ZIJN, ik geloof dat het Guido Gezelle was, die zo treffend schreef: „Liever vrij en geen eten, dan met een vuile buik aan een ijzeren keten." Er wordt rond de 5et mei weer heel wat gezegd, kranten besteden vele pagina's aan het hoe en waarom van bevrijdingen en herdenkingen. Maar het is toch weer de dichter, die zo eenvoudig en raak weergeeft wat ons motto is. In deze tijd van welvaart en overvloed denken wij nog Veel te vaak aan lekker eten. Wij stampen onze buik rond en denken dat wij. ons verzadigd hebben. Maar wie vergeet daarbij niet dat hij tegelijk ook wel eens aan een ijzeren ketting kan liggen? En Indien zo, dat hij dan beter wat minder vol, maar vrijer, had kunnen wezen? Stel, je bent een kettinghond. Je hebt net een volle bak van dat smerige afval opgeschranst (Bonzo is ook niet alles, heeft u het wel eens gegeten?) of daar legt die baas je weer aan de ketting. Even mocht je los, maar uitsluitend om te eten. Als kettinghond denk je: ik zou wel eens wat minder willen eten. als ik daarbij wat minder strak aan de ketting hoefde. Aha, zit u meteen te mopperen, wij zijn geen kettinghonden. Wij leven in een vrij land, de democratie is het hoogste goed, althans het minst slechte dat er te vinden is. Natuurlijk, natuurlijk. Als ik denk aan de Siberische gevangenkampen en de armoe van de nikkertjes, dan prijs ik iedere dag weer het oranjezonnetje dat dagelijks in huis schijnt, als ie schijnt. Natuurlijk, natuurlijke -Maar wat is de kern van onze vrijheid? Juist, "een vrijheid in gebondenheid. Onbeperkte vrijheid leidt maar tot anarchie en wie grijpt dan de macht? Nog eens: juist, het gepeupel onder leiding van een ruier, die de losbandigheid met groot gemak in .pen ijzeren teugel bedwingt. Dus wat doen wij? Wij roepen om vrijheid in gebondenheid. Wij meten onszelf ' liever een fcetting aan, dan dat wij ons gedwongen aan de leiband laten leggen. Dus iedere vrijheid kent zijn perken. Dat is logisch, dat willen we allemaal. En wie dat niet wil, moet ertoe gedwongen worden. Wie niet horen wil, moet voelen. Wij zijn zo vrij ieder die onze vrijheid niet wensl daartoe te dwingen. Dat is ons hoogste goed. Leve de vrijheid. Maar dan nog, zegt de dichter, hoeven we onze buik niet vol te vreten. Dit met vreugde geconstateerd hebbend, bezien wij de drang tot herdenking van de vrijheid. Heeft viering van de 5e mei nog zin? Wis en waarachtig v/pl! Wij zouden nooit de bevrijding gevierd kunnen hebben, als wij niet poëtisch, of laat ik zeggen zonder onduidelijke nuance (of nog mooier: rücksichtlos) onvrij waren. Kortom, wij hebben onze vrijheid te danken aan de onvrijheid, het juk van voorheen dat onze schouders tergde door de snode drang van de Spanjool. En ook later. Dat is wat wij, de thans vrijen, onze onvrije medebroeders moeten voorhouden. Wij moeten hen tonen hoe je de vrijheid viert. Daar kunnen zij lering van trekken. Straks, als zij onze onderdrukking herdenken.

BENNY VREKDEN, DE MAN VAN „BAREND BLUF"' en „De politie is je beste kameraad", voelt zich vrij en tevreden. „Maar ik ben dan ook 57'. zegt hij in de ruime direktiekamer van zijn produkticbedrijf. Evolutie, die moet er zijn, is zijn mening. Antirevolutie dus? „Er'moet heel wat veranderd worden. Dat zagen ook wij tijdens de oorlog al in. We zochten toen al naar andere bestuursvormen, vooral voor de overzeese gebiedsdelen. Maar er waren meer alternatieve voorstellen in die tijd. Dat mis ik zo bij de jongeren van nu. De verstandelijke discussies ook. De TV is daarvoor in belangrijke mate verantwoordelijk. Er zijn teveel reportages van demonstraties. De brug van protest naar overredingskracht wordt op de beeldbuis niet geslagen en ontgaat dus de massa. De jeugd weet niet hoe excessen te vermijden. Zodra ze even peen gehoor krijgt, slaat ze door. De televisie en de andere communicatiemiddelen maken er een interessant orogramma of artikel van en het publiek kriigt een negatieve indruk. Toch vindt waarschijnlijk iedereen dat de opbrengst van deze aarde niet goed verdeeld wordt en Is iedereen bang voor de toekomst. Hoewel, ik ben 57 en voel zelf niet zoveel van die angst." Benny Vreeden heeft de oorlog meegemaakt. Zijn in die oorlóg illegaal ontstane cabarcttéksten bracht hij na do bevrijding in „de Molshoop" ten gehore. Daar. in Soest, was het cabaret wel in dubbele zin ondergronds, want de speelruimte bestond uit een ingegraven bunker. Het amusement over de oorlog kon daarna natuurlijk weinig kwaad. — Via Herrijzend Nederland en de Wereldomroep kwam hij als schepper van Barend Bluf bij de VARA. In 19C1 waren de laatste uitzendingen. ..Het was een vorm van sadisme. In Hieronyrrius-van-Alphen-stijl werd de kinderen nog een? verteld wat vader en moeder al zeiden. Barend Bluf was het domme jongetje dat alles fout deed. Hij wel; de kinderen thuis aan de radio niet. Daar dreef het op. De programma's van nu zijn anders. Ik houd erg van Oebele, maar het zou nog leuker zijn, als de kinderen zelf alles deden. Er is wel een verschuiving opgetreden :in de opvoeding. De vaders en moeders van nu, soms al de kinderen uit mijn programma's van vroeger, gelogen niet meer in autoriteit. - Maar "nog wel in regels. liet gaat echter, om vrije expressie als weg erheen, niet om een opleiding. Ook die gedachte is van deze tijd. We werken haar in ons bedrijf uit In de vorm van musicals voor schoolklassen. Een liedje als de ..politie is je beste kameraad" zou ik nu niet meer schrijven. De boeman is niet meer. Maar wel heb ik medelijden met die agenten. Relschoppertjes zijn voor hen als een paar bruine bonen in een pan vol erwten. Jc blijft altijd die bonen zien.

VRIJHEID BLIJHEID. In Naaiden weten ze er alles van. 5 mei '70 krijgt de vesting waarschijnlijk de zwaarste belegering uit zijn geschiedenis te verduren. Het programma vsm de bevrijdingsmanifestatie „14 uur puur" is in ieder geval goed bezet. B & W en de raad staan erachter. Wim Rijndcrs, organisator van dit alles, vertelt erover in sociëteit „Nardinc aan het Bromersplein. Een , overweldigend bolwerk, dit Naardens jeugdhonk. Oude kazematten werden ervoor omgebouwd. In deze omgeving kan hel een feest worden van gepuste tegenstellingen. „Het gaat erom", zegt Wim „dat iedereen voor dat tientje toegang aan zijn trekken komt. Jehova-getuigen dus op de informatiemarkt vóór „Nardinc", een jazzconcert in de katholieke kerk. dichters in de tuin en popgroepen in het openluchttheater op de vestingwallen. Veel pop vooral. Buiten Hum- We Pie, Aftcr tca. Chicken Shack en The Gun.. Binnen: Ekseption. Kerrc Grisnard en Swinging Sou! Machine. De hele vesting wordt voor het verkeer afgesloten. Inwoners krijgen een bewijs van poorterschap om in en uit te kunnen rijden. Rezoekers kunnen hun auto parkeren op fi km afstand van de stad. Londense dubbeldekkers zorgen voor het vervoer naar de vesting." Daarbinnen dus de manifestatie. Wim noemt nog: tentoonstellingen (o.a. Huub Kortekaas' Engelen en Harten, stereofonische muziekstoelen), een barbecue op het eilandje in de gracht rond het bastion, kabaret, een permanent politiek diskussiecentrum en een doorlopend filmtheater. Studenten van de Sociale akademie ~de Amstelhorn" uit Amsterdam zullen op het terrein zelf een enquête houden. „14 Uur puur" houdt het midden tussen het degelijke buurthuiswerk van vroeger en Paradiso. In tegenstelling tot die laatste plaats is hier echter iedereen welkom." Hij vertelt hoe een groep Belgische jeugdleiders op oriëntatiebezoek in Nederland door Paradiso aan do deur werd geweigerd. ..Te netjes gekleed. Op zo'n moment twijfel je toch aan die zwarte lijstery als vroeger in Hitweek." In Naarden kan iedereen dus terecht. Voor een tientje, maar dat is eigenlijk erg weinig voor 14 uur puur bevrijdingsfeest als dit. De VVV-bureaus verkopen graag de kaarten.

NA DE BEVRIJDING is in Den Haag een „Vrije Akademie" opgericht. Pas sinds kort heeft men daar begrepen, dat dc vrijheid op een akademie ook fiktie is. Daarom gaat men zich allengs meer bezighouden met een werkelijke vrijheid, het losweken van mensen uit een maatschappij die allerlei normen op ze afschuift. George Lampe is de grote voorstander van deze vrijheid. George (lang; haar, baard, rond de veertig, maar dat zou je niet zeggen, man van Bibeh, en een prachtig authentiek Ilaags accent), zegt: „De mensen zijn verworden tot een grote grauwe massa, die niets meer doet. Alles wordt gedaan door de techniek. De mensen zijn enorme tictzuigers geworden. En binnenkort zal dat leiden tot een kritieke situatie, omdat er. dan ontzettend veel vrije tijd komt. Wij denken dat de mensen weer moeten leren zichzelf te zijn en dat dat het beste kan door de creativiteit. Want wat uit jezelf komt is het dichtstbij. Een vrouw die> een kind krijgt, is dan ook veel minder van zichzelf vervreemd dan mannen vaak zijn. De mannen in deze maatschappij moeten meer vrouw worden, dacht ik. We willen steeds meer van die anti-akademie, van het onderwijs af, om een Psychopolis te worden (dit is een woord dat staat tegenover Technopolis, de naam voor de conditionering door techniek). Wc worden nu al beschouwd als het topcentrum voor experinicntering in politiek, artistiek, economisch en psychologisch Opzicht. In de, toekomst willen we hier een soort samenleving creëren, waar je gewoon kunt zijn en \Vaar psychiaters, economen. yogamensen etcetera, maar dan vooral van het soort dat zich eigenlijk niet zo wil noemen en dat het eigenlijk net zo min als iedereen weet — onderzoekingen doen. Het wordt dan een centrum, van waaruit gegevens verstrekt kunnen worden naar iedereen die daar belang in stelt. Het zou een top-onderzoekcentrum voor alle centra in het land worden. De bedoeling van ons is te bewerkstelligen dat de mensen niet meer zo van zichzelf vervreemden. Niemand weet hoe het hoort. Als mensen hier komen kunnen ze doen wat ze willen of ook niets doen. Door die vrijheid worden de mensen uit het lood geslagen. Daar kijken we naar. Want dat zijn indicaties voor ons. Want dat uit het lood Rcslatren zijn komt onder andere omdat de mensen zo door de maatschappij geconditioneerd •.ijn, dat die hele hap vrijheid die hun hier wordt gepresenteerd ze rauw op het lijf valt. Binnen de maatschappij kennen we geen echte vrijheid".

Als je het nou toch over vrijheid hebt, moet hebben op de vijfde mei, dan denk je toch al gauw aan de symbolen van vrijheid die de afdeling cultuur van dc steden 7.0 hier en daar heeft laten plaatsen. In Amsterdam bestaat de Vrijheidslaan. Zeg er maar eens iets van. Zeg maar jij. Die naam is heel gedwongen gekomen. Aanvankelijk heette de laan Stalinlaan, maar die verering vond iedereen ten tijde van het Hongaarse leed op 4 november 1956 wel een beetje te ver gaan, en toen heette de laan Vrijheidslaan. We nemen de vrijheid daar iets over te zeggen. Want die hele naam slaat nergens op. In de eerste plaats is het waanzinnig moeilijk om de laan te bereiken. Zeker als automobilist of als fietser. De Vrijheidslaan is een voorrangsweg, dus je moet stoppen. Verder barst het er meestal van de auto's, zodat als je er dan op kan, het toch weer niet kan. De vrijheidslaan wordt aan twee kanten geflankee.rd door een ventweg, die het verder onmogelijk maakt om langs die kant op de hoofdweg te komen. Ben je eenmaal op de vrijheidslaan dan belemmeren de volgende factoren de vrijheid: een tram, drie agenten, twee stoplichten, twee zebra's, een nict-parkerentwee niet-inrijden-borden op de ventweg, een taxi-standplaats, een verkeersheuvel die slechts rechts te passeren is. auto's, voetgangers en fietsers (voor het laatste doorhalen wat niet van toepassing is). Ben je zo gelukkig de vrijheid te zoeken in het voetverkcer, dan moet je die ook niet zoeken in de asfaltjungle van de Vrijheidslaan. De vrije vogel ademt de vrije natuur van uitlaatgassen, mag slechts op de stoep en bij stille tijden op het asfalt lopen (op het gras, in de perken en in de bomen is natuurlijk verboden). Verkeerslichten zeggen of hij stil moet staan of lopen. Zebra's verplichten hem bij het oversteken. Wat leer je nou bij een dergelijke, nergens op slaande overpeinzing; dat de naam vrijheid en dat de vrijheid zelf nergens op slaat. De een be' lemmcrt de ander. De voetganger belemmert de automobilist en vice versa. De een belemmert de ander te denken in termen van anti-autoritaire toestanden en geestelijke vrijheid, en de ander belemmert de een te denken in tegenovergestelde richting. En denk 7.0 maar door. Maar niet op de Vrijheidslaan. want daar wordt voor je gedacht.

DEZE WEEK IS DE HOOFDMOOT gewijd aan Paul McCartney, want het wordt wel tijd voor een korte toelichting van de gebeurtenissen van deze maand. Voor we daaraan toe zijn iets over Nicky Hopkins, zoals vorige week al beloofd, en een kleine correctie: aan het eind van de vorige UIT wordt gerefereerd aan werkzaamheden van THE FISH. Dit sloeg niet meer op de nieuwe Country Joeplaat, maar op een gelijktijdig uitgebrachte verzamelplaat COUNTRY JOE & THE FISH, GREATEST HITS , (Vanguard VSD 6545 stereo). Een goed overzicht over hun lieve muziek uit vroeger en minder paranoïde dagen van een Hippie-generatie.

barmuziek

McCartney

UIT DEZELFDE — San Francisco — regionen is ook afkomstig de QUICKSILVER MESSENGER SERVICE, maar tot dusverre heeft deze groep niet zo'n enorme indruk achtergelaten Een eerste plaat vol simpele rockmuziek, wel in vrij hechte uitvoering maar zonder al te veel diepgang, en een tweede plaat die te lang op één simpel themaatje doorborduurt. lets anders ligt dat bij hun derde plaat en daar is ook wel reden voor: Nicky Hopkin* (bekcpd van sessiewerk bij Stones, Jefferson Airplane. Steve Miller Band enz.) Is toegetreden als vaste pianist en deelt nu — samen met leadgitarist en zanger JOHN CIPPOLINA — zo'n beetje de lakens uit. En dat wil wel: de toevoeging van het uitgekiende, smakelijke gehonketonk van Hopkins komt de meespelenden (want méér dan dat zijn het dan eigenlijk niet meer) te staan op een duurzaam en oergezellig grote-stads-barmuzieksfeertje. Naast de snellere nummers van de groep als geheel is vooral het 9 minuten durende slot/solonummer Edward, the mad shirt grinder een schoolvoorbeeld van raffinement: van oegin tot eind schitterende riedels en subtiel getingel, hier en daar stemmig ondersteund door de rest. Meer dan die rol lijkt me voor de Quicksilver. waarvan ook nog deel uitmaken drummer Gregory Elmore en bassist/violist David Freiberg, nog steeds niet zo erg weggelegd (SIIADY GROVE. Capitol SKAO 391). De Quicksilver-hoezen (van GLOBE-Productions) behoren wel weer tot de mooiste ter wereld.

ALLE HEIBEL om het „terugtrekken" van Paul MeCartricy uit de Beatles is voor het overgrote deel te wijten aan het ontstellende- gebrek aan inzicht, dat de Engelse dagbladpers aan de dag weet te leggen voor de gang van zaken in het popwereldje. Dat is hun goed recht, er zijn wel belangrijker dingen. Maar laten ze dan niet bij de meest simpele persverklaring vol oud nieuws in een golf van totale hvsterie uitbarsten. In het kort weergegeven is er het volgende gebeurd: ledereen weet dat Paul een hekel heeft aan perstoestanden. Bij het uitbrengen van ziin soloplaat zag hii zich geplaatst voor het feit dat natuurlijk erg veel mensen een woordje met hem wilden wisselen over zijn plaat en zijn toekomst. Heel slim heeft hij dat onder»- vangen door tegelijk met zijn plaat een vragenlijst de wereld in te sturen met alle vragen erop die men hem zinnigerwijs zou kunnen stellen, en daarbij zijn antwoord. Dat die te vroeg bij één van de kranten (Uail.v .Mail) is terechtgekomen is een foutje, maar op zich geen ernstige misser. Wat die krant er toen van gemaakt heeft is stomweg een schandaal en een blunder mag het heten dat alle andere kranten zoiets maar klakkeloos overgekalkt hebben. Enige vraten en antwoorden: ~Staat er «en nieuwe LP of single met de Beatles op het programma?" ..Nee" ..Is rilt album een rustpauze in liet Ueatlewerk. of het begin van een solocarrière?" „De tijd zal het uitwijzen. Zijnde een soloalbum is he het begin van ..., en het Ij niet met de Beatles, dus een rustpauze". „Is je pauze („bread") btl de Beatles van tijdelijke of blijvende aard en te wijten aan persoonlijk* of muzikale verschillen?" „Persoonlijke zakelijke en muzikale verschillen, maar het meestw omdat ik het thuis heter heb. Tijdelijk of blijvend? Weet ik niet". „Voorzie je een tijd waarin Lennon-McCartney weer een actief componerend duo wordt? — „Nee". „Wat is je relatie met Allen Klein?" „Geen enkele, ik heb geen kontakt met hem en hij vertegenwoordigt mij op grfn enkele manier." „Wa* is je relatie met Apple?" „Het is het kantoor van een maatschappij, waar lk gedeeltelijk — samen met de drie andere Beatles — eigenaar van beft. Ik ga er niet heen. omdat ik niet van kantoren en business houd. Zeker niet wanneer ik op vakantie ben." „Heb je plannen om een eigen onaf hankleijke produktiemaatschappij op te richten?" ~Ja, McCartney Productions". Voorlopig heeft die maatschappij . alleen nog maar de rechten gekocht van „Rupert, the bear". een avondvullende tekenfilm, waar Paul de muziek bij gaat maken, en niets wi.jst erop dat het Pauls Apple-tegenhanger moet worden. Het is al sinds jaar en dag bekend dat Paui Allen Klein niet ziet zitten. Hij heeft geen „ruzie", wil hem ook niet „weg hebben", maar heeft alleen nooit bij hem getekend. Klein is dus gewoon manager van driekwart van de Beatles en nooit anders geweest. Dat John Lennon en Paul niet meer samen komponeren dateert ook al van jaren her (minstens anderhalf iaar). Dat staat echter het uitbrengen van één nieuwe Beatleplaat per jaar (en een single) geenszins in de weg — zie „ABBEY ROAD". En daartoe zijn ze kontraktueel tot 1977 verplicht. Voor 1970 zou dat dan de „GET BACK"-LP zijn. waar eind '69 al sprake van was en die ondertussen al omgedoopt is in „let it bo". Dus voorlopig hoeven er geen plannen voor een nieuwe LP te zijn. Ook daar al geen nieuws. Waar dan wel eigenlijk? Nergens: . Paul is gewoon nog evenveel Beatle als de anderen — of misschien wel even weinig. De anderen tUn immers evengoed bezig aan hun eigen projekten? NU ZIJN PLAAT nog „McCARTNEY" (1 E 062 o 04394). Tja. het is wel degelijk McCartney en zoals altijd zó geraffineerd van kompositie;, dat je bij het nazingen van het meest simpel 1 ij kende Ihemaatie binnen een mum van tijd faliekant ernaast zit.

Maar hoe relaxed de plaat als geheel .ook mag zijn, en hoe fijn het ook is voor hem. om met zichzelf alleen te spelen (vragenlijst: „Vond je het prettig om solo te werken" — „Ja, het is het tegenovergestelde van met vier man werken. Ik hoefde het alleen met mezelf te overleggen en ik was het met mezelf eens."), het is toch een pover gedoe geworden en veel van de dingen die altijd aan hem zijn toegeschreven — zoals dat heel prachtige puntgave — blijkt ineens voor rekening van anderen te komen. Wat dat betreft is het wel een onthullende plaat. Onthullend op wat voor een verschrikkelijk hoog peil de Beatles eigenlijk staan — misschien juist wel doordat alles door vier verschillende muzikale geesten bekeken werd — en dat we dat langzamerhand als vanzelfsprekend zijn gaan aanvaarden is toch wel heel verkeerd geweest. Ook het werk van George Martin als producer blijkt onmisbaar voor het opvoeren van McCartney tot het peil. dat hij op Beatiepiaten schijnbaar achteloos haalt. Het klinkt hier allemaal nogal kaal en eenzaam. maar dan de eenzaamheid van een zeer te wensen, overlatende produktie. Het muziekinstrumentengebruik op zich is van goede kwaliteit, maar men mist cr gewoon van alles. De andere drie Beatles om precies te zijn. Ik snak ernaar om „That w ould be sonicthing", „M a yb c I'm amazed" en vooral „Man we was lonely". -Ile drie schitterend van opzet, nog eens door de Beatles uitgevoerd te horen, In Martin-produktie. GERTJAN VAN OMMEN"