Nieuwe Apeldoornsche courant

De Nieuwe Apeldoornsche Cou} rant behoeft, ook na een lange ■ Periode van afwezigheid, geen introductie. Zij werd in de ruim 'veertig jaren van haar bestaan een gaarne geziene en vaak gretig verbeide gast in de Apeldoornsclie gezinnen. Wij kunnen ons woorj stellen, dat er, nu zij zich wederom aandient, bij velen voldoenint, za 'zijn. Er is een blij herkennen: de krant is weer terug! Geen introductie, maar toch mag de arbeid niet worden begonnen zonder een speciaal woord van directie en hoofdredactie tot de lezers. Het is in het belang van de lezers van de courant, dat zij elkander weer leeren kennen. Wij moetef; weten, wat wij aan elkander lï.'oben, omdat daardoor een sfeer van vertrouwen wordt geschapen — de eenig mogelijke ■ grondslag, waarop de Nieuwe Apeldoornsclie Courant haar ilichj tende; haar voorlichtende en haar stimuleerende taak met vrucht \ Si kunnen vervullen. Een program zal hier niet wcrV den ontvouwd, maar wel mag in "■ breede trekken een samenvattend] beeld worden gegeven \an del functie van ons blad in onze Apeldcorhsche samenleving. Deze na-oorlogsche tijd is zwaar! van vragen en,problemen. Zij hebben betrekking op ons leveu van iederen dag, in persoonlijk en gezinsleven, in onzen omgang met anderen. Ook op ons leven in grooter verband als volk en zij hebben tevens betrekking op ons beiit.ian als volk in ons verkeer rret artdtre volken. Wij leven niet langer in een afgesloten gebied, maar wij hebben ook naar buiten een taak en daarmee een verantwoordelijkheid gekregen. Voor die taak en die verantwoordelijkheid : hebben wij te staan. ' Het is niet een zaak van regeeringen alleen, er moet in breede lagfjji van het volk een bereidheid tót handelen en een geschiktheid 'iet. óordeelen greeien, in de overtuiging, dat ieder oei -oonlijk Tich ned a^nerantwoor de|j k, mcat w«?te; ■VttórniWi ... werïld. Tot de vorming en de ontwikkeling van den zin voor objectiviteit — niet ten onrechte een der goede ••vaderlandsche deugden genoemd — zal ook de Nieuwe Apcldoornsche Gewant haar bijdrage moeten èn 4." ,i#i leveren. Niet in der., geest - .èhting, zonder haar algemeen 'Jra akter prijs te geven, zich niet • * ien vergenoegen rn et neutrale ; ,4>*;.cïitgeving, waar op zoo velerlei terrein bewuste stellingnair ? gevloden is. jV&t geldt voor het breede terrein \-Zi1 onze volkshuishouding, economisch; sociaal en cultureel. Op al '•;cï zj gebieden zal de courant niet "s'echts moeten inlichten — een er int is niet uitbuitend |eei i r iaar goed, waarvan wij eerst : 'i\n iet rechte profijt zullen kunnen trekken, indien wij, ons ge$. K d|n wetend aan Hooger nor, Aèn, deze aanvaarden als richt'snoer voor ons denken en handelen. Zonder deze ontaardt vrijheid in losbandigheid, welke de v e -h ste vorm van slavernij mag wort d>, .ifeheeten. 'iiT-i^de .voorlichting zal daarop 'steèjE het accent moeten vallen, wo: Zi ; worde tot een levend getuigenis, gedragen door een diep-gewortelde tfyeitfiiging, dat Christendom en tf> schappelijk leven geer- elkanAit*xitsluitende, maar elkander t, ; .':ens weer rakende gebieden zijn. Er worden in dezen ismuren omv tijd tal van r gehaald. Er scheki , t! J elen veel heilige huisjes. H"t ]t ti veelal kunstmatige con'. ties, hinderpalen op den w. . v».-..yot een beter begrip en een 't •: ,':re onderlinge verstandhoud' ^.jte geraken. De murer, waar-a- -Sr wij ons zoo antstvalV-, te "trokken en waarachter wij ons ^oo veilig waanden, hebben tegenstellingen doen ontstaan, waar voor tegenstellinge.i geen plsats en geen reden behoorde te zijn. Aan het doorbreken van deze kunstmatige barrières moge ook °ns iblad in zijn voorlichting net zljhe bijdragen. In dezen geest hoopt ds Nieuwe Apeldoornsclie ,Courant haar taak in de Apeldoornsche samenleving te vervullen.

Eerjister en gister is de Fransche tfnfcager in het proces te Neurenberg, Dubost, aan het woord gewejst. Hij heeft eerst de wijze bespipken, waarop de Duitschers tegen hun krijgsgevangenen optraden. Met name besteedde hij aansticht aan de op geallieerde piloten toegepaste lynchjustitie. Hierroor stelde Dubost met name Keitel en Goering aansprakelijk. Goe ing had nl. beweerd, dat hij ten zeerste tegen deze, door HitlÉr in een van zijn extreme buieii gewenschte maatregelen ge•kan{ was geweest. Echter kwam er ejn aanteekening, door Goering geh-makt naar aanleiding van een bespreking op het hoofdkwartier, ter tafel, waaruit bleek, dat hij het juist was geweest, die desbetreffende voorstellen had gedaan. Vocj-ts werden bewijzen geleverd, dat' er inderdaad piloten zijn gelyrüht. Goering was tijdens het verlezen van dit materiaal zeer nefveus. maakte veel aanteekeningei en sprak druk met zijn buurmin. Keitel en Jodl ontkenden beidan, dat er ooit een order zou zijn gegeven tot het ombrengen vAn piloten. Een döor Jodl geteekend bevel zou slechts een concept zijn geweest, dat door Jodl 'jeif was achtergehouden. Keitels rerdediger tartte dan ook den aanklager, een definitieve order over te leggen. Betreffende de wijze, waarop de krijgsgevangenen werden benan: rJeid, kwamen eveneens Jïert-tianffnscinffirt-n-tsn h&F L'tidér slechts enkele stukken uit het overvloedige Nederlandsehe materiaal. Zoo bleek, dat de de Duitschers plannen hadden gehad, krijgsgevangenen in de buurt van belangrijke bewapeningsbedrijven te legeren, teneinde zoo het gevaar voor luchtaanvallen te bezweren. Voorts behandelde Duborst de wijze, waarop de Nederlandsehe officieren onder het doen van valsche voorspiegelingen in krijgsgevangenschap waren gelokt. Ook legde hij nog een protest van de Nederlanddsche regeering, via Zweden ingediend, over, betreffende het dooden van de drie Nederlandsehe officieren Ten Bosch. Braat en Thibo, op 25 Mei 1940. De gruwelen in Nederland. Heel wat rapporten en documenten zijn ook bijeengebracht over de gruwelen, waaraan de Duitschers zich in ons land zijn te buiten gegaan Hiervan is gister, een klem doch belangrijk deel door Dubost behandeld. Dubost stelde Seyss Inquart aansprakelijk voor de vergrijpen, ^ elke de Gestapo hier heeft gepleegd. Van het grootste belang achtte hij het ddecreet van den v.m. Rijkscommissaris, waarin deze de politie tot justitie proclar.eerde.

Op grond van dit stuk waren tal van Nederlanders zonaer vorm van proces door de Gestapo ter dood gebracht, dan wel geëxecuteerd na een veroordeeling door een sehijntribunaal. dat uitsluitend uit SS-lieden bestond. Dubost besprak in dit verband ook de gruwelen, die de Duitschers in België, Luxemburg, Frankrijk, Noorwegen en Denemarken haaden gepleegd. Voor vele van deze misdaden werd Keitel uitdrukkelijk aansprakelijk gesteld, omdat ze waren gepleegd op grond van dexir hem gegeven orders. De aanklage. 'besprak voorts de door niets gerechtvaardigde verwoestingen en inundaties in Nederland en stelde inzonderheid aan de hand van documenten de verantwoordelijkheid der Duitschers voor het bombardement van Rotterdam vast. De inundaties noemde hij een rechtstreekschen aanslag op het leven der Nederlandsehe natie. De zwaarste beschuldiging tegen Goering was de oprichting van concentratiekampen, de uitlevering van deze aan de Gestapo en het toelaten van experimenten op levende menschen in het kamp te Dachau. Keitel werd verantwoordelijk gesteld voor de beruchte „Nacht- und Nebel" arrestaties en Jodl voor de deportatie der Deensche joden. Tezamer en in vereeniging waren zij aansprakelijk voor het fusileeren van gijzelaars. De conclusie van Dubost. De misdaad van deze menschen is, het Duitsche volk twaalf eeuwen te hebben teruggevoerd, hun misdaad is, dat zij een politiek

terreursysteem hebben ontworpen en toegepast en een politiek van uitroeiing hebben nagestreefd tegenover groote categorieën der bevolking. Dit aleen ware reeds voldoende om tegen hen de hoogste straf uit te spreken", zoo zeide Dubost in de conclusie van zijn aanklacht inzake de door de Duitschers in het Westen begane misdaden. Hij zeide, dat uit het gebeurde in Duitschland gebleken is, dat alle teruggang in beschaving mogelijk is. Er ia nimmer een natie, die, slecht opgevoed en slecht geleid door slechte meesters, op den duur niet kan terugvallen in ae barbarij d r vroegste eeuwen. Dit Duitsche volk, waarvan wij de militaire deugden erkennen, waarvan wij de dichters en musici beminnen, waarvan wij den werklust bewonderen, heeft nochtans geen enkele poging tot tegenstand gedaan, toen millioenen onschuldige menschen werden vernietigd op den grond van dit volk, door menschen van dit volk, en volgens plannen van de regeerders van dit volk. Dit is geworden van een volk, dat vergeten heeft, dat aile menschen vrij en met gelijke rechten geboren worden. Dubost liet zijn conclusie voorafgaan door een juridische kwalificatie van de door hem opgesomde menschen. Indien zij hun handen niet met het bloed van slachtoffers hebben bezoedeld, dan was het hun wil die bevelen gaf, aldus Dubost. Met verwijzing naar de Duitsche gedachte van „Führertum", die alle verantwoordelijkheid legt op de hoofden van hen, die met hem de beslissingen nemen, was de aanklager van meening, dat hij van hei tribunaal kon vragen de beschuldigden e J s verantwoordelijken aan te wijzen.

In de Sowjet-zöne van Duitschland zijn verkiezingen gehouden voor het vakvereenigingscongres, dat 3 Februari te Berlijn zal worden gehouden. In Thtiringen werden 1Ó3 communisten, 61 soc aal-demo craten, 4 partijloozen en 1 christelijk-demoeraat gekozen. In Saksen zijn van de 327 afgevaardigden 247 copnmunist en 65 sociaal-democraat.

Op het oogenblik zgn er in China belangrijke besprekingen gaande, die ten doel hebben, een zoodanige regeling te scheppen, dat er evenwicht komt in den politieken toestand van het land. De verschillende politieke parijen (hebben een politieken raad gevormd, d e i\; ds verschillende belangrijke besluiten heeft genomen. Zoo zal een nieuwe Nationale Vergadering worden ge. vormd, waarin ook andere partijen dan de Kwomintang (de eenheidspartij) zitting hebben. Alle strijdkrachten (30 communistische en 90 Kwominiang-divisies) zullen in één leger van 60 divisies worden bijeengebracht. Voorts zal een coalitie regeering worden gevormd.

Een sensalioneele verklaring van Ciark Kerr Sir Archibald Clark Kerr de speciale Flngelsche gezant naar Nederlandsch-Indië, heeft tijdens een persconferentie te Singapore ae min of meer sensationeele verklaring afgelegd, dat „de mogelijkheid groot is, dat „Indonesië" onder trusteeship van de U.N.O., de Vereenigde Volken, gesteld zou worden. Hij zou er echter nadrukkelijk bij gevoegd hebben, dat deze verklaring uitsluitend berustte op zekere persoonlijke waarnemingen en dat men er geen advies in moest zien Clark Kerr zou niet de groote diplomaat zijn, als hoedanig hij is aangekondigd, wanneer hij bovenstaande verklaring niet in een zeer voorzichtigen vorm had gegoten. Uitdrukkingen als „zekere persoonlijke waarnemingen" en „mogelijkheid" laten ruimte voor alle mogelijke uiteenzettingen, maar merkwaardig is de mededeeling in den mond van Clark Kerr ongetwijfeld. Men vroeg hem, of hij een dergelijke ontwikkeling voorstond. Hierop antwoordde Sir Archibald: „ik ben van meening, dat ook dit een Nederlandsehe en niet een Britsche aangelegenheid is. Het moederland moet in alle omstandigheden de peet zijn over zijn dochter of zijn zoon. Ik geloof niet, dat wij over deze aangelegenheid zelfs maar geraadpleegd zullen worden voor zij aan de U.N.O.-vergadering is voorgelegd. De zending van Clajk Kerr. Sprekende over het doel van zijn zending, zeide Clark Kerr. Voordat ik Londen verliet, is tusschen Zijne Majesteits regeering en de Nederlandsehe regeering overeengekomen, dat ik naar Indonesië zou gaan en dit is door Zijne Majesteits regeering in Londen op den 19en Januari bekend gemaakt. Kort geformuleerd: ik ben hier, teneinde Zijne Majesteits regeering over de politieke ontwikkelingen in Nederlandsch Oost-Indië voor te lichten en alles te doen, wat ik kan, om in de huidige politieke moeilijkheden tusschen de Nederlandsehe regeering en de Indonesische nationalisten een oplossing tot stand te brengen. Mijn regeering is niet van plan zich met de constitutioneele geschilpunten te bemoeien. Sprekende over de Nederlandscne parlementaire missie, verklaarde Sir Archibald: „Dit is uitsluitend een Nederlandsehe aangelegenheid, die geheel buiten mij omgaat. Ik heb daaromtrent geen meening".

Een nieuwe Indonesische organisatie. Volgens het blad „Merdeka" hebben zich 141 Indonesische vereenigingen en organisaties bij elkaar aangesloten tot een „Volksfront", ii.ci uëu ' ?,ïnüiiiu liin'-aröeiüsprogram".. Het minimum-arbeidsprogram vraagt o.a. het instellen van een volksregeering, van een volksleger, overeenkomstig de wenschen van het volk, het ontwapenen der Japanneezen, oplossing van het probleem der Europeesche krijgsgevangenen en het. belangrijkste: opvordering en voortzetting van de exploitatie der cultures en industrieën, welke aan den vijand behooren. De toestand op Java. Het officieele communiqué meldt: Het hoofd van de kampong Sawahbesar is gewaarschuwd, dat er soldaten ingekwartierd zullen worden, indien het terrorisme in de kapong niet ophoudt. Het onderzoeken van treinen op de stations levert nog geen resultaten op. Donderdagavond is uit Buitenzorg gemeld, dat acht ladingen munitie van elk drie ton uit de Japansche opslagplaats te Soekaboemi vermist zijn. De Indonesiërs hebben weer üe heuvels bij Gombell, ten zuiden van Semarang, met 125 en 75 mm. mortieren beschoten. Er is geen schade aangericht.

De directeur van het Rijkskolen, bureau, de heer H. H. Wemmers Jr. heeft gistermorgen op een persconferentie, gehouden in het ministerie van Handel en Nijverheid te 's-Gravenhage, een uiteenzetting gegeven betreffende het huidige kolenvraagstuk. Zoolang de productie uit Limburg niet belangrijk stijgt, aldus de heer Wemmers, zal op een groot tekortt aan geschikte huisbrandkolen moeten worden gerekend aangezien de invoer van goede huisbrandkolen practiscli onmogelijk is. De honoreering van de aangewezen zeven kolenbonnen is in ieder geval gegarandeerd, aldus verklaarde de directeur met nadruk Voor Mei a.s. hoopt men alles te hebben afgeleverd. De toegezegde achtste bon za! alleen kunnen worden gehonoreerd, wanneer, le. De invoer uit het buitenland zal stijgen; 2e. De huidige kolenproductie van de Limburgsche steenkolenmijnen omhoog zal Taan.

In Hoog-Soeren bevindt zich een zeer groot r depót van achtergebleven Duitsche munitie. Reeds geruimen tijd is men bezig met de vernietiging hiervan. Aanvankelijl waren arbeiders van de Ned. Heidemaatschappij belast met de opruimingswerkzaamheden, welke na de ontploffingen moeten geschieden. Door hun onvoorzichtig optreden zijn hierbij eenige ongelukken voorgevallen, waarbrj zelfs één doode te betreuren is geweest Naar aanleiding van deze ongevallen is het opruimingswerk door dez > arbeiders op last van hoogerhand voorloopig stop gezet. Het toe ontploffing brengen geschiedt door Duitsche krijgsgevangenen, onder leiding van Engelsche militairen. Van to^ tot tijd dringen de zware knallen, welke dit werk veroorzaakt, hier in meer of minder hevige mate door In Hoog-Soeren beleeft men er echter we] de meeste onaangenaamheden van. Haast ieder huis heeft er tengevolge dezer ontploffingen glasschade geleden. Een adres aan den Minister van Oorlog van de buurtvereeniging is van den betrokken minister terug ontvangen met de mededeeling, dat men d't beklag bij de Engelsche instantie had moeten indienen. De munitie wordt van de bergplaats tusschen Apeldoorn en HoogSoeren naar de heide tusschen Assel en Hoog-Soeren gebracht en daar vernietigd. Volgens een Engelschen leger-kapitein zou het gebrek aan scheepsruimte oorzaak zijn, dat men tot deze wijze van vernietiging moest overgaan. Anders zou de munitie gewoon in zee geworpen zijn.

Zondagmorgen a.s- zal de nieuwe voorganger van de Vereeniging van Vrijz. Hervormden ds. J. v. Rossom, gekomen van Terwolde, in de kerk van den Protestantenbond aan de Regentesselaan zijn intrede doen, na bevestigd te zijn door ds. P. Brakman. Ds- J. v. Rossum werd in 1915 in Gouda geboren. Hij studeerde aan de Utrechtsche universiteit In zijn eerste standplaats Warder (N. H ), deed hij in 1940 intr 1e. In 1942 vertrok hij naar Terwolde. „PO^TALIA" GAAT JUBILEEKEN. Ter gelegenheid van haar 25jarig bestaan geeft de Zang- en Tooneeivereeniging „Postalia" Zaterdag 2 Februari, morgenavond, in Tivoli een uitvoering. Op het programma staat het tooneele brengen van „Polly Perkins", spel van list en liefde, in drie bedrijven van Gerard Nielen. Ter kennismaking met haai nieuwen dirigent, den heer Theo Boerboom, zal de afdeeling Zang ten gehoore brengen .„Moeder en Kind", van J. P. J. Wierts en „Mijn Land", van Arnold Spoel. JUBILEA. 'tWas vandaag een wel zeer bijzondere dag in het bedrijf van Wegeners Couranten Concern. Er waren toch niet minder dan vier leden van het technisch personeel, die, zij 't ook wat later aan op den officieelen datum, vandaag hun 25-jarige werkzaamheid in het bedrijf herdachten, met name de heeren L. de Jong, K. Zwikker, A. Gerritsen en P. Brienesse. Eerstgenoemde was door ongesteldheid niet aanwezig. Om 11 uur hedenmorgen zijn de jubilarissen, te midden van het Technisch personeel, van de Administratie en de redactie van de Nieuwe Apeldoornsche Courant, gehuldigd geworden. De directeur, de heer J. G. C. Wegener, heeft de gebeurtenissen in de laatste jaren in het bedrijf gememoreerd, daarbij herinnerend aan de groote moeilijkheden, maar eveneens aan de toewijding en trouw van het personeel. Het verscheiden van G- Wissink slachtoffer van den Duitschen terreur, werd op verzoek van den directeur, die voorts herinnerde aan de ongesteldheid van J. Lammers, eveneens een gevo'g van Duitsch optreden in het bedrijf, met in achtneming van een minuut stilte herdacht. De heer Wegener wenschte de jubilarissen geluk en overhandig-' de hun elk. een enveloppe met inhoud. Namens het technisch personeel

sprak de chef, de heer HHuisman. De heer Gerritsen heeft den directeur dank gebracht voor diens vriendelijke woorden. Waarmede deze eenvoudige huldiging ten einde was. bubbel belangrijk, niet alleen voor de betrokken machinezetters, maar ook voor het geheele bedrijf, omdat deze jubilea samenvielen met de herverschijning van de N. A. Crt. en er nu nieuw perspectief is in het werk. De tijd van druk kan geacht worden voorbij te zijn. HET ENTERTAINMENT COM. MITTEE TE APELDOORN. Voortzetting van de taak van het E.C.N. wenschelijk, In het amusements- en cultureele leven van Apeldoorn heeft het E.C.N. in het laatste halfjaar baanbrekend werk verricht. Ongericht met toet doel, contact tot stand te brengen tusschen onze bevrijders, de Canadeezen en onze plaatsgenooten, heeft het in een behoefte voorzien door dit contact te stimuleerer. De waardeering voor het werk van het E.C.N. is dan ook algemeen. Doch het vertrek van het meerendeel der geallieerde militairen is oorzaak, dat toet van het E.C.N. niet langer verantwoord is shows

Krachtige wind tusschen Znitl Zuidwest met tyJelijlce regen. Lainr brekend» bwialtnng, l'rij rac-u wrrr.

In verband met de voorschriften betreffende de papierrantsoenering is liet ons niet mogelijk, onmiddellijk aan allen, die door hun handteekening hun wensch tot herverschrj. ning van de Nieuwe Apeldoornsche Courant bekrachtigden, een abonnement op ons blad te verschaffen. Wij moeten derhalve noodgedwongen voor een aantal abonné's een wachtlijst aanleggen. Wij vertrouwen, dat men. met begrip voor onze moeilijkheden, zich nog korten tijd dit ongerief zai willen getroosten. - Van onzen kant zeggen wrj gaarne toe, dat wij ons alle moeite zullen geven om de teleurgestelden op zoo kort mogelijken termijn, het abonnement, waarom zij vroegen i te verstrekken.