Bredasche courant

EERSTE BLAD.

te Veranderingen in advertentiën eelieve

men steeds op den dag der uitgave vóór 9 uur in te zenden, daar anders niet voor de uitvoering der verandering kan worden ingestaan. DE DITGEVERB.

BON. Aan onze lezers! Een succes boek! EEN DURE EED, DOOR VIRGINIE LOVELING. Bekroond met den Vijfjaarlijkschen Staatsprij voor Nederlandsche letterkunde uitgesehreven door de Koninklijke Vlaamsche Academie. De prijs van dit prachtige, uiterst boeiende boek is voor de geabonneerden op de Bredasche Courant slechts: Ingenaaid f 1,— Gebonden „ 1,40. Tevens nog tegen denzélfden prijs te bekomen: Coriielie Noordwal KLEINE TREES. HL öERALDINE.

jje uuueileeikeuue wcuöikh ic uuivau^cu. Ex. Lovelirig EEN DURE EED. heb. f 1,40. Ex. » » » « lng. „1, —. Ex. CornelieNoordwal. KLEINE TREES. Ex. » » GERALDINE. WOONPLAATS: NAAM: Behangerij. Bedden fabriek. (BUS. film, Veemarkt 32. Interc. Teleph. 212. BREDA. Magazijn „De Vlinder’. inluidt voor öeele M1ÜB1LEEBING. GROOTE KEUZE VAN Tapijten, Gordijn- en Meubelstoffen, Behangselpapier, Meubelen. Eenigst adres voor gegarneerde Wiegen, Luiermanden, enz. Stoffeer der ij. Meubelfabriek.

In den laatsten tijd zijn onder de rubriek «Boekbeschouwing” herhaaldelijk werken en werkjes over het Malthusianisme, gewoonlijk handelende over het voor of tegen van het Nieuw (Neo) Malthusianisme. Wat het N. M. leert en wil mag als genoegzaam bekend beschouwd worden — doch dit is niet hetzelfde als Malthus verkondigde. De naam van dien braven en liefdevollen man, van dien scherpzinnigen, eerlijken en grooten denker is thans — 70 jaar na zijn dood — een steun des aanstoots voor velen en dat verdient hij geenszins. Toen Malthus in 1798 zijn nu wereldvermaard geschrift uitgaf «Essay on the principles of population” waren er in den aanvang slechts weinigen, die de ontzettende beteekenis van Malthus’ wet begrepen. Wat Wallace, Townskind en Ricci bij intuïtie in nevelachtige vormen gedacht hadden, bracht Malthus in formule: de bevolking groeit elke 25 ja,ar aan in een geometrische reeks, b. v. 2, 4, 8, 16, 32 enz., de middelen tot onderhoud daarentegen vermeerderen in een arithmetische reeks b. v. 2, 4, 6, 8, 10, enz1 Niemand heeft de wet van Malthus krachtiger en duidelijker geëxponeerd dan Darwin, die haar tot grondslag maakte van zijne beroemde ontwikkelingstheorie. Darwin toonde aan dat het ontzaglijke voortplantingsvermogen, waarmede alle levende wezens zijn toegerust, veel grooter is dan hun vermogen om zichzelf voedsel te verschaffen en dat dit derhalve in de geheele organische wereld een voortdurende strijd om behoud van ’t leven (the struggle for life) ten gevolge heeft en de onvermijdelijke vernietiging van myriaden individuen van elke soort en alle op elkaar volgende generatiën. Strijd om behoud van ’t leven is het onvermijdelijk gevolg van het groote vermenigvuldigingsvermogen der organische wezens, leder schepsel dat boven de grens, door de hoeveelheid voedsel tot onderhoud gesteld, gekomen is, wordt ter vernietiging prijs gegeven. Aangezien er dus meer wezens geboren worden dan in leven kunnen blijven, moet er strijd plaats hebben om levensbehoud, öf tusschen de individuen van dezelfde soorten öf tusschen verschillende soorten öf tusschen het individu en de physische levensvoorwaarden. Het is de toepassing op groote schaal van de leer van Malthus op ’t geheele planten- en dierenrijk, want bij geen ander schepsel dan de mensch kan sprake zijn van kunstmatige voedselvermeerdering of van beperking, dan wel onthouding, ten opzichte der voortteling. » De leer van Malthus is fel bestreden, nooit weerlegd. En hoe bestreden ? Veelal op de wijze van den heer Van den Biesen, die — bij de behandeling van de Hooger Onderwijswet — in de Eerste Kamer uitriep «Het Malthusianisme strijdt «met het Christendom, ’tis het ontzet«tende kwaad, waarover ik niet nader «kan uitweiden uit deferentie voor ’thooge «college, waarin ik de eer heb zitting «te hebben”. Voor dergelijke «bestrijdingen” zal ieder verstandig mensch glimlachend de schouders ophalen. Er blijkt alleen uit dat de geachte afgevaardigde niet de flauwste notie heeft van wat Malthusianisme is De grootste natuurvorschers en scherpste denkers der 19e eeuw hebben de een na den ander de onvoorwaardelijke juistheid moeten erkennen van de wet van Malthus als daar zijn: Stuart Mill, Huxley, Lyell, O wen, Martineau, Say, Garnier, Comte, Estrada, Ricardo Bastiat en vele anderen. De wet van Malthus is, maar niet eene losse stelling, een gegiste hypothese , ’t is eene onveranderlijke natuurwet. Wij zien ’t in de organische wereld om ons: waar slechts levensonderhoud is voor twee, is voor een derde geen plaats en wordt ’t een strijd, waarin de zwakken ondergaan. Het is niet waar wat de beminnelijke Schiller in zijn onwetendheid schreef: De aarde geelt plaats aan allen. Waarom dit zoo is en waarom die zwakken er dan zijn, gaat boven ons begrijpen, tenzij men aanneemt dat de zwakken er zijn om de sterkeren te doen zegepralen ^-wat in strijd is met elk hegrip van rechtvaardigheid. Tracht Darwin door zijn teelt keus, (natural selection) het waarom der wet van Malthus te verklaren, de liefde, ’t rechtvaardigheidsgevoel en ’t geloof verzetten zich tegen het denkbeeld, dat een groote massa der stervelingen gedoemd is tot een leven, waarin sterven het hoogste gewin is. En elk , die de wet van Malthus aanneemt, dat zijn allen die haar kennen, moet ook de consequentie’s er van aanvaarden. Als in een land de werkelijke toename der bevolking geringer is dan de mogelijke toename, dan gebeurt dit en kan dit slechts gebeuren door een of meer der volgende oorzaken of belemmeringen: Emigratie, buitengewone sterfte, coelibaat, prostitutie, steriliteit, dit laatste te onderscheiden in vrijwillige en onvrijwillige. Emigratie en buitengewone sterfte kunnen niet beschouwd worden als een der permanente belemmeringen, waartoe de menschheid is veroordeeld, maar louter als een onbeduidend, tijdelijk palliatief. Door de verrassende ontdekkingen der bacteriologie en der hygiene komen epidemiëen sporadisch voor, de oorlogsfakkel brandt veel zeldzamer dan voorheen. De positieve middelen ter beteugeling van de volkstoename zijn van niet zooveel kracht meer als in den tijd van Malthus. Bij hetgeen overblijft moet de oorzaak zijn van mindere bevolkingstoename. Het coelibaat telt meer getrouwen dan vroeger, doordat het huwelijk zwaarder eischen stelt en de verdiensten daarmede geen gelijken tred gehouden hebben. Hierbij komt dat de vrouw thans veel minder het huwelijk als hare eenige bestemming beschouwt, dat de vrouwen onafhankelijk van den man kunnen leven door zich een loopbaan te kiezen. Door het grooter aantal ongehuwden vermindert natuurlijk de bevolkingstoename en de meer of minder bloeiende prostitutie staat hiermede in nauw verband. Onvrijwillige permanente steriliteit

komt, als een epidemie niet voor, de facultatieve echter vindt meer en meer aanhangers, wat weder te wijten is aan de zware finantieele eischen, die het huwelijk stelt en de lage loonen. Nu te voorkomen dat meer kinderen geboren worden dan de ouders kunnen voeden, in ’t belang dus zoowel der Duders, der reeds geboren kinderen en der nog te wachten, ter voorkoming i. e. w. van armoede of ellende, neemt men zijn toevlucht tot het Nieuw Malthusianisme. Volgens het onverbiddelijke noodlot van ’t leven kan de mensch slechts kiezen lusschen de bovengenoemde belemmeringen, niet buiten die om gaan; en zoo den wij dat ’t voor de maatschappij volstrekt onmogelijk is een waarachtig latuurlijk leven te lijden. Enkelen kunnen dit doen ten koste van ’t geheel, de geheele maatschappij

3idDtrt£ntiéiu

en ueiiuwuiuueuei, ïvitjviuuw J. J. W. VAN DE WALL, Bulkmans, in den ouderdom van 89 jaar. Wed. F. H. DOLLEMAN, I „ VAN DE Wall, j Heemstede. Wed. J. VAN VOORTHUVSEN, | r Van de Wall, I LeidenK. F. A. VAN DE WALL, ) M. VAN DE WALL, Amsterdam. Bekman, ' L. E. A. F. VAN DE WALL, Znadert. C. E. E. VAN DE WALL, Zundert. J. A. C. F. TIELEMAN, ) Van de Wall, Zevenbergen. C. N. TIELEMAN , I J. F. R. VAN DE WALL, ) A. W. A. VAN DE WALL, Den Haag Van der Leeuw , ; M. V. S. BRUTEL DE LA RIVIÈRE, ) Van de Wall, ! Den Haag. Dr. G. J. BRUTEL DE LA RIVIÈRE. ) Zundert, 3 Nov. 1904. Huize Wallstein. Volstrekt eenige kennisgeving.

Si. Nicolaas-Vereenigini voor behoeftige schoolkinderen. DA IX IX ET D Q wonende te Breda, □ H t\. I V LRU, genegen tot de evering van circa 1400 St. IVKOMAS" POPPEN, elk wegende 2‘/, Hectogram, vorden verzocht monsters met prijsopgaaf per [ilogram, naam en duidelijk adres in te zenden p Vrijdag 18 November a.s., tusschen 11 /,Oen 8 uur nam., aan het adres der St. ^ icolaas - Vereeniging, Café «Beurs van Breda.”