Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant

Generalissimo Tsjang Kai Sjek zegt in zijn gisteravond uitgegeven afscheidsboodschap, dat hij besloten heeft zich tijdelijk terug te trekken teneinde het tot stand komen van een spoedige vrede mogelijk te maken en het leed van het volk te verzachten. Tsjang Kai Sjek verzoekt de Chinese regering, het volk en alle openbare leiders een eensgezinde samenwerking te betrachten en /ice-president Li Tsjoeng Jen te steunen in zi.in pogingen om een snelle vrede te bereiken. De boodschap van Tsjang Kai Sjek bestaat uit driehonderd woorden, waarin hij zegt dat het in zijn 21larige carriere als nationaal leider slechts in de Chinees-Japanse oorlog is geweest en dat hij besloten was tot het einde toe te vechten. Bij alle andere oorlogen binnen de grenzen van China heef hij altijd getracht een vredelievende oplossing te vinden. Vice-president Li Tsjoeng Jen publiceerde tegelijkertijd een andere verklaring, waarin hij zegt uit zijn twintigjarige samenwerking met Tsjang Kai Sjek te weten, dat wanneer de generalissimo eenmaal een besluit heeft genomen, het moeiliik is hem tot andere gedachten te brengen. Daarom, zo zegt Li Tsjoeng Jen, ben ik genoodzaakt de bevoegdheden en plichten van de president over te nemen krachtens artikel 40 van de grondwet. De vice-president vraagt op zijn

beurt eveneens van alle openbare leiders en het Chinese volk steun en samenwerking bij dp pogingen een spoedige vrede tot stand te brengen. Ts*ang Kai S.iek's besluit om zich voorlopig teruer te trekken, moet nog ter goedkeuring worden voorgelegd aan de nationaie vergadering, die hem in April heeft gekozen. Daar de leden van de nationale vergadering over het gehele land verspreid zijn. kon niet met zekerheid gezegd worden wanneer de bijeenroeping zou plaats hebben. Een officiële bron deelde aan United

Press mede. dat mevrouw Tsjang Kai Sjek vermoedelijk spoedig naar China terug zal keren om zich bij haar echtgenoot te voegen. Wellicht is 'het echtpaar Yeeds verenigd voor het vertrek van de generalissimo uit Fenghoea naar Foetsjou. Waarnemers verklaarden, dat Tsjangs besluit de weg zou openen voor een „waarnemend" bestuur om specifieke vredesvoorstellen aan de communisten te doen. Men verwacht, dat Tsjang op Formosa of te Canton de loop der gebeurtenissen zal afwachten, terwijl 'n regeringsdelegatie naar Jenan zou gaah om met de communisten tot een regeling te komen. Tsjang zou zich in elk eeval op de achtergrond houden tot de v definitieve communistische voorwaarden bekend zijn. Het vertrek van tsjang volgt op een aantal inderhaast gehouden besprekingen tussen vice-president Li Tsoeng Jen en regeringsleiders. Ook werd een informele kabinetsvergadering gehouden. Men gelooft, dat de plannen tot evacuatie van Nanking opgeschort ziin Speciale vliegtuigen en treinen, die functionarissen naar Canton zouden overbrengen, werden afgelast.

TSJANG KAI SJEK

De Minister van Economische Zaken heeft aan een aantal instanties ter advies gezonden een voor-ontwerp van wet tot regeling van de winkelsluiting. Hier volgt een beknopt overzicht van de inhoud van het onderhavige ontwerp: Alle winkels moeten gesloten zijn gedurende de Zondag en voorts op Donderdag vóór 5 en na 21 uur en op de overige werkdagen vóór 5 en na 19 uur. Afwijkingen voor enkele dagen vóór Sint Nicolaas en Kerstmis en, voor bepaalde winkels, op 30 of 31 December. MIDDAG SLUITING. Alle winkels moeten bovendien gesloten zijn op Dinsdag na 13 uur. Deze middagsluiting kan wegens plaatselijke bijzondere omstandigheden door de gemeenteraad onder goedkeuring van de Kroon vervangen worden door

sluiting gedurende een morgen of een andere middag, met uitzondering van Donderdagmiddag. Geen sluiting voor de weken, waarin algemeen erkende christelijke feestdagen vallen, op enkele dagen vóór Sint Nicolaas en Kerstmis en, voor bepaalde winkels, op 30 of 31 December. Voorts wordt door burgemeester en Wethouders vrijstelling van de sluiting verleend aan winkeliers, die uit godsdienstige overwegingen hun winkels gedurende sabbath of zevende dag gesloten houden. De gemeenteraad kan voor restaurants, koffiehuizen en dergelijke inrichtingen sluiting gedurende een dag per week voorschrijven mèt uitzondering voor bepaalde stationsrestaurants. De gemeenteraad kan ten behoeve van vacantie van ondernemers of winkelpersoneel sluiting van bepaalde groepen van winkels gedurende een aantal werkdagen pei jaar, ten hoogste twaalf, voor schrijven. ste twaalf, voorschrijven. STRAAT-MARKTHANDEL. Voor de straat- de markt- en de rivierhandel gelden 'ezelfde verkooptijden als hierboven voor de winkels zijn genoemd. De uitzondering voor het venten met geringe eetwaren on Zondagen en algemeen erkende christelijke feestdagen is komen te vervallen. Evenwel geen verkoopverbod voor de Dinsdagmiddag of de halve werkdag, die daarvoor op grond van plaatselijke bijzondere omstandigheden in de plaacs treedt. De gemeenteraad kan op grond van plaatselijke bijzondere omstandigheden afwijkingen van vorenbedoelde regelingen vaststellen onder goedkeuring van de kroon. Voorts maer hij nog voor ten hoogste een en twintig werkdagen per jaar een afwijkende regeling vaststellen zonder die goedkeuring te behoeven. Voor openbare middelen van vervoer. hotels, restaurants, koffiehuizen en dergelijke inrichtinsen apotheken enkele andere groepen van winkels, alsmede voor de straat-, de markt- en de rivierhandel in enkele artikelen, geldt een algemene uitzondring van de voor winkels, onderscheidenlijk voor dip takken van handel, geldende bepalingen, uit hoofde van verkeers- en dergeiijke belangen. BUITEN - AUTOMATEN. De verkoop door middel van al dan niet in winkels geplaatste buitenautomaten blijft mogelijk ook gedurende de sluitingstijd der winkels. Slechts mogen zij niet worden bijgevuld gedurende de tijd dat de winkel. waarbii zij behoren gesloten moet zijn. of. als zij niet bii een winkel behoren, gedurende de tiid, dat de winkels gesloten moeten zpn, waar uitsluiten') de waren worden verkocht die de automaat bevat. Uitzondering on dit biivulverbod vormen enkele groepen van verkoopautomaten.

D® ^ eiligheidsraad is gisteravond te Lake Succes bijeengekomen en in deze vergadering is door de delegaties van de Verenigde Staten van Amerika, uba, Noorwegen een China een resolutie ingediend. Onze vertegenwoordiger dr. van Royen ontving deze resolutie eerst gisteren, zodat hij nog niet in s aat was de houding van de Nederlandse regering ten aanzien van deze resolutie uiteen te zetten. Hij behield zich het recht voor later commentaar te leveren. Onze eerste indruk is, dat de resolutie Nederlands momentele souvereiniteit voorbijziet de Nederlandse opinie, dat de Raad niet competent is, negeert en de deelstaten, twee derde van Indonesië vertegenwoordigend, verre beneden de Republiek stelt. Voorts wordt de Commissie van Drie, de Commissie van Goede Diensten, die ons slechts slechte diensten bewees en toonde ons vijandig gezind te zijn — het Belgische lid uitgezonderd — verheven tot Commissie der Ver. Naties met meer bevoegdheden dan zij tot nu toe had.

Commissie van Drie wordt Commissie der V.N. In de ingediende resolutie doet de Veiligheidsraad een beroep op de Nederlandse regering om te verzekeren dat onmiddellijk alle militaire operaties worden afgebroken: eveneens op de regering van v de Indonesische Republiek om gelijktijdig haar gewapende aanhangers te bevelen de guerilla-oorlog te staken. De Raad doet een beroep op beide partijen samen te werken tot herstel van de vrede en de handhaving van recht en orde over het gehele hierbij betrokken gebied. 2. De Raad doet een beroep op de regering van Nederland onmiddellijk en onvoorwaardelijk alle politieke gevangenen, sinds 17 December j.1. gearresteerd in de Republiek, vrij te laten en aan de officiëk, personen van de republikeinse regering toe te staan onmiddellijk naar Djokja terug te keren, opdat zij hun verplichtingen genoemd in par. 1 kunnen uitvoeren en opdat zij hun toegewezen functies kunnen uitvoeren in volle vrijheid, inclusief het bestuur van de stad Djokja. 3. De Raad beveelt aan, dat om een federale onafhankelijke en souvereine Verenigde Staten van Indonesië te vormen op zo kort mogelijke termijn, onderhandelingen zo spoedig mogelijk zullen worden begonnen door vertegenwoordigers van de Nederlandse regering en van de Indonesfische Republiek en met behulp van de Commissie van Drie op basis van de beginselen van de overeenkomsten van Linggadjati en de Renville.

De instelling van een federale interim-regering zal niet later plaats vinden dan 15 Maart 1949; de verkiezingen voor een constituerende vergadering zullen voltooid zijn op 1 October 1949. De overdracht van de souvereiniteit aan de Verenigde Staten van Indonesië zal plaats hebben zo spoedig mogelijk en in ieder geval niet later dan 1 Juli 1950, aldus stelt de resolutie voor. Indien echter geen overeenkomst is bereikt een maand voor deze data, zal de Commjssie van Drie onmiddellijk hiervan rapport uitbrengen aan de Veiligheidsraad en hierin aanbevelingen doen opnemen voor een oplossing van de moeilijkheden. De Commissie van Goede Diensten zal voortaan bekend zijn als de Commissie der Verenigde Naties voor Indonesië. De Commissie zal optreden als de vertegenwoordigster ( van de Veiligheidsraad in Indonesië en zal alle functies bezitten sedert 16 December door de Veiligheidsraad aan de Commissie van Goede Diensten gegeven, welke functies haar in deze resoluties worden verleend. De Commissie zal handelen bij meerderheid van stemmen, maar haar rapporten en aanbevelingen aan de Veiligheidsraad

zullen zowel meerderheids- als minderheidsstandpunten bevatten, indien er een verschil van mening onder de leden van de Commissie bestaat. De Consulaire Commissie wordt verzocht het werk van de Commissie van de Verenigde Naties te vergemakkelijken door het verschaffen van militaire waarnemers en ander staf-personeel e liteiten. soneel en door het verlenen van -perfaci De Commissie zal partijen bijstaan bij de naleving van deze resolutie, zal de onderhandelingen bijwonen en is gemachtigd aanbevelingen te doen aan partijen of aan de Veiligheids raad over zaken die vallen pinnen haar competentie De Commissie za. de bevoegdheid hebben om de vertegenwoordigers van de niet-republikeinse gebieden in Indonesië te raadplegen. De Commissie is gemachtigd om in naam van de Verenigde Volken de verkiezingen te observeren en aanbevelingen te doen betreffende de voorwaarden noodzakelijk om: 1. Te ver zekeren dat deze verkiezingen vrij en democratisch zijn; 2. Vrijheid van vergadering, van woord en pers ten alle tijde te garanderen, mits dergelijke garantie niet zo wordt toegepast dat hierbij toevlucht genomen wordt tot geweld of represailles . De Commissie behoort behulpzaam te zijn bii een zo spoedig mogelijk herstel van het burgerlijk bestuur van de Republiek De Commissie zal, na overleg met de partijen aanbevelingen doen met betrekking tot en eventueel tijdelijk stationneren van Nedenandse strijdkrachten in enig gebied om behulpzaam te zijn bij het handhaven van wet en orde. De Russische afgevaardigde, Malik, verklaarde de resolutie niet te kunnen steunen, omdat zij z.i. onvoldoende bescherming verleent aan de Republiek en in feite een steun betekende voor de Nederlandse agressie. Malik verklaarde zich in het bijzonder tegen de voorgestelde Commissie van de Verenigde Naties, die niets anders is dan de oude Commissie van Goede Diensten onder een andere naam, maar met dezelfde leden. Trek de Nederlandse troepen terug en herstel de Republiek, dan is de orde en rust verzekerd, aldus de Rus. De zitting is verdaagd tot Dinsdagavond.

— Gisteren promoveerde aan de universiteit te Nijmegen de heer J. A. G. Tans, leraar aan het Katholieke Lyceum te Utrecht tot doctor in de letteren en wijsbegeerte. Dit betekende voor de universiteit de 200ste promotie. — Voor de zelfbouwers bij Philips te Eindhoven die ruim een half jaar geleden begonnen met de bouw van hun eigen woning, was het eergisteren een bijzondere avond. De bouw in vrije tijd was namelijk zo ver gevorderd, dat de kapspanten met vlag en al konden worden opgericht. — De Staatscourant van 21 Jan. bevat onder andere een rectificatie van de regelingen van lonen en andere arbeidsvoorwaarden voor de tuinbouw in de provincies Overijssel en Gelderland. — Met ingang van 21 Januari 1949 is het telefoonverkeer tussen Nederland en Turkije geopend. Het tarief bedraagt f 4,55 voor de eerste 3 minuten, voor iedere minuut meer f 4.85. — Jhr. mr. C. G. C. Quarles van Ufford, Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland opende gisteren te Doetinchem het Kust- en verpleeghuis „Den Ooiman", dat vorig jaar door de verscheidene diaconieën van de Ned. Herv. Kerk in de classis Zutphen is aangekocht voor verpleging van ouden van dagen. — H.M. de Koningin en Z.K.H. prins Bernhard hebben gisteravond in het Koninklijk paleis te Amsterdam een diner aangeboden aan het corps diplomatique. Ook de rriinister van Buitenlandse aken, mr. D. U. Stikker was aanwezig. — Uit de door de hoofdinspectie van het brandweerwezen gepubliceerde gegevens blijkt, dat in ons land in de maand December de directe schade als gevolg van brand wordt geraamd op f 1.721.425. In December 1947 bedroeg de schade f 2.167.485. Acht personen verloren in Dec. j.1. het leven bij branden.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond. Tijdelijk iets zachter. Geleidelijk toenemende bewolking met later plaatselijk enige reg^n. Aanvankelijk zwakke wind, later vooral langs de kust-sterk toenemend uit Zuidwestelijke richtingen. Vannacht in het Oosten van het land temperatuur om het vriespunt, morgen overdag tijdelijk iets zachter dan vandaag. Zondag 23 Januari: Zon op 8.34 — onder 17.11 Maan op 3.41 — onder 12.03 Maandag 24 Januari: Zon op 8.32 — onder 17.13 Maan op 5.05 — onder 12.29

(Van onze pari. redacteur). Minister Stikker is zo druk met internationale conferenties, dat hij ook de volgende week geen tijd heeft om zijn begroting van Buitenlandse Zaken te behandelen. Daarom werd op voorstel van voorzitter mr. Kortenhorst door de Tweede Kamer Vrijdagmiddag besloten, om de begrotingen van Oorlog en Marine in de avondzittingen van Dinsdag en Donderdag gezamenlijk te behandelen, verder de volgende week de P.T.T. begroting aan de, orde te stellen, alsmede het w. o. inzake Bedrijfspensioenfondsen.

Voor de begroting van „Verkeer en Waterstaat" waren Vrijdagmiddag nog vele sprekers ingeschreven. Een van de punten waarover verschillende leden spraken was het Amsterdam—Rijnkanaal. De heren v. d. Wetering (C.H.), Posthumus (P.v.d.A.), Haker (Comm.) en mej. Tendeloo (P.v.d.A.) wezen er op dat spoedige totstandkoming van het gehele kanaal van beslissende betekenis is voor de welvaart der hoofdstad. Gezien het reeds ten koste gelegde aan de voltooiing achten zij de vertraging onjuist. De heer v. d. Wetering noemde het een „nationaal werk", jvaarop Amsterdam terecht f 2 millioen wil voorschieten. Gaat Z.Exc. hier niet mee accoord dan zal spr. zich nader beraden, zei hij, aldus dreigend blijkbaar met een motie. De heer de Ruiter (C.H.) drong aan op bevaarbaarmaking van de Gelderse IJssel en wees er op dat hierover reeds in 1919 belofen waren gedaan. Ook de heer Haken drong aan, met de heer Posthumus, op aanleg van de aftakking van Almelo naar het Twente-Rijnkanaal en betere bevaarbaarmaking van de Kanalen in het Oosten. De heren Van Dis (St.G.) en Stapelkamp (AR) pleitten voor bevordering van de Zondagsrust voor het binnenscheepvaart- en spoorwegpersoneel, terwijl ook nog op maatregelen werd aangedrongen om de verzanding van de Berkel tegen te gaan. , , ... Voor de bouw van een tunnel bij Velsen werd eveneens een lans gebroken en de heer Haken (Comm.) merkte hierbij vriendelijk op dat er millioenen te vinden waren voor straaljagers maar niet voor de tunnel Met enige spanning werd het antwoord van Minster Spitzen op al deze kwesties tegemoet gezien. De Minister sprak echter slechts 20 minuten, om over de kardinale punten pas Dinsdag het woord te voeren. Minister Spitzen wees er in zijn eigenlijke „maidenspeech" niet onaardig op, dat het een groot verschil is of men als Secretaris-Generaal dan wel als Minister optreedt. Enkele Kamerleden hadden gedacht dat deze overgang niet zo groot was. Z.Exc. vond van wel, omdat hij thans verantwoordelij khéid droeg. Wat de aanhangige wetsontwerpen inzake goederenvervoer en de wet-Autovervoer Personen, dat de indiening wat langer wacht, betekent niet dat er ingrijoende wijzigingen worden aangebracht. Zo veel mogelijk wilde men belanghebbenden inschakelen. Het w.o. goederenvervoer is een geheel nieuwe materie, waartegenover hij

anders stond dan tegenover autovervoer personen, omdat dit een bestaande wet is. Het verschil in karakter is bij deze wetten van betekenis. De overheid moet voor de W.A.P. garanties geven voor snelheid en regelmaat, wat bij goederenvervoer, de W.A.G., niet nodig is. Met de W.A.P. durft hij dus niet zoveel vrijheid te nemen en de spons ter hand nemen om veel weg te vegen. Uitvoerig ging Z.Exc. in op de reorganisatie van zijn Departement t.a.v. verkeer en waterstaat. De éénhoofdige leiding op vervoer „zal de zaken alzijdig behandelen", verzekerde de Minister, want ..Water", „Rail" en „Weg" zijn hem alle drie even lief! De Minister verzocht zijn rede hier te mogen afbreken tot Dinsdagmiddag.

De nieuwe III-cylinder spinnerij der Kon. Ned. Katoen spinnerij te Hengelo is vrijwel klaar. Bij de bombardementen in October 1944 werd de oude fabriek verwoest. In de nieuwe fabriek is de productie reeds weer begonnen. De foto werd gemaakt vanaf het dak van de watertoren der Kon. Machinefabriek Gebr. Stork & Co. op een hoogte van 48 meter. Boven op het gebouw de cantine van het personeel.

(Speciale berichtgeving.) Naar wij van bevoegde zijde vernemen kan er geen vaste daum worr den aangegeven waarop de tabaksdistributie zal worden opgeheven maar het ligt in het voornemen der regering zulks te doen geschieden nog voor de totstandkoming van de economische unie der Benelux. Belgische eigen-teelt zal noch onder noch voor die economische unie met andere buitenlandse tabak worden gelijk gesteld. Met andere woorden: Zij wordt op gelijke voet behandeld als onze eigen inlandse tabak, en mag niet onder exotische tabakken worden vermengd. Als exotische tabakken gelden die uit Indonesië, de Philippijnen, enz. Amerika, en de Levant. Tot deze laatste, de zogenaamde Oriënttabakken, behoren die uit Egypte, Turkije en de Balkan. De Indonesische tabakken, omtrent welker aanvoer de vooruitzichten niet ongunstig zijn, zullen behalve voor rooktabak en een weinig sigaretten (Pajakombo) vooral van belang zijn voor de sigaren (Besoeki, Vorstenlanden en speciaal voor dekblad Deli. Dit zal hoofdzakelijk onze export ten goede komen, daar de huidige prijzen de binnenlandse vraag naar sigaren aanmerkelijk hebben verminderd. Wel zal ook de kwaliteit der sigaren voor binnenlands gebruik door aanvoer van Indonesische tabak zeer stijgen. De aanvoer der Amerikaanse Virginia-tabakken hangt af van de daarvoor

beschikbare (Marshall)-dollars. De regering hoopt het quantum van 1948 te kunnen handhaven ook voor 1949. Verruiming van de sigaretten- en shag-positie moet vooral komen van de import van Oriënt-tabakken. De aankoop hiervan geschiedt met „zachte" valuta en vooral door middel van z.g. compensatie-transacties, d.w.z. door goederenruil. Geleidelijk aan worden meer sigaretten en shag met Egyptische smaak aangemaakt. Zodra dit 50 procent der productie uitmaakt, zal verruiming der distributie worden overwogen. Als driekwart onzer sigaretten van Oriënttabak is, kan men zeker zijn, dat de tabaksdistributie wordt opgeheven. En dat is zeker nog dit jaar het geval. Uitvoer naar Oostenrijk. (Van onze Haagse correspondent). Naar wij vernemen zullen uit Nederland naar Oostenrijk 10 millioen eieren worden uitgevoerd, voorts 300.000 ééndagskuikens, 2000 ton* pootaardappelen en 1500 ton verse groenten.

„Grensincident" bij Well. Een viertal arbeiders van de ontginning „Wells meer" onder de gemeente Bergen, die zich over 400 ha. op Nederlands en over 20 ha. op Duits grondgebied uitstrekt, zijn op Duits gebied aangehouden en 9 dagen in de gevangenis te Krefeld opgesloten. De arbeiders waren aanvankelijk met drie man en een Duitser, die in Duitsland de belangen van de ontginning .behartigt, werkzaam op het Duitse gedeelte. Zij kwamen geregeld over de grens en waren voorzien van een grenskaart. Hierop was nooit aanmerking gemaakt. Thans werden de drie Nederlanders plotseling aangehouden. De bedrijfsleider werd verzocht eveneens over de grens te komen. Toen hij dit gedaan had werd hij gelijk met de drie anderen naar de Krefeldse gevangenis overgebracht. De arbeiders zijn na negen dagen weer vrijgelaten.

De Chinese communisten hebben het nationalistische voorstel tot een „staakt het vuren" en vredesonderhandelingen verworpen. Zij hebben geëist dat een vredesconferentie zal bijeenkomen nog voor de vijandelijkheden gestaakt worden.

(Van onze Haagse correspondent.) Naar wij vernemen zal in Februari in Den Haag een conferentie worden gehouden van de BenelAx-landen, waarin hoogst belangrijke economische vraagstukken zullen worden behandeld. In totaal zullen 60 officiële personen hieraan deelnemen, onder wie verschillende ministers. Op deze conferentie, welke minstens twee weken zal duren, zullen ook de kwesties, die betrekking hebben op de kanalen en havens der Benelux-landen, aan de orde worden gesteld.