Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

In verband met de moeilijke voedsel positie van ons land, is in principe besloten, dat ontbijtkoek, biscuit, macaroni en vermicelli weer op de bon zullen komen. .. Kerftabak zal 10 pet. in prijs omlaag gaan. Onder kerftabak moet worden verstaan zowel

Het nieuwe bankbiljet van tien gulden dat binnenkort ln' on§ land in omloop zal worden gebracht.

In de loop van de komende jaren zal het spoorwegbedrijf worden ge^ moderniseerd. Werken zullen worden uitgevoerd ter bestrijding van twee hinderlijke verschijnselen n.1. zakking en golving, opdat het toekomstige treinverkeer met de gewenste snelheid veilig zal zijn. Vooral op de lijnen met frequent en snel verkeer zullen de rails langer en zwaarder worden. Dit komt het comfortabel 'rijden ten goede en vermindert de slijtage. Voor de spoorbruggen zullen nieuwe constructies worden ' toegeEast ter besparing van kosten voor ouw en onderhoud. De herbouw van vernielde stations zaï zo rationeel mogeliik geschieden. De vervanging ,yan stoom- door electrische-, Dieselelectrische en Dieseltractie maakt een veek eenvoudiger inrichting van stations en emplacementen mogelijk;. EvenalS in Amsterdam CS en Den Haag HS het geval is, zal men, indien mogelijk, bij de nieuwe stations de voorhal brengen op het peil van de vloer der stationstunnels. In de steden zullen de gelijkvloerse overwegen worden opgeruimd door verhoging van de baan. De spoorweg zal voorts zo diep mogeliik in de stadskern moeten doordringen en zal tevens de bewoners van de stadsrand vervoergelegenheid moeten geven. NIEUWE. TR ACTIEV ORMEN. De belangrijkste veranderingen, die zich zullen voltrekken ziin wel die op het gebied der/tractievormen. De §rote verwoestingen in het spoorwegedrijf hebben ruimte gemaakt voor een grootscheepse toepassing van nieuwe technieken. De stoom tractie zal in de toekomst geheel worden verlaten. Behalve electrische treinen zal men zowel Diesel-electrische locomotieven als Diesel-electrische motorrijtuigen gaan gebruiken. Wellicht zal zelfs de hete luchtmotor worden ingeschakeld, vooral omdat deze de toepassing van eenvoudige overbrenging doet verwachten. Aan de verlichting der rijtuigen zal grote zorg worden besteed. Kunstlicht, de toepassing van buislampen is niet onmogelijk, zal cle reizigers gelegenheid geven prettig té lezen. De treinen zullen zoveel mogeliik in stroomliinvorm worden gebouwd Voor h©t binnenlands verkeer zal de automatische koppeling geleidelijk aan volledie worden toeg6 Deze overschakeling - op nieuwe tractie vormen zal ook geleidelijk moeten geschieden. De uitbreiding van het aantal treinen zal overigens leiden tot beperking van hun lengte. _• OMVANG VAN HET VERVOER. De omvang van het vervoer vertoont een steeds snellep groei In 1946 was het aantal reizigefskilome ters gestegen tot 5.6 milliard en het gemiddèlde per inwoner tot 600 km. In 1970, wanneer Nederland een aantal inwoners zal hebben van 11 millioen,

zullen de spoorwegen reeds 8 milliard reizigerskilometers hebben af te leggen, hetgeen een omvang van het reizigersvervoer betekent van 180 pet. van het vooroorlogse. Ook voor het goederen'vervoer zullen de Spoorwegen, ondanks de opkomst van de jongere verkeersmiddelen een belangrijke plaats blijven innemen voor massaal vervoer. In het kader van de toekomstige coördinatie van de verschillende vervoerstakken zullen de Spoorwegen nauw samenwerken met het vervoer te water, over de weg en door de lucht. De omvang van het goederenvervoer van October was 30 pet. hoger dan in October 1946.

Het hoofdbestuur van de bioscoopbond heeft zijn mening te kennen gegeven over de circulaire, die de minister van Financiën aan de gemeentebesturen heeft gericht. Zoals bekend verzoekt minister Lieftinck de gemeentebesturen o.a. voor bioscoopbezoek een vermakelijkheidsbelasting van 45 pet. te willen voorschrijven. De Bioscoopbond Is van mening, dat de minister door dit besluit aan zijn doel zal voorbijstreven, omdat door de verhoging der toegangsprijzen het bioscoopbezoek zal afnemen. Het hoofdbestuur meent, dat verhoogde prijzen de film buiten het be^ reik van vele burgers zal brengen, hetgeen een sociale misstand betekent. Op den duur zal daardoor de exploitatie van bioscooptheaters in kleiiffe plaatsen niet vol te houden zijn, zodat deze geheel van films verstoken zullen worden. Met zijn besluit heeft de minister te kennen gegeven, dat hij de film van generlei culturele waarde acht. „Wanneer men een slecht toneelstuk ziet — aldus de voorzitter van de Bioscoopbond — betaalt men 20 pet. belasting. Is het zelfde stuk verfilmd en beter geslaagd, dan betaalt men 45 oct" Er zijn voor het bioscoopbedrijf netto toegangsprijzen vastgesteld^ zodat de 45 pet. vermakelijkheidsbelasting bij de prijs van het bioscoopkaartje zal komen. De Bioscoopbónd heeft een voorstel, gedaan om de vermakelijkheidsbelas'ting op 35 pet. te stellen, hetgeen in enkele gevallen slechts geringe wijzigingen in de entreeprijzen tot gevolg zou hebben gehad. Dit is echter niet door den minister overgenomen. Het hoofdbestuur van de Bioscoopbond is van mening dat tal van ondernemers door het geringere bioscoopbezoek genoodzaakt zullen zijn producten van het slechtste gehalte te vertonen. Echte „Van Meegeren" onder de hamer. Te Amsterdam is gisteren ee.i door Van Meegeren met zijn eigen naam gesigneerd doek „Isaak zegent zijn zoon Jacob" onder de hamer gebracht. De inzet was f 1000.— en in snel tempo werd het eindbod van f 7500 met telkens f 500.— opbieden bereikt. Even later Werd een ander kleiner doek van Van Meegeren, voorstellende een Bijbelse figuur op perkament geschilderd, voor f 350 afgehamerd.

BUITENLANDS OVERZICHT JU is* tttÉAiË '1

Prins Boude wijn op de troon? OPNIEUW ZIJN IN BELGIË de gemoederen in beweging over de koningskwestie,, waarover tussen Katholieken en Socialisten nog zo weinig overeenstemming bestaat dat het er de vorige week een ogenblik naar heeft uitgezien dat het kabinet zou aftreden. Destijds heeft men van beide zijden water in de wijn gedaan en zijn de scherpe kanten van de konings kweste afgesleten, maar op het ogenblik staan de meningen weer scherp tegenover elkaar. De belangstelling welke dit vraagstuk in België bezit overschaduwt zelfs de gebeurtenissen in Frankrijk. Enkele weken geleden zijn de Belgische koningsgezinden in het geweer gekomen. In de grootste •vergaderzaal van België, het Heyselpaleis te Brussel, hadden zich twaalf duizend personen verzameld, die tegenwoordig waren bij het nationale Congres voor de oplossing van de koningskwestie Zij namen eenstemmig een resolutie aan welke de onmiddellijke terugkeer van den Koning eist. Met dit Congres is het openbare debat over de koningskwestie weer op de voorgrond gekomen en het was zonder meer duidelijk dat ook voor de legering het oeenblik zou komen om op een of andere wijze zich er mede bezig .te houden. Als gevolg daarvan is er ln de politieke

toestand een zekere spanning waar te nemen, met als begeleidingsverschijnsel een groot aantal geruchten. Zoveel is thans zeker dat de socialistische partij naai onverzettelijk standpunt zal handhaven, doch het is nog niet tot een breuk gekomen tussen de socialistische ministers en de Katholieke. Men meent dat Paul van Zeeland, die weer in België is aangekomen een belangrijke rol zal spelen in de oplossing van het koningsprobleem en dat men zijn komst heeft afgewacht alvorens tfe

kwestie in de jongstleden Vrijdag fehouden ministerraad op het tapijt wam. Het blijkt dan ook dat minister-president Spaak, die belast is met de oplossing van de kwestie, er Vrijdag in geslaagd is om tijd te winnen. Spaak heeft enige tijd geleden een brief aan Koning Leopold gezonden, waarin, hij een uiteenzetting geeft van de onderhandelingen die hij gevoerd heeft om tot een oplossing 'van de koningskwestie te geraken en waarin hij verklaart, dat de onderscheidene partijen op hun vroeger ingenomen standpunt olijven staan. " De eerste-minlster zou in dit schrijven de mening hebben uitgesproken.

dat het voor het land wenselijk zou zijn, in afwachting van een definitieve oplossing, de prinsen naar België te doen terugkererf De koning heeft ongeveer een' maand gewacht alvorens te antwoorden dat hij eerst van de partijen een duidelijke verklaring wenst, dat wij nimmer in zijn plicht is tekort geschoten en steeds de belangen van het land op het oog heeft gehad. Spaak zou thans voornemens ziin een dergelijke verklaring op te stellen en de tekst er van binnenkort aan den koning en aan de regeringspartijen voor te leggen. Een dergelijke verklaring zal, naar het zich laat aanzien, waarschijnlijk op geen verzèt stuiten. Hoewel de beide regeringspartijen hun. hofding niet hebben gewijzigd, is men 'het er thans tvel over eens, dat er geen sprake kan ziin van verraad. Opmerkelijk was in dit verband, dat zelfs de grote tegenstander van Leopold, Pierlot, eveneens tot deze conclusie kwam. In politieke kringen wordt levendig gediscussieerd over een mogelijke terugkeer tot de troon van koning 'Leopold of zijn zoon, kroonprins Boudewijn. Volgend jaar September zal prins Boudewijn achttien jaar worden, automatisch het senatorschap verkrijgen en met alle rechten de troon kunnen bestijgen. Koning Leopold zou hiertegen geen bezwaar hebben mits een officiele verklaring tezelfdertijd zou zeggen dat de Prins zonder enige twijfel loyaal en vaderlandslievend is geweest. De fracties van de Katholieke Christelijke Volkspartij in de Kamer en Senaat hebben inmiddels deze stap van de regering goedgekeurd.

Waarschijnlijk is Berkenwoude de eerste gemeente in Neder, ^and, waar nu reeds geen" woningtekort meer is. In de jongste raadsvergadering, aldus de Schoonhovense Crt., deelde burgemeester Gautier mede, dat er weliswaar een lijst vóór woningzoekenden bestaat, maar dat daarotf geen gegadigden meer voorkoipen. Ongeveer even zeldzaam is de financiële positie van Ouderkerk aan de IJssel, dat een overschot heeft van f 30.000. Daarmede moeten andere tekorten worden aangezuiverd, maar die zijn er niet. Het bedrag is daarom op de reserve geplaatst ..

De Britse minister van handel, Harold Wilson, vertrekt Woensdag naar Moskou, waar de besprekingen over een Brits-Russische handelsovereenkomst zullen worden voortgezet. Wilson hoopt in het begin van de volgende week naar Londen terug te keren. De overige leden van de Britse delegatie zullen zo ' nodig langer in Moskou blijven. De onderhandelingen zijn in Juli j.1. afgebroken.

In Palestina zijn gisteren de onlusten tussen Joden en Arabieren in volle hevigheid losgebarsten. In Jeruzalem Stonden gisteren 50 Joodse winkels in brand. Alle verkeer met Tel Aviv en Jaffa is onderbroken. De Britse Palestijnse politie verhindert een der ernstigste ongeregeldheden, die ooit tusêen beide raspen hebben plaats gehad.

Moorden en brandstichtingen Joodse demonstranten hebben Rex, de grootste Arabische bioscoop te Jeruzalem, in brand gestoken. Men vreest, dat de brandweer de branden rfiet voldoende zal kunnen bestrijden. Elders te Jeruzalem loste de politie schoten in de lucht, toen een menigte Arabieren aanstalten maakte zich naar het centrum van de stad te begeven en handgemeen te worden mét een groep Joden, die door een politiecordon omgeven waren. De Haganah heeft in geheel Palestina: 10.000 mannen en vrouwen gemobiliseerd om de politie bil te staan bij het afweren van Arabische aanvallen. Op de weg van Jaffa naar Jeruzalem en te Safad in Noord-Palestina hebben Arabieren Joodse vrachtauto's overvallen, waarbij zij 2 Joden doodden en vier verwondden. Te Jaffa moest de Britse politie tot tweemaal toe van de gummistok gebruik maken om Arabieren, die Joodse winkels stenigden, te verdrijven. In bet Arabische centrum Ramlen werd een Jood door een woedende Arabische menigte gelyncht, terwijl t Lydda een Joodse medische .en tandheelkundige kliniek door Arabieren bestormd en vernield verd.

Te Jeruzalem werden Joodse bussen door Arabieren met stenen bekogeld en drie Joden werden gewond. Latere berichten uit Tel-Aviv melden, dat ten Zuiden van deze stad drie Joden uit een voertuig werden ge 7 sleept. Een van hen werd gedooa, terwijl twee anderen met messen werden gewond. Naar verluidt, is op de plaats van de overval het lijk van een Arabier gevonden.

I^E REGERING SCHUMAN laat de tanden zien. Zij herstelde gisteren in Parijs de electriciteitsvoorziening, wierp de communistische sit-downstakers uit de Nationale Vergadering en verhinderde een dreigende staking van het Rijkspersoneel. De regering liet met behulp van troepen en politie zes krachtstations ln het gebied van Parijs bezetten en zette regeringstechnici aan het werk. Tengevolge hiervan begon de Metro weer te lopen en konden bioscopen en theaters hun deuren weer openen. De verlichting in huizen en kantoren, die doorlopend aan en uit ging was gisteren weer normaal

li De „provincie blijft staken Langzamerhand stemmen steeds meer arbeiders voor het hervatten van het werk. E.en aantal mijnwerkers in het Noorden besloot naar het werk terug te keren. Gisternacht hebben mobiele gardisten in verscheidene mijnen de stakers verjaagd, zodat men niet werkwilligen rustig aan het werk kan gaan. Ook het spoorwegverkeer nam weer ■ enigszins normale diensten walir. Men schat dat gisteren ongeveer 80 pet. liep Van verscheidene stations in de provincies kwamen echter berichten over sabotages en de politie moest enkele depots bezetten om de werkwilligen in de gelegenheid te stellen de treinen te laten lopen. In Parijs waren nagenoeg alle stations normaal open behalve het „Gare d'Austerlitz" waar slechts dé helft van het normale verkeer doorgang vindt omdat in dat deel van de stad de electrische voorziening zeer onrei gelmatig is. In Parijs keerden de ambtenaren van posterijen naar het werk terug en voor het eerst sedert tien dagen ** ontvingen kantoren en particulieren post uit het buitenland. In „de hallen" werd gisteren normaal gewerkt en er kwamen voldoende voorraden op de markt.

De openbare begrafenisdiensten waren nog in staking, doch de hospitaalarbeiders keerden naar hun werk terug. In de provincie Is echter nog geen merkbare verbetering te constateren. De spanning tussen de stakers en politie neemt daar nog toe. In Marseille worden de botsingen steeds heviger. Buiten Parijs hebben tweeduizend arbeiders een tractor gebruikt om een bres te maken in de muur va,n de fabriek van Salmson, waar troepen de arbeiders verhinderden binnen te dringen. De Franse nationale vergadering heeft met 404 stemmen vóór (587 leden, brachten hun stem uit) besloten over te gaan tot de bespreking van de artikelen van het wetsontwerp der regering, die betrekking hebben op de vrijheid van de arbeid.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Veel bewolking. Zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen of sneeuw en hier en daar nevel of mist. Meest zwakke en veranderlijke wind. Weer iets kouder. Donderdag 4 December: Zon op 8.28 1 — onder16.31 Maan op 23.43 — oïider 13.41

Winston Churchill vierde Zondag zijn 73ste verjaardag. Het heugelijk feit werd gevierd met een partij in Savoy hotel in Londen en in huiselijke kring.

H.M. de Koningin heeft gisteren een korte wandeling door de binnenstad van Amsterdam gemaakt. In het hoofdpostkantoor «kocht H.M. kinderpostzegels, waarna zij zich naar de Dam begaf en in h»t huisje van de Nationale Momumentencommissie een aantal vierkante centimeters MiddenDamterrein kocht. Een wandeling over het Rolcin besloot dit korte uitstapje. Des middags reed H.M. de Koningin naar het paleis Soestdijk. — Ongeveer ,1500 Zionistische Joden uit alle delen van het land waren gisteravond in het Amsteredamse Concertgebouw tezamen gekomen om het historische feit te herdenken, dat hun bij besluit der Verenigde Naties een eigen staat is toegewezep.

Volgens Dena, de Duitse nieuwsdienst ln de Amerikaanse zone, heeft de rechter Louis Levinthal, adviseur ln Joodse aangelegenheden van generaal Clay, verklaard, dat het eerste transport van in Duitsland woonachtige Joden in Februari naar Palestina zal vertrekken. Waarschijnlijk zouden de 4400 Joden van de „Exodus 1947", die nu in kampen in de Britse zone zijn ondergebracht, tot dit transport behoren. Levinthal was van mening, dat alle 500.000 tot 600.000 Joden, die naar Palestina wensten te emigreren, daar binnen 5 a 6 laar zouden zijn. ■ J

De voorzitter van de Amerikaanse commissie voor atoomenergie, David E. Lilienthal, heeft meegedeeld, dat de V.S. bezig zijn nieuwe atoomwapens te fabriceren, waarbij zowel van uranium als van plutonium wordt gebruik gemaakt. Hij zeide niet, of de nieuwe wapens bommen zijn ol een nieuwe toepassing van de atoomkracht. Dergelijke bijzonderheden worden geheim gehouden. De wapens zouden worden opgeslagen in het afgelegen Los ADamos (New Mexico), waar ook de eerste atoombom is gemaakt. De Amerikaanse regering heeft nimmer iets willen loslaten over de aard van de inhoud van de atoombommen, die in en na de laatste wereldoorlog zijn gebruikt. Lilienthal zeide, dat de V.S. ongeveer twee en een half milliard dollar aan de ontwikkeling van de atoomenergie hebben besteed. De beroemde Churka-regimenten zullen in het Britse leger blijven dienen, ondanks het Britse besluit om VoorIndië te ontruimen*

Het hoofdkwartier van het Indo-* nesische leger maakte gisteren, bekend, dat de Nederlandse troe-' pen op grote schaal militaire operaties uitvoeren op West-Java. Het hoofdkwartier maakte bekend, dat de Nederlanders luchtaanvallen uitvoeren boven dit gebied en dat Nederlandse troepen landen langs de Zuid-kust van West-Java. Verder wordt de» bezetting gemeld van het republikeinse . vliegveld in

Pamengpeuk, waarop in September een Amerikaans marinevliegtuig, dat officieren vervoerde, die zouden onderhandelen over de order „staakt het vuren" voor de Verenigde Naties, een noodlanding moest maken. Het communiqué zegt, dat het vliegveld twee opeenvolgende dagen het doelwit was van luchtbombardementen. en beschietingen ei op 28 November werd bezet'. Pamengpeuk ligt 53 mijl ten ZuidOosten van Bandoeng langs de Zuidkust van West-Java. Gezegd werd, dat de Nederlanders een landing uitvoerden in het kustgebied van de zeehaven Pangandaran, gelegen 70 mijl Oost-zuid-oost van Bandoeng en 65 mijl pal ten Oosten van Pamengpeuk langs de kust. De landing zou onder dekking van Nederlandse mustangs zijn uitgevoerd. Buitenlandse cultures tussen Pamengpeuk en Pangandaran werden uit de lucht beschoten. Nederlandse raketaanvallen schakelden het radiostation van Pamengpeuk uit, waardoor de berichten over de nieuwe militaire operaties werden vertraagd. De berichten hadden Djokjakarta echter per koerier bereikt, aldus meldt United Press.

D ,e Nederlandse regering heeft nóg eens herhaald, dat er geen sprake kan zijn van de. mogelijkheid van geDieasontruiming in Ned.-Indié. De Indonesische republiek daarentegen blijft vasthouden aan haar eis, dat de gebieden, bij de politionele actie door Nederland bezet, weer aan haar teruggescnonken moeten worden. Men is overeengekomen vijandelijke propaganda te staken, de order „staakt het vuren" te handhaven, intimidatie na te laten. Maar wat is er van terecht gekomen? Meer dan ooit beijveren de republikeinen zich om Nederland te bekladden, elke dag vergt slachtoffers. De kloof tussen Nederland en de republiek, tussen beider standpunten, is. diep en al laten af en toe min of meer officiële personen zich optimistisch uit, die kloof is de laatste tijd allesbehalve overbrugd. Niettemin wil men qp de „Renville", het Amerikaanse schip, aat ter beschikking gesteld is om er onder leiding van de Commissie van Goede Diensten besprekingen te voeren, beginnen te praten over de politieke kanten*van het conflict.' Men mag zich echter terecht afvragen of dat wel zin heeft. Het verstandelijke Nederlandse standpunt is, dat politieke besprekingen weinig meer dan zinledig zijn, wanneer niet eerst strijd en ophitsing gestaakt worden. Zolang de order „staakt het vuren" geen practisch effect sorteert, zouden verdere besprekingen eenvoudig een aanfluiting zijn en gedoemd op dood spoor te komen, aldus oordeelde „Het Dagblad" te Batavia. Wat heeft het voor zin te besluiten demarcatielijnen vast te stellen en een gedemilitariseerde zone van tien kilometer en een regeling voor de afgesneden republikeinse troepen, wanneer aan de overeenkomst toch de hand niet gehouden wordt. Want niets wettigt de veronderstelling, dat demarcatielijnen geeerbiedigd zullen worden, waar de order om het vuren te staken alsmede de opruiing tegen de Nederlanders, genegeerd wordt. Vandaar dat het Nederlandse standpunt gehandhaafd moet worden en van afwijking daarvan geen sprake mag zijn. Voorshands' zien wij geen reden optimistisch te zijn over de gang: van zaken. Dit wil echter hiet zeggen, dat o.i. de politionele actie maar moet worden hervat. Dit kan practisch niet, waar wij de Commissie van Goede Diensten van de Veiligheidsraad hebben aanvaard en deze Commissie pas goed en wel begonnen is. . Slechts wanneer de Commissie van Drie zou falen, zich tot arbitragecommissie zou gaan opwerpen, en wanneer wij het bezette gebied door de huidige situatie niet voldoende zouden kunnen beschermen tegen republikeinse terreur, dan zou er directe aanleiding tot hernieuwd ingrijpen zijn. Maar zolang wij het resultaat van de pogingen van de Commissie van Drie niet kennen, zullen we hebben te wachten, ook al zou de Commissie nu reeds te kennen hebben gegeven, dat hervatting der politionele actie met haar inzichten strookte. Een ingrijpen nü zou echter betekenen, dat de Commissie van Goede Diensten verdere pogingen om de kloof overbrugd te krijgen, wel kon staken.