Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

QP EEN MOOIE, ZONNIGE MEIDAG van 1937 stierf in een Amerikaanse v badplaats in Florida een 98-jarige oude heer. Kort tevoren had men hem nog zien wandelen, gesteund door krukken, het bovenlijf ver voorovergebogen, een met vaalgele huid overtrokken hoofd, dat naar de aarde was gericht, begeleid door een heel leger van verpleegsters, verplegers, doktoren en detectiven. Deze man was John D. Rockefeller. Men noemde hem den rijksten man ter wereld en hij had slechts één allesbeheersend verlangen, namelijk om 100 jaar te worden, net twee jaar voordat hij dit doel kon bereiken, overleed hij. En toch, wat had hij al niet gedaan . of liever nagelaten - om zijn honderdste verjaardag te kunnen vieren. Hij had een streng dieet gevolgd, dat hij overigens toch reeds lang moest volgen vanwege een ernstige leverkwaal, hij had elke inspanning en opwinding vermeden en daartoe had fnen voor hem speciaal' een uitgave van de New York Times verzorgd en gedrukt, waarin alleen aangename berichten, opbouwende en vrome geschiedenissen, alsmaar stijgende koersen en vrede op aarde te lezen waren en die hii zelf voor de echte Times hield. Niets was dus ongedaan gebleven om hem ergernis en voor zijn gezondheid schadelijke toorn te besparen, maar desondanks kon hij de honderd niet halen

Een millioen per dag John Davison Rockefeller, geboren in 1339 in de nabijheid van New-York, 19 jaar later deelgenoot in een commissionairsfirma, op 31-jarige leeftijd grondvester van de Standard Oil, de grootste en machtigste van alle industrieele trusts die de wereld ooit aanschouwde. Daardoor beheerste hij 90% van de Amerikaanse olieproductie, was eigenaar van raffinaderijen, scheepvaart- en spoorwegmaatschappijen, chemische fabrieken, electrische centrales, dagbladen, uitgestrekte bezittingen in grond, verzekeringsmaatschappijen, transportondernemingen, kolenmijnen en hoogovens. In zijn beste jaren bezat hij alleen aan privé-vermogen (dus buiten de trutst) bijna twee milliard dollar en had hij een privé-inkomen van ruim 300 millioen 's jaars, dus bijna een millioen dollar per dag. Deze man nu trok zich op zekere dag in 1914, dus in de ouderdom van 75 jaar, uit alle zaken terug om zich verder te wijden aan zijn geliefde golfspel en aan philantropie op grote schaal, maar voor alles aan het door hem zo begeerde doel, de honderdjarige leeftijd te bereiken. ONGEKROONDE KONINGEN. Terzelfder tijd trok zich ook zijn enige zoon, John D. Rockefeller Junior, uit de zaken terug; daar hij pas veertig was. natuurlijk niet om op zijn lauweren te rusten, maar om zich verder slechts te bekommeren om het beheer van het familievermogen en om dat van > vele weldadigheidsinstellingen wier namen aan die van Rockefeller zijn verbonden. Vader en zoon trokken hun kapitaal uit de Standard Oil terug en belegden het verder in niet commerciële instellingen. die tot op heden een kaoitaal van één milliard dollar vertegenwoordigen. Rockefeller senior grondvestte het Rockefeller-instituut te New-York, een centrum voor wetenschappelijk onderzoek dat zijns gelijke in de weréld niet heeft en waartoe o.a. de bibliotheek van de Volkenbond te Genève behoort; alsook een Instituut voor medisch onderzoek dat enorm veel gepresteerd heeft o.a. op het gebied der kankerbestrijding; hij ondersteunde de Universiteit van Chicago met enorme bedragen en werd zo van ongekroonde koning op economisch

gebied de ongekroonde koning der liefdadigheid en naastenliefde. NELSON: REIZIGER IN GOODYVtLL. John D. Rockefeller junior is nu reeds over de zeven*'g. Evenals zijn vader heeft hij zich , oit voor de politiek geïnteresseerd. Naar hun mening hadden politici en staatslieden tot eerste en voornaamste taak, hun, d.w.z. Rockefeller en zoon. het pad te effenen, zodat zij zich ongestoord konden bewegen op het gebied van zaken eerst en daarna op dat van de liefdadigheid. Zij deden niet als andere millionairs. die grote bedragen schonken voor Dolitiek -pacifistische doeleinden (Nobel en Carnegie), maar beperkten zich tot het steunen van medische wetenschap, biologie, volksgezondheid.

scholen speeltuinen etc Doch de zoon van John D. Rockefeller Junior. Nelson genaamd, is anders ingesteld. Zeer actief en dynamisch van natuur, had deze nu veertigjarige kleinzoon een hevige verering voor president Roosevelt en trad zelfs in diens dienst Kort na het uitbreken van de oorlog werd hij belast met het aanknopen en versterken van culturele betrekkingen met de Zuid-Amerikaanse staten en als buitengewoon gezant heeft hij met zeer veel succes gewerkt. Onvermoeid doorkruiste hii Zuid-Amerika. organiseerde tournees voor Amerikaanse kunstenaars en geleerden, het uitwisselen van studenten, het vertonen van culturele films, richtte pan-Amerikaansc cultuurcentra op met aan dit doe' dienstbare periodieken .... kortom, hij had zo\ eel succes op dit gebied, dat Byrnes hem ook na afloop van den oorlog in dienst hield en hem belastte met bijzonder vertrouwelijke opdrachten BESCHEIDEN GIFT VAN 9 MILLIOEN. Nelson Rockefeller nu is brandend van geestdrift voor de UNO en de gedachten die dit lichaam vertegenwoordigt. Hii heeft daarom zijn vader, die nog steeds het familievermogen en de liefdadigheidsinstellingen beheert, verzocht de UNO bij te springen. Want de UNO was reeds bijna een jaar op zoek naar een geschikte plaats voor haar definitief tehuis en de Rockefellers bezaten een uitgestrekt stuk grond ten Oosten van Manhattan in de onmiddellijke nabijheid van de haven van NewYork. De vader overwon voor deze keer zijn afkeer van de politiek en schonk deze grond, ter waarde van ongeveer 9 millioen dollar, aan de UNO, die besloot dit geschenk aan te nemen, zodat de eisendomspapieren verhuisden naar de bureau-la van den Algemenen Secretaris Trygve Lie. Op dit prachtig gelegen bouwterrein, waar tot nu toe slechts loodsen, garages en dergelijke bii een havenlandschap behorende tijdelijke gebouwen stonden en dat eigenlijk was bestemd om er minstens zes huizenblokken van New-Yorks formaat op te zetten, zal de wereldregering der Verenigde Naties nu vooj haar eigen rekening haar paleis bouwen, midden in de grootste stad ter wereld. En zij kan dit doen, dank zij een relatief bescheiden gift uit een vermogen, dat van over de gehele wereld werd bijeengegaard. Want iedere koper van producten der Standard Oil heeft daaraan bijgedragen. (Copyright UNO — Nadruk verboden)

JOHN D. ROCKEFELLER Jr.

JOHN D. ROCKEFELLER Sr.

Hilversum I, 301 m. — 7.00 Nieuws. — 7 30 Albert Sandler met orkest. — 8.00 Nieuws. — 8.18 Operette-progr. — 9.00 Lichte morgenklanken. — 10.00 Morgenwijding. -» 10.20 Bouquet of Spanish Songs. — 11.30 De Sneeuwgans. — 11.45 Populaire zangplaatjes. — 12.00 Vaudeville Orkest. — 12.38 Gerard van Krevelen, piano. — 1.00 Nieuws. — 1.15 Het Virtuoso Sextet. — 1.45 Benjamino Gigli — 3.30 „Chat Noir", een reconstructie van een oud Frans cabaretprogramma. — 4.00 Johan Jong, orgel. — 4.30 Tussen twaalf en zestien. — 6.00 Nieuws. — 6.15 Jan Vogel en orkest. — 7.00 Denk om de bocht. — 7.15 Jan Vogel en accordeonorkest. — 7.50 „Tien voor acht". — 8.00 Nieuws. — 9.00 Gezellige plaatjes. — 9.50 .,Op vleug'len van muziek". — 10.00 Buitenlands weekoverzicht. — 10.15 Swing and Sweet from Hollywood and 52nd Street", „Illinois Jacques en orkest". — 10.45 Avondwijding. — 11.00 Nieuws. — 11.15 Sjymphonisch Concert. Hilversum II, 415 m. — 7.00 Nieuws. — 7.15 Orkestwerken. — 7.45 Woord v. d. dag. — 8.00 Nieuws. — 8.30 Liszt-progr. — 9.25 Lichte morgenklanken. — 10.30 Herdenking van het 150-jarig bestaan der Nederlandse Zending. — 12.38 Metropole Orkest met Bruce Lowe. — 1.00 Nieuws. — 1.15 „Mandolinata" rondom de Kerstboom". — 7.00 Nieuws. — 7.30 Oratorium „The Messiah" van George Fried'ich Haendel. — 10.45 Avondoverdenking. 11.00 Nieuws. — 11.15 Populaire Avondklanken.

Ik heb overal achter het IJzeren Gordijn een onderzoek ingesteld naar de grootte van het aantal luisteraars, dat gegeseld naar de „Stem van Amerika" luistert. Het resultaat overtrof al m'n verwachtingen. Ofschoon het juiste aantal natuurlijk niet kan worden vastgesteld, wordt het — met uitzondering van Joegoslavië — even groot geacht als tijdens de oorlog het aantal üe'rgenen dat naar de B.B.C. luisterde Er is geen uitzending van belang die niet binnen 24 uur in de café's of restaurants van Boedapest, Boekarest, Sofia of Warschau levendig wordt besproken Waar Amerikaanse kranten verschijnen kan men ze enkeie uren na aankomst nog slechts op de zwarte markt kopen. Ofschoon in de OostEuropese landen betrekkelijk weinig mensen de Engelse taal machtig zijn heeft de Parijse editie van de New York Herald Tribune in sommige steden 1500 abonnees. Terwij] in het Praagse cafe Scroubek alle middenEuropese bladen voor het inkijken liggen moet men de Amerikaanse aan den oberkellner vragen en ze later aan hem persoonlijk teruggeven omdat men anders bang is dat ze gestolen zullen worden. Pro-Amerikaanse demonstraties zijn aan de orde van de dag Toen kort geleden de gezanten der vier grote mogendheden waren uitgenodigd voor een onschuldig feest in de beroemde wijnstreek van Tokay en de gasten een vooi een aan de wijnboeren werden voorgesteld barstte er, toen de Amerikaanse gezant werd voorgesteld een ovatie los. welke tien minuten aanhield en die de organisatoren van het feest een beetje in verlegenheid bracht. In de bioscoop Calea Victoria te Boekarest begon het publiek bii de vertoning van een journaal, waarop mimstei Marshall stond afgebeeld, zo enthousiast te applaudiseren dai de directie van net theater het licht maai aandraaide. Op de universiteit van Solia was op zeker ogenblik het aantal studenten dat luisterde naar een reeks voordrachten over de nieuwe Amerikaanse litteratuur zo groot dat men er een politieke demonstratie in zag Overal waar Amerikaanse films worden vertoond, zelfs al zijn ze tien jaar oud, zijn de bioscopen uitverkocht.

Terwijl de stoelen in het öov.iet-theaier Urania in Boedapest leeg bleven, trok de ..antieke" Bette Davis-iilm „De Brief" a\ond aan avond volle zalen, lerwiil in Praag een grote film van de feestelijkheden ter gelegenheid van de dertigste ver jaardag van de Russische revolutie na enkele aagen van het programma werd verwijderd omdat er geen belangstelling voor was, kon men zich voor de Chaplin-film welke in dezelfde straat draaide slechts door het gebruiken van licnaamskracht een plaats verwerven. In alle hooiusteden achter het IJzeren Gordijn -woraen ae Amerikaanse legaties overstroomd met personen die naar de V.ö. wnien emigreren. Voor het nieuwsouiietin van net Amerikaanse geiancscnap bestaat zoveel belangstelling dat net ministerie van buiteruanase zanen oificieei protesteerde. Is dit alles niet een bewijs hoezeer brede wringen acnter het Ijzeren Gordijn nog Westers georiënteera zijn? Men zou het vermoeden, maar dan begaat men een vergissing. In 't Kort gelegd moet een aeei v<*n aeze oeiangsteliing voor alles wat Amerikaans is gezocht worden in het ieit, dat de bewoners ais gevolg van de eenzijdige en onvoldoende bericntgeving de overtuiging hebben dat Amerika voor degene is die anti-communistisch is. Hoe paradoxaal het ook moge klinken, ae Amerikaanse sympathie in deze staten is een succes voor de Sovjet-propaganda, die Amerika als een land voorstelt dat bescherming verleent aan fascisten, nationaal-socialisten en avonturiers. Natuurlijk moet gezegd worden dat ook werkelijke sympathie voor Amerika's democratische instellingen gedeeltelijk verantwoordelijk is voor de grote belangstelling voor alles, wat van de overzijde van de Oceaan komt. De Sovjet-propaganda bedient zich van vele middelen. Wanneer er een of andere particuliere Amerikaan zijn afkeuring uitspreekt over de veldeling van grond aan de boeren w#den dergelijke uitlatingen op sprekende wijze onder de aandacht van de nieuwe grondbezitters gebracht en ofschoon tachtig procent van de

boeren in Hongarije, Bulgarije, Joegoslavië en Roemenie evenmin communisten zijn als de farmers van Kansas en Idaho drijft de sympathie n naar de kant van de Sovjet-Unie op welker instigatie de verdeling de; grote landgoederen tot stand is gekoP en : P e kranten in Oost-Europa komt het woord oorlog veel mindei Voor dan in de organen van de Sov jet-Unie en de V.S. Wanneer de ongelukkige uitlating van den vroegeren Amenkaansen gezant te Belgrado, dat men Moskou onmiddellijk met atoombommen moet bombarderen, groo' opgemaakt onder de aandacht var het publiek wordt gebracht, dan be hoeft men er niet aan te twijfelen welke uitwerking zo'n verklarinc heeft. En het tragische misverstand ontstaat dat de werkelijke democraten. die geen oorlog wensen zich van Amerika afwenden, terwijl degenen die in de oorlog fout zijn geweest en die hopen op een Amerikaanse kruistocht tegen het bolsjewisme vurige aanhangers worden van de Ver. Staten.

INGEZONDEN MEDEDELING. Ais'n kou U overvalt: Doos 6 cochet» 3Qcfe flKflfl

ROCKEFELLER I: de man die een fabelachtig kapitaal cumuleerde en zijn eigen eeuwfeest miste ROCKEFELLER II: rentenier op 40-j=rige leeftijd, die een afkeer van politiek en een voorliefde voor liefdadigheid heeft. ROCKEFELLER III: de trouwe paladijn van Roosevelt en Byrnes, die zijn vader overhaalde voor 9 millioe i doilai grond af te staan, opdat de UNO er haar paleis kan bouwen. *

In het onafhankelijke Zwitserse weekblad Die Weltwoche wordt een artikel gepubliceerd van een medewerker, Hans Habe. die een onderzoek heeft ingesteld naar de publieke opinie in de landen achter het IJzeren Gordijn. Het is hiernevens in verkorte vorm weergegeven.

INGEZONDEN MEDEDELING. TAM1N1AU ELST OVER-BETUWE

,let zou nu aangenaam zij.. Indien •> ijn 'ezers mijn beschouwingen beschrijvingen verhalen over 2hina en geheel Azië lazen om er lering uit te irekken en ze m gedacnten houden bij de beoordeling van de gebeurtenissen in dit werelddeel, in Brits-Indië. m Nederlands-Indië. in Burma in. de Philippijnen in Syrië in Perzië. in Japan en elders Dat ergens m Azie binnen afzienbaren tijd etn aemocratischen regeringsvorm kan worden ingevoerd, acht ik niet aannemelijk

Voor zulk een regeringsvorm is een eerste vereiste, dat het grote publiek belang stelt in de landsaangelcgenheden en die belangstelling vindt men nergens in Azië. Zulk een belangstelling is alleen mogelijk, indien er een goede, onafhankelijke, vrije pers bestaat. die tenminste door de grote massa van het volk gelezen kan worden. Maar door geheel Azië is het aantal analphabeten uitermate groot, zowel in de „vrije" Aziatische landen als in de gebieden, die tot nu toe bestuurd werden door Europese mogendheden. Politieke voormannen in Europa geven der Europesen kolonialen mogendheden van deze toestand de schuld voor zover de koloniën betreft, maar spreken niet over de „vrije" Aziatische landen, waar de toestand nog ongunstiger is. Er is één verontschuldiging voor deze politieke mannen in Europa: ze weten ongeveer niets betreffende Azië en indien ze daar al geweest zijn, nebben ze heel vaak een zeer oppervlakkige indruk opgedaan; ze weten omtrent het eigenlijke „volk" niets, hebben alleen gesproken met de „politikasters" in de Aziatische gebieden. De waarheid is. dat Engeland in Brits-Indië reeds ruim vijf-en-twintig jaar geleden in de zeven voornaamste provincies het verplichte onderwijs heeft ingevoerd. Die zeven provinciën hadden in die tijd reeds een zeker soort zelfbestuur met volksvertegenwoordiging en uit die volksvertegenwoordigingen kwam de heftige drang naar beter onderwijs en zelfs verplicht onderwijs. De Engelsen, goede kolonisatoren, die de Aziaten kennen, hebben aan die drang gevolg gegeven en verplicht onderwijs werd ingevoerd, 1och de zorg voor dit onderwijs werd overgelaten aan de naastbij betrokkenen, het inlands bestuur, met het gevolg, dat er niets van is terecht gekomen. Er ziin in die provinciën heden nog vele tienduizenden, om niet te zegrren honderdduizenden dorpen. zonder volksscholen. Het inlands bestuur, dat hiervoor de verantwoordelijkheid draagt, kan men dit evenwel niet ten kwade duiden Een Hindoe, die goed lezen en schrijven kan. kan men niet bewegen naar een dorp te trekken en daar onderwüzer te worden en de dorpsonderwijzers is in Brits-Indië totaal onmogelijk door de eigenaardige positie, die de vrouw er inneemt. Onder de gehele bevolkine van Voor-Indië bedraagt het aantal analphabeten. mensen, die noch lezen noch schrijven kunnen, ruim 90 ten honderd en onder de Hindoes alleen ruim 91 ten honderd. Van de vrouwen in VoorIndië kunnen er 98 ten honderd niet lezen of schrijven, wat men echter allerminst den Engelsen kan verwijten. Japan ging voor de oorlog door voor het meest ontwikkelde der „vrije" Aziatische landen. Algemeen hoorde men beweren, dat analphabeten er zo goed als niet voorkomen, maar de Amerikanen, die thans het land bezet houden, hebben een onderzoek ingesteld en zij» tot de slotsom gekomen, dat

slechts 14 ten honderd der • Japanse bevolkin, in staat zijn een courant te lezen. Wat China aangaat heb ik dezer dagen een statistiek gelezen, waarin stond vermeld, dat 80 ten ïonderd der bevolking kan lezen en schrijven. Jawel, maar hoeveel lezen en schrijven? Het geval is hier geheel anders dan in Europa. De Chinese taal is een taal zonder alphabet (hetzelfde geldt ook min of meer voor het Japans). Er zijn schrifttekens (karakters), die in hét geheel niet de uitspraak aangeven. Van die schrifttekens zijn er tussen de vijftig- en tachtigduizend. Er is geen enkele Chinees, die alle schrifttekens kent en zii die één derde der schrifttekens kennen, zijn hoogst zeldzaam. In de straten ziet men soms kleine stalletjes met zwaar beduimelde, tamelijk vieze boekjes, er omheen bankjes. Deze stalletjes zijn een soort volks-leesgeiegenheden. Daar zitten meestal koelies en kinderen, die er voor een zeer klein bedrag de boekjes kurinen lezen. Die boekjes bevatten meest fabeltjes of geschiedenisles betreffende Chinese goden en helden, rijk geïllustreerd. Als men die kinderen en koelies daar aandachtig ziet lezen, komt men tot de mening, dat zij lezen kunnen, doch dit is slechts betrekkelijk waar. Die boekjes zijn zeer eenvoudig geschreven en bevatten niet meer dan twee- a drieduizend schrifttekens en diezelfde koèlies en kinderen zijn niet in staat een courant te lezen, want daarvoor dient men vi ; f- a zevenduizend schrifttekens te kennen. Hoevele Chinezen zijn in staat dagbladen te lezen? Dit is zeer moeilijk na te gaan In de ongeveer acht maanden, dat ik in een Chinees achterbuurtje woonde.^ heb ik vastgesteld, dat zeker niet meer dan tien ten honderd der bewoners /an die bmirt met min of meer moeite dagbladen konden lezen en waarschijnlijk was dat aantal nog aanzienliik minder Vrijwel alle mannen in de buurt kenden echter wel een aantal schrifttekens, veel meer dan ik er ken maar niet voldoende om een dagblad of weekblad te lezen. Vele trouwen kenden daarentegen niet een enkel schriftteken. Hoe wil men het echter aanleggen democratie in te vo^n in eer land. waar 80 a 90 ten honderd dP r bevolking niet in staat zijn dagbladen te lezen? Zonder het invoeren van een gema'keliike schriifwiize is het onmogeliik het analohabetisme in China aanzienliik te verminderen Maar is in China een gemakkelijker schrijfwijze. bij voorbeeld door invoering van een alphabet. mogelijk? Er zijn er die eraan twijfelen. J. K. BREDERODE.

(Van onzen pari. redacteur). Het is in het parlement niet vaak voorgekomen dat de leden zo demonstratief te kennen gaven dat een ministeriële rede hun verveelde, als Woensdagmiddag het geval was toen bij de begroting van Overzeese Gebiedsdelen Minister Jonkman het woord voerde. Op het laatst sprak Z.Exc. ongeveer voor lege banken, het was pijnlijk om te aanschouwen. Blijkbaar had de Minister een „off-day" en waren zijn gedachten reeds in Indië. waarheen hij Zaterdag vertrekt. Het was hoofdzakelijk een herhaling van het Linggadjati standpunt der Regering dat de Minister voor de zoveelste maal ontvouwde, tegenover de gemaakte opmerkingen.

Zowei Prof Romme (K.V.P.) als de heer Schouten (A.R.) waren in de ochtendzitting nogal van leer getrokken over het gebrek aan openhartigheid van de zijde der Regering. Na 1 jaar Linggadjati politiek zei de K.V.P. woordvoerder hebben we verder nooit meer iets gehoord over de verdere uitwerking. Na de concretisering is niets meer vernomen. Met klem drong hij er bij de Regering op aan, om op de fAindamencen van Linggadjati tot een gebouw te komen tot vermeerdering van het nationaal welzijn. De heer Schouten verweet 't kabinet dat 't de taak der Kamer miskent; ook hij zeide dat er een tekort is aan concreet Indisch beleid. Heeft de Regering plannen, laat ze liever open kaart spelen; het is beter het ergste te weten dan in een mystieke sfeer te leven zoals thans. Het zijn de verschillen in de boezem van het kabinet die iedere constructieve arbeid onmogelijk maken.

Bijna 2'/? uur lang heeft Minister Jonkman hierop gesproken. Hij verklaarde dat de heer Neher naar Indie is gegaan om eventueel. 'als het Collegiaal Orgaan tot stand komt hiervan deel uit te maken. Tegenover de scherpe verwijten welke aan zijn adres zijn gelanceerd verk'aarde de Minister dat deze niet billijk zijn, omdat de Kamer in het» Voorlopig Verslag zich zelf niet over het Staatkundig aspect heeft uitgesproken. Dus kon niet verwacht worden. dat hii daarop in zou gaan. Het kardinale punt is op welke basis de Regeringspolitiek zich thans stelt. Deze baseert zich. zei de Minister, op het program van Linggadjati, al is de overeenkomst met de Republiek op 20 Juni te niet gedaan en hernam onze Regering toen haar vrijheid van handelen. Dit program geldt voor allen. Hierna ging spr. punt voor punt Linggadjati weer eens na en zei dat het beginsel van voortdurende samenwerking voor het algemene welzijn vooropstaat.

Het Huis van Oranje zal aan het Hoofd moeten komen van de Ned. Indonesische Unie. daaraan zal de Regering blijven vasthouden. Het Indonesisch beleid is een zaak van Algemeen Regeringsbeleid geworden. Djt beheerst ook de positie van den Minister van Overzeese Gebiedsdelen, die daardoor collegiaal is geworden. Het gehele kabinet bemoeit zich hier thans'mee. Persoonlijk contact in Indië is nodig, vandaar reizende Ministers. Dit zal het inzicht verhelderen. Wat de politiële actie betreft, zeide de minister, dat men niet met eenvoudig ja of nee. of voor of tegen de vraag beantwoorden kan of de actie moet worden voortgezet. Men heeft gestreefd ' de vijandelijkheden stop te zetten. doch is hierin niet geslaagd. De Republiek eist de souvereiniteit op die aan de federatie was toegedacht. De Nederl. Regering zal al haar ingenomen stellingen blijven handhaven. Geen gebied zal door de Nederl. troepen worden verlaten, zol -'g niet anderen de zorg voor orde en rust hebben overgenomen. Op Madoera was het verder optreden nodig en thans is er een Madoereesch bestuur Wat de „dodentrein" betreft sluit spr. zich aan bii hen die hun diep leedwezen hebben geuit. Komende tot de internationale bemoeienis zeide spr. dat de Ned. Regering vanzelfsprekend de vergadering van de Commissie van Drie op Indonesisch gebied • ilde doen plaats hebben, doch zij meende de taak van de Commissie van Drie niet te moeten tegenwerken. Over de geïnterneerden op Java zei spr., dat velen na de politie-actie zijn bevrijd, anderen verder zijn weggevoerd. Voortdurend wordt nog overleg gepleegd. Of het tot nieuwe militaire actie zou komen? Nu de Commissie van Drie aan het werk is, is daar uiteraard volgens spr. minder aanleiding toe. Militaire actie mag slechts als het alleruiterste middel worden aangegrepen. De troepen hebben in ieder geval in Incjjë een belangrijke taak. daar zij orde en rust garanderen. Wat West-Indië betreft had spr met voldoening geconstateerd dat dé Kamer hierin meeleefde en hij gaf de verzekering, dat dit vraagstuk de volle aandacht der Regering had. Minister Götzen hield vervolgens ^"maidenspeech en toonde zich een duidehik spreker. Over het financiele gedeelte kon h;i niet veel zeggen daar alle gevraagde gegevens nog uit Indie moeten komen, r egrotingsexperts zullen uit Den Haag naar Batavia worden gezonden. Wil de Kamer „verdere" cijfers dan zal hij deze overleggen. Van een lening-aanvrage in Amerika is nog geen sprake; wel is de heer Hoogstraten daarheen om inlichting te geven over de economische positie. De Comm. Generaal kostte in 1946 in Nederland f 71.000 £ n i'j. 130.000. Indische cijfers heeft hu niet. Nadat bij de replieken dr. de Kort (K.V.P.) nog een motie had ingediend om financiële gelijkstelling van het onderwijs in Indië te verkrijgen werd het debat tot heden. Donderdag gesloten. Minister Jonkman heeft inmiddels een post van zijn begroting afgevoerd, een post van iV 2 ton voor de Commissie-Generaal. welke bij vergissing op de begroting was blijven staan....

MINISTER JONKMAN, die de verwijten onbillijk vond. -

GISTERMIDDAG ARRIVEERDE per K.L.M. op Schiphol Barbara Ann Sco', \ Canadees en wereldkampioene schoonrijden. Zij was op doorreis naar Zwitserland waar zij gaat trainen voor de wereldkampioenschappen en de Olympische Spelen.