Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

pRESIDENT TRUMAN heeft medegedeeld, dat Byrnes, de minister van 1 Buitenlandsche Zaken wegens gezondheidsredenen zijn ontslag heeft aangeboden, hetwelk is aanvaard. Generaal Marshall volgt Byrnes op, wiens ontslag op 10 Januari ingaat. In een brief aan president Truman herinnert Byrnes er aan, dat hij, reeds op 16 April 1946 van zijn dokter het advies had gekregen om „het kalm aan te doen". Byrnes verklaarde toen dat hij zijn ontslag wenschte te doen ingaan op 1 Juli 1946. Op 19 December schreef Byrnes weer aan president Truman, en herinnerde hem eraan dat hij gehoopt had reeds op 1 Juli af te treden, aangezien hij verwacht had dat dan de vredesconferentie zou zijn besloten.

„Toen het duidelijk werd dat ik te optimistisch was ten aanzien van net, voltooien van net werk aan de »yx vredesverdragen met, de satellietstaten van de as, heb ik u medegedeeld dat ik zou voortgaan tot deze afgedaan zouden zijn.-Nu wij ten volle tot o.ereenstemming zijn gekomen en de verdragen op 10 Februari geteexena zullen worden zou ik gaarne van mijn taak ontheven worden. Ik vind het belangrijk, zoo zegt Byrnes, dat er dit keer een wijziging moet komen. Wij hebben voor 10 Maart een bijeenkomst te Moskou vastgesteld, waar begonnen zal worden met het Duitsche en Oostenrijksche vredesverdrag. Dat werk zal maanden in Desiag nemen. De minister, die deze taak op zich neemt, moet voldoende tijd hebben om zich op de hoogte te stellen van de kwesties. Laar om verzoek ik , dat mijn ontslag op 10 Januari zal ingaan of zoo spoedis. mogelijk nadat mijn opvolger is benoemd. Ik heb dien datum vastgesteld. omdat de senaat dan bijeen zal zijn en van mijn aftreden op de hoogte kan worden gesteld. Byrnes besluit den brief: „Geen man, die gewerkt heeft als minister van buitenlandsche zaken, zou grooter steun en aanmoediging gevraagd of verkegen kunnen hebben dan u mii gegeven heeft." D P aankondiging van het ontslag van Byrnes en de aanvaarding daarvan door Truman kwam eenigen tijd nadat Byrnes 'n bezoek had gebracht aan Truman. President Truman schreef bij het aanvaarden van het ontslag aan Byrnes: „Ik besef zeer goed hoe zwaar en gecompliceerd de vraagstukken zijn geweest, die u hebt moeten behandelen sinds ge uw ambt aanvaardde in Juli 1945."

Truman complimenteerde Byrnes voor zijn w?rk en hij releveerde in het biizondér zijn „zeldzame tact en oordeel en — indien noodzakelijk — zijn vastbeslotenheid en vasthoudendheid. Ge hebt een vaste hand gehad bij de moeilijke problemen die zondel ophouden ontstaan zijn. Voor alles wat ge deed gedurende den oorlog en bi het tot stand brengen van den vrede heb ge den dank van het volk verdiend. De aankondiging van het ontslag van Byrnes kwam als een verrassing, daar de ambtenaren van het Witte huis hadden medegedeeld, dat er

geen verder nieuws van het Witte huis te verwachten was Er waren slechts vier journalisten aanwezig toen de mededeeling werd gedaan. In bevoegde kringen te Washington legt men er den nadruk op, dat de Amerikaansche politiek van „vastberadenheid en geduld" jegens de Sovjet-Unie naar alle waarschijnlijkheid onder generaal Marshall geen verandering zal ondergaan. Men is van meening dat de politiek van Byrnes in de conferentie te Parijs en in den raad van ministers van buitenladsche zaken succes heeft geboekt en een verzachting van die politiek niet verwacht kan worden. Voorts wordt er van dezelfde zijde op gewezen, dat Byrnes in het tijdpeih van internationale conferenties onder grooten physieken druk werkte en in April van het vorige jaar reeds gepoogd had af te treden. A.F.P. verneemt dat men in Washington meent te weten dat presiden' Truman Vrijdag a.s. de benoeming van generaal Marshall aan den senaat zal voorleggen.

BYRNES.

Veldmaarschalk Montgomery, hoofd van den generalen staf van het Engelsche imperium, heeft gisteren de Worosjilof-academie te Moskou geïnspecteerd, waar zijn Sowjetrussische gastheeren hem de wijze toonden, waarop de stafofficieren van het Sowjetleger worden opgeleid.

Latir op den dag was Montgomery de gast van het leger bij een uitgebreide lunch in het Alexander Tolstoi-huis. In antwoord op de welkonist-speeches van zijn gastheeren legde de maarschalk den nadruk op de noodzakelijkheid van goede betrekkingen tusschen de Sowjet-Unie en Engeland.

Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt. Meer bewolking. Matige, tijdelijk krachtige wind tusschen Oost en Zuid. Hier en daar nevel of mistbanken, overigens vrij veel overdrijvende wolkenvelden, waaruit hier en daar eenige neerslag (motregen of sneeuw) valt veoral in de Zuidelijke provincies. In het Noorden van h j t land strenge, in het midden matige en in het Zuiden lichte vorst met in Zeeland tiideliik temperaturen om het vriespunt. Donderdag 9 Jan. Zon op 8.46, onder 16.48. ! 1

Prof. S. Posthuma, directeur van de Nederlandsche Bank, heeft zich bereid verklaard een eventueele benoeming tot lid van de Commissie-Generaal te aanvaarden. Uit den aard der zaak zal over deze benoeming eerst beslist kunnen worden na de totstandkoming van de wetswijziging, welke noodig is voor de voorgenomen uitbreiding van de Commissie-Generaal. De minister van Overzeesche Gebiedsdeelen heeft dr. A. W. A. de Kat Angelino, lid van de Nederlandsche delegatie in de Far Eastern Commission te Washington, bereid gevonden zich tijdelijk voor verschillende daarvoor in aanmerking komende aangelegenheden te zijner beschikking te stellen. Dr. de Kat Angelino heeft vele belangrijke functies vervuld. Zoo was hij in de jaren 1921—1922 politiek adviseur van de Ontwapeningsconferentie te Washington; in 1924—1925 vertegenwoordiger op de groote opiumconferentie te Geneve. In 1926—1927 vertegenwoordigde hij Nederland bij het exterritorialiteitsonderzoek op de douane-conferentie in China. In 1931 werd hij politiek adviseur van de Lytton-commissie voor het Volkenbondsonderzoek in Mantsjoerije. Van 1933—1937 was hij directeur van het departement van Onderwijs en Eeredienst in Ned.-Indië. Voorts is hij auteur van het standaardwerk „Staatkundig beleid en bestuurszorg in Ned.-Indië".

Marshall's missie in China mislukt

II ET BERICHT VAN HET AFTREDEN van James Byrnes — Jimmy Byrnes zeggen de Amerikanen — heeft over de geheele wereld verrassing gewekt. Dit blijkt uit de commentaren, die vanochtend uit de Vereenigde Staten en Engeland zijn ontvangen. Weliswaar is men algemeen van oordeel dat het aftreden van Byrnes kon worden verwacht, maar het werd onmogelijk geacht dat dit zou geschieden voor de conferentie van Moskou $aar de voormalige groote bondgenooten uit den tweeden wereldoorlog de krachtproef voor hun onderlinge overeenstemming zullen moeten leveren. Byrnes optreden tijdens de vredesconferentie van fanjs en in de organen van de Vereenigde Naties heeft de goedkeuring van de geneele natie — met uitzondering van de personen, die zich om den thans afgetreden minister van Handel, Henry Wallace, schaarden — verworven en er kan in de commentaren dan ook eenige teleurstelling worden vernomen dat de man, die op zoo energieke wijze is opgetreden, thans de regeering verlaat. Er heerscht hier en daar eenige skepsis ten aanzien van de mededeeling dat hij „wegens gezondheidsredenen" is afgetreden en er doen reeds allerlei veronderstellingen de ronde wat de werkelijke reden van

zijn heengaan zou kunnen zijn. Sommigen meenen dat Byrnes niet aan de conferentie van Moskou zou hebben willen deelnemen omdat hij betwijfelt dat de verbetering in de betrekkingen tusschen de Vereenigde Staten en de Sovjet-Unie, een positief karakter zou hebben. Anderen veronderstellen dat Byrnes aan de democratische partij een dienst heeft bewezen doordat aan den persoon Marshall, wien een rol wordt toegedacht bij de presidentsverkiezingen in 1948, nu reeds de gelegenheid wordt gegeven mee te spelen in de internationale politiek. In Engeland is het aftreden van Byrnes met teleurstelling ontvangen De bladen geven het nieuws met groote koppen; sommige leveren geen commentaar maar beperken zich tot de officieele mededeeling uit Washington. \7olgens de commentaren van de " Amerikaansche bladen is men er in 't algemeen wel over te spreken da generaal Marshall opvolger wordt van Byrnes. maar het aftreden van Byr nes wordt toch algemeen betreurd Vooral op dit oogenblik nu belangrijke internationale beslissingen aan staande zijn Men vermeldt het door officieele personen geïnspireerde commentaar dat Marshall de politiek van vastberadenheid en geduid jegens de Sovjet-Unie zal voortzetten doch dat geen verzachting van he' optreden der Amerikaansche vertegenwoordigers op de internationale conferenties kan worden verwacht. Uit de commentaren van de Amerl kaansche pers halen wij nog de volgende aan: Dp New York Tim°s schriif* in een hoofdartikel: „Wij kunnen slechts

aannemen, dat Byrnes de lasten van zijn ambt te zwaar neeit gevonaen uu. m nog langer te dragen uit ameuen valt uit den toon door zijn plotseling ncuuuien en auoraat net weueruui u wijziging in üe leiding Detee&ent, juu><, nu prooiemen van verreikende beteeienis om een oplossing vragen, vertrouwen aat ae oenoeming van Marsnaii geen voorspel beteekent van een wijziging in den Koers, wei&e vuui .mt Aiiiei'i&aanscne scnip van staat is uitgezet." Het wew York Herald Tribune ze^ 0.m.: .uit altreden moet verwarring en teleurstelling weknen. Het puone* 1,ai mei, ncht vergeten, dat op Byrnec, sterKe druk is uitgeoefend aoor het unnaiiuiü optieaen van aen presiaent in ae Kwestie-wanace en net zaï geueiKCt zijn zich at te vragen, ol mei niet weaerom een of anaere'onhanuisneia in net spei is Wij neuoen ver. u-ouwen in ae talenten van iviarsnan, uocn Kunnen niet anders doen aan ^oorvoeien, aat aeze aorupte wijziging een herziening zaï Devoraeren van het geneeie proces, waarüoor onae DeueK.h.mgen met ae rest van ae .vereia woracii uepaala. Generaal Marsnaii is gisteren uit JNamung vertrokken, ue missie van iruinans persoonlijnen vertegenwoorai & er in unina is ten einae. ril] is er nieL in gestaagd om de communisten en ae nationale regeering van xsjang Kal Sjek te verzoenen, ïviarsiian neeit verüiaard dat zijn pogingen om ae twisten in China Dij te neggen teiicens opnieuw gedwarsooomd weraen door extremistische eieinenten aan beiae zijden. De onverzoenlijke groepen in de Kwomintang neouen van het begin af de overeenkomsten, die verleden jaar dooi ae twee strijdende partijen bereikt waren en die China een basis voor vreae en wederopbouw boden, ondermijna Hij betreurde den militairen invloed in de regeeringspartij, weike Je zwakte van de burgerlijke regeering accentueert. Het grootste obstake voor den vrede in China is volgens Marshall de overweldigende achterdocht waarmede de Chineesche communistische partij en de Kwom.intang elkaar bezien Aan Marshall's taak in China was een einde gekomen president Truman heeft hem nu naar Washington geroepen, waar hem een geweldige taak wacht.

pENERAAL MARSHALL, de nieuw benoemde minister van buitenlandsche zaken der Vereenigde Staten werd op 31 December 1880 geboren. Hij trad in 1901 in militairen dienst, en doorliep snel alle rangen. Marshall bevond zich tijdens den eersten wereldoorlog in het hoofdkwartier van generaal John Pershing, opperbevelhebbét van het Amerikaansche leger, die de talenten van den jongen stafofficier spoedig opmerkte. Na den oorlog maakte Pershing Marshall tot zijn persoonlijken adjudant. Marshall bekleedde deze post tot 1924 toen Pershing aftrad. In 1927 ging Marshall naar Yeintsin, maar reeds het jaar daarop keerde hij terug om instructeur te worden aan de Amerikaansche militaire academie. Daarna was hij vijf jaar lang commandant van het belangrijke garnizoen te Forst Benning in Georgia. In 1938 vertrok hij naar Washington waar Marshall plaatsvervangend leider werd van de afdeeling voor krijgsplannen bij den Generalen Staf, waarvan hij tegelijkertijd waarnemend chef werd. Toen in 1939 generaal Maiin Craig wegens het bereiken van de leeftijdsgrens aftrad, werd Marshall tot zijn opvolger benoemd. Als chef van den Generalen Staf der Vereenigde Staten was generaal Marshall tevens bevelvoerend generaal van het veldleger. Evenals zijn voorganger generaal Craig was ook Marshall langen tijd tegenstander van een groot leger; hij ijverde voor de opstelling van een klein, met de meest moderne wapenen uitgerust veldleger. Hij schikte zich echter snel naar de wenschen van president Roosevelt toen deze zijn bewapeningsprogram bekend maakte Voor het Congres moest Marshall het regeeringsprogram verdedigen. Op lö Augustus 1940 wist Roosevelt de invoering van de algemeene dienstplicht door te zetten. Marshall's redenaarstalent maakte hem bij de volksvertegenwoordigers zeer poulair en droeg veel bij tot het aannemen van de wet. Daarop kreeg Marshall de moeilijke taak te vervullen het Amerikaansche leger dat in Mei 1940 243.000 man regulaire troepen en een nationale garde, van 241.000 man telde, uit te breiden tot een millioenenleger uitgerust met de meest moderne wapenen. Deze geweldige taak heeft hij in twee jaar tijds vervuld. In November 1945 benoemde president Truman hem tot zijn specialen gezant in China.

Prof. dr. F. A. G. Keesing, raad-adviseur van het ministerie var. Financiën, 'heeft enkele mededeelingen gedaan omtrent de resultaten van de onderhandelingen tusschen Nederland en Belgie op financieel-economisch terrein. Volgens de gesloten overeenkomst verstrekt de Nationale Bank van Belgie, een crediet van 700 millioen Belgische francs aan Nederland, waardoor de financiering van het loopende handelsaccoord tusschen de beide landen is verzekerd. Het thans bestaande handelsaccoord duurt tot 1 Juni a.s. In het a.s. voorjaar zullen besprekingen plaats hebben, teneinde een nieuw handelsaccoord voor de periode 1947—1948 af te sluiten. Het door de Nationale Bank van België verstrekte crediet is renteloos, en zal gedurende dit jaar en tijdens het volgende jaar worden afgelost. Ondanks deze credietverstrekklng heeft men van Belgische zijde toch de mogelijkheid gelaten, om, indien zulks mogelijk is, op de Belgische kapitaalmarkt alsnog Nederlandsch schatkistpapier te plaatsen. De besprekingen werden gevoerd tn de aangenaamste verstandhouding.

Gistermiddag brandde door tot nog toe onopgehelderde oorzaak de bovenverdieping van een kinderpaviljoen der Ver. tot Chr. verzorging van geestes- en zenuwzieken te Èrmelo— Veldwijk uit. Bij dezen brand kwam de hoofdverpleegster, zr. Stam, om het leven. Zij had vermoedelijk nog kleeding willen redden, welke op de bovenverdieping geborgen was. Zij zal toen in een rookkolom terecht zijn gekomen en bedwelmd geraakt. Toen men haar vond, was zij met brandwonden overladen en gaf geen teeken van leven meer. Naar de oorzaak van den brand wordt een ernstig onderzoek ingesteld. Eenige weken geleden werd ook een pa vil j «en dezer stichting door brand geteisterd. — Prins Bernhard is vergezeld van zijn broer Aschwin op het vliegveld Colntrin bij Genève aangekomen en naar Zerma»' vertrokken — Prof. P. S. Gerbrandy zal morgenavond 9.45 uur over beide zenders een radiorede houden ter beantwoording van de officieele regeeringsverklaring van Vrijdag jl.

Prof. C. P. M. Romme heeft aan den vooravond van zijn vertrek naar Ned. Indië in een radio-vraaggesprek over het doel van zijn reis gezegd, dat hij naar Indië gaat „in de eerste plaats om te luisteren, te luisteren en nog eens te luisteren, wat men daar te zeggen heeft. In de eerste plaats over het heden, maar vooral ook over de toekomst. Natuurlijk ook om eenige informaties te brengen, hoe het verloop van de kwestie Linggadjati hier is geweest". Deze inlichtingen kunnen, aldus prof. Romme, veel misverstand weg-« nemen. Linggadjati kan het begin zijn van iets goeds of het begin van iets minder goeds. Daarom moeten alle constructieve

krachten samengetrokken worden." Prof. Romme legde er den nadruk op, dat Linggadjati een „voldongen feit" is. „opgetrokken op basis van dat veel dieper ingrijpende voldongen feit: de Koninkrijke rede, tot stand gebracht onder de verantwoordelijkheid van de regeering van Gerbrandv en van Mook. Het gaat niet meer over de vraag: voor of tegen Linggadjati, het gaat nu over de vraag: voor of tegen den opbouw op basis van Linggadjati. En dat dit het geval is, blijkt wel duidelijk uit de afbrokkeling van den verzetskring tegen Linggadjati. Nog zoo'n paar redevoeringen van prof. Gerbrandy en ik denk, dat deze afbrokkeling een veel duidelijker feit zal zijn, aldus prof. Romme. die mededeelde, dat hij zou trachten te vernemen, wat men in Indië voor constructieve denkbeelden heeft. Hij hoopte zoodanige contacten te leggen dat hij voor de rijksconferentie zoo goed mogelijk voorbereid zou zijn. Bovendien wenschte hij in contact te komen met de Ned. soldaten, dip het. zooals uit de laatste overzichten van den militairen toestand op verschillende plaatsen blijkt, niet gemakkelijs gehad hebben, o.a. in het gebied van Palembang op Sumatra Dit conflict mag nu echter als bezworen worden beschouwd. De Indonesiërs hebben gisteren een Nederlandsch ultimatum van 5 Januari aanvaard, volgens hetwelk de republikeinsche troepen Palembang en het gebied, gelegen binnen een straal van 25 kilometer van de stad. onmiddellijk moesten verlaten. Als gevolg van de evacuatie der Indonesische troepen uit dit gebied bevinden het oliegebied van de Standard Oil Company te Soengeigerong het oliegebied van de Koninklijke Shell bij Pladjoe en het vliegveld van Palembang zich op het oogenbik in handen van de Nederlanders. De commandant van het Indonesische republikeinsche leger is thans begonnen met het concentreeren op plaatsen, die door de Nederlanders zijn aangewezen als onderdeel van de evacuatie. De toestand is, naar gemeld wordt in het algemeen rustig. Slechts hier en daar treden sluipschutters van de onregelmatige strijdkrachten op. De Nederlandsche politieke coördinator voor Sumatra. dr. J. C. van de Velde, zeide gisteren in Batavia, dat de commandant van het republikeinsche leger, generaal Soedirman, in hooge mate verantwoordelijk was voor den achteruitgang in den toestand op Sumatra, met name door zijn redevoering van 26 December, waarin hij aandrong op voortzetting van den strijd. Graan voor Duitschland. Het Amerikaansche ministerie van oorlog heeft nieuwe plannen aangekondigd. om een ononderbroken toevoer van Amerikaansch graan naar Duitschland gedurende den geheelen winter te verzekeren. Deze maand zullen 29 schepen met 195.000 ton graan en 66.000 ton bloem naar de Amerikaansche zone vertrekken. ,

Het vorstgebied in Europa omvat thans: Rusland, Finland, Scandinavië, Midden-Europa, de Balkan, Italië, Noord en midden Frankrijk, België Nederland, Schotland en het midden en Noordoosten van Engeland. Een verdere uitbreiding van het vorstgebied vindt niet meer plaats. Het koude centrum wordt overdag in Zuid-Duitschland aangetroffen, aldus deelt het K.N.M.I te De Bilt mede.

Aan de grenzen van het vorstgebied, waar de koude lucht naast de warmere is gelegen komt veel neerslag voor. In het Middellandsche Zeegebied in den vorm van regen, over Engeland in den vorm van sneeuw. De bewolking aan de grenslijn over midden Frankrijk rijkt tot het Zuiden van ons land In verband daarmede nam de vorst in de zuidelijke provincies wat af In Vlissingen vroor het gistermiddag tiideliik slechts 3 graden In Limbur? is de vorst wat afgenomen Ook over ZuldScandinavie en Noord-Duitschland vormden zich wolkenvelden, die geleidelijk naar onze omgeving afdrijven Hier en daar valt uit de wolkenbanken wat sneeuw zoodat ook in ons land plaatselijk eenige sneeuw verwacht kan worden. De depresse-activiteit op den Oceaan ls weer herleefd. doch 't gebied van hooge luchtdruk over Rusland en Scandinavië verandert nauwelijks van omvang, zoodat de Oceaandepressies noe geen kans hebben tot het continent van West-Europa door te dringen. De aanvoer van koude lucht uit het Oosten houdt dus nog aan Gisteravond om 10 uur werden de volgende temperaturen in ons land genoteerd: Twente 14 Den Helder 11. De Bilt 10, Schiphol 11. Eelde 14. Beek in Limburg 6. Gilze Rijen 8. Vlissineen 4.

WADDENZEE EEN IJSVLAKTE Zoo ver het oog reikt, zien de bewoners van Ameland een uitgestrekte ijsvlakte; de Waddenzee is geheel dichtgevroren Het zal dan ook niet lang meer duren of men kan te voet de Waddenzee naar het vasteland oversteken De toestand op het eiland is normaal, oost en levensmiddelen zijn geregeld aangevoerd De aanblik roept herinneringen op aan den strengen winter 1940-1941. toen het water ook was dichtgevroren. VORST OORZAAK VAN NIEUWE VOEDSELCRISIS IN ROERGEBIED. Nu de temperatuur in het Ruhrgebied tot 19 graden onder 0 gedaald is wat de laagste is. die tot dusver daar werd geregistreerd wordt dit gebied door een nieuwe voedselcrisis bedreigd Het militaire bestuur maakte bekend, dat wegens het bevriezen van de kanalen de graanaanvoer van de havensteden is beperkt tot 45 oerrent van het minimum, dat noodie is om in den nood te voorzien ,In plaats van het normale rantsoen van 1.550 calorieën oer dag" aldus deelde de autoriteiten mede, „zal 't gemiddelde rantsoen, naar schatting, 1.420 calorieën bedraren en in plaatsen, waar geen aardappelen beschikbaar zijn, zal het tot ongeveer 1.190 dalen". De aardappelen, die reeds per schip naar het Ruhrgebied ziin vervoerd, kunnen door de lage temperatuur niet worden gelost. Het Dortmund-Eems kanaal en het netwerk van de verbindingskanalen zijn geheel bevroren (

iviargaret Truman, de 22-jarige dochter van den Amerikaanschen president, houdt veel van zingen. Zij is lid van een koer en haar leeraar is er van cvertuigu dat zij carrière zal maken in de zangkunst. Margaret Truman (in het midden) tijdens een uitvoering.

Uit angst voor een bevroren waterleiding en alle nadeelige gevolgen hiervan heeft een groot aantal inwoners van het gebied van midden Noord-Holland de kranen laten loopen. Dat dit catastrophaal kan zijn, blijkt uit het feit. dat in dit gebied een groot aantal aangeslotenen op het provinciaal waterleidingnet enkele uren van water verstoken was daar de watertorens totaal leeg waren. Het ergste trof deze tijdelijke gestagneerde watervoorziening de ziekenhuizen.