Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

— Zonder dat zulks door de huisgenoten was opgemerkt was Donderdag het 2-jarig zoont ! e van de familie v 1 te Ittersum bi 1 Zwolle voorover tn een zinkputje achter de woning gevallen. Toen later het ongeval werd opgemerkt, bleek het kindje reeds gestikt.

42. „Op heterdaad betrapt!" zei de onbekende. „Dieven hè? Zijn jullie soms de dieven van al die radiatordoppen? Dan heb ik een goede vangst gedaan! Ik ben Jim Zondervan de bekende detective - hier ls mijn penning!" „Wel dat ls toevallig", zei de Speurder. „Ik ben detective Snufkens, de grootste speurhond van de wereld! Hier ls mijn penning! We zoeken naar sporen, ziet U? We zitten ook achter de radiatordoppen-dieven aan..

dat is heel toevallig! Hoe is het mogelijk!" „Komaan 1" zei detective Zondervan. „Misschien kunnen we samenwerken! Hebt U een spoor gevonden, dat hier naartoe leidt, meneer Tufkens?" „Snufkens!" zei de speurder. „Mijn naam is Snufkens. Inderdaad vond Ik een spoor hierheen. De motorrijder, die al die diefstallen heeft gepleegd moet hier in de buurt zijn. Maar ik heb geen vingerafdrukken of geen sokophouders gevonden tot nu toe!"

ZATERDAG 24 MEI.

Hilversum I, 301 m. — 7.00 Nieuws. — 7 .30 Muziek bij het ontbijt (gr.pl.) — 8.00 Nieuws. — 9.15 Het B. C. Symphonieorkest. — 10.00 Morgenwijding. — 12.00 Jan Vogel. — 1.00 Progr. Ned. Strijdkr. — 8.00 Nieuws. — 8.15 „The Ramblers". — 8.45 „Doodenhuis". — 9.15 „En nu oké!" — 11.00 Nieuws. — 11.30 Nachtvoorstelling. Hilversum II, 415 m. — 7.00 Nieuws. — 7.30 Morgengebed. — 8.00 Nieuws. — 8.15 „Pluk den dag". — 11.00 „De Zonnebloem". — 12.30 Metropole Orkest. — 1.00 Nieuws. — 1.15 Metropole Orkest. — 2.00 „Filmmuziek". — 5.00 „De Wigwam". — 6.00 André de Raaff, piano, en Jacques Schutte, orgel. — 6.30 Buffalo Bill. — 7.00 Nieuws. — 7.20 Klaas van Beeck. — 8.00 Nieuws. — 8.30 Lichtbaken. — 9.00 „Het orkest zonder naam". — 9.30 „Muzikale Tombola". — 10.00 „Van Kali Mas tot Kromme Rijn". — 11.00 Nieuws. — 11.20 Radio Volksconcert.

Opnieuw zullen Duitse generaals terechtstaan voor hun houding tijdens den oorlog. Veldmaarschalk List en veldmaarschalk Weichs, zittend v an 1. naar r., hebben zich thans te verantwoorden voor hun optreden in de bezette landen van Zuid-Oost-Europa

Na „soldaatje" en „oorlogje" heeft de jeugd thans een nieuw spelletje bedacht: „bestraffing van oorlogsmisdadigers". Dat de kinderen daarbij nog radicaler te werk gaan dan de volwassenen, bleek op Urk, waar kinderen een driejarig speelgenootje in een kartonnen doos stopten ep daarna deze doos op een brandstapel plaatsten. Het vuurtje werd aangestoken en toen omwonenden toeschoten om het kind uit de vlammen te redden, had het spelletje al zolang geduurd, dat doktershulp voor het slachtoffertje moest worden Ingeroepen.

DE SNUIFDOOS VAN DEN KEIZER

loor JOHN DICKSON CARE Vertaald door Alice van Iterson 60) 61) „Ingevolge het briefje, dat u aan Monsieur Goron schreef", deelde de rechter van instructie op zuren toon mee, „hebben wij iemand naar de Rue de la Harpe gestuurd, die de imitatie heeft opgeeischt en inderdaad te pakken kreeg. Hij tikte op het kaartje. Dermot knikte „Hoewel ik nu pas de bedoeling van dit alles begin te begrijpen", snauwde Monsieur Vautour „Vandaag — dat kan ik u verzekeren — hadden we het veel te druk met Madami. Neill en de snuifdoos om ons zorgen te maken over and anders en die tweeling-snoeren" Vermot draaide zich om en ging naar kleine groep, die nu rustig aan den aderen kant van de kamer zat. Ze mochten hem niet. Hij kon de hevigheid van die antipathie gevoelen, en het scheen nog bitterder te zijn omdat ze deze niet uitspraken. Maar in zekeren zin deed het hem plezier. Terwijl Monsieur Vautour als een kwade spin op den achtergrond zat en het witte zoeklicht zijn witte baan over den muur wierp, nam Dermot een stoel. De poten krasten over het linoleum, toen hij den stoel omdraaide om de anderen te kunnen aan zien. „Ja", zei hij in het Engelsch, „zoals u wel gedacht zult hebben, kom ik me eens met de zaak bemoeien". „Waarom?" vroeg oom Ben. „Omdat toch iemand dat moet doen, of die kwestie komt nooit in het reine. Hebt u géhoord over de beruchte bruine handschoenen? Ja. Laat ik u er dan nog wat meer van vertellen". „Vertelt u er ook bij, wie ze gedragen heeft?" zei Janice. „Ja", zei Dermot. Hij leunde achterover in zijn stoel, en stak zijn handen in zijn zakken.

„Ik zou uw aller aandacht willen vestigen", begon hij, op den middag, den avond en den nacht van den dag, toen Sir Maurice Lawes overleed. U hebt de getuigenverklaringen gehoord, of althans het grootste gedeelte er van. Maar het is misschien goed er nog eens aen nadruk op te leggen. Op dien dag ging Sir Maurice Lawes een middagwandeling maken, zoals jijn gewoonte was. Zoals we weten liep hij het liefst door den Dierentuin achter Hotel Donjon. Maar er is nog meer feitenmateriaal dan dit alleen. Bij deze gelegenheid strekte hij zijn wandeling zelfs zo veruit, dat hij in de achterbar van het hotel kwam". Helena draaide zich om in blijkbare verbazing naar haar broer te kijken, die Dermot aankeek met een harden, vermoeiden blik. Maar het was Janice, die antwoordde. „Werkelijk?" merkte zij op, terwijl zij haar blank, rond kinnetje ophief. „Daarover had ik nog niets gehoord". „Misschien met. In ieder geval vertel ik het u nu. Ik heb vanmorgen het personeel van de bar ondervraagd Later is hij in den dierentuin gezien, vlak bij het apenhuis. Het scheen, dat hij tegen iemand sprak, maar de persoon in kwestie was blijkbaar verborgen achter een struik, althans mijn getuige kon hem niet zien Het is verstandig om dit voorval goed te onthouden want het is van zeer veel betekenis. Het vormde de inleiding tot don moord". „Bedoelt u", hijgde Helena, terwijl zij haar wijd geopende ronde ogen op Dermot vestigde, en heftig kleurde. ..dat u weet. wie Maurice gedood heeft?" „Ja" „En waar", vroeg Janice, „hebt u dat denkbeeld opgedaan?" „Om kort te zijn, miss Lawes, ik kreeg het door u". Dermot liet dit even uitwerken. „Ook Lady Lawes heeft belangrijk geholpen", voegde hij er aan toe. „door het onderwerp ter tafel te brengen, waarop u verder borduurde. Het is nu eenmaal een feit. dat als men nadenkt", hij wreef met zijn hand over zijn voorhoofd, „de ene kleinigheid tot de andere leidt Maar laat ik verder gaan met miin verhaal." Sir Maurice kwam vóór het eten thuis De barman heeft beweerd dat hij er zeer verstoord uitzag, zelfs reeds vóór de belangrijke ontmoeting in den Dierentuin. Maar toen hij eenmaal thuis kwam, was

hij lijkwit en trilde.... enfin, zoals wij hem reeds zo vaak hebben horen beschrijven. Hij weigerde mee te gaan naar den schouwburg. Hij sloot zich op in zijn studeerkamer. Om acht uur des avonds ging de geheele verdere familie naar den schouwburg. Klopt dat?" Oom Ben wreef over zijn kin. „Ja. dat is allemaal waar Maar waar voor is het nodig om het te herhalen?' „Omdat het zo leerzaam is Tezamen met Eve Neill keerde u allen terug, omstreeks elf uur. Intussen had Monsieur Veille, de kunsthandelaar, om half negen opgebeld over zijn nieuw verworven kleinood, hij 'was de sunifdoos zelf komen brengen en had haar achtergelaten. Maar u allen hadden niet gehoord over een snuifdoos vóór dat u thuis kwam. Klopt dat nog steeds?" „Ja", stemde oom Ben toe. „In ieder geval had Eve Neill nog nooit over een snuifdoos horen praten. Volgens het getuigenis, dat Monsieur Goron gisteren voor mij heeft herhaald, begeleidde Mrs. Neill u niet naar uw huis. Maar Mr. Lawes", hij knikte in Toby's richting. . bracht haar naar haar eigen villa, waar hij afscheid van haar nam". „Hoor eens", riep Toby plotseling woe dend uit, „wat is dit eigenlijk? Waar wilt u heen?" „Heb ik de getuigenverklaring iuist herhaald?" „Ja. maar...." Toby beheerste zijn gebaar van ongeduld. Terwij] het felle, flikkerende, witte licht nog door de kamer speelde en hen nerveus maakte, hoewel zij niet gedwongen waren er in te kijken, werd er opnieuw op de deur geklopt. Monsienr Vautour stond op, evenals Dermot Er kwamen drie personen binnen De eerste was Monsieur Aristide Goron. De tweede een grijze, somber uitziende vrouw m^t een serge japon, die iets van een uniform had De derde was Eve Neill: en de hand van de grijze vrouw lag losjes om Eve 's pols: het was duideliik. dat zij haar zou vast grijpen, zodra Eve een poging deed om weg te lopen. Maar Eve maakte geen aanstalten om te vluchten. Dat nam niet weg dat zii bij het zien van den versleten armstoel waarover het steeds terugkerende licht gleed, min of meer verstijfde en een stan achteruit deed. zodat de greep van de bewaakster ogenblikkelijk steviger werd. (Wordt vervolgd.)

Woensdagnamiddag hield de Provinciale Overijselse Vereniging „Het WitGele-Kruis" in het Parochiehuis te Almelo haar algemene jaarvergadering onder leiding van den wnd. Voorzitter, de heer Ign. Nieuwenhuis te Oldenzaal. Na een kort openingswoord bracht de heer Nieuwenhuis verslag uit over de werkzaamheden der Vereniging geduren de de afgelopen periode. Na mededeling omtrent de inrichting van een provin ciaal bureau te Oldenzaal, wijst hij er op, dat nog te veel de mening heerst, dat het Wit-Gele Kruiswerk alleen bestaat in het oprichten van wijkverplegingen en het uitlenen van ziekenverplegingsmateriaal. Het Wit-Gele Kruiswerk bestrijkt echter meer terreinen. Vooral de be hartiging der hygiene van Moeder en Kind neemt een zeer belangrijke plaats in; het onderhouden en oprichten van consultatiebureaux voor zuigelingen en kleuters, dat praenatale zorg, het geven van moedercursussen, waarmede weder om verband houdt het opleiden van kraamverzorgsters en het oprichten van kraamcentra. Enschede functionneert reeds, Raalte, Deventer en Tubbergen zijn in directe voorbereiding terwijl de mogelijkheid van oprichting van een kraamcentrum in Zwolle ernstig onder de ogen wordt gezien. Voor de geestelijke volksgezondheid worden vier consulta tiebureaux onderhouden. Ook de bestrijding der geslachtsziekten wordt ernstig ter hand genomen. Gebrekkige zorg en Rheumabestrijding wordt voorbereid. Ver der worden plannen beraamd om een noodopleiding voor wijkverpleegsters te doen geven ter verkrijging van de aantekening wijkverpleging voor de zusters. Al deze werkzaamheden worden gedragen door de Zuster in algemenen Dienst, die daarvoor de gehele provincie moeten bereizen en wel zeer gehandicapt worden door 't gemis aan auto's. Met klem wijst spreker er dan ook op, dat middelen hiervoor gevonden worden, willen de diensten goed blijven functioneren. Met leedwezen herdenkt de voorzitter vervolgens het overlijden van den eminenten geestelijken adviseur, deken Van der Waarden. Hij heet den nieuwen adviseur, deken Veeger, van harte welkom. Tenslotte brengt hij nog woorden van dank aan de aftredende hoofdbestuursleden, «Se heren ir. Everts. dr. Pompen en mr. Roolvink en huldigt in het bijzonder den afgetreden voorzitter, dr. V. Nolet. die van de oprichting af lid van het Hoofdbestuur is geweest en vanaf 1923. voorzitter. Vervolgens worden de rekening en verantwoording over 1946 en de begroting voor 1947 goedgekeurd. Wegens uitbreiding der werkzaamheden wordt de contributie vastgesteld op 30 cent. Naar aanleiding yan dit punt merkt de heer Mulders uit Denekamp nog op, dat de gemeenten dikwijls veel te geringe subsidies geven voor de plaatselijke afdelingen. De penningmeester, de heer Koop, wordt na een hartelijk woord van dank voor zijn vele bemoeiingen na verslag der kascommissie gedechargeerd. Tot leden van het hoofdbestuur worden vervolgens in de diverse vacatures gekozen de heren: mr. Schweitzer, Enschede; Ganzeboom, burgemeester te Raalte, en Dieckman uit Deventer. Tot voorzitter wordt hierna gekozen de heer Ign. Nieuwenhuis te Oldenzaal. Op voorstel van het Hoofdbestuur wordt de afgetreden voorzitter, dr. Nolet, benoemd tot Eere-Voorzitter. Tenslotte werd nog de feestvergadering besproken, welke op 11 Juni a.s. te Almelo zal worden gehouden ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der Vereniging en waaraan een tentoonstelling op het gebied der Volksgezondheid zal worden verbonden.

SPAANSE SCHONEN in de karakteristieke nationale klederdracht wachten in Valencia temidden der menigte, tijdens een bezoek van Franco a. d. stad.

(Van onzen correspondent.) Niet alleen, dat Amerika van zijn sigaretje en van zijn borreltje houdt het is ook bereid om er flink voor in den zak te tasten. Nu moge het waar zijn, dat de verdiensten op het ogenblik goed zijn, de bedragen, die aan beide populaire genotmiddelen besteed worden, doen ons toch even duizelen. Van alle rookwaren staat de sigaret vèrult aan de spits: in het afgelopen jaar werden niet minder lan ruim 350 milliard sigaretten vervaardigd, neerkomend op 17 y 2 milliard pakjes met een kleinhandelswaarde van een kleine 3y 2 milliard dollar. Omgeslagen over de gehele bevolking komt dit neer op 2500 sigaretten per jaar, per hoofd (zuigelingen, zieken en ouden van dagen inbegrepen). Welk een enorme vlucht het sigarettenroken heeft genomen, blijkt genoegzaam uit het feit, dat in 1900 de sigarettenproductie nog slechts 2,6 milliard stuks bedroeg tegen 351,4 milliard stuks thans. Wanneer wij denken of spreken over Amerika, dan zijn wij geneigd, dit altijd te doen in grote getallen. Hoe groot de getallen zijn, wordt gedemonstreeiJ door den bedrijfsomvang van een der leidende sigarettenfabrieken: American Tobacco, die het merk „Lucky Strike" op de markt brengt. American Tobacco beheerst 1/3 van de Amerikaanse sigarettenmarkt, d.w.z. haar product brengt jer dag in den kleinhandel iy 2 milioen dollar op. Voor een regelmatige uitoefening van haar bedrijf beschikt deze maatschappij over een tabaksvoorraad van niet minder dan 400 millioen dollar. Nu is niet alles goud, wat er blinkt, want de Amerikaanse fiscus laat de rokers flink voor hun pret betalen. Meer dan de helft van

den kleinhandelprijs bestaat uit federale en staatsbelastingen. Het „natje" was ln 1946 erg in trek. Erger zelfs dan ooit te voren in de geschiedenis van Amerika. Het bedrag dat de Amerikanen besteedden om hun dorst te lessen (exclusief wat zij uitgaven aan limonades, minerale wateren e.d.) was niet minder dan 8,7 milliard dollar. Slaat men dit bedrag om over de Amerikanen (mannen en vrouwen) van 18 jaar en ouder, dan laf iedere Amerikaan in 1946 voor 89 dollar aan drank uit. Boven aan de lijst der sterke dranken staat uiteraard whiskey. dat met lenever en ander gedistilleerd ruim 5 milliard dollar voor zijn rekening nam. Voor een bedrag van ruim 3 milliard werd aan bier uitgegeven en tenslotte kwam wijn. dat zich echter in een sterk stijgende populariteit mag verheugen, met 645 millioen dollar. Wanneer men het verbruik uitdrukt niet in geld. maar in hoeveelheden, itnn zien wij, dat in 1946 Amerika 924 millioen liter whiskey en jenever dronk, 560 millioen liter wijn en 79 millioen vaten bier. Als excuus moet hier no' worden vermeld, dat het bierverbruik 2 millioen vaten lager was dan in 1945, omdat de brouwenden in 1946 slechts beperkte hoeveelheden graan kregen toegewezen, met het oop op de Amerikaanse graanleveranties aan hulpbehoevende gebieden in Europa. Evenals in de sigarenwinkels zit Vpdertie Staat aan de kassa in de caf's: 40 pet. of 3,5 milliard dollar verdween uit de lade aan belastingen Niet alleen dat het alcoholgebruik in bet algemeen nog steeds in stijgende Min en at. het schijnt dat het vrouwelijk deel der natie zich in toenemende mate haar „natje" (evenals trouwens hsar sigaretje) laat smaken. Al willen weinigen in de Verenigde Staten terug naar den onzaltaen tild van het Aleemene Drankverbod (in sommiste staten der Unie is nog wel steeds een prohibitie), toch voeren verschillende groepen een levendige nropaPanda Voor meer soberheid op het eebied van het cebruik van alcoholische dranken. Het matiffheidscomité der Methodisten streeft zelfs naar een wetTeving. die zou verbieden dat gedistilleerd per advertentie en andere reclamevormen wordt aangeprezen. Een dergelijke wetgeving Hikt in Amerika niet zo heel veel kans van slp™°n te hebben. De gemiddelde Amer" ^an maakt zich voorlopig geen zors en schenkt zich intussen nog eens in en steekt nog eens op.

Nunspeet of Genemuiden wordt kampioen. Nunspeet, dat een punt voorsprong heeft op Genemuiden. kan Zaterdag a.s. het kampioenschap behalen door een overwinning op W.H.C. W.H.C is. vooraal op eigen terrein, evenwel vrij sterk, zodat de Nunspeters wel niet met een gerust hart de reis naar Wezep zullen ondernemen. Genemuiden ontvangt Sparta. dat, hoewel zelf uitgeschakeld, ongetwijfeld alles in het werk zal stellen hun sportieve plicht te vervullen. Wint Sparta. dan is Nunspeet, ongeacht den uitslag van den wedstrijd W.H.C.—Nunspeet, kampioen. Wint Genemuiden ën verliest Nunspeet. dan is Genemuiden kampioen. De mogelijkheid is ook nog aanwezig dat beide clubs gelijk eindigen en dus een beslissingswedstrijd zullen moeten spelen. De overige wedstrijden DES—Be Quick en Excelsior—Apeldoorn zijn van alle belang ontbloot. Het programma luidt: Excelsior—Apeldoorn, DES—Be Quick. WHC—Nunspeet, Genemuiden—Sparta. BILJARTEN. Het Europese kampioenschap driebanden. Gisteren zijn e Brussel de wedstrijden om het kampioenschap van Europa driebanden aangevangen. De uitslagen van de eerste partijen zijn: Lagache (Frankrijk) 50 70 5 0.714 Hanoun (Frankrilk) 50 70 4 0.714 Dessart (België) 50 79 3 0.632 Faniel (België) 41 79 11 0.513 Vingerhoedt (België) 50 69 5 0.724 Puigvert (Spanje) 38 69 4 0.550 de Leeuw (Nederland) 50 78 6 c.641 Sengers (Nederland) 48 78 4 C.615 ATHLETIEK. DLALMEETS. De uitslagen van de Woensdagavond op het Schreurserve gehouden dualmeets zijn als volgt: Ensch. Boys—Sportlust. Gewonnen door Sportlust 47 pnt.. Ensch. Bovs 38 pnt. Sportclub—R.K.E.A.V. I. Gewonnen door R.K.E .A.V. I 52 pnt., Sportclub 34 pnt. R .K .E.A.V II— Rigtersbieek. Gewon nen door Rigtersbieek 47 y, ont. R.K.E.A.V. 11 38 1 /? ont. Het programma voor Woensdaa 28 Mei is als volgt: Heren: R.K.E.A.V. I— Sportlust. Ensch. Boys R.K.E.A.V. tl, Sportclub -Rigtersbieek. Dames: Sportclub—Eisch. H -s.

(Van onzen Londensche correspondent.) Het beeld van de bewonderenswaardige discipline, waarmede het Engelse volk de schier eindeloze reeks van moeilijkheden onder ogen pleegt te zien, vertoont — behoudens de vaak niet malse kritiek van de zijde der politieke tegenstanders van Labour — een oneffenheid: de telkenmale terugkerende onofficiële stakingen, zoals nu weer die in de Londense haven, waarbij bijna tien duizend man betrokken waren. Dit stakingsverschijnsel is in deze naoorlogse periode, die zijn consolidatie op nagenoeg geen enkel terrein heeft gevonden, met als gevolg sociale onrust en geprikkeldheid, niets verwonderlijks. Het hoort er in zeker opzicht bij, vooral in een democratisch land dat het stakingsrecht, als uitlaatklep' wanneer de spanningen te groot worden, voluit erkent. Van regeeringszijde is er meer dan eens aan herinnerd, dat de tijd, die , a P? doormaken, uiterst gunstig afsteekt bij het geen op de vorige oorlog volgde, toen de grote arbeidsconflicten niet van de lucht waren De Labour-regeering tracht krachtens ha.ar beginsel de sociale rechtvaardigheid zoveel mogelijk te bevorderen, hoe beperkt de middelen daartoe ook mogen zijn. Haar zorg voor de mijnwerkers, die ondanks de crisis hun vijfdaagse werkweek krijgen, de onderwjs- en belastingpolitiek, 'zijn daarvan voorbeelden. Hoewel er geen dag voorbij gaat zonder een nieuwe tegenslag, hetzij op binnenlands terrein, of op dat der buitenlandse politiek 4 neemt het Britse volk met zijn sterke zenuwen en zijn gevoel voor humor, dat eigenlijk een gevoel voor proporties is, de dingen doorgaans rustig op en ploetert het door. Zelfs de „squatters" brachten geen innerlijke beroering teweeg, het ging allemaal netjes en beschaafd, zou men zeggen, en toen men na dagenlang belegd de aftocht moest blazen, werden er gauw een paar muzikanten gehaald en ging men in optocht naar het nieuwe kwartier. In een Franse film watertand je van zo iets Politieke demonstraties, waarvan Trafalgar Square soms het toneel is, protestmarschen van oproerige huisvrouwen, wie het wel eens te machtig wordt, vertonen altijd een treffend element van goedmoedigheid. Zij missen de overdreven hartstocht, die, zeker in Engeland, het doel zou voorbijschieten. |

Maar de Engelsen zijn tenslotte ook mensen, die zich tot onredelijke daden kunnen laten verleiden, zeker de meer primitieven onder hen, die het ruwe werk doen: d° sjouwers in de markthallen en goederenloodsen en de havenarbeiders. Zij moeten blijkbaar van tijd tot tijd aan hun grieven op directe wijze lucht geven, zelfs met voorbijzien van hun eigen vakbond. De geringste aanleiding is vaak genoeg en ook is er wel eens een staking zonder enige aanleidine. Deze groepen van ongeschoolde arbeiders hebben blijkbaar niet de graad van sociale discipline bereikt, die hun geïrriteerdheid over allerlei kwestie kan beteugelen. In vroeger dagen, toen het om grote dingen ging, hadden stakingen vaak dramatische betekenis. Dat was het geval met de algemene werkstaking van 1926. Thans is menigmaal elke verhouding tussen staking en het doel er van zoek of indien deze bestaat, rechtvaardigt het doel meestal allerminst het middel, vooral wanneer economische ontwrichting in een kwetsbare periode als deze er het gevolg van is. Zo legden kort geleden duizend karrevoerders van een station het werk neer uit protest tegen de benoeming van een bureauchef, die echter tenslotte bij minnelijke schikking aanvaard werd. In de City hielden straatvegers, vuilnislieden en de brugophalers van de beroemde

Tower-Bridge op met werken, omdat zij zich niet konden verenigen met de promotie van een politie-agent uit de buurt. Deze dorpspolitiek in het hartje van Londen, die het verkeer in een deel der binnenstad volslagen lamlegde. bracht onberekenbare schade teweeg, spottend met de proporties van het conflict zelf. Indien het stakingswapen voor alles en nog wat wordt gebruikt, verliest het zijn betekenis. De jöngste havenstakingen in Glasgow en Londen, die een ernstiger achtergrond hadden, werden eveneens ongerechtvaardigd geacht. Het conflict, evenals dat van de vleeschdragers van Smithfield het vorig jaar, is echter wel een symptoom van ongewenschte toestanden. Er klopt blijkbaar iets niet in de dingen. Terwijl Engeland om arbeidskrachten schreeuwt, worden er in Glasgow 500 man aan den dijk gezet, omdat zij overbodig zijn, daar het drukke havenverkeer van de oorlog weer voor een deel naar het Zuiden is teruggevloeid. Dit doet terecht herinneren aan het donkerste tijdvak van het ..laissez faire", toen de enkeling een speelbal was der vrije krachten.

Hilde Bongertman voor Gooi's Tribunaal. EX-STEWARDESSE VAN DE K.L.M. De ex-hoofdstewardesse van de K. L.M., mej. Hilda Bongertman, de enig overlevende van de vliegramp van de „Lijster" in December 1936, heeft terechtgestaan voor het Goois Tribunaal te Hilversum wegens haar pronationaal-socialistische instelling in den bezettingstijd, toen zi1 enige artikelen en een boek heeft geschreven | waardoor de Duitse zaak werd bevoordeeld. Zij was lid van de N.S.B., de N.S.V.O. en de Duitse Kuituurgemeenschap. Omstreeks den tijd van de slag om Arnhem bevond mej. Bongertman zich in Winterswijk, waar zij op verzoek van den N.S.B.-burgemeester werkte op de secretarie, waar alle ambtenaren ondergedoken waren. In de Winterswijkse Courant schreef zij artikelen, die duidelijk getuigden van haar verkeerde instelling en waarvan ter zitting verschillende passages werden voorgelezen. Hilde Bongertman boog deemoedig het hoofd toen de Dresident, na enige citaten uil haar boekje ..Jeugd in de branding" te hebben voorgelezen, voordroeg uit Arthur van Schendels ..De Nederlanden", hetgeen wel zeer juist den groten afstand tussen haar en laatstgenoemden Nederlander tekende. Verdachte verweerde zich niet en, in het kamp tot inkeer gekomen, gaf zij volmondig toe dat het boekje gelukkig maar één druk beleefde en de Winterswijkse Courant slechts een beperkte oplaag had. Hilde Bongertman was gehuwd met een Duitser, doch na de scheiding stelde zij onmiddellijk pogingen in 't werk om het Nederlanderschap te herkrijgen. Zij vroeg tenslotte het Tribunaal rekening te willen houden met haaf gezondheid, die door een ruggemergaandoening tengevolge van de vliegramp, nooit meer volkomen goed werd. — Bijna 4 000 Duitse zeelieden hebben zich opgegeven als vrijwilligers voor het bemannen van 75 Liberty-schepen, die volgens het plan van ex-president Hoover voedsel uit de V.S. naar Duitsland zullen vervoeren.

(Van een medewerkér.) * Op 28 Mei a.s. zal in d$ Stadsschouwburg van Amsterdam Eduard Verkade afscheid nemen van het toneel. In het landelijke Breukelen woont hij met zijn vrouw, de doctor in de Nederlandse letteren, Cartier van Dissel, te midden van zijn boeken, herinneringen en verdorde lauweren, -waarmee dankbare harten hem eerden en huldigden.

Verkade is een Twentse fabrikantenzoon en zijn opleiding was er op gericht hem tot een zakenman te ontwikkelen. Hij koos de kunst en dat bracht hem eens tot een conflict met zijn oom uit Zaandam, die zijn neef Eduard zou hebben toegevoegd: Mijn koek is kunst, maar jou kunst is koek! Die oom heeft voor wat het tweede deel betreft, geen gelijk gekregen, want de thans 68-jarige kunstenaar bereikte dat 't toneel nieuwe wegen zocht en vond. Met dr. Willem Royaards aanvankelijk (om en om 1910), later ieder hun eigen weg kiezend, hervormden zij de toneelspeelkunst, vermoderniseerden het repertoir, en brachten Shaw, Wilde, Sheridamp en Bahr naar voren op een wijze, welke geheel afweek van hetgeen de indertijd „alleen-zaligmakende „Kon. Vereeniging Het Nederlandsche Toneel" onder pa De Leur placht te brengen. En het was een hoogtepunt in Verkade's carrière toen hij in 1913 in het Theater Verkade aan de Haagse Herengracht een ensemble in het leven riep, dat in de historie van het Nederlandse en Haagse kunstleven een unicum blijft heten. De eerste vrouw van het gezelschap was de Utrechtse studente, mej. Müller, die als Enny Vrede als 'n toneelopenbaring werd geprezen. Het was ooK in dien tijd dat Verkade zich ontwikkelde tot den apostel van Shakespeare, wiens Hamlet en Macbeth honderden malen door Verkade werden gespeeld en geregisseerd en waaraan nu nog zijn hart verpand is, hetgeen op 28 Mei opnieuw bij zijn afscheid van plankenland zal blijken. Verkade — men rekent het hem als 'n fout aan — heeft in zijn lange loopbaan het dilettantisme nimmer veronachtzaamd. Vele amateurs leidde hij op en via dezen kwam er veel nieuw en fris bloed tussen de coulissen. Niet allen bleven en het jonge geslacht kent Enny Vrede, Meina Irwen, Mien Schmidt-Crans en Nel Stants niet of nauwelijks meer. En toch waren het dezen (en vele anderen), die Verkade wilden volgen in de reformatie van ons toneel en zijn leiding aanvaardden. In het gezellige boek van Brammetje over Cor Ruys vindt men omtrent Eduard Verkade zeer belangrijke gegevens en wanneer een groot toneelkunstenaar als Cor Ruys Eduard Verkade prijst als een prominent regisseur, die elk op te voeren werk met zijn troep besprak en behandelde als nooit vóór hem een regisseur had gedaan, dan begrijpt men de enorme betekenis, welke Verkade voor de toneelkunst van Nederland heeft gehad. Verkade zal daarom blijven voortleven als een groot en veelzijdig kunstenaar, een prominent toneelleider en een vernieuwer, die helaas zijn opvolger nog niet gevonden heeft. Tot troost diene dat zijn werk en zijn ideeën nog niet verdwenen zijn en nog doorwerken bij de thans werkende toneelartisten. Het toneel met zijn ups en downs en zijn afhankelijkheid van de gunst van t nubliek. heeft Verkade gekend Het heeft hem no'h verhl>nd, noch neereeslagen. Hij heeft den strijd manmoedig oneer de ogen gezien en nimmer geschuwd en nu hij den levensavond ziet naderen, is hij vitaal en belangstellend genoeg om zijn aandacht scherp en zijn interesse levendig te houden. Hij blijft voordragen en hij zal de kunst van Shakespeare blijven propageten, totdat de onmacht zijn grime-doos zal dicht klannen en het rusteloze hart het verder klonnen zal verhinderen. Dien dag zij nog verre in het holane van Ho ivjoHorland^e kunst, zoals die bloeit tussen de linnen doeken en de felle schijnwerpers

Eduard Verkade als Shylock