Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

Zeer vele journalisten vulden hedenochtend de groote zaal van het departement van buitenlandsche zaken om, op uitnoodiging van den heer A. J. Lievegoed, chef van den regeeringspersdienst, een uiteenzetting aan te hooren van mr. J. R. M. van Angeren, secretarisgeneraal van het departement van justitie, over het probleem der Joodsche vluchtelingen. De heer A. J. Lievegoed, de vergadering openende, zeide zich te verheugen óver deze groote opkomst, die hij in overeenstemming achtte met het belang van dit vraagstuk, dat iedereen ter harte gaat. De heer Van Angeren nam daarna het woord. De Minister heeft in de Kamer, zoo zeide hij ireeds een korte verdediging van zijn beleid gegeven. Daarheen zou spr. kunnen verwijzen, hij wil dit echter niet doen. Voorop stelde spr., dat Nederland net eenige land is geweest dat practisch iets voor de Joodsche vluchtelingen gedaan heeft. Van directe toelating in andere landen is weinig te merken. De scherpte van de critiek in ons land richt zich tegen de regeering, maar «pr. wenschte duidelijk te zeggen, dat onze regee ring toch niet verantwoordelijk is voor alles wat in Duitschland is gebeurd. Beperkte toelating. Hoezeer de regeering ook begaan is met net lot der Joden in Duitschland, toch kan zij slechts een beperkt aantal toelaten. Daarover zijn bijna allen het eens. Nederland kan niet zijn grenzen openstellen voor 7 a 300.000 Joden. Wij moeten ons dus beperken, met andere woorden een keuze doen. Reeds voor 7 November werd het asylrecht toegepast. Toen al gingen er in Amsterdam stemmen op, die daa.tegen protesteerden. Deze zaak is heel anders dan die der Duitsche en Belgische vluchtelingen in oorlogstijd, omdat men toen uitzicht had, dat dezen ons land weer zouden verlaten. Dan is er de mogelijkheid van onderbrenging Wij kunnen de m^nschen niet toelaten als wij ze niet kunnen huisvesten. Verder de kwestie van de volksgezondheid, een belangrijke factor van dit vraagstuk. Ten slotte — last but not least — de financieele omstandigheid, die een belangrijke vol speelt. Wil de regeering met al deze factoren rekening houden dan is het duidelijk dat zij de grenzen niet zoo maar open kan tellen zelfs niet op een kier. In dat laatste gevai krijgen we niet de menschen, die wij willen hebben, maar vooral die menschen, die men in Duitschland kwijt wil. Drie categorieën komen in aanmerking voor toelating: zij, die een vergunning hebben -an den minister van justitie, zij die kunnen doorreizen en de noodgevallen. Het systeem der vergunningen. Een vergunning wordt o.m. afhankelijk gesteld van het feit, dat gegadigden niet ten laste komen van de gemeenschap. De regeering moet waarborgen hebben, dat familieleden

zich met hun lot aantrekken. Wat de kinderen betreft, over hun toelating adviseert het kindercomité. Voor die kinderen is in de eerste plaats quarantaine noodig en later tehuizen. Bij families kuhnen zij maar niet zoo worden binnengelaten. Daarvoor kan de regeering niet de verantwoordelijkheid dragen. Spr. is zelf vader van kinderen en zou nimmer zijn kinderen afstaan aan een willekeurige familie. De moeilijkste categorie is die van menschen van middelbaren leeftijd. Hier moet vooral aan de toekomst worden gedacht en in verband hiermede zijn kampementen overwogen. Het loslaten van al die menschen zou het Jood sche vraagstuk wel eens zeer ongunstig kunnen beïnvloeden. Het kampement heeft ook voordeelen voor eventueele evacuatie. Wat betreft hen, die rechtstreeks kunnen doorreizen, ook hier heeft de regeering groote moeilijkheden. Wie een spoorkaartje voor Londen heeft en een brief van zijn dochter, dat er een baantje op hem wacht, wordt heusch niet in Engeland toegelaten. Ook Amerika biedt niet zooveel mogelijkheden als wel eens gedacht wordt. Sprekers informaties hebben hem geleerd, dat het nieuwe quotum pas over een jaar verruimd zou kunnen worden. De noodgevallen. Over de noodgevallen zou mr. van Angeren uren kunnen praten. Ons systeem is, aldus spr., als volgt: Wij sluiten de grenzen, maar wij laten de menschen beperkt toe. Iemand, die de reis naar de grens heeft ondernomen, zonder papieren, is »iet plotseling noodgeval geworden. Bij werkelijke ernstige noodgevallen (zooals een vrouw met een klein kindje) hebben de grenswachters instructies om zich in verbinding te stellen met het hoofd van de grensbewaking. Men gaat na of die vrouw met haar kindje ergens kan worden opgenomen. Stel dit geval: een man meldt zich aan de grens met 4 ki.>.'eren, over wie hij zich ontfermd heeft. Dat is geen noodgeval. Die man moet de verantwoordelijkheid over die vier hem vreemde kinderen, waarvan hij misschien niet eens de namen kent, zelf en alleen dragen. Aan den opzet van het door spr. uiteengezette systeem moet worden vastgehouden. Hoe druk het Departement van Justitie het heeft, blijkt, dat er wel eens 300 aanvragen per dag zijn binnengekomen. Dag en nacht wordt er gewerkt. Van de groep, die door families worden opgenomen, zijn er sinds 7 November ongeveer 2500 toegelaten en los van die groep 130 kinderen. Het kindercomité heeft thans voorgesteld op zeer korte termijnen nog vele kinderen toe te laten. Daarover zullen nog besprekingen worden gevoerd. De kwestie der campementen, quarantaine enz. is een kwestie van binnenlandsche zaken. Daar wordt met alle kracht aan gewerkt.

De financiën. Hoe is de financieele gang van zaken? Spr heeft groote lof voor de Joodsche gemeenschap, die millioenen per jaar uitgeeft. Als men ƒ 1.50 per persoon rekent en 4000 vluchtelingen zou toelaten komt men tot ƒ 2.200.000 per jaar. Spr. zegt, dat de grootste opbrengst eener collecte — de Emmabloem — f 64.000 was. Hoe goed die collectes ook zijn, men overschatte haar nut niet. Het is hard voor sprekers medewerkers, zooals de heer Tenkink, om te hooren, dat justitie geen christelijke liefde kent. Die hebben wij wel, maar wij hebben ook vaderlandsliefde. Na een korte pauze was er gelegenheid tot het stellen van vragen. Nadere uiteenzettingen. De secretaris-generaal van het Departement van Justitie heeft daarna nog meer dan een uur besteed aan de beantwoording van de vele, hem gestelde vragen. In het antwoord zeide de heer Van Angeren o.m., dat vóór 7 Mei var dit jaar de toelating van vluchtelingen practisch vrij was. Nadien is zij begrensd. Hij verdedigde het systeem door de regeering in dezen gevolgd en merkte op, dat aan de toelating van kinderen zeker geen einde is gekomen. Het was hem niet mogelijk een opsomming te geven van het aantal zoogenaamde „nood-gevallen", omdat deze telefonisch worden behandeld en niet geregistreerd worden. Spr. kon zich niet vereenigen met het plan van prof Bonger. om n.1. tienduizend vluchtelingen» toe te laten en daarna de grenzen te sluiten. De vraag hoevele kampementen er zuPen komen en waar, kon spr. niet beantwoorden. Het departement van Binnenlandsche Zaken behandelt deze zaak. Het tempo van het binnenlaten van Joodsche kinderen is afhankelijk van het tempo waarin de lijsten van de verschillende comité's binnenkomen. De regeering is vol belangstelling voor hetgeen de overige regeeringen zullen doen, in welk verband de heer Van Angeren erop wees, dat de minister-pr ident zijn voelhorens heeft uitgestoken. Er is echter geen enkele reden, dat wanneer Engeland en Amerika iets zouden doen, Nederland eer doorgangshuis zou moeten zijn. Is de scheepvaart tusschen Duitschland eenerzijds en Engeland en Amerika anderzijds niet volkomen normaal.' Verder betoogde mr. Van Angeren, dat België practisch geen vluchtelingen toelaat. W e 1 zijn er eenige kampementen, maar daarin zijn gehuisvest Joodsche vluchtelingen, die vóór November het land waren binnengekomen en die in 1e groote steden, zooals Brussel en Antwerpen, teveel waren. Hoeveel vluchtelingen zullen er worden toegelaten? iSr staat de regeering een getal voor oogen, dat mr. Van Angeren nog niet noemen kan Hij wees erop, dat degenen die thans naar Amerika zouden kunnen emigreeren, omdat zij daartoe vergunning hebben, toch nog een jaar moeten wachten, omdat het Amerikaansche quotum vol is. In de behandeling van de noodgevallen zit een persoonlijk element. Wanneer iemand zegt dat hij zijn dochter in Londen gaat opzoeken en dat hem daar een baan wacht, behoeft het voor de grenswacht nog niet onmiddellijk vast te staan, dat deze mededeelingen juist zijn. Spr neemt het den menschen aan de grens niet kwalijk, wanneer zij jokken, maar betoogt, dat ook over zulke gevallen met Den Haag getelefoneerd moet worden. In zijn slotwoord zeide de secretaris-generaal van het departement van Justitie, dat hij meende, de aanwezigen naar zijn beste weten te hebben voorgelicht en duidelijk te hebben gemaakt, dat Justitie wel degelijk medegevoel heeft, al moet het uepartement rekening houden met de beperkte moeilijkheden.

Zieken- en Begrafenisfonds voor Enschede en Lonneker. Jaarlijksche algemeene ledenvergadering. Gisteravond werd in gebouw Elim alhier de jaarlijksche algemeene ledenvergadering gehouden voor het Ziekenfonds voor Enschede en Lonneker en het Begrafenisfonds. Nadat de vergadering door den voorzitter, den heer B. van den Berg, was geopend, werd door den Directeur-secretaris van het Fonds, den heer J. H. M. Temmink, het jaarverslag uitgebracht. Het jaarverslag. Aan dit jaarverslag ontleenen we het volgende: ,De resultaten, welke het afgeloopen jaar heeft opgeleverd, zijn in verschillende opzichten bevredigend te noemen. Weliswaar zijn de financieele uitkomsten van het Ziekenfonds en het Kinderziekenfonds gecombineerd niet bepaald schitterend, doch het bestuur prijst zich gelukkig, dat na jaren met tekorten te hebben gewerkt eindelijk weer eens een exploitatierekening dezer afdeeling met een, zij het zeer bescheiden, batig saldo kon worden afgesloten. Ook de groei van het fonds, uitgedrukt in de toename van het ledental, stemt tot tevredenheid. De afdeeling „Uitkeering bij Ziekte in Liquidatie" beantwoordt nog steeds volkomen aan het doel, waarvoor zij indertijd is ingesteld. De uitkomsten hebben ook dit jaar, geheel in de lijn van den opzet een klein nadeelig saldo opgeleverd. Het aantal fabrieksleden, dat bij den aanvang van net boekiaar 13500 bedroeg, steeg aanvankelijk in het eerste halfjaar tot 15400, om vervolgens weer te dalen tot 13976 aan het einde van het jaar. Het aantal gesteunde leden en kinderen van leden bedroeg in de eerste week van dit verslagjaar 626(5, daalde daarna geleidelijk tot 3400, om vervolgens weer te stijgen tot 4720 aan het einde van het jaar. Gemiddeld zijn per week 5000 verzekerden uit het Crisisziekenfonds gesteund. In totaal is over 1937 aan de leden een reductie op de contributie verleend van 1 2p.657 43, waarvan het aandeel ten laste van het Fonds f 2652,23 bedroeg De proef met de behandeling van rheumapatiënten re Bad Boekelo, in 1936 aangevangen, werd gedurende het boekjaar voortgezet. Het aantal behandelde patiënten is belangrijk gestegen. Voor zoover de ervaring thans leert, worden met deze wijze van behandeien resultaten bereikt, welke tot tevredenheid stemmen. In het boekjaar kreeg de reorganisatie van de tandheelkundige kliniek haar beslag. Ook de reorganisatie van de Landelijke Federatie ter Behartiging van het Ziekenfondswezen werd in 1937 voltooid Het bestuui meent ovei den algeheelen gang van zaken bij het Fonds niet ontevreden te mogen zijn.

Eenige cijfers. Het ziekenfonds telde bij den aanvang van het boekjaar 28426 leden, terwijl op het einde ervan waren ingeschreven 30176 leden. Deze zijn eveneens lid van het Begrafenisfonds. De nettostijging van het ledental bedroeg derhalve 8.24 %, terwijl het jaargemiddelde van het getal der leden 29712 bedroeg. Het Kinderziekenfonds gaf eveneens een vermeerdering van het aantal leden te zien en wel van 7466 tot 7987. De nectostijging bedroeg nier dus 7.14 %. In het boekjaar nam het aantal aangesloten artsen met één toe Het grootst aantal ingeschreven leden bij één huisarts bedroeg op 31 December- 4861 het kleinste: 45. De algemeene bedrijfskosten hebben per lid per jaar bedragen: Van het Ziekenfonds f 0.9252 (v j. f 0 .68r7) , van het Kinderziekenfonds f 0.6402 (f 0.3939), van het Begrafenisfonds f 0.1566 (f 0.1274). Voor de afdeeling Begrafenisfonds hebben in het afgeloopen jaar 269 uitkeeringen plaats gehad, waarvan 190 wegens overlijden van leden van hei Fonds en 79 (gratis uitkeeringen) wegens overlijden van kinderen van leden. Gerekend naar het gemiddeld aantal leden bedroeg het aantal sterfgevallen gemiddeld 0.64 % (v.j. 0.75 %). In totaal werd aan be grafenisgeld uitgekeerd: f 10827,42 (v.j. f 11.390,20). Het aantal contribueerende deelnemers van het Uitbetalingsfonds voor het geliquideerde pensioenfonds verminderde door pensionneering met 3 Het aantal gepensionneerden daalde door overlijden met 27 en vermeerderde met 3. Aan pensioenen werd in totaal f 25.653,95 uitbetaala (»j. f 28.254,95). De financieele resultaten. De balansen van het Ziekenfonds en 't Kinderziekenfonds sluiten resp. in debet en credit' met bedragen van: f 212.082,135 en f 43.374,06 terwijl de resultatenberekeningen dezer fondsen resp. sluiten met een voordeelig saldo van f 5747.43 en een nadelig slot van f 4594,14. De resultatenrekening der afd. Uitkeering bij ziekte in liquidatie wijst een nadeelig saldo van f 333.35 aan rerwijl op die van het Begrafenisfonds een bati', saldo van f 24.458,51 voorkomt. Het verslag werd onveranderd goedgekeurd terwijl de balans werd vastgesteld op het hierboven genoemde bedrag. De voorzitter bracht den heer Temmink dank voor zijn uitvoerige verslag. Hierna was aan de ord(. een voorstel tot wijziging der statuten en het Huishoudelijk Reglement. In verband met het vrij groote aantal verkeersongevallen en de daaruit voor het Fonds voortvloeiende kosten van verpleging, was het bestuur van meening, dat ln de statuten en het reglement een zoodanige wijziging diende te worden aangebracht, dat voor het Fonds de mogelijkheid werd opende steld, deze kosten op de verzekeringsmaatschappijen te verhalen. Zonder hoofdelijke stemming werd besloten de voorgestelde wijzigingen aan te brengen Bij het punt mededeelingen wees de voor zitter op de verschillende verbeteringen welke op het oogenblik aan de wachtkamers en ie kliniek van het Fonds worden aangebracht Van de rondvraag maakten verschillende personen gebruik. Ze werden door den voorzitter naar genoegen beantwoord. Te ongeveer half elf werd de vergadering gesloten.

JAARVERGADERING DAHLIAVEREENIGING. De Dahlia-Vereeniging „Enschede—Lonneker" hield haar jaarvergadering in café „de Ster", onder leiding van den voorzitter, den heer J Leppink. Het jaarverslag van den secretaris werd goedgekeurd, evenals het jaarverslag van den penningmeester. De aftredende bestuursleden werden herkozen De voorzitter dankte dan de medebestuurders en leden voor hetgeen zij het afgeloopen jaar vooi de vereeniging deden. Vervolgens schetste hij den vooruitgang, welke de laatste jaren was te bespeuren in het kweeken en rangschikken der dahlia's. Verder dankte hij de schenkers van wisselbekers en medailles, de begunstigers en allen, die de vereeniging op eenige wijze steunden. De opbrengst van den bloemenverkoop op de gehouden tentoonstelling zal worden afgedragén aan de vereeniging voor cfe t.b.c. bestrijding alhier. Hierna werden nieuwe plannen besproken voor de tentoonstelling. Na rondvraag sluiting der drukbezochte vergadering. HENGELO VERGADERING O.L.M. Onder presidium van den heer P. ten Zeidam vergaderde gisteravond in hotel Falkmann de afdeeling Hengelo van den O.L.M. De voorzitter opende de bijeenkomst met een woord van welkom tot de aanwezigen. Ingekomen was o.a. een verzoek om subsidie voor de Paaschveetentoonstelling. Besloten werd tot aanvaarding van het bestuursvoorstel om hiervoor f 5 uit te trekken. De kascommissie, bestaande uit de heeren H. Hemmes en D. J. Vrugteman, deed bij monde van laatstgenoemde mededeeling van het feit, dat boeken en bescheiden van den penningmeester, den heer B. H. Muller, in orde bevonden waren zoodat décharge verleend werd. Tot afgevaardigde naar de algemeene vergadering te Zwolle werd benoemd de heer H. Hemmes. Als plaatsvervanger werd aangewezen de heer J. J. Strijker. Vervolgens werd de agenda van deze vergadering besproken. In dit seizoen zullen geen praatavonden meer worden georganiseerd. Na rondvraag volgde sluiting. OLDENZAAL OPBRENGST SPELDJESVERKOOP. De alhier gehouden speldjesverkoop ten bate van het jongens-opvoedingsgesticht „Valkenheide" heeft f 54,04V, opgebracht. OOI IVIARSUIVI. LEZING. In het Vincentiusgebouw alhier hield de Z.E. Pater Hermelink uit Denekamp een lezing met lichtbeeldén over zijn missiegebied Zuid-Sumatra. Spr. vertoonde lichtbeelden over het missiewerk onder de Sumatranen, Europeanen cn Javanen, waarbij hij een interessante exphcatie gaf. De zaal van het St. Vincentiusgebouw was geheel bezet; velen moesten zich met een staanplaats tevreden snellen. DELDEN. JUBILEUM. Zondag 4 Dec a.s. hoopt de heer Gerrits ]ans alhier den dag te herdenken, waarop hij 25 jaar lid van het collectanten-college is. Gedurende deze 25 jaren heeft de a.s. jubilaris 10 jaren het secretariaat van dit college waargenomen.

DE BOOMEN VERDWIJNEN......Langs den rijksweg Goor—Markelo staan thans weer tientallen boomen met een wit kruis gemerkt, ten teeken dat ze dus geveld zullen worden. Ook tegen de helling van den Herikerberg staan vele boomen die zullen verdwijnen. Dit is bijzonder jammer, daar de berghelling juist door deze boomen zoo'n mooien aanblik biedt.

Ten overstaan van notaris Ten Doeschate te Hengelo (O.) werd gisteravond geveild het aan wijlen den heer H. Esselink toebëhoorende winkel- en woonhuis, Brinkstraat 19 niet vrije gang en erf, samen groot 88 t.A. Het pand werd gemijnd door den heer A. E. Zwanenberg, makelaar te Enschede voor f 8700. Van denzelfien eigenaar werd geveild met winkel- en woonhuis Drienerstraat 14, met schuur erf en tuing, groot 3 A 56 c.A. Dit pand werd- eveneens gemijnd door den heer Zwijnenbeig te Enschede voor f 6750,—) doch aangehouden. Een door notaris Ten Doesschate voor den heer J. ter Luun geveild perceel, Anthoniusstraat 37 met gang. erf en tuin groot 1.95 Aweid gemijnd door den heer C. Benschop te Oele voor f 1500.

Op de beurs te New York opende gisteren d e termijnmarkt prijshoudend 3 p. hooger tot onveranderd De druk v-.n December liquidatie was mindei De markt steeg met de hooger markt te Liverpool met de vaste fondsenmai'K» en den sterlingkoers Tegenover geringe hedge^ verkoopen stonden aankoopen door handelshuizen ofschoon deze niet agressief warenDe situatie was ln het algemeen ongewijzté"' zonder verdere vooruir dichten betreffende o landbo'jwwetgeving 1'enslotte steeg de ma j*i op dekkingen en aankoopen door den hano e en -looi ,n sijhouo T:d. Katoen Midd Upi 29 Nov. 28 Nov. 26 Nov. 8.93 n. 8.96 n. 0.04 n.