Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant

Reeds in dc Oudheid hingen de winkeliers, van hetgeen zij verkochten, een enkel stuk of ook wel een deel of eeraig kenteeken daarvan buiten de deur. Reeds Aristoteles vermeldt, dat in zijn tijd de Grieksclie winkeliers een dergelijke gewoonte hadden en dat de voorwerpen, die als uithangteeken werden gebruikt, klein waren, maar toch breedte en diepte hadden. Van welken aard die voorwerpen waren, is evenwel onbekend. De Romeinen hadden allerlei uithangteekens. Voor hun wijntuinen hing een krans van wijngaardranken, eerst in natura, later van hout; aan hun posthuizen een hengsel van een aker (ansa, waarvan later de naam der middeleeuwsche handelsmaatschappijen, de hanse, is afgeleid). Eén uithangbord, een beer met een hoed op den kop, gaf aan een geheele wijk zijn naam. Daar de Romeinen geen hoofddeksel droegen, dan wanneer zij op reis gingen, was bij hen de hoed het zinnebeeld van den reiziger en dus het huis, waar dat teeken uithing, een logement voor rei. I zigers. Dat de uithangborden voor de deur op palen gesteld werden, blijkt uit twee plaatsen, de eene bij Horatius, de andere bij Katullus te vinden. Horatius zegt: „Geen kroeg, geen paal, wil mijn boeken vertoonen"; en Katullus spreekt van een kroeg, die den negenden paal van de „Broeders met den hoed" af

staat. Die broeders met den hoed cp waren Kastor en Pollux, de beschermers der zeevaarders, die daarom ook, evenals de beer der reizigers, den reishoed droegen. Dat de Romeinen ook geschilderde of geteekende uithangborden of muurschilderingen hadden, meldt eveneens Horatius, die met lof gewaagt van met roodaarde en met houtskool geteekende kampvechters, vol leven voorgesteld. Fedrus, een andere Romein, verhaalt van beschilderingen, welke op de kroegen werden aangebracht en waarvan er één het verslaan van een leger muizen door een wezel voorstelde, waarmede men blijkbaar bedoelde, dat één glas wijn een geheel brein vol muizenissen kon opruimen. De redenaar Krassus doelde op een uithangbord, toen hij, naar Cicero verhaalt, één zijner tegenstanders vergeleek met den haan, die op het schild van Marius Cambricius op de Nieuwmarkt te Rome stond afgebeeld met wijdgeopenden snavel en slappe wanglellen. Op diezelfde markt zag men ook de afbeelding van een ouden schaapherder, van wien een Germaansche afgezant zeide, hem zelfs niet levend present te willen hebben. Zóó was hetgeen vreedzaam was, door onze strijdlustige voorouders veracht,

INGEZONDEN MEDEDEELING. A. H. BALTES Chef-Aanspreker Begrafenisonderneming Hei Hen. Gemeente Brinkstr. 73 - Tel. 547. Lijkaufo beschikbaar.

De heer J. Heupers alhier herdenkt morgen zijn 50-jarig dienstjubileum bij de firma Ter Kuile Cromhoff alhier. De heeren A. W. Lunshof alhier en G. B. Wennink te Lonneker zijn te Hengelo geslaagd voor het examen Fransche handelscorrespondentie afnomen door de Vereeniging van Leeraren. Door den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zijn o. a. benoemd tot Berichtgevers van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden, buiten bezwaar van 's Rijks schatkist, de heeren: J. J. van Deinse te Enschede, mr. G. J. ter Kuile te Almelo en mr. A. Th. ten Houten te Winterswijk. In Juni van het vorig jaar vertoefde de heer K. D., van hier te Luik. Daar ontmoette hij iemand, die zich Adam Loebeman noemde en blijkbaar van Roemeensche afkomst was. Deze laatste gaf zich uit voor een agent van de Red-Star Line, welke, zooals men weet, passagiersdiensten op Amerika onderhoudt. Nu wilde D. juist gaarne naar Noord-Amerika emigreeren, doch dit is zeer moeilijk en het was hem dan ook nog niet gelukt. De Roemeen zeide, dat hij wel middelen wist om een spoedige emigratie te bevorderen, daak zij z'n betrekking bij de Red-Star Line. Zoo gebeurde het dat D. den man 100 francs gaf om een en ander in orde te maken. Daarna heeft hij van den Red-Star-man nooit meer iets gehoord. Niet gering was zijn verbazing toen hij gisteren bedoelde persoon in onze stad ontmoette. Hij ging hem achterna en klampte hem aan met de bedoeling hem vast te houden. Maar de Roemeen wist te ontkomen. D. is toen onmiddellijk naar het politie-bureau gegaan en heeft daar zijn wedervaren verteld. De politie zoekt thans ijverig naar den pseudo-scheepvaart-agent! Tegen een werkmeester van een machinefabriek is door de politie proces-verbaal opgemaakt wegens overtreding der arbeidswet, n.1. het doen verrichten van overwerk zonder vergunning. Op 29 Juni is een wielrijder op den Boddenkampsingel aangereden door een vrachtauto. De chauffeur van de auto is thans opgespoord. Tegen hem is door de politie proces-verbaal opgemaakt. Gisterenmiddag vond tusschen het Bestuur der Twentsch-Geldersche Fabrikanten-Vereeniging en de besturen der Neutr. Org. de Land. Federatie, de Fed. Bond en ,,De Eendracht" de toegezegde bespreking plaats over de door deze organisaties gestelde eischen op de Stoomspinnerij „Twenthe" te Almelo.

Door deze besturen was gelijk men weet een ultimatum gesteld, dat op 4 Juli zou afloopen, doch op een toezegging van de werkgevers van een conferentie, niet was toegepast. De gestelde eischen waren o.a. voor met name genoemde groepen van arbeiders (sters) een loonsverhooging van 15 pet., 10 pet. en 5 pet. Door het Bestuur der werkgeversvereeniging werd op de conferentie meegedeeld, dat de spinnerij ,.Twenthe" wel aan de richtloonregeling welke door het bestuur tot nog toe als basis werd genomen ter beoordeeling van de loonen, had voldaan, doch dat deze regeling door uitbouw en nieuwbouw van de onderneming niet meer volledig wordt gehandhaafd. Gezien de thans verdiende loonen meende het bestuur geen vrijheid te vinden aan de Directie algeheele inwilliging der eischen te advrseeren, doch de Directie was bereid het volgende in te voeren: 1. De loonen der duivelarbeiders, krassenarbeiders, selfactorspinners, aanlappers en verdeelstoelarbeiders worden met TA pet. verhoogd. 2. De loonen der afzetters, trosthlers, drolsters, twijnsters en alle in vastloon werkende personen zullen met 5 pet. verhoogd worden. 3. De loonen der spoelsters, haspelsters en verdere jeugdige personen worden met 2J^ pet. verhoogd. Door de besturen werd toegezegd deze voorstellen in een vergadering met de arbeiders te zullen bespreken. Deze vergadering vindt hedenavond plaats. Op de vragen van het lid der Tweede Kamer, den heer Van der Sluis: 1. Is de Minister, na zijn bezoek aan de gronden, gelegen tusschen de Bolksbeek en de Schipbeek (gemeente Markelo) overtuigd, dat de landbouw groote nadeelen ondervindt van de hooge waterstanden? 2. Is de Minister bereid om te bevorderen, dat er, in afwachting van een rationeele waterverdeeling tusschen de Berkel en de Bolksbeek, maatregelen worden genomen om de landbouwers te helpen uit hun noodtoestand? 3. Indien de Minister vraag 2 bevestigend beantwoordt, kan hij dan mededeelen, welke maatregelen zullen worden genomen? heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw geantwoord: 1. De ondergeteekende is, na zijn bezoek aan de gronden, gelegen tusschen de Bolksbeek en de Schipbeek, van oordeel, dat de landbouw aldaar groote nadeelen ondervindt van de hooge waterstanden. 2. Naar de opheffing van dezen ongewenschten toestand wordt door het Rijksbureau voor de ontwatering een onderzoek ingesteld. Deze zaak houdt ten nauwste verband met verschillende andere ontwateringsvraagstukken in dezelfde streek, welke in overleg met den Minister van Waterstaat tot een oplossing moeten worden gebracht, alvorens een duidelijk beeld van den toestand en de te nemen maatregelen kan worden verkregen. De ondergeteekende is gaarne bereid, in afwachting van d'sn uitslag van bedoeld onderzoek, te overwegen, of, en, zoo ja, welke maatregelen zouden kunnen worden genomen om te voorkomen, dat een herhaling van den bedoelden noodtoestand intreedt. 3. In verband met het bovenstaande kan de derde vraag thans nog niet worden beantwoord. Overstroomings-ellende. Twente heeft weer grooten overlast van het water. Meer dan ooit blijkt, dat de afwatering in het ZuidOostelijk deel van Overijssel, alles te wenschen overlaat. Dat er wat gedaan moet worden, erkent iedereen, maar velen meenen, dat eerst na de totstandkoming van het Twente-Rijnkanaal — dat kwam op de protestvergadering nog tot uiting —■ afdoende verbetering kan intreden Alle riviertjes en beken, die hun oorsprong vinden in het naburig Duitschland, hebben thans de oevers weer blank gezet; groote schade is aangericht, het hooi is door de watermassa's meegevoerd of bedorven en de koeien staan soms hier en daar tot aan de knieën in het water. Wie de anders zoo kalme watertjes in dit gedeelte van het jaar kent, kan zich bijna geen voorstelling maken van den tegenwoordigen toestand. De Buurserbeek b.v. is gezwollen tot 'n breeden forschen stroom, welke op vele plaatsen 3,4 en zelfs meer meters diep is. Langs de oevers is groote schade aangericht door het water. Toch is men er nog niet toe overgegaan om de sluis bij de brug te Buurse open te zetten. Moet dit als laatste noodmaatregel toch gebeuren, dan komt Boekelo weer onder het water te zitten. Want al is de Boekelerbeek verbeterd, afdoende is dat niet het geval. Men heeft er zich hoofdzakelijk toe moeten bepalen de zandbanken weg te nemen en de beek hier en daar te verbreeden. Meer kan men onder dere omstandigheden nie* doe".

De beambten van het waterschap „Dfe Regge" hebben zelf verklaard, dat indien men in Boekelo de beek afdoende zou verbeteren, dit tot gevolg zou hebben, dat men verderop last van het water zou krijgen. Want door de verbetering der beek in den bovenloop zou het water daar gemakkelijker en vlugger worden afgevoerd. Dit zou tot gevolg hebben, dat men aan den benedenloop het water niet zou kunnen verwerken, hetgeen tot nog meer last aanleiding zou geven. Dit laatste is de eigenlijke oorzaak van de overstroomingsellende in Twente. De Dinkel, de Buurserbeek, de Glanerbeek en andere riviertjes veroorzaken hier voornamelijk zooveel last, omdat men in Duitschland alles prefect in orde heeft gemaakt. Daardoor wordt het water des te vlugger naar hier gebracht. En in deze streken is men op de grootere waterverplaatsing niet berekend, met het gevolg, dat de oeverlanden onderloopen en groote schade aan de gewassen wordt veroorzaakt. In Duitschland heeft men zoo goed als geen last van overstroomingen, daar is men het water, ook na de geweldige regens, die daar dezer dagen gevallen zijn, vlug genoeg kwijt. Nu krijgt Twente er nog al het water bij, dat anders in Duitschland wellicht eenigen overlast zou veroorzaken. Verbetering kan dan ook niet uitblijven. Er moet inderdaad iets gorden gedaan. Bij zijn bezoek aan Twente, nu kort geleden, is dat Minister Kan ook duidelijk gebleken. Op de vragen van den heer v. d. Sluis, inzake de overstroomingen van Bolksbeek en Schipbeek, heeft Z.Exc., zooals hierboven blijkt, een tamelijk bemoedigend antwoord gegeven. Maar het is niet alleen noodig, dat d&ar verbetering komt. Ook in het Dinkelgebiéd is het dringend noodzakelijk, dat aan den overlast van het water, ettelijke keeren in het jaar, een einde wordt gemaakt. Want zóó kan het niet langer! De Nederlandsche Spoorwegen deelen óns mede, dat binnenkort zal worden overgegaan tot de plaatsing van een wachtlokaal ten diénste van het publiek aan de stopplaats Oldenzaalschestraat alhier, zulks mede in verband met het feit dat de motortreinen sedert 15 Mei ook op werkdagen daar stoppen. Op Donderdag 21 Juli zal een goedkoope trein 2e en 3e klasse loopen van hier naar Amsterdam en terug. Vertrek Enschede S.S. 6 uur 38. Aankomst Amsterdam C.S. 10 uur 11, Terug: Vertrek Amsterdam C.S. 19 uur 41. Aankomst Enschede S.S. 23 u. 50. De plaatsbewijzen waarvan de prijzen bedragen voor heen en terug 3e klasse ƒ 3,95, 2e klasse ƒ 5,50 geven recht op een gratis boottocht op de Zaan naar Wormerveer per Alkmaar Packet, en zijn vanaf Donderdag 14 Juli verkrijgbaar aan het Station en bij den sigarenhandelaar G. Wegkamp, Hengeloschestraat alhier. BUUURSE, 13 Juli. Dezer dagen vervoerde een zekere E. W. over een openbaren veldweg, een haas die hij gewikkeld had in een blauwen werkkiel. Den rijksveldwachter brigadier titulair Van Houten werd zulks medegedeeld. Hij toog op onderzoek uit en spoorde den persoon op. Deze beweerde dat hij den haas gevonden en daarom meegenomen en vervoerd had. Proces-verbaal is tegen hem opgemaakt. — „Jachtromantiek". Een jachtopziener alhier schoot onlangs een jonge vos, die op weg was naar het hol, waarin hij was geboren en die een kip in zijn bek droeg. De doode vos en de kip, werden nabij het hol neergelegd en de jachtopziener posteerde zich daarbij om te trachten het moederdier ook „te verschalken en te dooden". Of die moedervos .onraad bespeurd heeft is niet te zeggen, doch na eenigen tijd, toenhet flink donker begon te worden, moest de jachtopziener onverrichter zake huiswaarts keeren. Even later is de moedervos gekomen, heeft een tijdlang een geweldig gehuil doen hooren, en blijkbaar een heele poos om de jonge vos heen geloopen. Den volgenden morgen, ging de jachtopziener weder naar de bewuste plek, en zag, dat door dc moeder bij den jongen vos, een jong haasje was nedergelegd. Weer betrok de jachtopziener de wacht bij het hol en toen de moedervos van de jacht met een konijn in den bek terug kwam werd ook dit dier neergelegd. Het heele nest jonge vossen, was hiermede vermoedelijk aan den dood prijsgegeven. OLDENZAAL, 13 Juli. Gisternacht omstreeks half drie werden de bewoners van de Bleekstraat, alhier, opgeschrikt door het knallen van een tweetal' schoten. Een der bewoners B. liet zijn hond naar buiten, waarop weldra opnieuw een schot knalde en de hond doodelijk getroffen werd. De marechaussee doet onderzoek.

HENGELO, 13 Juli. Bij het heden alhier gehouden examen aan de Rijkskweekschool voor onderwijzers(essen), slaagden de heeren: B. J. Dijkhuis te Haaksbergen en J. Wagelaar te Enschede. — In den afgeloopen nacht ^erd de asistentie der politie ingeroepen, omdat een zekere A., die op een bruiloftspartij was, zich zeer woest aanstelde en weigerde naar huis te gaan. Een der bruiloftsgasten had hij reeds in den vinger gebeten. Met hulp der politie slaagden een 5-tal personen er in, om A. in bedwang te houden. Op het politiebureau kwam hij eenigszins tot kalmte, zoodat hij, hoepel overmatig dronken, zich huiswaarts kon begeven. BORNE, 13 Juli. Mej. J. Groothengel van hier, thans onderwijzeres te Raalte, is met ingang van 1 October a.s. als zoodanig benoemd aan de lagere school der Bornsche Schoolvereeniging (Neutrale School). — Door den rijksveldwachter Nuijters werd alhier een drietal jongens op heeterdaad betrapt bij het stukgooien der borden van den A.N.W.B. en K.N.A.C. — Procesverbaal werd opgemaakt. — De heer A. H. Morselt, alhier, heeft zijn 'benoeming tot lid van den raad der gemeente Borne, ter voorziening in de vacature H. A. IJzereef (weth.) aangenomen. — Waarschijnlijk door het slippen van zijn motor is de heer M. uit Hengelo op den Hengeloschen straatweg alhier komen te vall-en, waardoor hij onder den motor kwam, met het gevolg dat hij een sleutelbeen brak en ernstige hoofdwonden opliep. Daar de beide doktoren van hier afwezig waren, werden de geneesheeren Borst en Rutteman uit Hengelo telefonisch ontboden. Deze waren spoedig ter plaatse en achten overbrenging van M. naar Hen. gelo noodzakelijk. De motor werd weinig beschadigd. ALMELO, 13 Juli. " Heden slaagden voor het eindexamen (litt. afdeeling) der R.H.B.S. alhier: L. Abbin'k te Friezenveen, H, Eshuis, H. F, C. Holtz, Ha. Ledeboer, Da. Letteboer en V. H. Soegies, allen van hier. — Afgewezen drie, — " Aan het Chr. Lyceum werden heden bevorderd: Van klasse I naar klasse II: H. Borghuis, L. E. Bruins, H. van Buuren*, E. ten Cate, J .D. Eerdmans, J. M. Ellens, F. Frikke. H. Hombrink*, E. G. Klees, J. J. van Wulfften Palihe, W. de Ruiter, H. A. Schipper*, L. Schrader, B. Slettenaar, G. J. van der Sluys, D. van de Vegte*, F. C. Visscher*, A. C, IJzerman*. — Herexamen drie; niet bevorderd twee. Van klasse II naar klasse III: E, Bulder, M. J. ten Cate*, H. Dethmers, J. G. G. A. Gast*, M. de Heer, W. H. de Jagher*, E. E. Kloosterman*, G. Lijster*, H. Mflo, G. J. Muller*, F. Muller*, M. J. C. C. Sichterman*, A. Slettenaar, M. H, Wassink*, F. W. R. Wijbrans, J. Zijffers. — Herexamen drie; niet bevorderd twee. Van klasse III ( afd. H.B.S,) naar klasse IV: K, II. Bendien, A, M. van Bruggen, G. ten Cate, A. ter Harmsel, M, van Heuven, J. F. L. A. de Jagher, W. Keiler, G. E, Klein Nagelvoort, G. J. van der Kooy", M. Morsink*, J. Peeters, A. Schutten, H. van Steyn, A. J. Sybrandy*, W. van Dooren, J. G. Hartkoorn*, L. Kiers, J. Kiers, B. Krommendijk, A. W. Kuyvenhoven, D. W. L. Milo, D. Slettenhaar, J. A. A. Spoelder*, D. Steunenberg*, A. van der Veen. — Herexamen drie; niet bevorderd twee. Van klasse III (afd. gymnasium) naar klasse IV: C. Bruin*, T. Visscher, J. J. C. Westera, G. A. IJzerman*, H. Hekman. Herexamen één; niet bevorderd twee. Van klasse IV (afd. H.B.S.) naar klasse V: W. Jurg, B. Rijdes, H. G. Scholten, G. Tankink. — Herexamen één, niet bevorderd drie. Toehoorders zijn in bovenstaande lijsten niet opgenomen. Met * zijn vrouwelijke leerlingen. —■ De heer G. Ezink alhier is te 's-Gravenhage geslaagd voor het examen gemeente-administratie afgenomen door de Ned. Vereen, voor Gemeentebelangen. — Georganiseerd door de Vereeniging tot Verbetering van het paardenras in de gemeente Apeldoorn werd heden op het gemeentelijk sportterrein

ALMELO, 13 Juli. * De R.K. Werkliedejivereeniging „St. Joseph" hield gisteravond een ledenvergadering onder voorzitterschap van den heer H. J. Schiphorst. De voorzitter opende de matig bezochte vergadering en heette de aanwezigen welkom, in het bijzonder den heer Nijkamp, uit Enschede, den spreker van dezen avond. De adviseur, de weleerw. heer J. van Dam, installeerde vier nieuwe leden. Spreker wees op het kwaad, dat in onze dagen woedt, o.a. de zonden tegen de deugd van zuiverheid, Spreker waarschuwt tegen de slechte lectuur en de wufte kleeding van het vrouwelijk geslacht, en de verschillende gelegenheden van vermaak waar de zedelijkheid in een bespottelijk daglicht wordt gesteld. Vervolgens werden .eenige ingekomen stukken behandeld, waarbij een schrijven van de „Jonge Werkman", met verzoek om een tooneelvereeniging op te richten als onderafdeeling van „St. Joseph". De voorzitter en de adviseur lichtten dit verzoek toe, waarbij o.a. werd vastgesteld, dat de leden van de tooneelvereeniging lid moeten zijn van „St. Joseph". Hierna hield de heer Nijkamp een rede. NIJVERDAL, 14 Juli. Gisteravond omstreeks 8 uur liep tusschen Wierdsn en Nijverdal één der wielen van een autobus van den heer Pek. Dank zij het kalme rijden en de tegenwoordigheid van geest van den chauffeur, liep alles zonder ongelukken af. De passagiers werden met een andere auto verder vervoerd. NEEDE, 13 Juli. De Berkel, Schipbeek en Bolksbeek zijn buiten de oevers getreden, veel wei- en hooilanden staan hierdoor onder water, 'hooi drijft weg en ihet vee moet naar hooger gelegen weilanden gebracht worden. Voor de landbouwers een groote schade. BORCULO, 13 Juli. De opbrengst van de collecte Stormramp 1927, gehouden in de gemeente Borculo is als volgt: Stad Borculo ƒ 1732.40; Geesteren ƒ 1446.80; Gelselaar ƒ 519.50; Haarlo, Waterhoek, Dijkhoek en Heurne ƒ929.75; Commissie inzake oprichting eener Coöp. Stroocartonfabriek voor Gelderland en Overijssel ƒ391.41; totaal ƒ5019.80.